...ادامه ♦️احزاب و گروه‌های سیاسی دینی شمال آفریقا وی فتوای «ابن‌تیمیه را مبنی بر این که تاتارها مرتدند با وجود اینکه مسلمانی خود را اعلام کرده‌اند قیام علیه آنان و کشتن آنان واجب است. را بر اوضاع حاکم بر مصر و نظام حکومتی آن منطبق دانست.» ج) جماعه‌المسلمین (التکفیروالهجره): رهبر این گروه #شکری‌مصطفی بود، ایشان مصر را بعنوان یک جامعه جاهلی معرفی و گفت باید نابود شود و جامعه اسلامی بنا شود. شکری‌مصطفی تحت تأثیر افکار سیدقطب و یکی از اعضای جماعت اخوان‌المسلمین بود، در سال1965 زندانی شد و در سال1971 آزاد شد و حزبی به نام جماعت‌المسلمین یا (التکفیر و الهجره) را تاسیس کرد. تفکرات حاکم بر این گروه، عمدتاً متأثر از آثار و نوشته‌های سیدقطب می‌باشد و بنیاد اندیشه‌های این گروه سلفی‌گری است، زیرا مستقیم به منابع اصلی اسلام (قرآن و سنت) استناد می‌کنند و تشابه به این گروه با #آکادمی_ارتش، ناشی از تأثیرپذیری آن‌ها از #سید‌قطب و #مودودی و تفکرات #ابن‌تیمیه و #محمدبن‌عبدالوهاب بود و شباهت دیگر با آکادمی این بود که هر دو گروه در مورد «تکفیر» نظام سیاسی هماهنگ بودند. البته شکری‌مصطفی و جماعةالمسلمین، علاوه بر تکفیر نظام سیاسی، افراد جامعه را نیز تکفیر می‌کردند و فرقی میان جامعه سیاسی و نظام سیاسی نمی‌گذاشتند و این چنین استدلال می‌کردند که جامعه فاسد منجر به نظام فاسد خواهدشد و تعبیر به «جاهلیت مدرن» می‌کرد. ⁉️علت نامگذاری به التکفیروالهجره: طرفداران کتاب «معالم‌فی‌الطریق» در زندان دو گروه بودند: یک دسته معتقد به جدایی معنوی از جامعه و خود را «جامعه‌العزله‌الشعوریه» نامیدند و اعتقاد داشتند که جامعه جاهلی معاصر مصر را باید تکفیر کرد. دسته دوم معتقد بودند که باید از جامعه حالت «مفاصله‌کامله» داشت، شکری مصطفی از این گروه بود که بعدها ریاست این گروه را به عهده داشت. این گروه به کوه‌ها پناه آورند، و از همین خاطر مطبوعات مصر جماعةالمسلمین را بعنوان دسته‌ای از چریک‌ها معرفی کرد و نام آن‌ها را «التکفیروالهجره» گذاشت. این گروه شباهت زیادی با #الجهاد دارد، هر دو معتقدند که پس از خلفای‌راشدین، جامعه‌اسلامی از «اسلام ناب» دور شده و رژیم‌های حاکم اسلامی نیستند و این مساله مسلمانان را مکلف می‌سازد که علیه چنین رژیم‌هایی قیام کنند و دست به مبارزه مسلحانه بزنند تا حکومت اسلامی دوباره برقرار شود. 🔹تفاوت این دو گروه: گروه تکفیر، مدعی است پس از خلفای‌راشدین هم رژیم و جامعه کافر است و مسلمانان راستین باید از آن هجرت کند و این گروه هم مکاتب و مفسران سنتی اسلام را بدون استناء تکفیر می‌کرد، در حالیکه #گروه_جهاد برخی از مفسران سنی مانند ابن‌تیمیه را تأیید می‌نمایند. د) حرکت اتجاه اسلامی تونس: حرکتی است اسلامی که بر منهج و فکر اخوان‌المسلمین اقامه شده است. این حرکت در سال1969 در تونس توسط #راشدالغنوشی تاسیس شده‌است. جنبش‌اسلامی در تونس محل تلاقی و گرد آمدن جریان گسترده‌ای از گرایش‌های فکری، سلیقه‌های سیاسی و دیدگاه‌های گوناگون موجود در دیدگاه اصول گرایانه اسلامی بود. هسته اصلی فعالیت‌های اسلامی در تونس عبارت بودند از #شیخ_راشد #الغنوشی که شخصیت اسلامی‌اش برخاسته از یک گرایش و جهت‌گیری مشخص نبود، بلکه آمیخته‌ای ازگرایش‌های مختلف بود،‌ الغنوشی، از یک سو به اخوان‌المسلمین و بویژه افکار سید‌قطب تمایل داشت و از سوی دیگر دارای اندیشه‌ای واپس گرایانه بود که نمایندگی آن را در آن زمان دهه60 #ناصرالدین‌البانی در سوریه به عهده داشت و الغنوشی در زمان اقامت خود در سوریه در جلسات درسی البانی حاضر می‌شد. همچنین الغنوشی متأثر از کتاب‌های #مالک_نبی بوده، که مالک نبی را اینگونه معرفی می‌کنند: «ایمان غزالی، گستردگی عقلی‌ابن‌خلدون‌ عزم حسن‌البناء داشت و از شاگردان ابن‌بادیس را می‌شد در دایره جرایانات اصلاح گرایانه محمدرشید و اقبال‌لاهوری دانست. به گفته الغنوشی، پدیده اسلام‌گرایی در تونس متشکل از عوامل زیر بوده است: 1⃣تدوین سنتی تونس که مذهب سنتی مالک و عقاید اشعری و تربیت صوفیانه بر آن غالب است. 2⃣گفتمان سلفی اخوان‌المسلمین که از شرق عربی وارد این کشور شده‌است. 3⃣جریان عقلانی اسلامی که در نیمه دوم 70 ظهور یافت. که در این جریان براساس میراث عقلانی اسلامی موجود در تاریخ عربی اسلامی و به نقد اصلاحی و ریشه‌ای اخوان‌المسلمین بعنوان نمایندگان واپس‌گرایی در این عصر می‌پردازد. (103) ادامه در پُست بعدی فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

...ادامه ▪️سرچشمه‌های شبه‌قاره‌ای: در هرصورت، فرزند شاه‌ولی‌الله، شاه‌عبدالعزیزدهلوی(1746-1824) نوه‌اش شاه‌اسماعیل، جنبش اصلاحی شاه‌ولی‌الله را به جنبش ضد‌استعماری و ضدانگلیسی تبدیل کردند، چنانکه گفتیم شاه‌عبدالعزیز نخستین کسی بود که از اصطلاح فقهی‌«دارالحرب» برای هند استفاده کرد. دارالحرب خواندن هند، پیامدهای فقهی خاص خود را داشت. مهمترین پیامد این مساله، ظهور پدیده «جهاد» علیه کفار و استعمار انگلیسی بود که منجر به قیام‌های بعدی علیه انگلیسی‌ها شد. بعد از عبدالعزیز، رهبری جنبش ضداستعماری مدرسه دیوبند به دست شاگردش، #سید‌احمد‌بریلوی (1786–1831) افتاد. او کسی بود که بطور گسترده دست به بسیج عمومی علیه انگلیس زد و بسیاری از سرزمین‌های آن روز هند را تصرف کرد و متصرفات خود ر ا به طرف افغانستان گسترش داد. همچنین او اولین کسی بود که به تبلیغ در میان پشتون‌ها همت گمارد و نیز اولین حزب را به نام «جماعت» بنیانگذاری کرد. بازماندگان شاه‌ولی‌الله و سید‌احمد‌بریلوی، در سال1857، یک قیام سراسری و عمومی را علیه انگلیسی‌ها رقم می‌زنند، اما این قیام به شکست منجر می‌شود. بعد از این قیام است که جنبش اسلامی هند به دوشاخه عمده تقسیم می‌شود؛ گروهی که همان خط جهاد را به پیش می‌برند و به اهداف مکتب دیوبند، وفادار می‌مانند و گروهی که به رهبری «سرسیداحمدخان‌هندی» راه مدارا و همزیستی مسالمت‌آمیز را با انگلیسی‌ها در پیش می‌گیرند و در این راستا مکتب #علیگر را بنیان می‌گذارند. اختلاف میان این دو فرقه مهم اسلامی در شبه‌قاره زمانی به اوج خود رسید که وقتی «عبدالحمیددوم» در ترکیه به خلافت رسید، مسلمانان هندی که عمدتاً پیروان مکتب دیوبند بودند، برای وی پیام تبریکی فرستادند و سلطان عبدالحمید، نیز جوابیه‌ای برای مسلمانان هند فرستاد و طی آن از آن‌ها دعوت کرد که به جبهه جهانی خلافت بپیوندند و از اختلاف و تفرقه پرهیز کنند. اما سرسیداحمدخان بشدت با این جوابیه سلطان عبدالحمید، به مخالفت پرداخت و استدلال می‌کرد که سلطان عبدالحمید، حق ندارد که از ترکیه برای مسلمانان هند خط‌مشی، تعیین کند، چون او تابع یک کشور(ترکیه) است و مسلمانان هند تابع کشور دیگر(هند). اما در همین زمان #سیدجمال بعنوان سردمدار خط سوم و میانه، در هند مطرح شد که بسیاری از شاگردان نوگرای‌«مکتب علیگر» و نیز بسیاری از شاگردان مکتب دیوبند، به آرای روشنگرانه و اصلاح‌طلبانه وی رو آوردند. یکی از این شاگردان که خود را پیرو سید‌جمال و هماهنگ با اندیشه‌های کسانی چون #رشیدرضا و #عبدُه می‌دانست، «مولانا ابوالکلام آزاد» بود. او که از 3 مکتب دیوبند، علیگر و مکتب سیدجمال، الهام می‌گرفت، یکی از کسانی بود که بشدت از جنبش خلافت، حمایت می‌کرد و خواهان یک خلافت گسترده اسلامی در سراسر جهان‌اسلام بود. در همین راستا وی یکی از مهم‌ترین مجلات اسلامی را با عنوان «الهلال» تاسیس کرد و خود در آن قلم می‌زد و مسلمانان را به رویاها و عظمت گذشته فرامی‌خواند. او که به #پان‌اسلامیسم بشدت معتقد بود، پایه‌های جامعه شناختی جامعه‌اسلامی را در قالب «امت‌اسلامی» در 5 نکته آتی استوار می‌کرد: 1⃣هواخواهی از یک خلیفه واحد و وفاداری به وی 2⃣تجدید قوا و اجتماع بنام او 3⃣اطاعت و فرمانبرداری آن جامعه از او 4⃣مهاجرت از دارالحرب تا زمان الحاق دارالحرب به دارالاسلام 5⃣جهاد، که می‌تواند به چند شکل صورت گیرد. سرچشمه‌های شبه‌قاره‌ای بنیادگرایی اسلامی، امروزه در چهره 2 پديدار اساسی بر #سازمان‌القاعده تاثیر داشته است، یکی اندیشه‌های سیاسی «ابوالاعلی مودودی» و دیگری مدارس اسلامی پاکستان که در قالب ایدئولوژی دیوبندیسم و از این رهگذر در جهاد افغانستان و بعدها در قالب القاعده و طالبان، حضور وسیع و همه‌جانبه داشته است. مودودی، یکی از نادر غیر عرب‌هایی است که بر جریانات اسلامی دنیای عرب، تاثیر فوق‌العاده داشته‌است؛ اندیشه‌های سیاسی که شاید به اندازه اندیشه‌های کسانی چون #ایمن‌الظواهری و #بن‌لادن، افراط‌گرایانه نبود ولی خواسته، یا نخواسته، تبدیل به چیزی شد که شاید مورد تایید خود وی هم نبود. شارحان و مفسران و تاثیرپذیران اندیشه‌های سیاسی، مودودی، در جهان عرب کم نبوده‌اند ولی بیش از هرکس دیگر، اندیشه‌های وی، توسط #سید‌قطب وارد دستگاه فکری بنیادگرایی اسلامی شد. مودودی برای نخستین‌بار یک حزب سیاسی در پاکستان تاسیس کرد، به نام «جماعت اسلامی» که هدفش در قدم نخست، تاسیس یک حکومت‌اسلامی و بعد «جهاد» با دشمنان تاریخی مسلمانان، یعنی غرب بود. مودودی به این اندیشه دامن زد که اسلام برای همه زوایای زندگی بشر، برنامه و حرف برای گفتن دارد، بنابراین از همه فراورده‌های شرق و غرب، بی‌نیاز است. (116) ادامه در پُست بعدی فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

...ادامه ▪️قطبیسم یا سرچشمه‌های اخوانی: این مساله زمانی شدت بیشتر یافت که حسن‌البنا بر اثر اختلافات وی با دولت، توسط عوامل دولتی ترور شد و خود یکی از اولین قربانی‌های تروریسم بشمار می‌رود. مبارزات اخوان‌المسلمین با حکومت‌های عبدالناصر و بعداً با انورسادات آن‌ها را آماده مبارزات سیاسی و نیز انقلابی کرد. شکست‌های پی‌درپی اعراب در برابر استعمار و بحران مشروعیت ناشی از نابسامانی‌های فکری دنیای عرب و ضعف ایدئولوژی‌های سیاسی نظیر مارکسیسم و ریشه‌های عمیق اسلامی در مردم مصر، موجب شد که اخوان‌المسلمین به لحاظ محبوبیت توده‌ای و مردمی همچنان پیشتاز باقی بماند. اما در سال‌های حکومت انورسادات، انشعابات گسترده در اخوان‌المسلمین بوجود آمد که در دهه 1970 میلادی ما شاهد ظهور 3 گروه اسلام‌گرا و سیاسی در مصر هستیم، 🔸«منظمه‌التحریر‌الاسلامی» 🔸«جماعه‌المسلمین» 🔸و «منظمه‌الجهاد» یا همان سازمان #التکفیروالهجره، همان 3 گروهی بودند که از جنبش اخوان‌المسلمین بوجود آمده بودند. حلقه وصل میان جنبش نسبتاً اصلاح‌طلب اخوان‌المسلمین و گروه‌های افراطی بعدی، کسی نیست جز #سید‌قطب. اما سید‌قطب چه کسی بود و چگونه راه را برای افراط‌گرایی فراهم کرد؟ بدون شک شناخت سید‌قطب و اندیشه‌های وی یکی از کلید‌هاي فهم بنیادگرایی امروزی که در قامت القاعده تبارز یافته است، خواهد بود. 🔹سید‌قطب سپتامبر1906 در ایالت اسیوط مصر در یک خانواده نسبتاً شناخته شده بدنیا آمد. برای ما در زندگی سید‌قطب چیزهای عادی زندگی از قبیل تحصیل در مدرسه و حتی 1سال خدمت در وزارت آموزش‌وپرورش مصر و نیز زندگی ادبی وی که تحت تاثیر #محمود_عقاد به نوشتن داستان و مقاله در مطبوعات مصر می‌نوشت، مهم نیست؛ حتی برای ما مهم نیست که او در زندگی خود مبتلا به یک عشق رمانتیک شد و همین مساله سبب گردید که تا آخر عمر مجرد باقی بماند. گرچه که هیچگاه نمی‌خواهیم تاثیر چنین رخدادهایی را بر زندگی سیاسی وی انکار کنیم. برای ما مهم سیر