آیه ۹۱ #توبه( صفحه ۲۰۱) لَيْسَ عَلَى الضُّعَفَاءِ وَلَا عَلَى الْمَرْضَى وَلَا عَلَى الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنْفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُوا لِلَّهِ وَرَسُولِهِ مَا عَلَى الْمُحْسِنِينَ مِنْ سَبِيلٍ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ بر ناتوانان و بر بيماران و بر كسانى كه چيزى نمى‏ يابند [تا در راه جهاد ] خرج كنند در صورتى كه براى خدا و پيامبرش خيرخواهى نمايند هيچ گناهى نيست [و نيز] بر نيكوكاران ايرادى نيست و خدا آمرزنده مهربان است 🔸كلمه « #حرج » در اصل به معنى مركز اجتماع چيزى است ، و از آنجا كه اجتماع و انبوه جمعيت توام با تنگى و ضيق مكان و كمبود جا است ، اين كلمه به معنى ضيق و تنگى و ناراحتى و مسئوليت و تكليف آمده است ، و در آيه مورد بحث به معنى اخير يعنى مسئوليت و تكليف مى باشد. 🔸« #نصح » در اصل به معناى اخلاص است و مسلم است وقتى اخلاص در كار باشد و انسان محبت خالصانه اى به خدا و رسول او داشته باشد، خيرخواه آنان مى شود و از آنان اطاعت مى كنند و در جنگ حفظ اسرار مى كنند. 🔸« #سبيل» در اينجا به معناى ايراد و اشكال است. اينكه مى گوييم بر او راهى نيست يعنى راه مؤاخذه وجود ندارد و كار او بى ايراد است. 🔶در اين آيه سه گروه را كه واقعاً از شركت در #جهاد معذورند، معرفى مى كند، که عبارتند از : 🔅۱ـ ناتوانان و ضعيفان كه شامل پيران و زنان و كودكان مى شود. 🔅۲ـ بيماران مانند كوران و زمين گيران و كسانى كه در اثر شدت بيمارى قدرت جنگيدن ندارند; 🔅۳ـ فقيران و كسانى كه مالى ندارند كه در راه جهاد هزينه كنند. چون در آن زمان مسلمانان بيت المالى نداشتند كه هزينه جنگ را از آن بدهند و هركس كه به جهاد مى رفت بايد خرج خانه و هزينه سفر را خودش مى پرداخت. 🔸آیه می گوید اين گروهها به شرطى معاف از جنگ هستند كه به خدا و رسول او خيرخواه باشند و ايمان آنها خالصانه باشد. يعنى اگر به جهاد نمى روند لااقل اسرار مسلمانان را حفظ كنند و منافع دين خود را در نظر بگيرند كه در اين صورت از نيكوكاران خواهند بود و برنيكوكاران باكى نيست. 🔸يعنى وقتى آنها از زمره نيكوكاران و شايستگان شدند ماندن آنها از جهاد اشكال و ايرادى ندارد و به اصطلاح از آنها «نفى سبيل» مى شود. بر شايسته كرداران، نه هيچ گونه راهى براى نكوهش و سرزنش در دنيا وجود دارد، و نه راهى براى كيفر شان در آخرت.چرا كه نيكوكارند و در هر حال درباره خدا و پيامبر خيرخواه. 🔸به باور برخى اين آيه شريفه مفهومى گسترده دارد و هر شايسته كردار و نيكوكارى را شامل مى شود، چرا كه هر كسى كه به ديگرى احسان مى كند در حقيقت به خويشتن احسان و نيكى مى نمايد. 🔶یک گروه ( معذور از جهاد) را هم در آیه ۹۲ معرفی میکند و آن کسانی بودند که «مرکب »نداشتند ولی علاقه ی وافری به شرکت در جنگ داشتند ، چون در جنگ تبوك مقصد دور بود و بدون مركب نمى شد رفت. لذا غصّه مى‏ خورند واشك مى‏ ریختند ، و به این جهت آیه ۹۲ می گوید اینها هم در پاداش رزمندگان شریكند. 🌸🍃🌸🍃🌸 #تفسیر_قرآن #تدبر #توبه 🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir