#تدفین
✔️قبر مبارک امام رضا سلام اللّه علیه
🔹عَنْ أَبِي الصَّلْت الْهَرَوِيِّ عَنِ الرِّضَا سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ فِي حَدِيثٍ إِنَّهُ قَالَ لَهُ سَيُحْفَرُ لِي فِي هَذَا الْمَوْضِعِ فَتَأْمُرُهُمْ أَنْ يَحْفِرُوا لِي سَبْعَ مَرَاقِيَ إِلَى أَسْفَلَ وَ أَنْ يُشَقَّ لِي ضَرِيحَهُ فَإِنْ أَبَوْا إِلَّا أَنْ يَلْحَدُوا فَتَأْمُرُهُمْ أَنْ يَجْعَلُوا اللَّحْدَ ذِرَاعَيْنِ وَ شِبْراً فَإِنَّ اللَّهَ سَيُوَسِّعُهُ مَا شَاءَ.(۱)
🔸در حدیثی از اباصلت هروی روایت شده است که امام رضا سلام اللّه علیه فرمود: به زودی در این مکان برای من (قبری) حفر می کنند، به آن ها امر کن که آن را هفت پلّه رو به پائین حفر کنند و وسط قبر را بشکافند و ضریح درست کنند. پس اگر از این کار امتناع ورزیدند و بر آن شدند تا در قبر لحد حفر کنند (و آن را وسیع نکنند)، به آن ها امر کن تا لحد را به اندازه دو ذرع و یک وجب وسیع کنند که حق تعالی به زودی هر اندازه که بخواهد وسیعش می کند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: شاید شکافتن در این جا به خاطر مسئله ای مخصوص امام بوده و یا به آن مکان اختصاص داشته است، چنانچه حفر به اندازه هفت پلّه نیز به همین ترتیب است و بر استحباب گسترش لحد اشاره دارد.(۲)
(۱)📚بحار الأنوار، ج۷۹، ص: ۴۶ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۶۷
(۲)📚بحار الأنوار، ج۷۹، ص: ۴۷
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تکفین
✔️تبدیل کردن پیراهن به کفن
🔹عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ أَنْ يَبْعَثَ إِلَيَّ بِقَمِيصٍ مِنْ قُمُصِهِ أُعِدُّهُ لِكَفَنِي فَبَعَثَ إِلَيَّ بِهِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ كَيْفَ أَصْنَعُ بِهِ فَقَالَ انْزِعْ أَزْرَارَهُ.(۱)
🔸محمّد بن اسماعیل بن بزیع نقل می کند که از امام باقر سلام اللّه علیه تقاضا کردم که یکی از پیراهن هایش را برای من بفرستد تا آن را به عنوان کفن خویش آماده سازم، امام پیراهن را فرستاد و من به ایشان عرض کردم: چگونه از این پیراهن کفن بسازم؟ حضرت فرمود: آستین هایش را جدا ساز.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: روایت مذکور بر این نکته دلالت میکند که کراهت وجود آستین فقط در مورد کفنهای آغازین است، آن گونه که فقها نیز ذکر کرده اند.
این روایت همچنین بر رجحان داشتن جدا ساختن آستینها دلالت میکند و از ظاهر کلام فقها چنین بر میآید که جدا ساختن آستینها مستحب است. این روایت بر استحباب طلب کردن پیراهن نه تنها از امام سلام اللّه علیه، بلکه از جمیع صالحان به خاطر متبرّک بودن آن دلالت میکند.(۲)
(۱)📚بحار الأنوار، ج۷۸، ص: ۳۲۴ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۲
(۲)📚بحار الأنوار، ج۷۸، ص: ۳۲۴
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️فرش كردن قبر با چوب ساج در زمین نمناک
🔹عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِيِّ قَالَ كَتَبَ عَلِيُّ بْنُ بِلَالٍ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ أَنَّهُ رُبَّمَا مَاتَ الْمَيِّتُ عِنْدَنَا وَ تَكُونُ الْأَرْضُ نَدِيَّةً فَنَفْرُشُ الْقَبْرَ بِالسَّاجِ أَوْ نُطْبِقُ عَلَيْهِ فَهَلْ يَجُوزُ ذَلِكَ فَكَتَبَ ذَلِكَ جَائِزٌ.(۱)
🔸علیّ بن محمّد قاسانی نقل می کند که علیّ بن بلال، خدمت امام هادی سلام اللّه علیه نامه ای نوشت و عرض کرد: گاهی کسی از ما از دنیا می رود و به خاطر این که زمین نمناک است ما قبر را با چوب ساج (۲) فرش می کنیم، یا به جای خشت و آجر لحد از ساج استفاده می کنیم، آیا این کار جایز است؟ حضرت در جواب نامه مکتوب فرمود: این کار جایز است.
علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در #شرح این حدیث می فرماید: بدان که مشهور در بین اصحاب، کراهت فرش کردن قبر با ساج و چوب و آجر است و به منتفی بودن کراهت در ضرورت قطع پیدا کرده اند و من می گویم: اثبات کراهت داشتن خالی از اشکال نیست.(۳)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۵۰۴ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۸۸
(۲)چوب نوعی درخت که در هند می روید.
(۳)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۱۰۲
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#وصیّت
✔️وصیّت به زنان
روایت دوم
🔹قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ الْمَرْأَةُ لَا يُوصَى إِلَيْهَا لِأَنَّ اللَّهَ عزّوجلّ يَقُولُ وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ.(۱)
🔸امیرالمومنین سلام اللّه علیه فرمود: به زن وصیّت نمی شود، به خاطر این که خدای عزّوجلّ می فرماید: وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ (۲) [و اموالتان را به سفیهان ندهید].
#شرح شیخ طوسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف استبصار: وجه صحیح در روایت دوم این است که یا آن را بر کراهت، بدون این که حرمت داشته باشد حمل کنیم، و یا این که آن را به خاطر موافقت با مذهب تعداد زیادی از علمای عامّه (مخالفین) حمل بر تقیّه کنیم، که همانا ما می گوییم به خاطر اجماع علمای طائفه بر آن چه که متضمّن معنای روایت نخست است روایت دوم حمل بر تقیّه می شود.(۳)
(۱)📚من لا يحضره الفقيه، ج۴، ص: ۲۲۶ ، وسائل الشيعة، ج۱۹، ص: ۳۷۹
(۲)(النساء، ۴-۵)
(۳)📚الإستبصار، ج۴، ص: ۱۴۰
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تغسیل
✔️عدم تخلیل ناخن های میّت
روایت دوم
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: لَا يُمَسُّ مِنَ الْمَيِّتِ شَعْرٌ وَ لَا ظُفُرٌ وَ إِنْ سَقَطَ مِنْهُ شَيْءٌ فَاجْعَلْهُ فِي كَفَنِهِ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه عليه فرمود: مو و ناخن ميّت چیده نمی شود و اگر چيزى از آن ها جدا شد آن را در كفنش بگذار.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: بیشتر فقها این روایت را بر کراهت حمل کرده اند.(۲)
(۱)📚کافی، ج ۵، ص ۴۱۰ ، وسائل الشيعة، ج۲، ص: ۵۰۰
(۲)📚ملاذالاخیار ج ۲، ص ۵۵۱
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️عدم تعجیل در داخل قبر کردن میّت
روایت اول
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: يَنْبَغِي أَنْ يُوضَعَ الْمَيِّتُ دُونَ الْقَبْرِ هُنَيْهَةً ثُمَّ وَارِهِ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: سزاوار است که میّت، قدری نزد قبر روی زمین گذاشته شود، سپس وارد قبر شود.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: لفظ «دون» به معنای نزد قبر یا به معنای پایین قبر است و شاید مراد از قرار دادنش در پایین قبر، قرار دادنش در طرف پاهای میّت است که همان درب قبر نام دارد. آن-چه که در کتاب های فروع موجود است، استحباب نقل میّت در دو مرتبه و صبر بین هر مرتبه است، سپس در مرتبه سوم میّت را اگر مرد باشد با سر و اگر زن باشد در طرفی که نزدیک قبله است قرار داده و از عرض یکباره وارد قبر کنند.
می گویم (علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه): ابن جنید از مضمون روایات، استحباب یک مرتبه روی زمین قرار دادن و سپس دفن کردن میّت را بیان کرده و در المعتبر در آخر کلامش به سوی آن تمایل پیدا کرده است. بله شیخ صدوق رحمه اللّه در علل الشّرایع، خبر مرسلی را روایت می کند که بر سه مرتبه نقل کردن دلالت دارد، و همچنین در فقه رضوی (سلام اللّه علیه) روایت شده است و عمل به آن به جهت تساهل در مستحبّات اشکالی ندارد.(۲)
(۱)📚تهذيب الأحكام، ج۱، ص: ۳۱۳ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۶۷
(۲)📚ملاذ الأخيار، ج۲، ص: ۵۲۳
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#احتضار
✔️فرمایش امام باقر سلام اللّه علیه در مورد محتضری که به سختی جان می دهد
🔹عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: إِذَا دَخَلْت عَلَى مَرِيضٍ وَ هُوَ فِي النَّزْعِ الشَّدِيدِ فَقُلْ لَهُ ادْعُ بِهَذَا الدُّعَاءِ يُخَفِّفِ اللَّهُ عَنْكَ وَ أَعُوذُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ رَبِّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ مِنْ كُلِّ عِرْقٍ نَعَّارٍ وَ مِنْ شَرِّ حَرِّ النَّارِ سَبْعَ مَرَّاتٍ ثُمَّ لَقِّنْهُ كَلِمَاتِ الْفَرَجِ ثُمَّ حَوِّلْ وَجْهَهُ إِلَى مُصَلَّاهُ الَّذِي كَانَ يُصَلِّي فِيهِ فَإِنَّهُ يُخَفَّفُ عَنْهُ وَ يُسَهَّلُ أَمْرُهُ بِإِذْنِ اللَّهِ.(۱)
🔸امام باقر سلام اللّه علیه فرمود: هرگاه بر بالین بیماری حاضر گشتی که با سختی در حال جان دادن است به او بگو این دعا را هفت بار بر زبان جاری بساز که خداوند به واسطه آن بار تو را سبک میگرداند:
"أَعُوذُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ رَبِّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ مِنْ كُلِّ عِرْقٍ نَفَّارٍ وَ مِنْ شَرِّ حَرِّ النَّارِ"
"پناه می برم به خدای عظیم، پروردگار عرش کریم، از هر رگِ گریخته (خون ریز) و از شرّ حرارت آتش جهنّم".
سپس کلمات فَرَج را به او تلقین کن، آن گاه روی او را به سوی جایگاهی که در آن نماز میخوانده بچرخان که این کار باعث سبک شدن سختی و ناراحتی وارد شده بر او خواهد شد و به اذن خداوند، امرش را بر او آسان خواهد کرد.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: در مورد عبارت «ثم حول وجهه» که از امام باقر سلام اللّه علیه روایت شده است میگویم: ظاهر این کلام با احادیثی که بر چرخاندن شخص در حال احتضار به سوی قبله و جابه جا کردن او دلالت میکند منافات دارد، مگر این که گفته شود: منظور از (وجه) مجازاً بدن میباشد، و شاید جمله در اصل چنین بوده است: (ثم حول وجهه إلی القبله و حوله إلی مصلاه: سپس صورت او را به سوی قبله بچرخان و به جایگاهی که در آن نماز میخوانده منتقلش کن)، همچنین ممکن است که تقدیر کلام این چنین باشد: (حوّل وجهه إلی القبله منتقلاً إلی مصلّاه: درحالی که او را به سوی جایگاهی که در آن نماز میخوانده منتقل میکنی، صورتش را به سوی قبله بچرخان).(۲)
(۱)📚بحار الأنوار ،ج۷۸، ص: ۲۳۷ ، وسائل الشيعة، ج۲، ص: ۴۶۵
(۲)📚بحار الأنوار، ج۷۸، ص: ۲۳۸
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#نماز_میّت
✔️خواندن نماز میّت توسّط حائض و جنب
روایت سوم
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: الطَّامِثُ تُصَلِّي عَلَى الْجِنَازَةِ لِأَنَّهُ لَيْسَ فِيهَا رُكُوعٌ وَ لَا سُجُودٌ وَ الْجُنُبُ تَتَيَمَّمُ وَ تُصَلِّي عَلَى الْجِنَازَةِ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: حائض بر میّت نماز می خواند، به خاطر این که در نماز میّت، رکوع و سجده نمی باشد و جنب تیمّم می کند و بر جنازه نماز می خواند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر جواز نماز حائض بر جنازه و بر رجحان تیمّم جنب برای خواندن نماز دلالت می کند و به خاطر اطلاق یا عموم حدیث، تیمّم کردن در آن جایی که آب یافت می شود را هم شامل می شود و در حدیث سماعه در کتاب شریف تهذیب الاحکام بیان شده است که تیمّم همچنین برای حائض هم مستحب است، و مشهور استحباب تیمّم برای هر دوی آن هاست و ظاهرا مخالفی ندارد. و در کتاب شریف منتهی بیان شده است: مستحب است که حائض و جنب تیمّم کنند.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۶۴ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۱۲
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۴۴
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#وصیّت
✔️در صورت نبودن مسلمان، کافر به عنوان شاهد وصیّت گرفته می شود
🔹عَنْ أَبِي الصَّبَّاحِ الْكِنَانِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالى: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهادَةُ بَيْنِكُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنانِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرانِ مِنْ غَيْرِكُمْ قُلْتُ: مَا آخَرَانِ مِنْ غَيْرِكُمْ قَالَ هُمَا كَافِرَانِ قُلْتُ: ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ فَقَالَ مُسْلِمَانِ.(۱)
🔸ابی الصّبّاح كنانى نقل می کند: از امام صادق سلام اللّه علیه در مورد آيه شريفه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهادَةُ بَيْنِكُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنانِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرانِ مِنْ غَيْرِكُمْ (۲) [اى كسانى كه ايمان آوردهايد، هنگامى كه مرگ يكى از شما فرا برسد، در هنگام وصيّت بايد از ميان شما دو شخص عادل را به شهادت بطلبد يا دو شخص از غير خودتان] پرسیدم: منظور از دو نفر از غير خودتان چه كسانى هستند؟ حضرت فرمود: دو نفر كافر. عرض کردم: دو نفر عادل از خودتان چه كسانى هستند؟ حضرت فرمود: دو نفر مسلمان.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: بنابر قول علّامه در منتهی و جماعتی، به شرط فقدان مسلمانان به طور مطلق و بنابر قول دیگر به شرط عدم عدالت مسلمانان دو نفر کافر به عنوان شاهد برگرفته می شود.(۳)
(۱)📚كافي، ج۱۳، ص: ۳۱۸ ، وسائل الشيعة، ج۱۹، ص: ۳۰۹
(۲)(المائده، ۱۰۶)
(۳)📚مرآة العقول، ج۲۳، ص: ۸
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#احتضار
✔️تلقین ولایت ائمه سلام الله علیهم اجمعین و کلمات فرج به محتضر
🔹امام رضا سلام اللّه علیه فرمود: هنگامی که شخص در حال احتضار قرار میگیرد شهادتین یعنی:
"شَهَادَةَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ"
"شهادت می دهم که خدایی جز اللّه وجود ندارد، و همانا محمّد (صلّی اللّه علیه و آله) فرستاده خداست".
و اقرار به ولایت امیرالمومنین و یکایک امامان معصوم سلام اللّه علیهم أجمعین را به او تلقین کن و مستحب است که کلمات فَرَج نیز به این ترتیب به او تلقین شود:
"لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْکَرِیمُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ رَبَّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَ مَا فِیهِنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ وَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ سَلامٌ عَلَی الْمُرْسَلِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ"
"خدایی جز اللّه که حلیم و کریم است وجود ندارد، خدایی جز اللّه که بلند مرتبه و بزرگوار است وجود ندارد، پاک و منزّه است پروردگار آسمانهای هفت گانه و زمینهای هفت گانه و هر آن چه در میان و بین آن ها وجود دارد، پاک و منزّه است پروردگار عرش عظیم و ستایش مخصوص پروردگار جهانیان است".
حائض و جنب هنگام خواندن تلقین حضور نمی یابند، چرا که فرشتگان با حضور آنها آزرده میشوند و اشکالی ندارد که حائض و جنب غسل میّت را بر عهده گرفته و بر او نماز بخوانند، ولی اجازه ندارند او را در قبر بگذارند و اگر به ناچار بر بالین شخص در حال احتضار حاضر شدند باید هنگام نزدیک شدنِ خروجِ روحِ او از مکانی که شخص در آن قرار دارد خارج شوند؛ و آن گاه که جان دادن بر محتضر شدّت گرفت روی او را به سوی جایگاهی که در آن و یا بر آن نماز میخوانده بچرخان و از لمس کردن او خودداری کن و اگر دست ها، پاها، یا سر خود را هنگام خارج شدن روح از بدنش تکان داد او را از این کار منع نکن، آن گونه که برخی از جاهلان چنین میکنند.
امام رضا سلام اللّه علیه همچنین فرمود: آن گاه که یکی از شما در حال احتضار قرار گرفت با خواندن قرآن، ذکر خداوند و درود فرستادن بر رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله نزد او حاضر شوید.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: تلقین کردن اصول عقائد و کلمات فرج به شخص در حال احتضار امری است که فقها آن را ذکر کرده و احادیث زیادی بر آن دلالت دارد، این فرموده امام: «کان یصلی فیه» یعنی: خانه یا جایی که در آن نماز میخوانده، و «أو علیه» یعنی: مصلّایی که بر آن نماز میخوانده؛ و فقها به ذکر این مطلب نیز پرداخته و اکثر آن ها حکم به استحباب مطلق آن (بردن میّت به محلّ نمازش) داده اند، هر چند احادیث این امر را مقیّد به زمانی دانسته اند که جان کندن شخص در حال احتضار بر او شدّت گرفته باشد و ظاهر حدیث بر مخیّر بودن نقل او به سوی خانه یا جامه (جامه ای که بر آن نماز می خوانده) دلالت دارد، و ابن حمزه بین این دو جمع کرده و اکثر فقها ظاهرا خانه را بیان کرده اند.
نهی از لمس کردن شخص در حال احتضار در حدیث ذکر شده و شهید نیز در ذکری آن را نقل کرده است، همچنین شیخ صدوق و شهید نهی کردن شخص در حال احتضار از حرکت دادن دست ها، پاها، یا سرش را ذکر کرده و فقها قرائت قرآن و خواندن دعا در نزد او قبل و بعد از خارج شدن روحش را نیز ذکر کرده اند.
📚بحار الأنوار، ج۷۸، ص: ۲۳۴
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#نماز_میّت
✔️ولیّ میّت یا کسی که از او اجازه دارد بر میّت نماز می خواند
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: يُصَلِّي عَلَى الْجِنَازَةِ أَوْلَى النَّاسِ بِهَا أَوْ يَأْمُرُ مَنْ يُحِبُّ.(۱)
🔸 امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: نزدیکترین مردم به میّت، بر جنازه اش نماز می خواند یا او هرکس که بخواهد و دوست داشته باشد را به این کار امر می کند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: اصحاب «اولی النّاس» به میّت را وارث تفسیر کرده و قطع پیدا کرده اند به این که وارث، برای نماز خواندن محق تر از دیگران است.(۲)
شیخ صدوق رحمة اللّه علیه می گوید: پدرم رحمه اللّه در رساله اش كه براى من فرستاده است فرمود: اى پسر عزيزم، بدان كه سزاوارترين مردم به نماز خواندن بر ميّت كسى است كه ولىّ ميّت او را مقدّم بدارد و اگر در ميان آن جماعت مردى از بنى هاشم (از سادات) حاضر باشد او به نماز خواندن بر ميّت سزاوارتر از ديگران است، مشروط بر اين كه ولىّ ميّت او را مقدّم بدارد و اگر او خودش، بدون اين كه ولىّ ميّت او را مقدّم بدارد برای خواندن نماز
بایستد غاصب محسوب مى شود.(۳)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۶۰ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۱۴
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۳۵
(۳)📚من لا يحضره الفقيه، ج۱، ص: ۱۶۵
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#آماده_شدن_برای_مرگ
✔️اهل حیا مرگ را مقابل دو چشم خود می بینند
🔹قَالَ النَّبِيُّ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: اسْتَحْيُوا مِنَ اللَّهِ حَقَّ الْحَيَاءِ قَالُوا وَ مَا نَفْعَلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ فَإِنْ كُنْتُمْ فَاعِلِينَ فَلَا يَبِيتَنَّ أَحَدُكُمْ إِلَّا وَ أَجَلُهُ بَيْنَ عَيْنَيْهِ وَ لْيَحْفَظِ الرَّأْسَ وَ مَا وَعَى وَ الْبَطْنَ وَ مَا حَوَى وَ لْيَذْكُرِ الْقَبْرَ وَ الْبِلَى وَ مَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ فَلْيَدَعْ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا.
🔸رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله فرمود: آن طور که شایسته است از خداوند حیا کنید. عرض کردند: ای رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله) چه کاری انجام دهیم؟ حضرت فرمود: اگر اهل حیا هستید پس هیچ گاه نباید هیچ یک از شما بخوابد مگر آن که أجلش را مقابل دو چشمش ببیند و سر و اعضایی را که در سر است (چشم، گوش و زبان) حفظ کند و شکم و آن چه که در آن جمع می کند را از حرام خالی نگه دارد و قبر و پوسیدن در زیر خاک را فراموش نکند؛ و هرکس آخرت را اراده کرد باید زینت زندگی دنیا را رها کند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: «و ما وعی» یعنی چشم، گوش، زبان و دیگر حواس را از ارتکاب آن چه موجب خشم خداست حفظ کند. «و الطبن و ما حوی» یعنی خوردنی و نوشیدنی اش را از حرام حفظ کند، و ممکن است شکم را تعمیم داده و فرج را نیز شامل شود.
📚بحار الأنوار، ج۶، ص: ۱۳۱
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تکفین
✔️استحباب سفید بودن کفن میّت
روایت چهارم
🔹عَنْ جَعْفَرٍ، عَنْ أَبِيهِ، سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِما: أَنَّ عَلِيّاً صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ، كَانَ لَا يَلْبَسُ إِلَّا الْبَيَاضَ أَكْثَرَ مَا يَلْبَسُ وَ يَقُولُ فِيهِ تَكْفِينُ الْمَوْتَى.
🔸امام صادق از امام باقر سلام اللّه علیهما نقل فرمود: همانا امیرالمومنین صلوات اللّه علیه لباسی به جز لباس سفید نمی پوشید و میفرمود: اموات در آن کفن میشوند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف بحارالانوار: ظاهرا در استحباب سفید بودن کفن هیچ اختلاف نظری وجود ندارد، مگر این که از جنس حبره (بُرد یمانی) باشد.
📚بحار الأنوار، ج۷۸، ص: ۳۱۱ ، وسائل الشيعة، ج۵، ص: ۲۷
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#نماز_میّت
✔️قرائت سوره، دعای معیّن، رکوع، سجود و سلام در نماز میّت وجود ندارد
روایت اول
🔹عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: لَيْسَ فِي الصَّلَاةِ عَلَى الْمَيِّتِ قِرَاءَةٌ وَ لَا دُعَاءٌ مُوَقَّتٌ تَدْعُو بِمَا بَدَا لَكَ وَ أَحَقُّ الْمَوْتَى أَنْ يُدْعَى لَهُ الْمُؤْمِنُ وَ أَنْ يُبْدَأَ بِالصَّلَاةِ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ.(۱)
🔸امام باقر سلام اللّه علیه فرمود: در نماز میّت، قرائت و دعای معیّنی نیست و هر دعایی که به نظرت رسید می توانی آن را بخوانی و میّت بیشتر از هر کسی شایسته است که مومن برای او دعا کند، و دعا را با صلوات بر رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله آغاز می کند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر عدم قرائت در نماز میّت دلالت می کند و ظاهرش لزوم دعا و عدم تعیّن دعایی مخصوص است، همان طور که اکثر آن را اختیار کرده اند.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۷۶ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۸۸
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۶۳
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#وصیّت
✔️شرط شهادت افرادی غیر از افراد ملّت خود وصیّت کننده
روایت دوم
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ فِي قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالى: أَوْ آخَرانِ مِنْ غَيْرِكُمْ قَالَ إِذَا كَانَ الرَّجُلُ فِي بَلَدٍ لَيْسَ فِيهِ مُسْلِمٌ جَازَتْ شَهَادَةُ مَنْ لَيْسَ بِمُسْلِمٍ عَلَى الْوَصِيَّةِ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه در مورد قول خداوند عزّوجلّ: أَوْ آخَرانِ مِنْ غَيْرِكُمْ (۲) [يا دو تن از غير خودتان را به گواهى احضار كنيد] فرمود: زمانی که مسلمانى در سرزمينهاى غيراسلامى به حال احتضار افتاد و مسلمانى در آنجا نيافت، شاهد گرفتن از ديگر ملّتهاى اهل كتاب براى وصيّت روا خواهد بود.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: بنابر اجماع، شهادت کافر غیر ذمّی و شهادت کافر ذمّی بر مسلمان پذیرفته نمی شود، مگر در وصیّت، آن هم در جایی که مسلمان عادلی نباشد.(۳)
(۱)📚كافي، ج۱۴، ص: ۶۱۷ ، وسائل الشيعة، ج۱۹، ص: ۳۱۰
(۲)(المائده، ۱۰۶)
(۳)📚مرآة العقول، ج۲۳، ص: ۸
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تغسیل
✔️نرم کردن و فشار دادن انگشتان و مفاصل میّت
روایت دوم
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: كُرِهَ أَنْ يُقَصَّ مِنَ الْمَيِّتِ ظُفُرٌ أَوْ يُقَصَّ لَهُ شَعْرٌ أَوْ يُحْلَقَ لَهُ عَانَةٌ أَوْ يُغْمَزَ لَهُ مَفْصِلٌ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: کراهت دارد که ناخن يا موى ميّت چيده شود، يا موى زهار او را بتراشند و يا اينكه مفصل های او فشار داده شود.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: می گویم که در المعتبر استحباب نرم کردن انگشتان، قبل از انجام غسل را بنابر اجماع نقل کرده و قولی هم در منع این کار به خاطر همین روایت وجود دارد و شیخ آن را بر بعد از غسل وارد دانسته است؛
و ممکن است این روایت بر زمانی که این کار با شدّت و سختی انجام می شود حمل گردد.(۲)
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: شیخ، کراهت را بر بعد از غسل وارد دانسته و این قول حسن است.(۳)
#نکته: برخی از آداب مربوط به مقدّمات غسل، در روایات نحوه غسل ذکر خواهد شد، إن شاءاللّه تعالی.
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۱۱ ، وسائل الشيعة، ج۲، ص: ۵۰۰
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۳، ص: ۳۳۲
(۳)📚ملاذ الأخيار، ج۲، ص: ۴۸۳
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️استحباب گرفتن وضو برای وارد کردن میّت در قبر
روایت اول
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ فِي حَدِيثٍ قَالَ: تَوَضَّأْ إِذَا أَدْخَلْتَ الْمَيِّتَ الْقَبْرَ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه در حدیثی فرمود: زمانی که خواستی میّت را در قبر قرار بدهی وضو بگیر.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: در مدارک، استحباب وضو گرفتن برای کسی که اراده کرده میّت را داخل قبر کند ذکر شده است و احتمال دارد مراد، استحباب وضو گرفتن بعد از مسّ میّت در قبر باشد و ممکن است مراد از وضو گرفتن، شستن دست باشد، بلکه همین احتمال ظاهر است، فتدبّر.(۲)
(۱)📚تهذيب الأحكام، ج۱، ص: ۳۲۱ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۲۲۱
(۲)📚ملاذ الأخيار، ج۲، ص: ۵۴۸
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#نماز_میّت
✔️استحباب درآوردن نعلین برای خواندن نماز میّت
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: لَا يُصَلَّى عَلَى جِنَازَةٍ بِحِذَاءٍ وَ لَا بَأْسَ بِالْخُفِّ. (۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: بر جنازه با نعلین (۲) نماز خوانده نمی شود و نماز خواندن با خُفّ (۳) اشکالی ندارد.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: مشهور بین اصحاب با استناد به این روایت استحباب درآوردن نعلین در نماز میّت است، بلکه مخالفی در مورد این نظر معلوم نیست.(۴)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۵۷ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۱۸ ، بحار الأنوار، ج۷۸، ص: ۳۶۶
(۲)پاپوشی که همه روی پا را نمی پوشاند.
(۳)پاپوشی که مثل کفش یا چکمه همه روی پا را می پوشاند.
(۴)📚ملاذ الأخيار، ج۵، ص: ۳۸۱
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️استحباب گرفتن وضو برای وارد کردن میّت در قبر
روایت دوم
🔹عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِما قَالَ: قُلْتُ الرَّجُلُ يُغَمِّضُ عَيْنَ الْمَيِّتِ عَلَيْهِ غُسْلٌ قَالَ إِذَا مَسَّهُ بِحَرَارَتِهِ فَلَا وَ لَكِنْ إِذَا مَسَّهُ بَعْدَ مَا يَبْرُدُ فَلْيَغْتَسِلْ وَ سَاقَ الْحَدِيثَ إِلَى أَنْ قَالَ قُلْتُ فَمَنْ حَمَلَهُ عَلَيْهِ غُسْلٌ قَالَ لَا قُلْتُ فَمَنْ أَدْخَلَهُ الْقَبْرَ عَلَيْهِ وُضُوءٌ قَالَ لَا إِلَّا أَنْ يَتَوَضَّأَ مِنْ تُرَابِ الْقَبْرِ إِنْ شَاءَ.(۱)
🔸محمّد بن مسلم نقل می کند که خدمت امام باقر یا امام صادق سلام اللّه علیهما عرض کردم: مردی که چشم میّت را میبندد باید غسل کند؟ حضرت فرمود: اگر در زمانی که بدن او حرارت دارد او را لمس کند نه، ولی اگر بعد از سرد شدنش او را لمس کند باید غسل کند، و حدیث را ادامه داد تا این که نقل کرد: عرض کردم کسی که او را حمل کرده باید غسل کند؟ حضرت فرمود: نه. عرض کردم: کسی که او را داخل قبر میکند باید وضو داشته باشد؟ حضرت فرمود: نه، مگر این که بخواهد از خاک قبر وضو بگیرد.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: شاید مراد از وضو گرفتن با خاک قبر، شستن دست باشد، یعنی این که دستش را از آن چه از خاک قبر به آن رسیده است می شوید و اطلاق وضو بر شستن دست، شایع است و حمل بر تیمّم با خاک قبر، خالی از بعد نیست، زیرا اطلاق وضو بر تیمّم غیر مأنوس است و همچنین ثمره ای برای تخصیص به خاک قبر وجود ندارد.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۲۳ ، بحار الأنوار، ج۷۹، ص: ۴۴
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۳، ص: ۳۴۲
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#احتضار
✔️حاضر شدن یکی از موکّلین ابلیس در کنار محتضر
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: مَا مِنْ أَحَدٍ يَحْضُرُهُ الْمَوْتُ إِلَّا وَكَّلَ بِهِ إِبْلِيسُ مِنْ شَيْطَانِهِ أَنْ يَأْمُرَهُ بِالْكُفْرِ وَ يُشَكِّكَهُ فِي دِينِهِ حَتَّى تَخْرُجَ نَفْسُهُ فَمَنْ كَانَ مُؤْمِناً لَمْ يَقْدِرْ عَلَيْهِ فَإِذَا حَضَرْتُمْ مَوْتَاكُمْ فَلَقِّنُوهُمْ شَهَادَةَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُهُ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حَتَّى يَمُوتَ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: هیچ کسی نیست که مرگش فرا رسیده باشد و در حال احتضار باشد مگر این که ابلیس یکی از شیطان های خود را تا زمانی که روح از بدنش خارج می شود بر او موکّل می کند که او را به کافر شدن دعوت کرده و در دینش به شک بیندازد و بر کسی که مومن باشد قادر نخواهد بود، پس هرگاه در کنار امواتتان (که در حال احتضار هستند) حاضر شدید، تا هنگامی که از دنیا می روند به آن ها تلقین کنید شهادت را به این که:
"لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ"
"خدایی جز اللّه نیست و همانا محمّد (صلّی اللّه علیه و آله) فرستاده خداست".
