آیات ۸۵و۸۶ سوره مبارکه #حجر
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ ﴿۸۵﴾
و ما آسمانها و زمین و هر چه را که در بین آنهاست جز به حق (و برای مقصودی صحیح و حکمتی بزرگ) خلق نکردهایم، و البته ساعت قیامت (که غرض و مقصود اصلی خلقت شماست) خواهد آمد، اکنون تو (ای رسول ما، از این منکران) نیکو در گذر (یعنی با خلق خوش آنها را به حق دعوت کن و اگر نپذیرند دلتنگ مباش).
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ ﴿۸۶﴾
پروردگار تو آفريننده آگاه است.
♦️ممکن است جمله اول در آیه ۸۵، به منزله دليلى بر جمله دوم بوده باشد چرا كه حق بودن اين جهان پهناور در صورتى خواهد بود كه تنها براى اين چند روز زندگى مملو از ناراحتيها آفريده نشده باشد، بلكه هدفى عاليتر كه بتواند اين آفرينش بزرگ را توجيه كند در نظر باشد، بنابراين حق بودن آفرينش آسمان و زمين و عالم هستى خود دليلى است بر اينكه رستاخيزى در پيش خواهيم داشت وگرنه آفرينش بيهوده بود. (دقت كنيد).
🔺#هدفدارى جهان #خلقت واستوارى آن بر راستى و درستى در آيات ديگرى نيز آمده است، از جمله:
و ما خلقنا السموات والارض و ما بينهما لاعبين، ما خلقناهما الاّ بالحق (دخان/39)
و آسمان ها و زمين و آنچه را كه ميان آنهاست بازيچه نيافريديم، آنها را جز بر اساس حق نيافريديم.
و ما خلقنا السماء و الارض و ما بينهما باطلا (ص/27)
و آسمان و زمين و آنچه را كه در ميان آنهاست، باطل نيافريديم.
🔺و به دنبال آن به پيامبرش دستور مى دهد كه در برابر لجاجت ، نادانيها، تعصبها، كارشكنيها و مخالفتهاى سرسختانه آنان ، ملايمت و محبت نشان ده ، و (از گناهان آنها صرف نظر كن ، و آنها را ببخش ، بخششى زيبا كه حتى توام با ملامت نباشد)👈🏻 (فاصفح الصفح الجميل ).
زيرا تو با داشتن دليل روشن در راه دعوت و رسالتى كه به آن مأمورى ، براى تحكيم پايه هاى مبدء و معاد در قلوب مردم ، نيازى به خشونت ندارى ، چرا كه منطق و عقل با تو است ، به علاوه خشونت در برابر جاهلان ، غالبا موجب افزايش خشونت و تعصب آنها است .
♦️( #صفح ) به معنى روى هر چيزى است مانند صفحه صورت و به همين جهت (فاصفح ) به معنى روى بگردان و صرف نظر كن آمده است و از آنجا كه روى گرداندن از چيزى گاهى به خاطر بى اعتنائى و قهر كردن و مانند آنست ، و گاهى به خاطر عفو و گذشت بزرگوارانه ، لذا در آيه فوق بلافاصله آنرا با كلمه جميل (زيبا) توصيف مى كند تا معنى دوم را برساند.
🔺بطور کلی معناى «صفحت عنه » اين است كه علاوه بر اينكه او را عفو كردم روى خوش هم به او نشان دادم ، و يا اين است كه من صفحه روى او را ديدم در حالى كه به روى خود نياوردم ، و يا اين است كه آن صفحه اى كه گناه و جرم او را در آن ثبت كرده بودم ورق زده و به صفحه ديگر رد شدم و اين معنا از ورق زدن كتاب اخذ شده ، گويا كتاب خاطرات او را ورق زده است❗️
♦️در آيه بعد - به طورى كه جمعى از مفسران گفته اند - در واقع به منزله دليلى بر لزوم گذشت و عفو و صفح جميل است ، مى گويد: (پروردگار، آفريننده و آگاه است ) (ان ربك هو الخلاق العليم ).
او مى داند كه همه مردم يكسان نيستند، او از اسرار درون و طبايع و ميزان رشد فكرى و احساسات مختلف آنها با خبر است ، نبايد از همه آنها انتظار داشته باشى كه يكسان باشند بلكه بايد با روحيه #عفو و گذشت با آنها برخورد كنى تا تدريجا تربيت شوند، به راه حق آيند.
البته اين سخن به آن معنى نيست كه مردم در راه و روش خود و اعمالى كه انجام مى دهند مجبورند بلكه صرفا اشاره به يك دستور 👈🏻 #تربيتى است كه مربوط به تفاوت تفكر و استعدادها مى باشد.
🌸🍃🌸🍃🌸
#تفسیر_قرآن
#حجر
#تدبر
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir
🍃🌸 چهار بال اخلاق در قرآن
( #عفو - #صفح - #غفران - #رحمت)
💎چهار کلمه ی فوق چهار مرحله ی رفتاری را نشان می دهد که بر حسب اراده و تقوا و تسلط بر نفس، انسان می تواند در برابر کسانی که به او بدی می کنند، عکس العمل نشان دهد.
💎اولین گام «عفو» است که معنای آن گذشت و صرف نظر کردن از انتقام و تلافی است. کسی که عفو می کند، ظاهراً صرف نظر کرده است، اما معلوم نیست کدورت و رنجش قلبی اش به صورت اخم و ترشرویی در چهره اش ظاهر نشود.
💎«صفح» گام تکامل یافته تری است که آثار رنجش را از صفحه ی صورت و دل ، پاک می کند.
از این کاملتر مرحله ای است که به جای تلافی و انتقام ، به کسی که به ما ستم کرده، احسان و انفاق کنیم که این گام را «غفران» می نامند و دست یازیدن بدان بسیار سخت است.
💎گام دیگر به عالی ترین مرحله ی انسانیت و اخلاق مانده و آن هم «رحمت» است. رحمت یعنی دلسوزی و کمک و مساعدت به محتاج. در این مرحله، نه تنها عفو و صفح نشان داده و به کسی که به ما بدی کرده، خوبی می کنیم، بلکه به حال وی دلسوزی می کنیم که چرا از مکارم اخلاق محروم شده و مرتکب اعمال ناشایست شده است؟!
⭐️در این زمینه به آیات زیر توجه کنید:
✨- در رابطه با همسر و فرزندان؛
«و ان تعفوا و تصفحوا و تغفروا فان اللّه غفور رحیم». (سوره #تغابن، آیه ۱۴:و اگر ببخشایید و درگذرید و بیامرزید، به راستی خدا آمرزنده مهربان است).
✨- دعا به درگاه خدا؛
«واعف عنّا و اغفر لنا و ارحمنا». (سوره #بقره، آیه ۲۸۶: و از ما درگذر؛ و ما را ببخشای و بر ما رحمت آور).
✨- وظیفه ی توانگران در برابر تهیدستان؛
«و لیعفوا و لیصفحوا ألا تحبّون أن یغفر اللّه لکم و اللّه غفور رحیم». (سوره نور، آیه۲۲: و باید عفو کنند و گذشت نمایند. مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید؟ و خدا آمرزنده مهربان است).
✨- وظیفه ی پیامبر در برابر اهل کتاب؛
«فاعف عنهم و اصفح انّ اللّه یحبّ المحسنین». (مائده، آیه ۱۳: پس، از آنان درگذر و چشم پوشی کن که خدا نیکوکاران را دوست میدارد).🌸🍃
✍🏻هزارو یک نکته در قرآن کریم (حجة الاسلام قرائتی)
#درس_اخلاق
#تدبر
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir
آیه ۱۴ سوره #تغابن ( صفحه ۵۵۷)
يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلاَدِكُمْ عَدُوّاً لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِن تَعْفُواْ وَتَصْفَحُواْ وَتَغْفِرُواْ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
اى كسانى كه ایمان آورده اید! برخى از همسران و فرزندانتان براى شما دشمنند (كه شما را از راه خدا بازمى دارند)، پس از آنان بر حذر باشید و اگر (آزار و خطایشان را) عفو كنید و چشم بپوشید و درگذرید، پس (بدانید كه) خداوند آمرزنده مهربان است.
🟢 خداى سبحان بعضى از فرزندان و همسران را دشمن ایمان مؤ منين شمرده ، زیرا که ایشان را وادار میکنند که پاره اى اعمال
صالحه را انجام ندهند، و يا بعضى از گناهان كـبـيره و مهلكه را مرتكب شوند، و چه بسا مؤ منين در بعضى از خواسته هاى همسر و فرزند به خاطر محبتى كه به آنان دارند اطاعتشان بكنند،
لذا در آيـه شريفه مى فرمايد: از اینگونه همسران و اولادان حذر کنید و رضاى آنها را مقدم بر رضاى خدا نگيريد.
🔵 ولى از آنـجـا كـه مـمـكـن است اين دستور بهانه اى براى خشونت و انتقامجوئى و افراط از نـاحـيـه پـدران و هـمـسـران گـردد بـلافـاصـله در ذيـل آيـه بـراى تعديل آنها با سه جمله « تَعْفُواْ- تَصْفَحُواْ وَتَغْفِرُواْ، مؤ منين را تشويق میكند بـه ايـنكه اگر همسر و فرزندانشان آثار دشمنى مذكور را از خود بروز دادند، صرفنظر كنند، و در عين حال بر حذر باشند كه فريب آنان را نخورند.
🟢 «عفو»و «صفح» و «غفران » با توجه به مفهوم لغوى آنـهـا ، سـلسله مراتب بخشش گناه را بيان میكند
#عفو به مـعـنـى 👈🏻صـرفـنظر كردن از مجازات است ، و #صفح مرتبه بالاترى است يعنى 👈🏻ترك هـرگـونـه سرزنش ، و #غفران به معنى 👈🏻پوشاندن گناه و به فراموشى سپردن آن است .
🔵 بـه ايـن تـرتـيـب افـراد بـا ايـمـان در عـيـن قـاطـعـيـت در حـفـظ اصـول اعـتـقـادى خـويـش ، و عـدم تـسليم در مقابل همسر و فرزندانى كه آنها را به راه خطا دعـوت مـى كـنـنـد، بـايـد تـا آنـجـا كـه مـى تـوانـنـد در تـمـام مراحل از محبت و عفو و گذشت دريغ نکنند كه همه اينها وسيله اى است براى 👈🏻 تربيت و باز گرداندن آنان به خط اطاعت خداوند.
🟢 در تمام قرآن، هیچ كجا كلمات عفو و صفح و مغفرت، پشت سر هم نیامده است، جز در مورد 👈🏻زندگى خانوادگى با همسر و فرزند. یعنى حتى در موردى كه هم فكرى نیست و باید از آنان بر حذر بود، باز هم عفو و صفح و مغفرت را باید مراعات كرد.
🔵 گرچه عفو كردن «تعفوا» و سرزنش نكردن «تصفحوا» مهم است، ولى به كلى نادیده گرفتن خطا «تغفروا» مهم تر است؛ لذا اولاً كلمه «تغفروا» بعد از آن دو آمده است كه نشان دهنده مرحله بالاترى از عفو و صفح است. ثانیاً در پایان آیه خداوند به «غفور» توصیف شده است، با این كه خداوند به دو صفت دیگر نیز متّصف شده است: «كان اللّه عفوّاً غفوراً»(۹۹ نساء) و یا در دعا مى خوانیم: «یا كریم الصَّفح».
💚 بـارالهـا! در روز قـيـامـت روزى كه غبن و زيان بندگان گنهكار ظاهر مى شود ما را در كنف لطفت از اين (تغابن ) بركنار فرما
آمين يا رب العالمين .🌸🍃🌸🍃🌸
#تفسیر_قرآن
#تغابن
#تدبر
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir