#تدفین
✔️دعا بعد از رویت قبر
🔹قَالَ الصَّادِقُ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ إِذَا نَظَرْتَ إِلَى الْقَبْرِ فَقُلِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا رَوْضَةً مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ لَا تَجْعَلْهَا حُفْرَةً مِنْ حُفَرِ النِّيرَانِ.
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: زمانی که به قبر نگاه کردی بگو:
"اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا رَوْضَةً مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ وَ لَا تَجْعَلْهَا حُفْرَةً مِنْ حُفَرِ النِّيرَانِ"
"خدایا، آن را باغی از باغهای بهشت قرار بده و آن را حفره ای از حفره های جهنّم قرار نده".
📚بحار الأنوار، ج۷۹، ص: ۵۳
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️استحباب گرفتن وضو برای وارد کردن میّت در قبر
روایت اول
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ فِي حَدِيثٍ قَالَ: تَوَضَّأْ إِذَا أَدْخَلْتَ الْمَيِّتَ الْقَبْرَ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه در حدیثی فرمود: زمانی که خواستی میّت را در قبر قرار بدهی وضو بگیر.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: در مدارک، استحباب وضو گرفتن برای کسی که اراده کرده میّت را داخل قبر کند ذکر شده است و احتمال دارد مراد، استحباب وضو گرفتن بعد از مسّ میّت در قبر باشد و ممکن است مراد از وضو گرفتن، شستن دست باشد، بلکه همین احتمال ظاهر است، فتدبّر.(۲)
(۱)📚تهذيب الأحكام، ج۱، ص: ۳۲۱ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۲۲۱
(۲)📚ملاذ الأخيار، ج۲، ص: ۵۴۸
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️استحباب گرفتن وضو برای وارد کردن میّت در قبر
روایت دوم
🔹عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِما قَالَ: قُلْتُ الرَّجُلُ يُغَمِّضُ عَيْنَ الْمَيِّتِ عَلَيْهِ غُسْلٌ قَالَ إِذَا مَسَّهُ بِحَرَارَتِهِ فَلَا وَ لَكِنْ إِذَا مَسَّهُ بَعْدَ مَا يَبْرُدُ فَلْيَغْتَسِلْ وَ سَاقَ الْحَدِيثَ إِلَى أَنْ قَالَ قُلْتُ فَمَنْ حَمَلَهُ عَلَيْهِ غُسْلٌ قَالَ لَا قُلْتُ فَمَنْ أَدْخَلَهُ الْقَبْرَ عَلَيْهِ وُضُوءٌ قَالَ لَا إِلَّا أَنْ يَتَوَضَّأَ مِنْ تُرَابِ الْقَبْرِ إِنْ شَاءَ.(۱)
🔸محمّد بن مسلم نقل می کند که خدمت امام باقر یا امام صادق سلام اللّه علیهما عرض کردم: مردی که چشم میّت را میبندد باید غسل کند؟ حضرت فرمود: اگر در زمانی که بدن او حرارت دارد او را لمس کند نه، ولی اگر بعد از سرد شدنش او را لمس کند باید غسل کند، و حدیث را ادامه داد تا این که نقل کرد: عرض کردم کسی که او را حمل کرده باید غسل کند؟ حضرت فرمود: نه. عرض کردم: کسی که او را داخل قبر میکند باید وضو داشته باشد؟ حضرت فرمود: نه، مگر این که بخواهد از خاک قبر وضو بگیرد.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: شاید مراد از وضو گرفتن با خاک قبر، شستن دست باشد، یعنی این که دستش را از آن چه از خاک قبر به آن رسیده است می شوید و اطلاق وضو بر شستن دست، شایع است و حمل بر تیمّم با خاک قبر، خالی از بعد نیست، زیرا اطلاق وضو بر تیمّم غیر مأنوس است و همچنین ثمره ای برای تخصیص به خاک قبر وجود ندارد.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۲۳ ، بحار الأنوار، ج۷۹، ص: ۴۴
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۳، ص: ۳۴۲
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️افرادی که وارد قبر زنان می شوند
روایت اول
🔹قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِ: مَضَتِ السُّنَّةُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَنَّ الْمَرْأَةَ لَا يَدْخُلُ قَبْرَهَا إِلَّا مَنْ كَانَ يَرَاهَا فِي حَيَاتِهَا.(۱)
🔸امیرالمومنین صلوات اللّه علیه فرمود: از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله سنّت است که داخل قبر زن نمی شود، مگر کسی که در حیاتش او را می بیند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: مشهور بین اصحاب استحباب داخل شدن محارم زن در قبر است و اولویّت در صورت امکان، رعایت مسئله ای است که در روایت فرموده اند و لفظ سنّت در روایات بر استحباب دلالت نمی کند.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۹۴ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۸۷
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۹۱
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔افرادی که وارد قبر زنان می شوند
روایت دوم
🔹️عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: الزَّوْجُ أَحَقُّ بِامْرَأَتِهِ حَتَّى يَضَعَهَا فِي قَبْرِهَا.
🔸️امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: شوهر به زن از دیگران سزاوارتر است، تا او را در قبرش قرار دهد. (۱)
شرح علّامه مجلسی رحمةاللّه علیه در کتاب شریف مرآة العقول: هیچ اختلافی در اولویّت شوهر در این امر و سایر امور زن نیست. و شهید در ذکری می گوید: شوهر از محرم زن سزاوارتر است و اگر عذری بود زن صالحه ای، سپس غریبه ای که صالحه باشد سزاوارتر است و اگر پیر باشد اولی است. (۲)
(۱)📚احیاءالاموات ص ۵۷۵. كافي ج ۵، ص ۴۹۵. وسائل الشيعة ج ۳، ص ۱۱۶.
(۲)📚مرآة العقول ج ۱۴، ص ۹۱.
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔کراهت ورود پدر به قبر پسرش و جواز ورود پسر به قبر پدرش
روایت اول
🔹️عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: يُكْرَهُ لِلرَّجُلِ أَنْ يَنْزِلَ فِي قَبْرِ وَلَدِهِ.
🔸️امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: برای شخص، کراهت دارد که وارد قبر فرزندش شود.
📚احیاءالاموات ص ۵۷۵. . كافي ج ۵، ص ۴۹۳. وسائل الشيعة ج ۳، ص ۱۸۵.
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔کراهت ورود پدر به قبر پسرش و جواز ورود پسر به قبر پدرش
روایت سوم
🔹️عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: لَمَّا مَاتَ إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ أَتى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ الْقَبْرَ فَأَرْخى نَفْسَهُ فَقَعَدَ ثُمَّ قَالَ رَحِمَكَ اللَّهُ وَ صَلّى عَلَيْكَ وَ لَمْ يَنْزِلْ فِي قَبْرِهِ وَ قَالَ هكَذَا فَعَلَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بِإِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَّلَامُ.
🔸️راوی می گوید: هنگامی که اسماعیل فرزند امام صادق سلام اللّه علیه وفات یافت، حضرت کنار قبر او آمد و خود را رها کرد و نشست، سپس فرمود:
"رَحِمَكَ اللَّهُ وَ صَلّى عَلَيْكَ"
"خدا تو را رحمت کند و بر تو درود بفرستد".
و وارد قبر نشد و فرمود: پیامبر صلّی اللّه علیه وآله نیز با فرزند خود ابراهیم همین کار را کرد.(۱)
شرح علّامه مجلسی رحمةاللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: این حدیث دالّ بر کراهت ورود پدر به قبر فرزندش و عدم کراهت نشستن قبل از دفن، بلکه دالّ بر استحبابش می باشد.(۲)
(۱)📚احیاءالاموات ص ۵۷۶. كافي ج ۵، ص ۴۹۳. بحار الأنوار ج ۷۹، ص ۲۴.
(۲)📚بحار الأنوار ج ۷۹، ص ۲۴.
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔تعداد نفراتی که وارد قبر می شوند
روایت اول
🔹️عَنْ زُرَارَةَ: أَنَّهُ سَأَلَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ عَنِ الْقَبْرِ كَمْ يَدْخُلُهُ قَالَ ذَاكَ إِلَى الْوَلِيِّ إِنْ شَاءَ أَدْخَلَ وَتْراً وَ إِنْ شَاءَ شَفْعاً.
🔸️زراره از امام صادق سلام اللّه علیه در مورد تعداد نفراتی که وارد قبر می-شوند پرسید. حضرت فرمود: این مسئله به اختیار ولیّ میّت است، اگر بخواهد یک نفر و اگر بخواهد دو نفر را وارد قبر می کند.(۱)
شرح علّامه مجلسی رحمةاللّه علیه در کتاب شریف مرآة العقول: این حدیث بر عدم تعیّن عدد مخصوص و جواز وارد شدن دو یا یک نفر در قبر دلالت دارد، که اختیار این مسئله با ولیّ میّت است و علّامه در منتهی می گوید: حدّ مشخصّی برای عدد کسانی که وارد قبر می شوند وجود ندارد.(۲)
(۱)📚احیاءالاموات ص ۵۷۷. كافي، ج ۵، ص ۴۹۴ ، وسائل الشيعة، ج3، ص ۱۸۴
(۲)📚مرآة العقول، ج ۱۴، ص ۹۰
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔تعداد نفراتی که وارد قبر می شوند
روایت دوم
🔹️عَنْ أَبِي مَرْيَمَ الْأَنْصَارِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ يَقُولُ كُفِّنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ إِلَى أَنْ قَالَ ثُمَّ دَخَلَ عَلِيٌّ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ الْقَبْرَ فَوَضَعَهُ عَلَى يَدَيْهِ وَ أَدْخَلَ مَعَهُ الْفَضْلَ بْنَ الْعَبَّاسِ فَقَالَ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ مِنْ بَنِي الْخُيَلَاءِ يُقَالُ لَهُ أَوْسُ بْنُ خَوَلِيٍّ أَنْشُدُكُمُ اللَّهَ أَنْ تَقْطَعُوا حَقَّنَا فَقَالَ لَهُ عَلِيٌّ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ ادْخُلْ فَدَخَلَ مَعَهُمَا الْحَدِيثَ.
🔸️ابی مریم انصاری نقل می کند: از امام باقر سلام اللّه علیه شنیدم که می فرماید: رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله کفن شد، تا جایی که امام باقر سلام اللّه علیه فرمود: امیرالمومنین داخل قبر شد و بدن مبارک پیامبر صلّی اللّه علیه وآله را بر روی دو دستش قرار داد و همراه حضرت، فضل بن عبّاس نیز داخل قبر شد، بعد از آن، مردی از انصار از بنی خیلاء که به او اوس بن خولی گفته می شد عرض کرد: شما را به خدا قسم می دهم که حقّ ما را از بین نبرید، امیرالمومنین سلام اللّه علیه فرمود: داخل قبر شو، او همراه آنان داخل قبر شد، تا پایان حدیث.
📚احیاءالاموات ص ۵۷۷ ، ۵۷۸. تهذيب الأحكام، ج ۱، ص: ۲۹۶ ، وسائل الشيعة، ج ۳، ص: ۱۸۴
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔تعداد نفراتی که وارد قبر می شوند
روایت سوم
🔹️عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَيْهِ قَالَ: قُلْتُ لَهُ الشَّفْعُ يَدْخُلُ الْقَبْرَ أَوِ الْوَتْرُ فَقَالَ سَوَاءٌ عَلَيْكَ أَدْخَلَ فَاطِمَةَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهَا الْقَبْرَ أَرْبَعَةٌ.
🔸️جابر بن عبدالله انصاری نقل می کند که خدمت امام باقر سلام الله عليه عرض کردم: دو نفر داخل قبر می شوند یا یک نفر؟ حضرت فرمود: فرقی نمی کند، چهار نفر حضرت فاطمه سلام الله علیها را در قبر وارد کردند.
📚احیاءالاموات ص ۵۷۸. بحارالأنوار ج ۷۹، ص ۲۸
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔برخی از آداب ورود به قبر
روایت اول
🔹️عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: لَا يَنْبَغِي لِأَحَدٍ أَنْ يَدْخُلَ الْقَبْرَ فِي نَعْلَيْنِ وَ لَا خُفَّيْنِ وَ لَا عِمَامَةٍ وَ لَا رِدَاءٍ وَ لَا قَلَنْسُوَةٍ.
🔸️امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: سزاوار نیست که شخص، با نعلین، کفش، عمامه، ردا و کلاه داخل قبر شود.(۱)
شرح علّامه مجلسی رحمةاللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: محقّق در المعتبر بیان می کند: برای کسی که داخل قبر میّت می شود، مستحب است که دکمه هایش را باز کند و با پا و سر برهنه وارد قبر شود، و این شیوه و مذهب اصحاب است؛ و شهید رحمه اللّه در ذکری به جز موارد ضروری برای کسی که می خواهد میّت را در لحد قرار دهد، باز کردن دکمه ها و برهنه کردن سر و پا را نیز مستحب می داند و سپس می گوید: این مسئله بنابر اجماع واجب نیست.(۲)
📚احیاءالاموات ص ۵۷۸ ، ۵۷۹. كافي، ج ۵، ص ۴۹۰ ، وسائل الشيعة، ج ۳، ص ۱۷۱. (۱)
مرآة العقول، ج ۱۴، ص ۸۵. (۲)
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat
#تدفین
✔برخی از آداب ورود به قبر
روایت دوم
🔹️عَنْ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الْأَوَّلَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ يَقُولُ لَا تَنْزِلْ فِي الْقَبْرِ وَ عَلَيْكَ الْعِمَامَةُ وَ الْقَلَنْسُوَةُ وَ لَا الْحِذَاءُ وَ لَا الطَّيْلَسَانُ وَ حَلِّلْ أَزْرَارَكَ وَ بِذَلِكَ سُنَّةُ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ جَرَتْ وَ لْيَتَعَوَّذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ وَ لْيَقْرَأْ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ إِنْ قَدَرَ أَنْ يَحْسِرَ عَنْ خَدِّهِ وَ يُلْصِقَهُ بِالْأَرْضِ فَلْيَفْعَلْ وَ لْيَشْهَدْ وَ لْيَذْكُرْ مَا يَعْلَمُ حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى صَاحِبِهِ.
🔸️علیّ بن یقطین نقل می کند: از امام کاظم سلام اللّه علیه شنیدم که میفرماید: با عمامه، کلاه، نعلین و ردا در قبر داخل نشو و دکمه هایت را باز کن که سنّت پیامبر صلّی اللّه علیه وآله بر این است؛ و کسی که داخل قبر می شود باید از شرّ شیطان رانده شده به خدا پناه ببرد و سوره حمد، معوّذتین (سوره فلق و ناس)، قل هو اللّه أحد و آیةالکرسی را بخواند و اگر قادر بود، باید کفن را از صورت میّت کنار بکشد و صورتش را بر روی زمین قرار دهد و شهادتین را بگوید و آن چه را که (از اسامی اهل بیت سلام اللّه علیهم أجمعین) می داند را ذکر کند تا آن که به امام زمانش برسد.
📚احیاءالاموات ص ۵۷۹ ، ۵۸۰. كافي، ج ۵، ص ۴۹۰. وسائل الشيعة ج ۳، ص ۱۷۰
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat