هدایت شده از اســــاس
✍️مسئولیت دلسوزانه متقابل برای سلامت محیط اجتماعی
🔸️امر به معروف و نهی از منکر یک اصل اسلامی است که عمل به آن، فلاح و رستگاری را در پی دارد.
🔸به حکم آیه شریفه:«وَلْتَکُن مٍّنکُم امةُ یَدعُون الَی الخیرِ وَ یامُرونَ بالمعروفِ و ینهونَ عَنِ المُنکرِ و اولئکَ هُم المُفْلِحُون؛ و بايد از ميان شما گروهى [مردم را] به نیکی دعوت کنند و به كار شايسته وا دارند و از زشتي بازدارند و آنان همان رستگارانند (سوره آل عمران آیهی ۱۰۴)
🔸️اولین اراده نظام حقوقی #جمهوری_اسلامی_ایران به منظور تحقق اصل اسلامی #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر، در فرمان امام خمینی (۱۳۵۸) برای تشکیل اداره امر به معروف و نهی از منکر متبلور شده است:
🔸بسم الله الرحمن الرحیم🔸
شورای انقلاب اسلامی به موجب این مرقوم مأموریت دارد که اداره ای به اسم «امر به معروف و نهی از منکر» در مرکز تأسیس نماید؛ و شعبه های آن در تمام کشور گسترش پیدا کند؛ و این اداره، مستقل و در کنار دولت انقلابی اسلامی است و ناظر به اعمال #دولت و #ادارات_دولتی و تمام اقشار #ملت است. و دولت انقلاب اسلامی مأمور است که اوامر صادره از این اداره را اجرا نماید و این اداره مأمور است که در سراسر کشور از منکرات به هر صورت که باشد جلوگیری نماید و حدود شرعیه را تحت نظر حاکم شرعی یا منصوب از قِبَل او، اجرا نماید و احدی از اعضای دولت و #قوای_انتظامی حق مزاحمت با متصدیان این اداره ندارند. و در اجرای حکم و حدود الهی احدی مستثنی نیست حتی اگر خدای نخواسته #رهبر_انقلاب یا #رئیس_دولت مرتکب چیزی شد که موجب حد شرعی است باید در مورد او اجرا شود.»
روح الله الموسوی الخمینی
🔸️پیام امام(ره) حاوی نکات مهمی است. ایشان در امر نظارت قائل بر #اصل_برابری در مقابل قانون می باشند؛ یعنی اینکه شخص خاطی حتی اگر رهبر انقلاب یا رئیس دولت هم باشد حکم بر او اجرا می شود لذا تفوقی بر دیگر افراد ملت ندارد.
🔸مضافِ بر آن، نظارت بر اعمال دولت و ادارات دولتی را در اولویت قرار داده اند تا اگر قدرت اعطایی را در جهت #تضییع_حقوق_ملت به کار برند مورد عتاب و خطاب قرار گیرند.
🔸️امر به معروف و نهی از منکر در قانون اساسی نیز گنجانده شده است. #اصل_هشتم ضمن تاکید بر بُعد تکلیفی امر به معروف و نهی از منکر از سه قِسم #نظارت سخن می گوید؛ نظارت مردم بر مردم، دولت بر مردم و مردم بر دولت.
🔸️مردم بر مردم: مشارکت آحاد ملت در نظارت مسئولانه بر رفتار یکدیگر موجب ارتقا سلامت جامعه و بهسازی محیط زندگی خواهد شد.
🔸️دولت بر مردم: ارتباط تنگاتنگ دولت با مردم و ممانعت از کج روی ها از طریق ارشاد افراد منحرف و هدایت آنها به صراط مستقیم از وظایف اساسی و بنیادین #دولت_اسلامی می باشد.
🔸️مردم بر دولت: مشارکت فعال مردم به عنوان صاحبان اصلی قدرت در امر #نظارت_بر_دولت، نشان از جامعه ای پویا و موثر دارد. یکی از مصادیق بارز این نوع نظارت، استفاده از ظرفیت اصل ۲۴ قانون اساسی در برخورداری از #آزادی_نشریات و #مطبوعات در بیان مطالب است. اما از آنجا که درصورت ارشاد و تذکر به دلیل برخورداری طبقه حاکم از قدرت، امکان عدم تاثیر گذاری یا بدتر از آن خوف از برخی عواقب وجود دارد، باید از آمران به معروف و ناهیان از منکر به جِّد #حمایت و #پشتیبانی شود.
🔸️وازآنجاکه قدرت اعطا شده به طبقه حاکم، مجوز انتقاد از عملکرد آن ها را به همراه دارد، لذا زمامداران در خصوص عملکرد خود، در مقابل مردم مسئول و در مواجهه با انتقادات، موظف به #پاسخگویی می باشند.
_____________
@asaas_discourse
حقپو | حامد نیکونهاد
اصل هشتم قانون اساسی #دودقیقه_قانون_اساسی @dr_hamednikoonahad
#اصل_هشتم قانون اساسی؛ امر به معروف و نهی از منکر
در جمهوري اسلامي ايران دعوت به خير، امر به معروف و نهي از منكر وظيفهاي است همگاني و متقابل بر عهده مردم نسبت به يكديگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت، شرايط و حدود و كيفيت آن را قانون معين ميكند.
«وَ الْمُؤمِنُونَ وَ الْمؤمِناتُ بَعْضُهُمْ اَوْلِياءُ بَعْضٍ يَامُرُونَ بالْمَعرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ»
✅در فرهنگ اسلام دامنۀ گستردۀ امر به معروف و نهی از منکر از سوی مردم، از پرسش و تذکّر آغاز میشود و میتواند منجر به استیضاح و عزل و حتّی قیام و انقلاب علیه حاکم و حکومت فاسد شود.
✅در بخشی از فرمان امام در مورد تشکیل اداره امر به معروف و نهی از منکر در سال 1358 آمده است: « در اجراى حكم و حدود الهى احدى مستثنى نيست حتى اگر خداى نخواسته رهبر انقلاب يا رئيس دولت مرتكب چيزى شد كه موجب حد شرعى است بايد در مورد او اجرا شود» صحیفه امام، ج9: ص213
✅امر به معروف و نهی از منکر تکلیفی یکطرفه و بر عهده حکومت به تنهایی نیست بلکه مسئولیتی متقابل است. هم مردم باید نسبت به رواج منکرات و انحرافات اجتماعی و کاستیهای حکومتی و فراموشی اصول شناخته شده مورد قبول جامعه(معروف)، از جمله خود قانون اساسی، حسّاس باشند و هم اجزای دولت و حاکمیت باید با کژیها و زشتیهای جامعه در همه ابعاد مبارزه کنند و جامعه را به سوی خیر و معروف، امر کنند و سوق دهند.
✅نکته مهم و مغفول در مورد امر به معروف و نهی از منکر آن است که اگرچه این فریضه، شرایط و مراتبی دارد که موازین فقهی حاکم بر آنها روشن است، اما مفاد این اصل بنیادین با توجه به مبنای آن که «ولایت متقابل» است، تجلی آزادی بیان یا آگاهیبخشی عمومی و یا صرفاً غفلتزدایی یا ارشاد و راهنمایی نیست، بلکه مشتمل بر فرمان و دستور است و نه صرف تقاضا و خواهش.
✅از این رو، مردم در اجرای تکلیف مندرج در اصل 8 در برابر اجزای حکومت، دستکم در سطح زبانی، آنان را به انجام معروف و ترک منکر، امر میکنند. تکلیف متقابل نهادهای حاکمیتی نسبت به این «امر»، صرفاً انتقادپذیری و استماع اعتراضات نیست، بلکه ملزم به اصلاح امور هستند.
#دودقیقه_قانون_اساسی
@drhamednikoonahad