📎ادامه نوشتار👆👆
✍از ۱۳۴۸ش تا حدوداً ۱۰ سال بعد، ایرج افشار به چند کوشش فرهنگی و تأثیرگذار دیگر دست زد، از جمله برگزاری ۹ کنگرۀ پیاپی تحقیقات ایرانی در شهرهای مختلف دانشگاهی کشور با حضور شماری از ایرانشناسان خارجی و پژوهشگران ایرانی، و نیز با مدیریت مجلۀ ایرانشناسی در دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران (۱۳۵۱ – ۱۳۴۸ش).
📌در کنار اینها، فعالیتهای فردی افشار در زمینۀ فهرستنگاری نسخههای خطی، کتابشناسی، تصحیح و انتشار اسناد و متون تاریخی و دنبال کردن علاقههای شخصیش در بخشهایی از تاریخ ایران، به ویژه دورۀ جدید #تاریخ_قاجار و از #انقلاب_مشروطۀ_ایران به بعد، ادامه داشت که حاصل آن چندین اثر اوست.
🇮🇷پس از #انقلاب ۱۳۵۷ش، و آغاز دورۀ بازنشستگی ایرج افشار، مرحلۀ تازهای از زندگی و فعالیتهای پژوهشی، فرهنگی و انتشاراتی او آغاز شد که تا زمان درگذشت ايشان ادامه داشت و ثمرۀ آن شاید از جهاتی پربارتر و متنوعتر از پیش باشد. آزاد شدن افشار از تعهدات شغلی و بیشتر شدن اوقات فراغت او، عامل اصلی همین تکثر و تنوع آثار منتشر شدة او از انقلاب به بعد است. افشار انتشار مجلۀ آینده را، که پیشتر پدرش انتشار میداد، از سرگرفت. این مجله که کم و بیش ادامه دهندۀ مشی مجلۀ راهنمای کتاب بود، تا ۱۳۷۲ش ادامه یافت، اما به سبب موانع انتشار نشریههای فرهنگیِ بیبهره از یارانهها متوقف شد. افشار مسئولیت انتشارات را در #بنیاد_موقوفات_دکتر_محمود_افشار خود به عهده گرفت و به گردآوری و انتشار کتابها و مقالههای پژوهشی در سلسله انتشارات این بنیاد در زمینۀ مطالعات ایرانشناسی ادامه داد.
📌ایرج افشار به تألیف کتاب و مقاله، شرکت در همایشهای داخلی در زمینۀ مسائل ایرانشناسی و کتابشناسی و نسخهشناسی، نگارش مرتب و مداوم نکتهها و یادداشتها در همۀ زمینههای مورد علاقهاش و انتشار آنها درنشرياتي چون گزارش ميراث،آينه ميراث، كلك،بخارا و... نظارت بر تدوین فهرست مقالات فارسی و تکمیل و تداوم انتشار مجلدات آن، نظارت بر انتشار آثار متعدد در گسترۀ مطالعات تا پايان زندگي ادامه داد. بنا به برآوردها، تا این زمان حدود ۳۰۰ کتاب در زمینههای ایرانپژوهی، نسخهشناسی، کتابشناسی، فهرستنگاری، قاجارشناسی، رجالشناسی، اطلاعرسانی فرهنگی، متون کهن فارسی و شاید بیش از ۲۰۰۰ مقاله و یادداشت از او در همین زمینهها و نیز دربارۀ رجال فرهنگی ایران در دورۀ معاصر، ایرانشناسان خارجی، معرفی و نقد کتاب، نکات و اسناد تاریخی، جغرافیای تاریخی، باستانشناسی، سفرنامه، گاه نکات ادبی و عرفانی، با تأکید بر ارزشهای ادبی و زبان فارسی، انتشار یافته است و شماری نیز در دست تألیف، تکمیل و انتشار است. از تکثر و تنوع این همه آثار، شاید در وهلۀ نخست این طور به نظر برسد که ایرج افشار در زمینههای پراکندهای کار کرده است. بررسی دقیقتر آنچه به قلم و به اهتمام او انتشار یافته است، نشان میدهد رشتۀ پیوستهای که این همه مهره را به هم پیوند میدهد، چیزی جز اطلاعرسانی فرهنگی در زمینۀ مطالعات ایرانی نیست. تأکید افشار بر تدوین و انتشار منابع ردیف سوم و دوم اطلاعاتی، مانند و انواع کتابشناسی ها و فهرست ها، گاه گشودن و گاه هموار کردن راه پژوهشگران مطالعات ایرانی است. تلاشهای افشار در این زمینه، درخور مطالعهای خاص در مبحث اطلاعرسانی فرهنگی و راه و روشهای خاص او در این زمینه است. تخصص و اطلاعات شخصی افشار در زمینۀ رویدادها و رجال ایران از دورۀ مشروطیت به بعد، موجب شده است که جنبههای اطلاعرسانی فرهنگی در کار او دربارۀ رویدادها و رجال این دوره از غنای بیشتری برخوردار باشد.
📌مجموعۀ اطلاعاتی که افشار از منابع مختلف دربارۀ سیدحسن تقیزاده ، از رهبران جنبش مشروطه، گرد آوردی کرده و انتشار داده است، جدا از ارزشهای خاص آن در بارة شناخت خود تقیزاده، از بارزترین فعالیتهای او در زمینۀ اطلاعرسانی فرهنگی معاصر ایران است.
📌مجموعۀ نوشتهها، یادداشتها، اشاره ها و گردآوردههای او دربارۀ دکتر محمدمصدق ،گرچه نه در حد آثارمربوط به تقیزاده ميباشد، نمونۀ دیگری از کوشش گستردۀ او در قلمرو اطلاعرسانی فرهنگی معاصر است.
📌جنبۀ دیگر کمتر شناخته شدۀ تکاپوهای فرهنگی افشار، ارائة مشورتهای فرهنگی ـ پژوهشی و پیشنهادهای او به شمار کثیری از ایرانشناسان و نهادهای ایرانشناسی خارجی و پژوهشگران و دانشجویان و نهادهای ایرانپژوهی و کتابشناسی و نسخهشناسی داخلی و خارجی است.
📌افشار در رهنمود دادن و هدایت بسیاری از پژوهشها، جست و جوها، پایاننامههای دانشگاهی، همایشهای فرهنگی ـ پژوهشی و ایجاد ادبیات مربوط به این حوزهها سهم مؤثر داشته و در عین حال به سان حلقة رابطی میان روندهای پژوهشی ایرانشناسی داخل و خارج کشور عمل کرده است. سهم پیدا و ناپیدای او در این عرصه، تا خاطرات بهرهمندان از همکاری او منتشر نشود و به اطلاع عموم نرسد، طبعاً ناشناخته باقی خواهد ماند.
✍ادامه👇👇