#نکات_حدیثی
#دعای_یامن_أرجوه
💠 تأملی در مورد کیفیت خواندن دعای «یا من أرجوه»
🔹 در مورد چگونگی خواندن دعای معروف «یا من أرجوه» در تعقیب نمازها در ماه #رجب اختلاف دیدگاه وجود دارد. این تفاوت نظر به این بر می گردد که گرفتن محاسن در دست چپ و تکان دادن انگشت سبابه دست راست به نشانه تذلل و خشوع، از ابتدای دعا تا انتهاست و یا مخصوص فقره آخر دعا یعنی «یاذالجلال و الاکرام» ... است؟؟
🔸 مرسوم بین عموم مردم و حتی علما شیوه دوم است، ولی مدتی است که برخی تاکید دارند که شیوه اول صحیح است و آن را در مجالس مذهبی و مساجد عنوان می کنند. هر چند ممکن است برای برخی این تفاوت جزئی نشان داده شود و آن را مهم ندانند، ولی از آنجا که یک #مستحب شرعی باید به همان صورتی که در روایات وارد شده انجام گیرد، خیلی کوتاه و گذرا چند نکته در این باره یادآور می شویم.
🔹 واقعیت این است که این تفاوت نظر به دلیل روایاتی است که در این زمینه نقل شده است.
1️⃣ مرحوم سیدبن طاووس در #إقبال الاعمال روایت را بگونه ای نقل کرده که روش اول از آن برداشت می شود.
در آن روایت چنین آمده که شخصی به نام محمد سجاد از امام صادق علیه السلام درخواست نمود در ماه رجب به وی دعایی نافع بیاموزد. حضرت در جواب فرمودند: بسم الله الرحمن الرحیم بنویس و در هر روز و شب ماه رجب و در تعقیب نمازها بگو: "يا من أرجوه لكل خير و آمن سخطه من كل شر... و زدني من فضلك يا كريم." راوی می گوید سپس امام علیه السلام دست چپ خود را به طرف محاسن شریف خود بردند و آنرا در دست گرفتند و این دعا را خواندند در حالیکه انگشت سبابه دست راست خود را تکان می دادند. سپس بعد از آن گفتند: "يا ذا الجلال و الإكرام يا ذا النعماء و الجود يا ذا المن و الطول حرم شيبتي على النار." (إقبال الأعمال ج2، ص 644)
👈 مطابق این نقل ابتدا حضرت بخش عمده دعا را املا کردند بعد خود بدان عمل کردند، ولی در لحظه عمل محاسن خود را گرفتند و انگشت سبابه را تکان دادند و البته بعد قسمتی دیگر را نیز اضافه فرمودند. بنابراین حضرت از ابتدا چنین کردند.
2️⃣ نقل دیگر مربوط به کتاب « #زادالمعاد» علامه مجلسی است. (زاد المعاد ص 17) در این نقل بعد از فقره اول دعا چنین آمده است: «ثم قبض عليه السلام على لحيته الكريمة بيده اليسرى و كان يحرك سبابة يده اليمنى يمينا و شمالا و يقرأ هذا الدعاء: «يا ذا الجلال و الإكرام يا ذا النعماء و الجود يا ذا المن و الطول حرم شيبتي على النار» عمل مرسوم و شایع بین مؤمنان مطابق با این نقل است که بعد از فقره اول دعا، حضرت محاسن خود را در دست چپ گرفتند و انگشت سبابه خود را تکان دادند و ادامه دعا را خواندند.
3️⃣ علامه مجلسی این روایت را با سند معتبر دیگری غیر از آنچه سید بن طاووس در اقبال آورده، نقل کرده است. البته سید بن طاووس از جهت زمانی بر علامه مجلسی تقدم دارد و این جهت ممکن است نقطه قوتی برای نقل سید باشد ولی در هر حال سندی که علامه مجلسی نقل کرده به تعبیر خودشان معتبر است. به علاوه که مطابق نقل سید سؤالی مطرح است و آن اینکه چرا حضرت تمام دعا را املا نکردند و بعد از ابتدا شروع به خواندن نمایند بلکه بخشی از آن را هنگام عمل بیان فرمودند. این سؤال بجایی است که طبق نقل دیگر چنین پرسش و ابهامی وجود ندارد.
مساله دیگر اینکه در نقلی که علامه مجلسی در بحار الانوار ذکر کرده بعد از فقره اول آمده است که ثم رفع یده فقال فقال يا ذا المن و الطول يا ذا الجلال و الإكرام... یعنی سپس دست خود را بلند کردند و فقره آخر دعا را خواندند. طبق این نقل نیز بلند کردن دست توسط امام علیه السلام تنها هنگام فقره اخیر می باشد. البته گفتنی است در این نقل ذکری از ماه رجب نیست ولی دعا همان دعای ماه رجب است. ( #بحار الأنوار ج47، ص 36)
👈 با توجه به این دو نکته ممکن است گفته شود راوی در نقل سید بن طاووس در نقل خود دقت کافی به خرج نداده است.
🔺 در هر حال مطابق این دو نقل می توان عمل نمود و عمل به هر دو صحیح است و حتی اگر سند یکی نیز ضعیف باشد با توجه قاعده «تسامح در ادله مستحبات» - که مطابق آن فقها به استناد برخی روایات، اگر روایت ضعیفی نیز ثوابی را بر عملی بیان کرد، انجام ان را نیکو می شمارند و در مورد سند آن کنکاشی صورت نمی دهند- می توان مطابق آن عمل نمود و امید ثواب داشت.
📌 برگرفته از فرمایشات استاد حمید #کمالی اردکانی (از فارغ التحصیلان مدرسه شهیدین و مدیر حوزه علمیه اردکان)
👈 نکات #حدیثی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
درباره حالت خواندن دعای یا من ارجوه.pdf
183.9K
#مباحثه
#نقد
💠 #نقد «تأملی در مورد کیفیت خواندن دعای «یا من أرجوه»»
🔻 نسبت به تحقیق فوق -که ظاهرا توسط یکی از شاگردان حجت الاسلام و المسلمین #کمالی (حفظه الله) تنظیم شده است و بنده نیز یکی از شاگردان استاد گرامی میباشم- نکاتی بنظر میرسد:
1️⃣ سند زاد المعاد (مطابق متن کتاب) مرسل است و مرحوم مجلسی وسائط خود تا محمد بن ذکوان را نقل نکرده اند. «معتبر» نظر مرحوم مجلسی نسبت به سندشان است.
البته میتوان با بیانی سند این نقل را استخراج نمود که در ادامه به آن اشاره میشود.
2️⃣ آنچه که از بحار نقل شده است، تنها تشابه چند فقره از روایت با دعای ماه رجب است. لکن چنانچه روایت بصورت کامل ملاحظه گردد، ارتباطی با ماه رجب ندارد. موضع این دعا در کتاب بحار، جلد 95، صفحه 390 می باشد که مطابق متن اقبال است.
3️⃣ راوی از امام (علیه السلام) در نقل اقبال و زاد المعاد یک نفر می باشند. همچنین با ملاحظه اموری، میتوان اتحاد واقعه را استظهار نمود.
4️⃣ با بررسی جوانب این دو نقل، میتوان استظهار نمود که اضافه بر اتحاد راوی از امام و اتحاد واقعه، سند دو نقل هم یکسان می باشند.
👆 تفصیل مطالب فوق در نوشتار پی دی اف بالا گردآوری شده است👆
🔺 چنانچه فضلای گرامی نقدهای این نوشتار را نیز متذکر گردند، موجب امتنان خواهدبود.
📚 ارسالی توسط آقای سید مرتضی #طباطبائی (از طلاب و اساتید محترم مدرسه شهیدین)
👈 نکات #حدیثی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم