eitaa logo
إحیاءُ الأموات
150 دنبال‌کننده
75 عکس
44 ویدیو
1 فایل
مجموعه معارفی بَيْتُ اَلْمَقْدِس👇 صحیفه فاطمیه "سلام الله علیها" @sahife_fatemieh القرآن الکریم @alquran_olkarim قاهر العدو (تولی و تبری) @Ghaher_Aladov معارف رضویه @maaref_razavieh احیاء الاموات @ehyaol_amvat خادم کانال👇 @alhojjat14
مشاهده در ایتا
دانلود
✔️علّت غسلِ غاسل 🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْقَزْوِينِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِما عَنْ غُسْلِ الْمَيِّتِ لِأَيِّ عِلَّةٍ يُغَسَّلُ وَ لِأَيِّ عِلَّةٍ يَغْتَسِلُ الْغَاسِلُ قَالَ يُغَسَّلُ الْمَيِّتُ لِأَنَّهُ جُنُبٌ وَ لِتَلَاقِيهِ الْمَلَائِكَةَ وَ هُوَ طَاهِرٌ وَ كَذَلِكَ الْغَاسِلُ لِتَلَاقِيهِ الْمُؤْمِنِينَ. 🔸ابی عبداللّه قزوينى نقل می کند که از امام باقر سلام اللّه علیه پرسيدم: به چه علّت میّت را غسل مى‌دهند و چرا باید غسل دهنده غسل كند؟ حضرت فرمود: میّت را براى اين كه جنب است و برای این که با فرشتگان ملاقات مى‌كند و در این حال بايد طاهر باشد، غسل می دهند و همچنين غسل دهنده ميّت نيز به خاطر ملاقات با مومنین باید غسل کند. 📚بحار الأنوار، ج‏۷۸، ص: ۲۸۵ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۸۸ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️علّت این که میّت غسل جنابت داده می شود 🔹عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ حَمَّادٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا إِبْرَاهِيمَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ عَنِ الْمَيِّتِ لِمَ يُغَسَّلُ غُسْلَ الْجَنَابَةِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَعْلَى وَ أَخْلَصُ‏ مِنْ أَنْ يَبْعَثَ الْأَشْيَاءَ بِيَدِهِ إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مَلَكَيْنِ‏ خَلَّاقَيْنِ فَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَخْلُقَ خَلْقاً أَمَرَ أُولَئِكَ الْخَلَّاقِينَ فَأَخَذُوا مِنَ التُّرْبَةِ الَّتِي قَالَ اللَّهُ عزّوجلّ فِي كِتَابِهِ مِنْها خَلَقْناكُمْ وَ فِيها نُعِيدُكُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُكُمْ تارَةً أُخْرى‏ فَعَجَنُوهَا بِالنُّطْفَةِ الْمُسَكَّنَةِ فِي الرَّحِمِ فَإِذَا عُجِنَتِ النُّطْفَةُ بِالتُّرْبَةِ قَالا يَا رَبِّ مَا تَخْلُقُ قَالَ فَيُوحِي اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مَا يُرِيدُ مِنْ ذَلِكَ ذَكَراً أَوْ أُنْثَى مُؤْمِناً أَوْ كَافِراً أَسْوَدَ أَوْ أَبْيَضَ شَقِيّاً أَوْ سَعِيداً فَإِنْ مَاتَ سَالَتْ مِنْهُ تِلْكَ النُّطْفَةُ بِعَيْنِهَا لَا غَيْرُهَا فَمِنْ ثَمَّ صَارَ الْمَيِّتُ يُغَسَّلُ غُسْلَ الْجَنَابَةِ.(۱) 🔸عبدالرّحمن بن حمّاد نقل می کند که از امام کاظم سلام اللّه علیه در مورد میّت پرسیدم: چرا مانند غسل جنابت غسل داده می‌شود؟ حضرت فرمود: همانا خداوند متعال بلند مرتبه تر و پاک تر از آن است که مخلوقات را با دست خویش برانگیزاند. برای خداوند متعال دو فرشته خلّاق وجود دارد، و آن گاه که اراده فرماید موجودی را بیافریند، به آن¬ها فرمان می‌دهد و آن ها نیز مقداری از خاکی که خداوند عزّوجلّ در مورد آن در قرآن فرموده است: مِنْها خَلَقْناکُمْ وَ فِیها نُعِیدُکُمْ وَ مِنْها نُخْرِجُکُمْ تارَةً أُخْری (۲) [از این (زمین) شما را آفریده ایم و در آن شما را بازمی گردانیم و بار دیگر شما را از آن بیرون می‌آوریم] را بر می‌گیرند و آن را با نطفه ای که در رحم جای گرفته است عجین می‌سازند، هنگامی که نطفه با خاک عجین گشت، آن دو فرشته می‌گویند: پروردگارا، چه می‌آفرینی؟ پس خداوند متعال آن چه اراده کرده از مذکّر یا موّنث، کافر یا مومن، سیاه یا سفید، با شقاوت باشد یا سعادتمند را الهام می‌فرماید و آن گاه که انسان می‌میرد عین آن نطفه و نه چیزی غیر از آن از بدنش جاری و خارج می‌گردد؛ به همین سبب است که میّت غسل جنابت داده می‌شود. (۱)📚بحار الأنوار، ج‏۵۷، ص: ۳۴۱ (۲)(طه، ۵۵) کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️فضیلت غسل دادن میّت برای غاسل 🔹عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: كَانَ فِيمَا نَاجَى اللهَ بِهِ مُوسَى عَلَیهِ السَّلامُ رَبَّهُ قَالَ يَا رَبِّ مَا لِمَنْ غَسَّلَ الْمَوْتَى فَقَالَ أَغْسِلُهُ مِنْ ذُنُوبِهِ كَمَا وَلَدَتْهُ أُمُّهُ‏. 🔸امام باقر سلام اللّه علیه فرمود: حضرت موسی علیه السّلام در میان مناجاتش با خداوند متعال عرض کرد: پروردگارا، پاداش کسی که مردگان را غسل می‌دهد چیست؟ خدای تعالی فرمود: او را مانند زمانی که از مادرش زاده شد از گناهانی که مرتکب شده پاک خواهم کرد. 📚كافي، ج‏۵، ص: ۴۳۲ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۹۵ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔ثواب غسل دادن برادر مسلمان 🔹️وَ عَنْ عَلِيٍّ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ مُسْلِمٍ غَسَّلَ أَخاً لَهُ مُسْلِماً فَلَمْ يُقَذِّرْهُ وَ لَمْ يَنْظُرْ إِلَى عَوْرَتِهِ وَ لَمْ يَذْكُرْ مِنْهُ سُوءاً ثُمَّ شَيَّعَهُ وَ صَلَّى عَلَيْهِ ثُمَّ جَلَسَ حَتَّى يُوَارِيَ فِي قَبْرِهِ إِلَّا خَرَجَ عُطُلًا مِنْ ذُنُوبِهِ‏. 🔸️امیرالمومنین صلوات اللّه علیه نقل فرمود که همانا رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله فرمود: هر بنده مسلمانی که جسد برادر مسلمان خویش را غسل داده و او را آلوده و کریه نشمارد و به عورتش نگاه نینداخته و عیب و نقصش را بازگو نکند، سپس جنازه او را تشییع کرده و بر او نماز خوانده و سپس تا زمانی که در قبر پنهان می‌گردد درنگ کند، جز این نیست که از قید گناهانش رها خواهد شد. 📚بحار الأنوار، ج‏۷۸، ص: ۳۰۷ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️غسل میّت بر عهده ولیّ میّت یا ماذون از ناحیه او خواهد بود 🔹قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ‏: يُغَسِّلُ الْمَيِّتَ أَوْلَى النَّاسِ بِهِ أَوْ مَنْ يَأْمُرُهُ الْوَلِيُّ بِذَلِكَ‏.(۱) 🔸اميرالمومنين سلام اللّه علیه فرمود: ميّت را نزديكترين شخص به او غسل می دهد يا كسى كه ولىّ‌ ميّت او را به غسل دادن میّت امر می کند. نکته: نزدیک ترین شخص به میّت برای انجام این کار، شخص مکلّفی است که از او ارث می برد. علّامه محمّد تقی مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف لوامع صاحبقرانی: بدون ‏اجازه وارث که همان ولیِ میّت است كسى نمی تواند میّت را غسل دهد و اگر ولىّ میّت آن را رها کند، يا حاضر به انجام آن نبوده و يا حضور نداشته باشد، بر همه مردم واجب است و زمانی که کسی میّت را غسل دهد از ديگران ساقط مى‏شود (واجب کفایی است).(۲) (۱)📚من لا يحضره الفقيه، ج‏۱، ص: ۱۴۱ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۳۶ (۲)📚لوامع صاحبقرانى، ج‏۲، ص: ۲۱۳ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️استحباب غسل دادن میّت در مکان مسقّف 🔹وَ سَأَلَ عَلِيُّ بْنُ جَعْفَـرٍ، أَخَاهُ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ عَنِ الْمَيِّتِ: يُغْسَلُ فِي الْفَضَاءِ فَقَالَ لَا بَأْسَ وَ إِنْ سُتِرَ بِسِتْرٍ فَهُوَ أَحَبُّ إِلَیَّ. 🔸علىّ بن جعفر از برادرش موسى بن جعفر سلام اللّه علیهما در مورد میّت سوال کرد كه آيا مى‏ شود در جاى باز و بدون سقف غسل داده شود؟ حضرت فرمود: اشكالى ندارد، ولى اگر با پرده و حائلى پوشيده شود نزد من خوشايندتر است (در جاى سر پوشيده غسل دادن بهتر است). 📚من لا يحضره الفقيه، ج‏۱، ص: ۱۴۲، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۳۸ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️رو به قبله کردن میّت برای انجام غسل 🔹وَ قَالَ الصّادِقُ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ: ‏إِذَا مَاتَ لِأَحَدِكُمْ مَيِّتٌ فَسَجُّوهُ تُجَاهَ الْقِبْلَةِ وَ كَذَلِكَ إِذَا غُسِّلَ يُحْفَرُ لَهُ مَوْضِعُ الْمُغْتَسَلِ تُجَاهَ الْقِبْلَةِ.(۱) 🔸امام صادق سلام اللّه عليه فرمود: هرگاه كسى از شما از دنیا رفت او را رو به قبله كنيد و هم چنين زمانی که غسلب داده می شود حفره ای نزديک پاى او به طرف قبله حفر شود كه غساله (۲) بدن میّت به آن جا رود. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: بسیاری از اصحاب قائل به استحباب رو به قبله کردن میّت در حال غسل هستند (برخی هم قائل به وجوب آن هستند).(۳) (۱)📚من لا يحضره الفقيه، ج‏۱، ص: ۱۹۳ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۵۲ (۲)آبی که میّت با آن غسل داده شده و بعد از غسل از بدنش جدا می شود. (۳)📚مرآة العقول، ج‏۱۳، ص: ۲۸۴ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️مقدار آبی که جهت غسل میّت باید تهیّه کرد روایت اول 🔹عَنِ الصَّفَّارِ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ كَم‏ حَدُّ الْمَاءِ الَّذِي يُغْسَلُ بِهِ الْمَيِّتُ كَمَا رَوَوْا أَنَّ الْجُنُبَ يَغْتَسِلُ بِسِتَّةِ أَرْطَالٍ مِنْ مَاءٍ وَ الْحَائِضَ بِتِسْعَةِ أَرْطَالٍ‏ فَهَلْ لِلْمَيِّتِ حَدٌّ مِنَ الْمَاءِ الَّذِي يُغْسَلْ بِهِ فَوَقَّعَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ حَدُّ غُسْلِ الْمَيِّتِ يُغْسَلُ حَتَّى يَطْهُرَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى.(۱) 🔸در نامه ای که محمّد بن حسن صفّار خدمت امام حسن عسكرى سلام اللّه عليه نوشت پرسید: اندازه آبی که میّت با آن غسل داده می شود چه مقدار است؟ آن چنان كه از ائمّه هدى سلام اللّه عليهم أجمعین به ما رسيده است، جنب با شش رطل و حائض با نه رطل (۲) آب غسل می کند. آيا برای غسل میّت حدّى از آب مقرّر هست كه او را با آن مقدار غسل دهند؟ حضرت در جواب مکتوب فرمودند: حدّ آب برای غسل ميّت آن مقداری است كه او را تا حدّی که پاک می شود غسل دهند، إن شاءاللّه تعالى. (۱)📚تهذيب الأحكام، ج‏۱، ص: ۴۳۱ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۳۶ (۲)سطلی که با آن از چاه آب می کشند و در نوع و اندازه آن اختلاف وجود دارد. کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️مقدار آبی که جهت غسل میّت باید تهیّه کرد روایت دوم 🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لِعَلِيٍّ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ يَا عَلِيُّ إِذَا أَنَا مِتُّ فَاغْسِلْنِي بِسَبْعِ قِرَبٍ مِنْ بِئْرِ غَرْسٍ. 🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: پیامبر صلّی اللّه علیه و آله به امیرالمومنین سلام اللّه علیه فرمود: ای علی (سلام اللّه علیه)، زمانی که از دنیا رفتم من را با هفت مَشک از آب چاه غرس (چاهی در مدینه) غسل بده. 📚كافي، ج‏۵، ص: ۳۹۸ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۳۷ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️مقدار آبی که جهت غسل میّت باید تهیّه کرد روایت سوم 🔹عَنْ فُضَيْلٍ سُكَّرَةَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ جُعِلْتُ فِدَاكَ هَلْ‏ لِلْمَاءِ حَدٌّ مَحْدُودٌ قَالَ‏ إِنَ‏ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ قَالَ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيٍّ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ إِذَا أَنَا مِتُّ فَاسْتَقِ لِي سِتَّ قِرَبٍ مِنْ مَاءِ بِئْرِ غَرْسٍ فَغَسِّلْنِي‏.(۱) 🔸فضیل سکّره نقل می کند که خدمت امام صادق سلام اللّه علیه عرض کردم: فدایت شوم، آیا برای غسل میّت حدّ مشخّصی از آب وجود دارد؟ حضرت فرمود: همانا رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله به امیرالمومنین سلام اللّه علیه فرمود: زمانی که از دنیا رفتم برای من شش مَشک از آب چاه غرس آماده کن و من را غسل بده. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر استحباب زیاد بودن آب برای غسل میّت دلالت می کند، بر خلاف سایر غسل ها.(۲) (۱)📚بصائر الدرجات، ج‏۱، ص: ۲۸۴ ، بحار الأنوار، ج‏۲۲، ص: ۵۱۴ (۲)مرآة العقول، ج‏۱۳، ص: ۳۲۲ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️موضع ریختن غساله بدن میّت 🔹مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى قَالَ كَتَبَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ ... هَلْ يَجُوزُ أَنْ يُغَسَّلَ الْمَيِّتُ وَ مَاؤُهُ الَّذِي يُصَبُّ عَلَيْهِ يَدْخُلُ إِلَى بِئْرِ كَنِيفٍ أَوِ الرَّجُلُ يَتَوَضَّأُ وُضُوءَ الصَّلَاةِ أَنْ يُصَبَّ مَاءُ وُضُوئِهِ فِي كَنِيفٍ فَوَقَّعَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ يَكُونُ ذَلِكَ فِي بَلَالِيعَ‏.(۱) 🔸 محمّد بن يحيى نقل می کند که محمّد بن حسن، به امام حسن عسكرى سلام اللّه علیه نامه‌اى نوشت و پرسيد: آيا جايز است که غساله بدن ميّت يا آب وضوى نماز در چاه مستراح ريخته شود؟ حضرت سلام اللّه علیه در پاسخ نوشتند: بايد در چاه های فاضلاب ريخته شود. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: مشهور، کراهت ریختن آب غسل در چاه مستراحی است که در آن بول و غائط ریخته می شود و جواز ریختن آن در چاه فاضلاب است، اگرچه در آن چاه نجاست هم باشد و مستحب است که حفره ای مختصّ به آن حفر شود و ممکن است که این روایت بر همین مسئله حمل شود، و لکن بعید است. (۲) (۱)📚كافي، ج‏۵، ص: ۳۹۹ ، وسائل الشيعة، ج‏۱، ص: ۴۹۱ (۲)📚مرآة العقول، ج‏۱۳، ص: ۳۲۳ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️استحباب انجام وضو برای میّت قبل از غسل 🔹عَنْ حَرِيزٍ قَالَ أَخْبَرَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: الْمَيِّتُ‏ يُبْدَأُ بِفَرْجِهِ‏ ثُمَ‏ يُوَضَّأُ وُضُوءَ الصَّلَاةِ.(۱) 🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: ابتدا عورت میّت شسته و تطهیر شده، سپس وضو داده می شود، مثل وضویی که برای نماز گرفته می شود. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: مشهور استحباب وضوی میّت است و ابوالصّلاح قائل به وجوب آن است.(۲) (۱)📚تهذيب الأحكام، ج‏۱، ص: ۳۰۲ (۲)📚ملاذ الأخيار، ج‏۲، ص: ۴۹۴ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️استحباب وضو گرفتن غاسل در برخی از موارد 🔹عَنْ شِهَابِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ ‏عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْجُنُبِ يُغَسِّلُ الْمَيِّتَ أَوْ مَنْ غَسَّلَ مَيِّتاً لَهُ أَنْ يَأْتِيَ أَهْلَهُ ثُمَّ يَغْتَسِلُ. فَقَالَ: سَوَاءٌ لَا بَأْسَ بِذَلِكَ، إِذَا كَانَ جُنُباً غَسَلَ يَدَهُ، وَ تَوَضَّأَ، وَ غَسَّلَ الْمَيِّتَ؛ وَ إِنْ غَسَّلَ مَيِّتاً، تَوَضَّأَ ثُمَّ أَتَى أَهْلَهُ؛ وَ يُجْزِيهِ غُسْلٌ وَاحِدٌ لَهُمَا.(۱) 🔸شهاب ابن عبد ربّه نقل می کند که از امام صادق سلام اللّه علیه پرسیدم: آیا کسی که جُنب است می‌تواند میّتی را غسل دهد؟ و آیا کسی که میّتی را غسل داده می‌تواند با همسرش همبستر شود سپس غسل نماید؟ حضرت فرمود: انجام هر دو مورد اشکالی ندارد، هنگامی که شخص جُنب است دستش را شسته و وضو می‌گیرد و میّت را غسل می‌دهد، و اگر میّتی را غسل داده است وضو گرفته و با همسرش همبستر می‌گردد و سپس یک غسل، او را برای پاک شدن از هر دو مورد کفایت می‌کند. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر استحباب وضوی شخص جنب در زمانی که غسل میّت را اراده کرده، و همچنین بر استحباب وضوی کسی که غسل مسّ میّت بر او واجب بوده و او همبستر شدن با همسرش را اراده کرده و بر جواز غسل دادن میّت توسّط شخص جنب دلالت می کند؛ و در دروس بیان شده است: جعفی مباشرت جنب و حائض در غسل را ممنوع دانسته و این مسئله نادر است.(۲) (۱)📚کافی، ج ۵، ص ۶۱۴ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۲۶۳ ، بحار الأنوار، ج‏۷۸، ص: ۲۹۶ (۲)📚مرآة العقول، ج‏۱۴، ص: ۲۳۶ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️کراهت غسل میّت با آب گرم و آب داغ روایت اول 🔹قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ:‏ لَا يُسَخَّنُ الْمَاءُ لِلْمَيِّتِ. وَ رُوِيَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ إِلَّا أَنْ‏ يَكُونَ‏ شِتَاءً بَارِداً فَتُوَقِّيَ‏ الْمَيِّتَ مِمَّا تُوَقِّي مِنْهُ نَفْسَكَ. 🔸امام باقر سلام اللّه علیه فرمود: برای غسل میّت آب گرم نمی شود، و در حدیثی دیگر نقل شده است: مگر این که زمستانی سرد باشد، در آن صورت میّت را محافظت کن از آن چه خود را از آن محافظت می‌کنی (میّت را با آبی که سرد نباشد شست و شو بده). 📚من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۱۴۲ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۹۹ ، بحار الأنوار، ج‏۷۸، ص: ۲۹۵ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️کراهت غسل میّت با آب گرم و آب داغ روایت دوم 🔹عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ وَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِما قَالا: لَا يُقَرَّبُ الْمَيِّتُ مَاءً حَمِيماً. 🔸امام باقر و امام صادق سلام اللّه علیهما فرمودند: آب داغ به میّت نزدیک نمی شود (میّت را نباید با آب داغ شست وشو داد). 📚تهذيب الأحكام، ج‏۱، ص: ۳۲۳ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۹۹ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️عدم تخلیل ناخن های میّت روایت اول 🔹وَ قَالَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ فِي آخِرِ حَدِيثٍ طَوِيلٍ‏ يَصِفُ فِيهِ غُسْلَ الْمَيِّتِ لَا تُخَلِّلْ أَظَافِيرَهُ‏. امام صادق سلام اللّه عليه در آخر حديثى طولانی كه در آن غسل ميّت را وصف می کند فرمود: ناخن هاى ميّت را تخليل نكنيد (خلال نکرده و زیر آن ها را تمیز نکید). 📚من لا يحضره الفقيه، ج‏۱، ص: ۱۹۲ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۸۶ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️عدم تخلیل ناخن های میّت روایت دوم 🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: لَا يُمَسُّ‏ مِنَ‏ الْمَيِّتِ‏ شَعْرٌ وَ لَا ظُفُرٌ وَ إِنْ سَقَطَ مِنْهُ شَيْ‏ءٌ فَاجْعَلْهُ فِي كَفَنِهِ.(۱) 🔸امام صادق سلام اللّه عليه فرمود: مو و ناخن ميّت چیده نمی شود و اگر چيزى از آن ها جدا شد آن را در كفنش بگذار. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: بیشتر فقها این روایت را بر کراهت حمل کرده اند.(۲) (۱)📚کافی، ج ۵، ص ۴۱۰ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۰۰ (۲)📚ملاذالاخیار ج ۲، ص ۵۵۱ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️عدم تخلیل ناخن های میّت روایت سوم 🔹عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ عَنِ الْمَيِّتِ يَكُونُ عَلَيْهِ الشَّعْرُ فَيُحْلَقُ عَنْهُ أَوْ يُقَلَّمُ‏ قَالَ لَا يُمَسُّ مِنْهُ شَيْ‏ءٌ اغْسِلْهُ وَ ادْفِنْهُ. 🔸عبدالرّحمان بن ابى عبداللّه نقل می کند که از امام صادق سلام اللّه علیه پرسيدم: اگر در بدن ميّت مو باشد آيا مى‌توان آن را تراشيد و يا چيد؟ حضرت فرمود: نبايد چنين كرد، او را غسل بده و دفن كن. 📚كافي، ج‏۵، ص ۴۱۱ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۰۰ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️کراهت تراشیدن موی زهار 🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: كَرِهَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ أَنْ يُحْلَقَ‏ عَانَةُ الْمَيِّتِ إِذَا غُسِّلَ أَوْ يُقَلَّمَ لَهُ ظُفُرٌ أَوْ يُجَزَّ لَهُ شَعْرٌ. 🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: اميرالمومنین سلام اللّه علیه کراهت داشت از این که در زمان غسل میّت موى زهارش (موی بالای عورتش) تراشیده، يا ناخن او چیده و يا موى او کوتاه شود. 📚كافي، ج‏۵، ص ۴۱۰ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۰۰ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️نرم کردن و فشار دادن انگشتان و مفاصل میّت روایت اول 🔹عَنْ عَبْدِ اللَّهِ الْكَاهِلِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ عَنْ غُسْلِ الْمَيِّتِ فَقَالَ اسْتَقْبِلْ بِبَاطِنِ قَدَمَيْهِ الْقِبْلَةَ حَتَّى يَكُونَ وَجْهُهُ مُسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةِ ثُمَ‏ تُلَيِّنُ‏ مَفَاصِلَهُ‏ فَإِنِ امْتَنَعَتْ عَلَيْكَ فَدَعْهَا. 🔸عبداللّه کاهلی نقل می کند که از امام صادق سلام اللّه علیه در مورد غسل میّت پرسیدم. حضرت فرمود: کف پاهای او را رو به قبله قرار بده، طوری که روی او به طرف قبله قرار بگیرد، سپس مفاصل او را نرم کن و اگر برایت سخت بود آن را رها کن. 📚كافي، ج‏۵، ص: ۳۶۸ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۸۱ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️نرم کردن و فشار دادن انگشتان و مفاصل میّت روایت دوم 🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: كُرِهَ‏ أَنْ يُقَصَّ مِنَ الْمَيِّتِ ظُفُرٌ أَوْ يُقَصَّ لَهُ شَعْرٌ أَوْ يُحْلَقَ لَهُ عَانَةٌ أَوْ يُغْمَزَ لَهُ مَفْصِلٌ.(۱) 🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: کراهت دارد که ناخن يا موى ميّت چيده شود، يا موى زهار او را بتراشند و يا اين‌كه مفصل های او فشار داده شود. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: می گویم که در المعتبر استحباب نرم کردن انگشتان، قبل از انجام غسل را بنابر اجماع نقل کرده و قولی هم در منع این کار به خاطر همین روایت وجود دارد و شیخ آن را بر بعد از غسل وارد دانسته است؛ و ممکن است این روایت بر زمانی که این کار با شدّت و سختی انجام می شود حمل گردد.(۲) علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف ملاذالاخیار: شیخ، کراهت را بر بعد از غسل وارد دانسته و این قول حسن است.(۳) : برخی از آداب مربوط به مقدّمات غسل، در روایات نحوه غسل ذکر خواهد شد، إن شاءاللّه تعالی. (۱)📚كافي، ج‏۵، ص: ۴۱۱ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۵۰۰ (۲)📚مرآة العقول، ج‏۱۳، ص: ۳۳۲ (۳)📚ملاذ الأخيار، ج‏۲، ص: ۴۸۳ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️مدارای با میّت روایت اول 🔹قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ‏: إِذَا غَسَّلْتُمُ الْمَيِّتَ مِنْكُمْ فَارْفُقُوا بِهِ. 🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: هرگاه به غسل دادن میّت پرداختيد با او مدارا كنيد. 📚تهذيب الأحكام، ج‏۱، ص ۴۴۷ ، وسائل الشيعة، ج‏۳، ص: ۳۴ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️مدارای با میّت روایت دوم 🔹عُثْمَانَ النَّوَّاءِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ إِنِّي أَغْسِلُ الْمَوْتَى قَالَ أَ وَ تُحْسِنُ قَالَ قُلْتُ إِنِّي أَغْسِلُ قَالَ إِذَا غَسَلْتَ الْمَيِّتَ فَارْفُقْ بِهِ. 🔸عثمان نوّا نقل می کند که به امام صادق سلام اللّه علیه عرض كردم: همانا من مردگان را غسل مى‌دهم. حضرت فرمود: آيا این کار را با مهارت و اطّلاع کافی انجام می دهی‌؟ عرض کردم: (در هر صورت) من غسل مى‌دهم. حضرت فرمود: زمانی که میّت را غسل مى‌دهى با ميّت مدارا کن. 📚تهذيب الأحكام ، ج‏۱، ص: ۴۴۵ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۹۷ ، بحار الأنوار، ج‏۸۰، ص: ۲۰۰ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
✔️نحوه انجام غسل روایت اول 🔹عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ غُسْلَ الْمَيِّتِ فَاجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ ثَوْباً يَسْتُرُ عَنْكَ عَوْرَتَهُ إِمَّا قَمِيصٌ وَ إِمَّا غَيْرُهُ ثُمَّ تَبْدَأُ بِكَفَّيْهِ وَ رَأْسِهِ‏ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ بِالسِّدْرِ ثُمَّ سَائِرِ جَسَدِهِ وَ ابْدَأْ بِشِقِّهِ الْأَيْمَنِ فَإِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَغْسِلَ فَرْجَهُ فَخُذْ خِرْقَةً نَظِيفَةً فَلُفَّهَا عَلَى يَدِكَ الْيُسْرَى ثُمَّ أَدْخِلْ يَدَكَ مِنْ تَحْتِ الثَّوْبِ الَّذِي عَلَى فَرْجِ الْمَيِّتِ فَاغْسِلْهُ مِنْ غَيْرِ أَنْ تَرَى عَوْرَتَهُ فَإِذَا فَرَغْتَ مِنْ غَسْلِهِ بِالسِّدْرِ فَاغْسِلْهُ مَرَّةً أُخْرَى بِمَاءٍ وَ كَافُورٍ وَ بِشَيْ‏ءٍ مِنْ حَنُوطٍ ثُمَّ اغْسِلْهُ بِمَاءٍ بَحْتٍ غَسْلَةً أُخْرَى حَتَّى إِذَا فَرَغْتَ مِنْ ثَلَاثِ غَسَلَاتٍ‏ جَعَلْتَهُ فِي ثَوْبٍ نَظِيفٍ‏ ثُمَّ جَفَّفْتَهُ.(۱) 🔸امام صادق سلام اللّه علیه فرمود: زمانی که خواستى ميّت را غسل دهى ميان خودت و او پارچه ای قرار بده كه عورت او را بپوشاند، پیراهن باشد یا غیر آن. سپس از دو كف دست و سر او شروع كن و سه مرتبه او را با سدر شست وشو بده، پس از آن بقيّه بدنش را شست وشو داده و از طرف راست او شروع كن، و هرگاه خواستى عورت او را شست وشو بدهی پارچه‌اى پاک بر دست چپ خود بپيچان و آن‌گاه دست خود را از زير پارچه ای كه بر عورت ميّت است داخل كن و بدون آن‌كه عورتش را ببينى آن را شست وشو بده. چون از غسل با سدر فارغ شدى، يک مرتبه ديگر با آب و كافور و اندكى حنوط‍،‌ او را شست وشو داده، سپس او را با آب خالص غسل ديگرى بده و چون از سه غسل فارغ شدى او را در جامه‌اى قرار بده و خشک كن. علّامه مجلسی رحمة اللّه علیه در کتاب شریف مرآةالعقول: این روایت بر لزوم پوشاندن عورت میّت و استحباب شستن دو دست میّت تا آرنج، قبل از انجام غسل دلالت می کند و ظاهر این است که سر در این جا جزء غسل است، نه از مقدّمات آن، و همچنین فرج؛ و شاید مراد از «و بشي‏ء من حنوطه» در این جا ذریره (۲) باشد.(۳) (۱)📚كافي ،ج‏۵، ص: ۳۶۵ ، وسائل الشيعة، ج‏۲، ص: ۴۸۰ (۲)برخی ذریره را مطلق هر مادّه خوشبویی می دانند که به صورت ساییده شده و پودر درآمده باشد، و برخی آن را نام ماده خوشبوی خاصّی دانسته اند. (۳)📚مرآة العقول، ج‏۱۳، ص: ۳۰۳ کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/joinchat/1150287968C6544535bac
نحوه انجام غسل روایت دوم 🔹عَنِ ابْنِ مُسْكَان‏ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سَلامُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ غُسْلِ الْمَيِّتِ فَقَالَ‏ اغْسِلْهُ بِمَاءٍ وَ سِدْرٍ ثُمَّ اغْسِلْهُ عَلَى أَثَرِ ذَلِكَ غَسْلَةً أُخْرَى بِمَاءٍ وَ كَافُورٍ وَ ذَرِيرَةٍ إِنْ كَانَتْ وَ اغْسِلْهُ الثَّالِثَةَ بِمَاءٍ قَرَاحٍ قُلْتُ ثَلَاثُ غَسَلَاتٍ لِجَسَدِهِ كُلِّهِ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ يَكُونُ عَلَيْهِ ثَوْبٌ إِذَا غُسِّلَ قَالَ إِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ يَكُونَ عَلَيْهِ قَمِيصٌ فَغَسِّلْهُ‏ مِنْ تَحْتِهِ وَ قَالَ أُحِبُّ لِمَنْ غَسَّلَ الْمَيِّتَ أَنْ يَلُفَّ عَلَى يَدِهِ الْخِرْقَةَ حِينَ يُغَسِّلُهُ. 🔸️ابن مسكان نقل می کند که از امام صادق سلام اللّه علیه در مورد چگونگى غسل ميّت پرسيدم. حضرت فرمود: او را با آب و سدر شست وشو بده و در پى آن با آب و كافور و ذريره، اگر موجود بود، غسل داده و غسل سوم را با آب خالص انجام بده. عرض کردم: سه غسل براى تمام بدن او باشد؟ حضرت فرمود: بله. عرض کردم: آيا در هنگام غسل بايد جامه‌اى بر روى ميّت باشد؟ حضرت فرمود: اگر توانستى پیراهنی بر روی او بینداز و از زير پيراهن او را غسل بده، و فرمود: دوست می دارم كسى كه ميّت را غسل مى‌دهد در هنگام غسل بر دست خود پارچه‌اى بپيچد.(۱) علّامه مجلسی رحمةاللّه علیه در کتـاب شریف مرآةالعقول: از عبـارت «بماء و سدر» بنابر مطلق بودن، اشتراط باقی ماندن آب در هر دو مرتبه که مخلوط کردن صورت می پذیرد استفاده می شود، آن چنان که مطلق بودن لفظ، آب را اقتضا می کند؛ و علّامه با آن استدلال کرده به این که غرض تطهیر است و آب مضاف غیر مطهّر بوده و تطهیر نمی کند. شهید رحمةاللّه علیه می گوید: همانا شیخ مفید رحمةاللّه علیه اندازه سدر را یک رطل و مثل آن بیان کرده و ابن برّاج یک رطل و نیم بیان کرده و اصحاب بر رقیق بودن آن متّفق هستند و این دو اندازه که بیان شد مضاف بودن را به نظر می آورد و آب خالص مطهّر می باشد و غرض از دو مرتبه اوّل، پاک کردن بدن است و حفظ بدن از حشرات به وسیله کافور انجام می شود، زیرا بوی کافور آن ها را دفع می کند، تا انتهای کلام. آن چه که از اضافه کافور به ذریره متضمّن خواهد بود حمل آن بر استحباب است و شاید در قول حضرت که فرمود: «إن كانت» نوعی اطّلاع از عدم لزوم آن است و مراد از قَراح، آبی است که خالی از سدر و کافور باشد، نه از هر چیزی که حتّی اگر قدری خاک و گِل در آن بود آن را از آب مطلق خارج کند. بر خلاف توهّم بعضی از اهل لغت که در تعریف قراح می گویند: آبی که با هیچ چیزی مخلوط نشده است. اين روایت همچنین بر رجحان غسل دادن از روی پیراهن دلالت می کند، بلکه ظاهر بعضی از احادیث وجوب آن است و چه بسا حمل بر موکّد بودن استحباب آن شود و ظاهر عدم احتیاج فشار دادن پیراهن برای طهارت است، آن چنان که در پارچه ای که عورت میّت با آن پوشیده می شود احتیاج نیست. (۲) (١)📚احیاءالاموات ص ۳۳۲ ، ۳۳۳. كافي ج‏ ۵، ص ۳۶۵. وسائل الشيعة ج‏ ۲، ص ۴۷۹. (٢)📚مرآة العقول، ج‏ ۱۳، ص ۳۰۴. کانال "احیاءالاموات" https://eitaa.com/ehyaol_amvat