#شرح علّامه محمّد تقی مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف لوامع صاحبقرانی: چون هرگاه مشغول اذكار می شود به فكر باطل نمی افتد، يا آن كه خاصيّت شهادتين آن است كه شياطين از او دور می شوند و اين نوع شياطين را عديله می گويند كه محتضر را وسوسه می كنند تا از دين حق عدول كند و خواندن دعای عديله بهتر است چون از حضرت اميرالمومنين صلوات اللّه عليه مشهور است و دعاى اعتقاد نيز مناسب است، واللّه تعالى يعلم.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۳۳۰ ، وسائل الشيعة، ج۲، ص: ۴۵۵
(۲)📚لوامع صاحبقرانى، ج۲، ص: ۱۴۷
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تغسیل
✔️نحوه انجام غسل
روایت اول
🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ غُسْلَ الْمَيِّتِ فَاجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ ثَوْباً يَسْتُرُ عَنْكَ عَوْرَتَهُ إِمَّا قَمِيصٌ وَ إِمَّا غَيْرُهُ ثُمَّ تَبْدَأُ بِكَفَّيْهِ وَ رَأْسِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ بِالسِّدْرِ ثُمَّ سَائِرِ جَسَدِهِ وَ ابْدَأْ بِشِقِّهِ الْأَيْمَنِ فَإِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَغْسِلَ فَرْجَهُ فَخُذْ خِرْقَةً نَظِيفَةً فَلُفَّهَا عَلَى يَدِكَ الْيُسْرَى ثُمَّ أَدْخِلْ يَدَكَ مِنْ تَحْتِ الثَّوْبِ الَّذِي عَلَى فَرْجِ الْمَيِّتِ فَاغْسِلْهُ مِنْ غَيْرِ أَنْ تَرَى عَوْرَتَهُ فَإِذَا فَرَغْتَ مِنْ غَسْلِهِ بِالسِّدْرِ فَاغْسِلْهُ مَرَّةً أُخْرَى بِمَاءٍ وَ كَافُورٍ وَ بِشَيْءٍ مِنْ حَنُوطٍ ثُمَّ اغْسِلْهُ بِمَاءٍ بَحْتٍ غَسْلَةً أُخْرَى حَتَّى إِذَا فَرَغْتَ مِنْ ثَلَاثِ غَسَلَاتٍ جَعَلْتَهُ فِي ثَوْبٍ نَظِيفٍ ثُمَّ جَفَّفْتَهُ.(۱)
🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: زمانی که خواستى ميّت را غسل دهى ميان خودت و او پارچه ای قرار بده كه عورت او را بپوشاند، پیراهن باشد یا غیر آن. سپس از دو كف دست و سر او شروع كن و سه مرتبه او را با سدر شست وشو بده، پس از آن بقيّه بدنش را شست وشو داده و از طرف راست او شروع كن، و هرگاه خواستى عورت او را شست وشو بدهی پارچهاى پاک بر دست چپ خود بپيچان و آنگاه دست خود را از زير پارچه ای كه بر عورت ميّت است داخل كن و بدون آنكه عورتش را ببينى آن را شست وشو بده. چون از غسل با سدر فارغ شدى، يک مرتبه ديگر با آب و كافور و اندكى حنوط، او را شست وشو داده، سپس او را با آب خالص غسل ديگرى بده و چون از سه غسل فارغ شدى او را در جامهاى قرار بده و خشک كن.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر لزوم پوشاندن عورت میّت و استحباب شستن دو دست میّت تا آرنج، قبل از انجام غسل دلالت می کند و ظاهر این است که سر در این جا جزء غسل است، نه از مقدّمات آن، و همچنین فرج؛ و شاید مراد از «و بشيء من حنوطه» در این جا ذریره (۲) باشد.(۳)
(۱)📚كافي ،ج۵، ص: ۳۶۵ ، وسائل الشيعة، ج۲، ص: ۴۸۰
(۲)برخی ذریره را مطلق هر مادّه خوشبویی می دانند که به صورت ساییده شده و پودر درآمده باشد، و برخی آن را نام ماده خوشبوی خاصّی دانسته اند.
(۳)📚مرآة العقول، ج۱۳، ص: ۳۰۳
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تشییع
✔️در هنگام تشییع راه رفتن در پشت و طرفین جنازه با فضیلت تر است
روایت اول
🔹عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِما قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْمَشْيِ مَعَ الْجَنَازَةِ فَقَالَ بَيْنَ يَدَيْهَا وَ عَنْ يَمِينِهَا وَ عَنْ شِمَالِهَا وَ خَلْفِهَا.(۱)
🔸محمّد بن مسلم نقل می کند که از امام باقر یا امام صادق سلام اللّه علیهما در مورد چگونگی راه رفتن همراه جنازه پرسیدم. حضرت فرمود: در مقابل جنازه و سمت راست و سمت چپ و پشت سر آن می شود راه رفت.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر مخیّر بودن دلالت می کند و به خاطر جمع بین روایات حمل بر جواز می شود.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۴۲ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۴۹
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۱۴
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#نماز_میّت
✔️نحوه ایستادن مقابل میّت برای خواندن نماز بر او
روایت اول
🔹عَنْ أَبِي الْحَسَنِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: إِذَا صَلَّيْتَ عَلَى الْمَرْأَةِ فَقُمْ عِنْدَ رَأْسِهَا وَ إِذَا صَلَّيْتَ عَلَى الرَّجُلِ فَقُمْ عِنْدَ صَدْرِهِ.(۱)
🔸امام کاظم سلام اللّه علیه فرمود: زمانی که بر زن نماز می خوانی نزد سرش بایست و زمانی که بر مرد نماز می خوانی نزد سینه اش بایست (این احکام فقط برای پیش نماز است).
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: «مما یلی صدرها» یعنی زمانی که نزدیک به سر باشد و گاهی از سر به خاطر نزدیکی اش به سینه «یلی الصدر» تعبیر شده است و «عند صدره» یعنی میانه بدن، و این به خاطر استعمال چیزی است که مجاور چیز دیگر است و همچنین به خاطر نزدیکی سر و سینه، از سر هم به سینه تعبیر شده است.
می گویم (علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه): روایات عامّه و همچنین اقوال فقهای آن ها در این مورد مختلف است و بعضی از آن ها حمل بر تقیّه نمی شود، پس قول به مخیّر بودن، خالی از قوّت نیست، اگرچه عمل به مشهور اولویّت دارد.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۵۸ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۱۹
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۳۵
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تدفین
✔️افرادی که وارد قبر زنان می شوند
روایت اول
🔹قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِ: مَضَتِ السُّنَّةُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَنَّ الْمَرْأَةَ لَا يَدْخُلُ قَبْرَهَا إِلَّا مَنْ كَانَ يَرَاهَا فِي حَيَاتِهَا.(۱)
🔸امیرالمومنین صلوات اللّه علیه فرمود: از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله سنّت است که داخل قبر زن نمی شود، مگر کسی که در حیاتش او را می بیند.
#شرح علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: مشهور بین اصحاب استحباب داخل شدن محارم زن در قبر است و اولویّت در صورت امکان، رعایت مسئله ای است که در روایت فرموده اند و لفظ سنّت در روایات بر استحباب دلالت نمی کند.(۲)
(۱)📚كافي، ج۵، ص: ۴۹۴ ، وسائل الشيعة، ج۳، ص: ۱۸۷
(۲)📚مرآة العقول، ج۱۴، ص: ۹۱
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
#تغسیل
✔نحوه انجام غسل
روایت دوم
🔹عَنِ ابْنِ مُسْكَان عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ غُسْلِ الْمَيِّتِ فَقَالَ اغْسِلْهُ بِمَاءٍ وَ سِدْرٍ ثُمَّ اغْسِلْهُ عَلَى أَثَرِ ذَلِكَ غَسْلَةً أُخْرَى بِمَاءٍ وَ كَافُورٍ وَ ذَرِيرَةٍ إِنْ كَانَتْ وَ اغْسِلْهُ الثَّالِثَةَ بِمَاءٍ قَرَاحٍ قُلْتُ ثَلَاثُ غَسَلَاتٍ لِجَسَدِهِ كُلِّهِ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ يَكُونُ عَلَيْهِ ثَوْبٌ إِذَا غُسِّلَ قَالَ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ يَكُونَ عَلَيْهِ قَمِيصٌ فَغَسِّلْهُ مِنْ تَحْتِهِ وَ قَالَ أُحِبُّ لِمَنْ غَسَّلَ الْمَيِّتَ أَنْ يَلُفَّ عَلَى يَدِهِ الْخِرْقَةَ حِينَ يُغَسِّلُهُ.
🔸️ابن مسكان نقل می کند که از امام صادق سلام اللّه علیه در مورد چگونگى غسل ميّت پرسيدم. حضرت فرمود: او را با آب و سدر شست وشو بده و در پى آن با آب و كافور و ذريره، اگر موجود بود، غسل داده و غسل سوم را با آب خالص انجام بده. عرض کردم: سه غسل براى تمام بدن او باشد؟ حضرت فرمود: بله. عرض کردم: آيا در هنگام غسل بايد جامهاى بر روى ميّت باشد؟
حضرت فرمود: اگر توانستى پیراهنی بر روی او بینداز و از زير پيراهن او را غسل بده، و فرمود: دوست می دارم كسى كه ميّت را غسل مىدهد در هنگام غسل بر دست خود پارچهاى بپيچد.(۱)
#شرح علّامه مجلسی رحمةاللّه علیه در کتـاب شریف مرآةالعقول: از عبـارت «بماء و سدر» بنابر مطلق بودن، اشتراط باقی ماندن آب در هر دو مرتبه که مخلوط کردن صورت می پذیرد استفاده می شود، آن چنان که مطلق بودن لفظ، آب را اقتضا می کند؛ و علّامه با آن استدلال کرده به این که غرض تطهیر است و آب مضاف غیر مطهّر بوده و تطهیر نمی کند. شهید رحمةاللّه علیه می گوید: همانا شیخ مفید رحمةاللّه علیه اندازه سدر را یک رطل و مثل آن بیان کرده و ابن برّاج یک رطل و نیم بیان کرده و اصحاب بر رقیق بودن آن متّفق هستند و این دو اندازه که بیان شد مضاف بودن را به نظر می آورد و آب خالص مطهّر می باشد و غرض از دو مرتبه اوّل، پاک کردن بدن است و حفظ بدن از حشرات به وسیله کافور انجام می شود، زیرا بوی کافور آن ها را دفع می کند، تا انتهای کلام. آن چه که از اضافه کافور به ذریره متضمّن خواهد بود حمل آن بر استحباب است و شاید در قول حضرت که فرمود: «إن كانت» نوعی اطّلاع از عدم لزوم آن است و مراد از قَراح، آبی است که خالی از سدر و کافور باشد، نه از هر چیزی که حتّی اگر قدری خاک و گِل در آن بود آن را از آب مطلق خارج کند. بر خلاف توهّم بعضی از اهل لغت که در تعریف قراح می گویند: آبی که با هیچ چیزی مخلوط نشده است.
اين روایت همچنین بر رجحان غسل دادن از روی پیراهن دلالت می کند، بلکه ظاهر بعضی از احادیث وجوب آن است و چه بسا حمل بر موکّد بودن استحباب آن شود و ظاهر عدم احتیاج فشار دادن پیراهن برای طهارت است، آن چنان که در پارچه ای که عورت میّت با آن پوشیده می شود احتیاج نیست. (۲)
(١)📚احیاءالاموات ص ۳۳۲ ، ۳۳۳. كافي ج ۵، ص ۳۶۵. وسائل الشيعة ج ۲، ص ۴۷۹.
(٢)📚مرآة العقول، ج ۱۳، ص ۳۰۴.
کانال "احیاءالاموات"
https://eitaa.com/ehyaol_amvat