#غذای_بالفعل
حکیم عقیلی خراسانی غذای مطلق آن است که تأثیر آن در بدن به ماده فقط باشد نه به کیفیت و صورت بدین قسم که چون وارد بدن گردد و تأثیر در آن نماید به توسط کیفیتی که لازم آن است و بدن را از آن متأثر و متغیر نشود و از مزاج اصلی خود نگردد بلکه در آن تصرف نموده یا بالقوه آن را به فعل آورد و متغیر و متبدل از صورت غذایی به صورت خلطی گرداند و مستعد اینکه بگردد جزو عضو و بر اقطار ثلاثه آن افزاید و فایض گردد و بر صورت عضوی از مبدأ فیاض جل شانه به استعداد قریب مانند آب گوشتهای لطیف و زرده تخم مرغ نیم برشت و یا بعید مانند گندم و سایر حبوب و بقول و غیرها و کیفیت حاصله از آن خلط منافی و غالب بر کیفیت اصلی بدن و اعضاء نباشد.
#غذای_بالفعل
حاجی سبزواری میفرماید مراد از این غذای بالفعل صورت غذا است نه ماده غذا چون ماده غذائی می تواند هر غذایی باشد اما صورت به آن تعین میدهد و همان صورت عضو دست و پا می شود.
#غذای_بالفعل
حکیم ارزانی در هضم چهارم غذای بالفعل از استحاله رطوبت ثانیه قابل التغذیه به اعضاء ، بدست می آید. زیرا که ماده غذای عضو میشود و فضله این دو هضم هضم سوم و چهارم به مثل عرق و اوساخ که از بدن و بینی و گوش بر می آید مندفع گردد.
#غذای_بالفعل
ملا صدرا در باب تغذیه و نمو مانند برخی از حکمای طبیعی اعتقاد ندارد که به مجرد مجاورت اجسام غذائيه سبب تغذیه میشود بلکه معتقد است این مجاورت معد است تا نفس در مرحله طبیعت صورت غذای بالفعل را به ماده بدن افاضه میکند این صورت هم واحد است چون این صورت با اتصال و استمرار از جانب نفس به ماده بدن افاضه میشود لذا وحدت جسم نبات و حیوان محفوظ می ماند و دست و پا و اعضاء بدن در قبل و بعد همان است که بود و وحدت حفظ میشود با نظر ملا صدرا، نفس دائم در حال عضو سازی در مرتبه طبیعت است و وحدت شخصیه در عضو محفوظ می باشد. در نمو و حتی در ذبول هم مطلب همین است در دوران پیری که اجزای اصلی بدن کاهش می یابد باز نفس در مرتبه طبیعت است که ضعف و ناتوانی یافته و اجزاء بدن فرسایش مییابد و غذا باز نقش اعدادی دارد نه نقش فاعلیت نظر ملا صدرا معلوم میشود که در امر تغذیه و تنمیه نفس در مرتبه طبیعت است که صورت عضو و بدن را به ماده بدنی افاضه می کند آن هم علی نعت الاتصال و الاستمرار است و تا آخر عمر این افاضه پیوسته و بدون انقطاع و گسست ادامه می یابد.
#غذای_بالفعل
ــــــــــــــــــــــ
🆔دارالحکیم
http://eitaa.com/daralhakim
جناب میر محمدخان بهادر در #خلاصة_الحكمة» فرمايد:
و اتمام افعال #قوه_تغذیه به سه امر حاصل می گردد.
1⃣🔹اول به تحصیل جوهر غذا که دم طبیعی و خلطی که قریب الاستحاله بدان است که بلغم طبیعی باشد، و صفراء وسوداء بالعرض.
2⃣🔹و دویم آن که آن را ملتزق و متصل به اعضاء گرداند تا آن که #غذای_بالفعل آنها شود، و این بعد از هضوم أربعه است.
3⃣🔹و سیم آن است که غذا را شبیه به عضو به جميع وجوه از مزاج و لون و شکل و هیأت گرداند، و در هر یک از اینها که خللی و نقصانی عارض گردد خلل و نقصان در اعضاء به هم می رسد.
مانند آن که استسقاء و یا یرقان و یا کمی و غیر آن از امراض سدّيه و سوء مزاج و تفرق اتصال حادث گردد.
1⃣👈مثلاً اگر خلل در اول به هم رسد بدن #لاغر گردد.
2⃣👈و در دویم امراض مذکوره
3⃣👈و در سیم #برص و #بهق و ساير أمراض جلديه عارض گردد.
✅🌹پس قوه ی غاذیه عبارت از این افعال ثلاثه كما ينبغي..
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🆔 دارالحکیم
http://eitaa.com/daralhakim