تحول اندیشه‌سیاسی سیدقطب است که چگونه از یک انسان عادی که مانند همه انسانها یک زندگی معمولی داشت، ناگهان تبدیل به ایدئولوگ و تئوریسین شاخه‌های متفرق اخوان‌ المسلمین شد. سید از سال1945 با همه احزاب‌سیاسی و نیز دنیای ادبیات خداحافظی کرد و به مقالات سیاسی و اجتماعی روآورد، چون احزاب دوران خود را بقایای عصرقدیم یا نماد جاهلیت می‌شمرد. مقالات وی، حکومت مصر، بخصوص شخص ملک فاروق را به وحشت انداخت ولی نتوانست سید را به زندان افکند، سرانجام در سال1948 او را بطور غیررسمی به بهانه مطالعه نظام آموزش‌وپرورش در ایالات متحده به امریکا تبعید کردند تا شاید در بازگشت طبق معمول روشنفکران جهان سومی به تمجید از امریکا بپردازد. اما او در آمریکا که به محض ورود مشغول وعظ و ارشاد هم کیشان خود شده بود، شاهد لاابالی‌گری‌های جنسی‌ و بی‌بند‌وباری‌های ناشی از آزادی بی‌قید‌وبند مدرنیته نیز بود، او خود حتی یک بار وقتی از مجلس وعظ برگشته بود در اتاقش با یک زن مست نیمه‌عریان روبرو شد که از سید می‌خواست تا شب را در کنار هم باشند، ولی سید تقاضای وی را رد کرد و برای نخستین بار از یک امتحان سخت پیروز بیرون آمد. سیدقطب وقتی از آمریکا بازگشت نه تنها یک روشنفکر مدافع نظام لیبرال دموکراسی آمریکایی نبود، بلکه تبدیل به دشمن سر‌سخت آن شده بود. شاید دلیل این بدبینی ناشایستگی‌های نهفته در مدرنیته و حضور استعمار غرب در کشورهای اسلامی و دشمنی آن با بنیادها و آموزه‌های دینی بود. در هر صورت وقتی او از امریکا بازگشت در سال1951 به عضویت اخوان‌المسلمین درآمد و در این هنگام که سید یک مرد کامل 45 ساله بود، خود گفت که این مرحله از عمرش همان تولد دوباره وی است. از این به بعد بود که سید نوشتن در مورد آموزه‌های بنیادین اسلام را شروع کرد تا زمان مرگش که در سال1966 که با حکم دادگاه مصر اعدام شد، 8 اثر در مورد اسلام نوشت. از میان تمام آثار وی، «معالم‌فی‌الطریق» یا «نشانه‌هایی در راه» و نیز البته تفسیر وی با عنوان «فی‌ظلال‌القرآن» از مهم‌ترین آثار وی به شمار می‌رفت. نشانه‌هایی در راه، در واقع پاسخ به این پرسش اساسی بود که «چه‌باید‌کرد؟». این اثر به زبان‌های مختلف ترجمه شد و از آن پس میان مسلمانان دست به دست می‌شد. شاید بتوان گفت که تفاوت اساسی که میان سید‌قطب و اصلاح‌طلبی مثل #رشید‌رضا، #عبده و #سیدجمال، خط فاصله می‌اندازد، این مساله است که آن‌ها همگی به این پرسش می‌اندیشیدند که چگونه می‌توانیم به پیشرفت و ترقی دست یابیم؟ به عبارتی مساله اساسی در اندیشه اصلاح‌گرایان دینی، نوسازی جهان اسلام بود، در حالیکه پرسش اساسی در نگاه سید این بود که چگونه می‌توانیم مسلمان باقی بمانیم. (118) ادامه در پُست بعدی فرقه‌ها و ادیان https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist