🕋 جزء چهاردهم 🕋
قَالَ رَبِّ فَأَنظِرْنىِ إِلىَ يَوْمِ يُبْعَثُونَ * قَالَ فَإِنَّک مِنَ الْمُنظَرِينَ * إِلىَ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ (حجر: 36- 38)
(ابلیس) گفت: پروردگارا! پس تا روزى که (همگان) برانگيخته مىشوند، مرا مهلت ده. فرمود: اينک تو از مهلت يافتگانى. تا روز آن وقت معلوم.
🟠🟠🟠
وهب بن جميع، عن أبي عبد الله (ع)، قال: سألته عن إبليس و قوله: رَبِّ فَأَنْظِرْنِي إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ* قالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ* إِلى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ أي يوم هو؟
قال: «يا وهب، أ تحسب أنه يوم يبعث الله الناس؟ لا، و لكن الله عز و جل أنظره إلى يوم يبعث قائمنا، فيأخذ بناصيته فيضرب عنقه، فذلك اليوم هو الوقت المعلوم».
شخصی از امام صادق(ع) دربارۀ «وقت معلوم» (مهلت ابلیس) سؤال کرد که کی است؟
امام صادق(ع) فرمود: آیا فکر میکنی روزی است که خدا مردمان را برمیانگیزد؟ نه! خدا شیطان را تا روز قیام قائم ما مهلت داد. قائم(ع) او را میگیرد و گردن میزند. آن روز است که وقت معلوم (مهلت ابلیس) است.
📌
تفسیر البرهان، ج3، ص366.
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
هدایت شده از پرویزن
1_6363087435.pdf
1.03M
"تحلیل ابیات و اشعار در ستایش امام حسن مجتبی(ع) تا قرن ششم"
مقالهای از دوست شاعر جناب آقای مجتبی خرسندی
#شعر_دینی
#امام_حسن
@mmparvizan
هدایت شده از ابوالفضل ساجدی
🔺تامل در غذاي ذهن و دل كن
❓چرا رجوع به شريعت؟
👈براي دريافت رژيم غذايی سالم عقل و قلب
✨ امام حسن مجتبی (ع) می فرماید:
🔹عجِبْتُ لِمَنْ یَتَفَکَّرُ فى مَأْکُولِه کَیْفَ لا یَتَفَکَّرُ فى مَعْقُولِهِ، فَیُجَنِّبُ بَطْنَهُ ما یُؤْذیهِ وَیُودِعُ صَدْرَهُ ما یُرْدِیهِ؛ (بحارالانوار، ج۱ ص۲۱۸)
🍃«عجب دارم از آنکه به غذاى جسم خود مى اندیشد; امّا در مورد غذاي فكري و عقلي خود نمى اندیشد، از آنچه معده اش را اذيت كند اجتناب مي ورزد اما سينه و قلب خود را با پست ترين غذاها پر مى كند.
🔹پس ذهن و دل نيز به تغذيه نياز دارند و منبع تغذيه آنها رفتارهاي فردي و اجتماعي ماست
بدون تغذیه سالم عقل و قلب، سلامت نفس حاصل نمیشود. عدم اجتناب از تغذیه بی ضابطه در اين مسير، زمینه ساز سکته و سرطان ديني و معنوي است
اسلام با آموزه هاي عملي خود ارائه شده دهنده برنامه تغذیه سالم شكوفا كننده عقل و قلب است.
🖌 ابوالفضل ساجدی
🌹میلاد امام حسن (ع) مبارک باد
🔰 @Sajedi_ir
🕋 جزء پانزدهم 🕋
وَ ءَاتِ ذَا الْقُرْبىَ حَقَّه (اسراء: 26)
و حقّ خويشاوند را به او برسان
🟡 توضیح:
در جنگ با یهودیان، خیبر با حضور مسلمانان و پهلوانی معجزآسای امیرالمؤمنین(ع) فتح شد. اما در چند مورد، قلعهها بدون جنگ عمومی تسلیم پیامبر(ص) شدند یا به روایتی، با حضور پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و نه هیچ کس دیگر، تسلیم شدند. بنابراین مسلمانان در فتح آنها نقشی نداشتند. آیه نازل شد که در چنین مواردی، کسی غنیمت نمیبرد و تمام آنچه که به دست آمده؛ اختصاصا تحت اختیار پیامبر(ص) است:
🕋 وَ مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلىَ رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَ لَا رِکاَبٍ وَ لکنَّ اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلىَ مَن يَشَاءُ وَ اللَّهُ عَلىَ کلِّ شَیْءٍ قَدِيرٌ * مَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلىَ رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَللهِ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِى الْقُرْبىَ وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاکينِ وَ ابْنِ السَّبِيل ... (حشر: 6-7)
و آنچه خداوند به پيامبرش از (دارايى) آنان (به غنيمت) بازگرداند چيزى نبود که شما براى (به دست آوردن) آن، اسبان و شترانى دوانده باشيد ولى خداوند پيامبرانش را بر هر کس بخواهد چيره مىگرداند و خداوند بر هر کارى تواناست. آنچه خداوند از (دارايىهاى) اهل اين شهرها بر پيامبرش (به غنيمت) بازگرداند از آن خداوند و پيامبر و خويشاوند و يتيمان و مستمندان و در راه مانده است ...
🟡 بعد آیۀ 26 سورۀ اسراء نازل شد که حق نزدیکان را بپرداز؛ یعنی فدک را به فاطمه(س) بده.
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
بدین ترتیب، فدک از زمان رسول الله(ص) به تملک حضرت فاطمه(س) درآمد. فدک که باغ بسیار بزرگ و حاصلخیزی بود، درآمد سرشاری داشت که ایشان صرف فقرا میکرد و وارد زندگی شخصی ایشان نمیشد؛ اما به هر حال پشتوانۀ مالی مهمی محسوب میشد. غاصبان خلافت، فدک را نیز غصب کردند که این پشتوانۀ مالی از بین برود و توانایی اقتصادی امیرالمؤمنین(ع) برای احقاق حق کم شود.
غاصبان فدک، ابتدا ادعا کردند که فدک ارث است و بعد، به دروغ گفتند که پیامبران ارث نمیگذارند و فدک متعلق به بیت المال است.
🟠 عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع: کانَ رَسُولُ اللَّهِ أَعْطَى فَاطِمَةَ فَدَکاً قَالَ: کانَ وَقَفَهَا، فَأَنْزَلَ اللَّهُ: «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ» فَأَعْطَاهَا رَسُولُ اللَّهِ حَقَّهَا، قُلْتُ: رَسُولُ اللَّهِ ص أَعْطَاهَا قَالَ: بَلِ اللَّهُ أَعْطَاهَا.
📌 تفسیر عیاشی، ج2، ص287
🟠 ابان (یکی از یاران امام صادق ع) از ایشان پرسید: آیا فدک را پیامبر(ص) به حضرت فاطمه(س) داد؟ امام فرمود: پیامبر(ص) دست نگه داشته بود. وقتی خدا آیه نازل کرد که «حق خویشاوند را به او برسان» پیامبر(ص) حق فاطمه(س) یعنی فدک را به او داد. ابان پرسید: یعنی پیامبر(ص) فدک را به فاطمه(س) داد؟ امام(ع) فرمود: بلکه خدا به او داد.
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
🕋 جزء شانزدهم 🕋
🔴 نابودی
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُکم بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالاً * الَّذِينَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فىِ الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا * أُوْلَئک الَّذِينَ کفَرُواْ بِآيَاتِ رَبِّهِمْ وَ لِقَائهِ فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا
(کهف: 103-105)
بگو: آيا شما را از زيانکارترین کسان آگاه کنيم؟ آنان که کوششهايشان در زندگانى دنيا تباه شده است ولى خود گمان مىبرند که نيکوکارند. آنان کسانیاند که آيات و لقاى پروردگارشان را انکار کردند و کردارهايشان تباه گرديد؛ از اين رو روز رستخيز براى آنها هيچ وزن [و ارزشى] قائل نخواهيم شد.
🟠 توضیح:
این زیانکاران واقعا اعمالی انجام دادهاند؛ اما اعمالشان نیست و نابود شده است. علت این اتفاق عجیب آن است که آیات خدا و ملاقات خدا (=معاد) را انکار کردهاند.
🟢 حدیث:
كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ يَقُولُ مَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ آيَةٌ هِيَ أَكْبَرُ مِنِّي وَ لَا لِلَّهِ مِنْ نَبَإٍ أَعْظَمُ مِنِّي
📌 کافی، ج1، ص207
🟢 امیرالمؤمنین (ع) میفرمود: خداوند بلندمرتبه هیچ آیهای بزرگتر از من ندارد؛ خداوند هیچ خبری سترگتر از من ندارد.
در خصوص این اتفاق بزرگ (نابودی اعمال منکران ولایت اهل بیت ع) در سورۀ محمد(ص) (جزء 26) صحبت خواهیم کرد؛ انشاءالله تعالی.
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
🕋 جزء هفدهم 🕋
1 از 2
🟢 فَسْئَلواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُون (انبیاء: 7)
اگر نمیدانید از اهل ذکر بپرسید.
🟡 توضیح:
«اهل الذکر» از مواردی است که بطنهای مختلف قرآن کریم را به راحتی نشان می دهد.
🟠 معنای لغوی آن یعنی «کسانی که یاد میکنند/ به یاد میآورند» لذا برخی مترجمان چنین ترجمه کردهاند: «از آگاهان بپرسید».
🟠 سیاق آیه چنین است که در امتهای پیشین نیز پیامبر فرستادیم؛ از اهل ادیان پیشین بپرسید؛ بنابراین برخی از مترجمان «اهل ذکر» را به اهل کتاب (مسیحی و یهودی) یا علمای اهل کتاب ترجمه کردهاند.
🟠 امام باقر(ع) در تأویل آیه (معنای باطنی) دو قول متفاوت دارد که نشان میدهد تأویل نیز بطون و سطوح مختلف دارد:
🟢 الذكر القرآن، و آل الرسول صلى الله عليه و آله أهل الذكر و هم المسئولون. (تفسیر نور الثقلین، ج3، ص55)
ذکر قرآن است. اهل ذکر نیز اهل بیت(ع) هستند؛ آنهایند که باید از ایشان سؤال شود.
🟢 قال رسول الله (ص): الذكر أنا، و الائمة أهل الذكر (همان آدرس)
پیامبر(ص) فرمود: ذکر من هستم و اهل ذکر امامان هستند.
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
2 از 2
هر دو حدیث تأویلی از امام باقر(ع) نقل شده؛ اولی پذیرفتنیتر است؛ راحت نقل میشود.
دومی کمی عجیب است؛ بنابراین امام باقر(ع) کلام را از قول رسولالله(ص) نقل میکند. توضیح آنکه در دورۀ امام باقر(ع) اهل سنت و حتی برخی از شیعیانی که به ایشان رجوع میکردند، ایشان را به عنوان راوی مطمئن حدیث پیامبر(ص) میشناختند نه امامی که میتواند مستقلا حکم بدهد و تفسیر کند. حتی گاهی از امام سند حدیث میخواستند!
در همین شرایط، امام صادق(ع) برای هر دو معنای تأویلی «ذکر» شاهد قرآنی میآورد.
🟢 «أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْر»: ما ذکر را به تو نازل کردیم > ذکر قرآن است.
📌سورۀ نحل: 44/ تفسیر نورالثقلین، ج3، ص57
🟢 «قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْراً رَسُولًا» قال: «الذكر: اسم من أسماء محمد (ص)، و نحن أهل الذكر:
از این آیه سؤال شد: «... خداوند به سوی شما ذکری را نازل کرد؛ رسولی که ...»، امام صادق(ع) فرمود: «ذکر» یکی از نامهای پیامبر(ص) است و «اهل ذکر» ما هستیم.
📌سورۀ طلاق: 10-11/ تفسیر البرهان، ج3، ص425
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
راستی، «از آگاهان بپرسید» نام یکی از کتابهای ارزشمند دکتر تیجانی است که در دفاع از مذهب تشیع نوشته است.
فایل رایگان این کتاب را می توانید در این آدرس بیابید:
https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=15759&lang=fa
سلام
در این تعطیلات مشغول تالیف تاریخ ادبیات شیعی (پیش از صفوی) هستم.
دیوانها را که بررسی می کنم با مواردی مواجه می شوم که حقیقتا به وجد می آیم.
گفتم شما را هم در این لذت شریک کنم.
قطعه ای که می گذارم از #حسین_خوارزمی شاعر قرن 9 است. شاعری که کاملا گمنام مانده و بعید می دانم کسی از شماها حتی اسمش را شنیده باشد. من که هیچ نمی شناختمش. در سایت گنجور می توانید پیدایش کنید.
این قطعه را به نقل از گنجور، بدون هیچ توضیحی می آورم. عالی است:
آن ماحی جلالت و حامی دین حق
آن والی ولایت جان شاه اولیا
داماد مصطفای معلا علی که هست
خاک درش ز روی شرف کعبه علا
روح الامین امانت از او کرده اقتباس
روح القدس گرفته از او زینت و بها
آدم خلافتست و براهیم خلت است
چون نوح متقی است هم از قول مصطفی
موسی است در مهابت و عیسی است در ورع
جمشید در جلالت و احمد در اصطفا
بگذار احولی و دو بین کیست جز علی
مجموعه جمیع کمالات انبیا
گر زانکه نص نفسک نفسی شنیده
دانی که اصطفا است همان عین ارتضا
بشناس سر آیت دعوت بابتهال
آنجا که گفت انفسنا حضرت خدا
تا همچو آفتاب شود بر تو منکشف
کین مرتضا است نفس محمد در ارتضا
او را ولایتی است بتخصیص از خدا
کآنرا بیان همی کند ایزد با نما
ای آستین دولت تو منشاء مراد
وی آستان حرمت تو قبله دعا
بر تارک جلال تو تاج لعمرک است
بر قد کبریای تو دیباج لافتی
گرچه یگانه ای و ترا نیست ثانی ای
ثانی تست حضرت عزت به هل اتی
نی نی چه حاجت است بتخصیص هر چه حق
گفت از برای احمد مرسل که در ثنا
آن جمله ثنا بحقیقت ثنای توست
جان تو جان اوست بدن گرچه شد دوتا
ای اولیا ز خرمن جود تو خوشه چین
وی اصفیا ز گنج عطای تو با نوا
هم عقل را معلم لطفت شده ادیب
هم خلق را مفرح خلقت شده شفا
با رأی روشنت چه زند ماه آسمان
در پیش آفتاب چه پرتو دهد سها
یادی نکرد هیچکس از خواجه خلیل
چون فضل تو گشاد سر سفره سخا
با این همه نعیم و چنین بخشش عظیم
آخر روا بود من بیچاره ناشتا
عمری است تا حسین جگر خسته مانده است
در دست اهل نفس گرفتار صد بلا
در کرب و در بلا صفت ابتلای من
شاها همان حدیث حسین است و کربلا
امروز دست گیر که از پا فتاده ام
آخر نه دست من تو گرفتی در ابتدا
روی نیاز بر در فضلت نهاده ام
ای خاک آستان تو بهتر ز کیمیا
چون در بر آستان توام بر امید باز
باری بگو که حلقه بگوش منی درا
کوه ارادتم متزلزل نمی شود
لو بثت الجبال و لو دکت السما
#فضایل_امیرالمؤمنین
#شعر_شیعی
#شعر_قرن9
#حسین_خوارزمی
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
🕋 جزء هجدهم 🕋
مَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُوراً فَما لَهُ مِنْ نُور (نور/40)
هر که خدا برایش نوری قرار نداده باشد، هیچ نوری نخواهد داشت.
امام صادق(ع) دربارۀ این آیه فرمود:
هر که در این دنیا امامی از نسل فاطمه(س) نداشته باشد، در قیامت امامی نخواهد داشت که بتواند با نور او (راهش را بیابد و) حرکت کند.
📌تفسیر قمی، ج2، ص106
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
خداوند بنیاسرائیل را برگزیده بود. امّا افسوس! آنان بنیاسرائیل بودند.
خداوند مائده فرو فرستاد. گفتند: «غذای پروردگارت را نمیخواهیم. سیر میخواهیم و پیاز و از این قبیل.»
تشنه شدند. خداوند دوازده چشمه برایشان جاری کرد و چنان غرق نعمتشان کرد که غبطۀ جهانیان شدند. هرکدام از آنان آبشخور خویش را میشناخت. چیزی که صورتْ بستنش در این دنیا محال مینمود.
بنیاسرائیل باز ظلم پیشه کردند. خداوند باز راه توبه را به آنان نمود. گفت: «در این قریه آرام گیرید. هرچه می خواهید، بخورید.» آنان آسوده شدند. تنها
ستمکارِگیشان بود که آزارشان میداد. خداوند آن را نیز چاره کرد. فرمود: «به خشوع از این در درآیید و بگویید: گناهان ما را فرو ریز.» آنان نیامدند. یا آمدند و نگفتند. یا گفتند، ولی به طنز و سخره، واژگانش را دیگرگون کردند. خداوند بر آنان رحمت آورده بود. آنان غضب میخریدند.
⚫️⚫️⚫️
خداوند ما را برگزید. امّا افسوس؛ برگزیدگان ما بودیم! مایی که قرار بود بنی اسرائیل نباشیم.
خداوند هدایتش را فرو فرستاد. گفتیم: اکتفا به همین راه جمود است و تعصّب. سخن دیگران را نیز باید چشید. دهانمان به عطر کلام خاندان وحی خوشبو بود؛ گفتیم: سیر میخواهیم و پیاز!
رفتیم. تشنه کام بازگشتیم. خداوند دوازده چشمۀ همیشه جوشنده را بر ما عرضه کرد. آن گونه که راه را باز شناختیم. سیراب شدیم. رفتیم!
گناهکار و آشفته حال در تَف بیابانهای گمراهی ذوب میشدیم. خداوند ما را بر بهشتِ آرامش فروآورد. لقمه لقمه خوراکمان داد و جرعه جرعه آبمان نوشاند. گفت: به این سو آیید. کرنش کنید و درآیید تا شما را ببخشایم. گفت: بیایید که عزم آمرزش دارم. گفت: «این علی علیهالسلام است. نزد او آیید.» گفت: «فضایلش را بگویید، زبانتان را پاک میکنم. بشنوید، گوشهایتان را میشویم. بخوانید، چشمانتان را تطهیر میکنم.» و ما نکردیم. یا کردیم و باور نکردیم. یا کردیم ولی ...
⚫️⚫️⚫️
شبهای قدر به هر دری میزنیم تا خدا ما را ببخشاید و خلوتترینِ درها در این شبها درِ خداست؛ باب الله!
به هر جا سر میکشیم جز آنجا که باید!
⚫️⚫️⚫️
شنیدیم که خواندن و نوشتن، شنیدن و گفتن فضایل علی علیهالسلام عبادت است. شنیدیم که گناهان را فرو میریزد. باور کردیم. نوشتیم. تو چه میکنی؟ با ما همسفر خواهی شد؟ خواهی خواند؟ باز خواهی گفت؟ ...
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
🕋 جزء نوزدهم 🕋
🟢 قالَ الَّذي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتابِ أَنَا آتيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُك (نمل/ 40)
آن كه دانشى از كتاب با خويش داشت گفت: من پيش از آنكه چشم بر هم زنى، آن تخت را برايت مىآورم.
🟢 وَ يَقُولُ الَّذينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفى بِاللَّهِ شَهيداً بَيْني وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ (رعد/ 43)
و كافران مىگويند: تو فرستادۀ نيستى؛ بگو: ميان من و شما خداوند و كسى كه دانش كتاب نزد اوست، گواه بس.
🟡 امام صادق(ع) دربارۀ این آیه فرمود:
آن که «علم کتاب» نزد اوست، علی بن ابیطالب است. «کتاب» همان است که «هیچ خشک و تری نیست مگر آنکه در کتاب مبین است».
📌 تفسیر نورالثقلین، ج1، ص 723 (ترجمۀ مضمون حدیث)
🟡 «علم کتاب» توانایی خاصی است که وزیر سلیمان نبی بهرهای از آن داشت و توانست تخت ملکۀ سبأ را به چشمبرهمزدنی، از یمن تا بیتالمقدس ببرد. طبق آیۀ 43 سورۀ رعد، امیرالمؤمنین(ع) دارندۀ کل «علم کتاب» است؛ لذا تمام معجزات و کرامات ایشان و دیگر امامان معصوم(ع) مستند قرآنی دارد.
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: لَا تَخْفَى عَلَيْنَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ يَطُوفُونَ بِنَا فِيهَا.
پرسیدند که شما میدانید شب قدر کدام شب است؟
امام باقر(ع) فرمود: شب قدر بر ما پوشیده نیست؛ در آن شب فرشتگان به دور ما طواف میکنند.
تفسیر قمی، ج2، ص290
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
هلا ای رهگذران دارالخلافه
ای خرما فروشان کوفه
ای ساربانان سادۀ روستا
تمام بصیرتم برخیِ* چشم شمایان باد
اگر به نیمروز، چون از کوچههای کوفه میگذشتهاید
از دیدگان معبری برای علی ساخته باشید
گیرم که هیچ او را نشناخته باشید
⚫️⚫️⚫️
نقاشی: میزان، اثر حسن روح الامین
شعر: در سایهسار نخل ولایت، اثر سیدعلی موسوی گرمارودی
* برخی: فدا
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
هدایت شده از بازار کتاب دیجیتالی قائمیه
📚بیش از دو هزار کتاب دیجیتالی شده
پیرامون امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام
در سایت و اپلیکیشن های قائمیه به زبان های مختلف
رایگان دریافت کنید 👇
https://lohedana.ir/more-books?subject=5073&type=0
📚معارف نهج البلاغه 👇
https://lohedana.ir/more-books?subject=4841&type=0
کمک به تولید بیشتر کتاب
@ghboook
🕋 جزء نوزدهم 🕋
🟢 يَاوَيْلَتىَ لَيْتَنىِ لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا * لَّقَدْ أَضَلَّنىِ عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنىِ وَ كَانَ الشَّيْطَنُ لِلْانسَنِ خَذُولًا * وَ قَالَ الرَّسُولُ يَارَبِّ إِنَّ قَوْمِى اتخَّذُواْ هَذَا الْقُرْءَانَ مَهْجُورًا (فرقان: 28- 30)
[در قیامت میگوید:] وای بر من! کاش فلانی را دوست خود نمیگرفتم. پس از آن که «ذکر» به من رسید، مرا از «ذکر» رویگردان کرد. شیطان خوار کنندۀ انسان است. و پیامبر (ص) گفت: پروردگار من! امّت من اين قرآن را كنار نهادند.
🟠 نکته: بیشتر ترجمهها همینگونه ترجمه کردهاند. غلط هم نیست. اما یک ظرافت:
«اتخذوا» یعنی گرفتند؛ ترجمۀ دقیقتر اینچنین است: قرآن را گرفتند؛ اما مهجور! یعنی ظاهرا با قرآن بودند؛ اما به گونهای که روح قرآن را کنار گذاشته بودند.
🟡 امیرالمؤمنین در حدیث بسیار جالبی نکاتی میفرمایند که ترجمۀ تقریبیاش را در زیر آوردهام:
... آنان که به من ظلم کردند و حق مرا گرفتند، در قیامت از یکدیگر تبری میجویند. یکی چنین میگوید: «کاش بین من و تو فاصلۀ شرق تا غرب بود؛ چه بد همنشینی بودی!» (1) و دیگری چنین جواب میدهد: «کاش فلانی را به دوستی نمیگرفتم؛ پس از آن که ذکر به سوی من آمد، مرا از ذکر رویگردان کرد».
🟡 فأنا الذكر الذي عنه ضل، و السبيل الذي عنه مال، و الإيمان الذي به كفر، و القرآن الذي إياه هجر، و الدين الذي به كذب، و الصراط الذي عنه نكب
🟠 آن ذکری که از آن رویگردان شدند، منم.
🟠 آن سبیلی که از آن منحرف شدند، منم.
🟠 آن ایمانی که به آن کفر ورزیدند، منم.
🟠 آن قرآنی که مهجور گذاشتند، منم.
🟠 آن دینی که تکذیب کردند، منم.
🟠 آن صراطی که از آن فرو افتادند، منم...
⚫️⚫️⚫️
1) زخرف/ 38: يا لَيْتَ بَيْنِي وَ بَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِين
📌 البرهان، ج4، ص129
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
جهان طفیل وجود محمدست و علی
برین دو مظهر کل واجبست تسلیمات
خلاصه سخن این: کز وجود ما غرض است
سلام بر علی و آل و بر نبی صلوات
اهلی شیرازی (ق10)
هدایت شده از فهام
✅شب بیستم، جزء بیستم✅
وَ نُريدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثينَ (قصص/ 5)
و برآنيم كه بر آنان كه در زمين ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاريم و آنان را امام گردانيم و آنان را وارثان (روى زمين) كنيم.
امام صادق(ع) دربارۀ این آیه فرمود:
پیامبر(ص)، علی و حسن و حسین را نگاه کرد و گریست. آنگاه فرمود: آنان که پس از من ضعیف شمردهمیشوند، شمایید.
از امام صادق(ع) سؤال شد که منظور پیامبر(ص) چه بود؟ ایشان فرمود:
یعنی آنان پس از پیامبر(ص) امام هستند؛ چنانکه آیه میفرماید: «آنان را امام گردانیم». این آیه تا قیامت دربارۀ ما اهلبیت(ع) جاری است.
📌شواهد التنزیل، ج1، ص555
بخش پایانی آیه در روزگار ظهور تحقق خواهد یافت:
آنان را وارثان زمین میکنیم.
#علی_و_قرآن
#آیات_الولایه
🌹🌹🌹🌹🌹🌹
با لمس این لینک به فهام بپیوندید:
https://eitaa.com/fahhaam
حماسۀ شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام
1 از 4
21 نکته و یک تکمله در شناخت ابعاد حماسی-اسطورهای واقعۀ شهادت امیرالمؤمنین (ع)
#فضایل_امیرالمؤمنین
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
حماسۀ شهادت امیرالمؤمنین(ع)
2 از 4
یکی از وجوه پررنگ شخصیت امیرالمؤمنین(ع)، وجه حماسی ایشان است. حماسهای که واقعی است و به مراتب از حماسههای خیالی شگفتتر است.
دربارۀ جنگاوری و شجاعت ایشان بسیار شنیدهایم؛ اما بخش مغفولی از این حماسه، شهادت ایشان است. در این نوشتۀ کوتاه، فرازهای حماسی زمان ضربت خوردن تا تدفین آن حضرت را مرور میکنیم:
1️⃣ پیشآگاهی: از شب قبل میدانست که حادثهای عظیم در پیش است.
2️⃣ آگاهی حیوانات اشیاء: این که مرغابیها به پای او میپیچند، این که لباسش به قفل یا میخ در گیر میکند، اتفاق نیست.
3️⃣ مواجهه با قاتل: پیش از وقوع جرم، قاتل را از خواب بیدار میکند. چنین مرحلهای در هیچ حماسهای گزارش نشده است. علی(ع) در اینجا تابع تقدیر خداوندی است.
4️⃣ علی(ع) پهلوانی است که در هیچ جنگی شکست نخورده و هیچگاه مغلوب حریف نشده. شکستناپذیرترین قهرمان اسطورهای رستم است که در جنگ با اسفندیار شکست میخورد و میگریزد و با تدبیر(معجزۀ) سیمرغ زخمهایش بهبود مییابد و به میدان بازمیگردد. در جنگ سهراب هم ابتدا شکست میخورد و بعد با فریبکاری سهراب را شکست میدهد که آن هم خطای بزرگی است؛ چون پسر خودش را کشته است.
در دین، امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) و حضرت علیاکبر(ع) پهلوانان بزرگی هستند؛ اما بالاخره در جنگ نظامی شکست میخورند و کشته میشوند؛ گیرم در مصاف با چند هزار نفر. اما علی(ع) حتی در احد که یکتنه در برابر سپاه 3 هزار نفری دشمن ایستاده، شکست نمیخورد و میتواند پیامبر(ع) را – که پشت سر علی(ع) و در تیررس دشمنان است- حفظ کند. اگر همان یک سنگ هم به دندان پیامبر(ع) نمیخورد، نمیفهمیدیم که ایشان در تیررس بوده. از تمام ضربات تیر و نیزه و شمشیر 3 هزار نفر، فقط یک سنگ از علی(ع) رد میشود و به پیامبر(ع) اصابت میکند.
5️⃣ حال این پهلوان شکست ناپذیر، علی(ع)، قرار است بمیرد. نه کسی توان شکستدادن او را دارد و نه مرگ در بستر شایستۀ چنین پهلوانی است. بنابراین، شرایط به گونهای پیش میرود که او با شمشیر شهید شود؛ اما نه در جنگ (مثل اغلب پهلوانان حماسی) یا در غفلت (مثل رستم). او در حالی از اطراف غافل است که همین غفلتش هم فضیلت است؛ چیزی است شبیه آن روزی که تیر از پایش کشیدند و در نماز بود.
6️⃣ شهادت در بهترین مکان: محراب مسجد؛ بهترین زمان: شب قدر، سحرگاه، بهترین حالت: نماز، سجده.
برای فهم بهتر، این حالت را مقایسه کنیم با مرگ رستم (قعر چاه، در حالی که به او خیانت شده)، سهراب (میدان جنگ، در حالی که فریفته شده و شکست خورده)، اسفندیار (میدان جنگ، در حالی که ظالم است و شکستخورده).
7️⃣ لحظۀ اصابت ضربه، در ملکوت اتفاقاتی میافتد. جبرئیل ندا میدهد: تهدمت والله ارکان الهدی.
8️⃣ ضربۀ شمشیر چنان عمیق فرو رفته که به تشخیص طبیب به مغز رسیده؛ همین برای مرگ ناگهانی کافی است.
شمشیر زهرآلود است. حتی یک خراش با چنین شمشیری برا ی مرگ سریع کافی است.
اما علی(ع) با این وضعیت دو روز دوام میآورد.
#فضایل_امیرالمؤمنین
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
حماسۀ شهادت امیرالمؤمنین(ع)
3 از 4
9️⃣ لحظۀ اصابت ضربه، علی(ع) شوکه نمیشود؛ حتی آخ هم نمیگوید؛ فقط میگوید: به خدای کعبه سوگند که رستگار شدم.
0️⃣1️⃣ پس از ضربه، ابن ملجم میگریزد و مردم حاضر در مسجد به دنبال او میدوند تا دستگیرش کنند. علی(ع) در محراب تنها میماند. ابتدا قدری خاک برمیدارد و بر زخم میپاشد و این آیه را میخواند: «شما را از خاک آفریدیم و به خاک بازمیگردانیم و دوباره از خاک بیرون خواهیم آورد» (طه: 55).
آنگاه دستار خود را به عنوان باند استفاده میکند و زخم سر خود را میبندد.
*️⃣ «خاک بر جای زخم ریختن» تنها در یک منبع ضعیف نقل شده و ممکن است صحیح نباشد.
1️⃣1️⃣ مردمان قاتل را گرفتهاند و به مسجد بازگشتهاند. علی(ع) را به حالت افقی بر تختهای (شبیه برانکارد) به خانه میبرند. نزدیک خانه، او میگوید: بگذارید با پای خود وارد خانه شوم تا اهل خانه نگران نشوند. یعنی در آن حال، به فکر روحیۀ اهل منزل است و دیگر آنکه خودش چنین زخمی را چیز مهمی نمیداند.
2️⃣1️⃣ علی(ع) در بستر است. همه به فکر او هستند و او نیز طبعا باید به فکر خود باشد یا نهایتا با خدا راز و نیاز کند. اما به فکر دیگران است. ملاحظۀ دیگران را کردن نشان بزرگی است و او بزرگترین است.
◀️ طبیب برای او شیر تجویز کرده و یتیمان بسیاری کاسۀ شیر به دست پشت در ایستادهاند. علی(ع) در این حال نگران است که مبادا غرور کودکی بشکند که علی(ع) شیر مرا نپذیرفت. میگوید همه را بگیرند و در قدح بزرگی بریزند تا همه در پذیرایی از علی(ع) سهم داشته باشند.
◀️ نگران قاتلی است که اکنون اسیر شده. میگوید از غذای من به او بدهید.
◀️ نگران امت اسلامی است. تجربۀ قتل عثمان و خونریزیهای وسیع به بهانۀ قتل او را به یاد دارد. وصیت میکند که قاتل من فقط یک نفر است؛ مبادا در خون مردم افتید و بگویید: «امیرالمؤمنین کشته شد». حتی همان یک نفر هم فقط یک ضربه زد؛ پس در قصاص فقط یک ضربه بزنید.
◀️ نگران یتیمان است. وصیت میکند.
◀️ نگران کربلا است. وصیت میکند.
◀️ نگران دین و دنیای مردم است. به نماز وصیت میکند، به نظم وصیت میکند ...
3️⃣1️⃣ یکی از ویژگیهای قهرمانان حماسه آن است که فرصت وصیت و صحبت پیدا میکنند. سهراب پس از زخم خوردن آنقدر زنده میماند که خود را به پدرش رستم بشناساند و پدرش در حضور او برایش سوگواری کند. اسفندیار آنقدر زنده میماند که از رستم، قاتل خود عذر بخواهد و فرزندانش را به او بسپارد؛ چون اسفندیار به ظلم بر رستم شمشیر کشیده بود. رستم آن قدر زنده میماند که از همان قتلگاهش، بن چاه، با تیری قاتل خود را بکشد و انتقام بگیرد. اما ضد قهرمانها یا آدمهای معمولی فرصتی برای وصیت ندارند؛ چون حرف مهمی ندارند. در واقعۀ کربلا، بزرگانی مثل امام حسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت علیاکبر(ع)، و حتی اصحابی مثل حر، حبیب و ... بدون وصیت و جملههای پایانی نمیمیرند. اما یزید، عمر سعد، ابنزیاد، شمر و ... همه به شکل ناگهانی کشته میشوند و به تعبیر قرآن کریم: «فَلا يَسْتَطِيعُونَ تَوْصِيَةً وَ لا إِلى أَهْلِهِمْ يَرْجِعُونَ»: نه میتوانند وصیت کنند و نه به سوی خانوادۀ خود بازگردانده میشوند. (یس: 50)
حال به علی(ع) بازگردیم. دو روز تمام وصیت میکند؛ یکی از یکی درخشانتر. این را مقایسه کنید با مرگ خلیفۀ اول و دوم که فرصت وصیت داشتند و جملات پایانیشان اظهار ندامت بود یا خواستن شراب!
4️⃣1️⃣ امیرالمؤمنین(ع) شهید میشود. باز هم شب قدر. 21 رمضان.
#فضایل_امیرالمؤمنین
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
حماسۀ شهادت امیرالمؤمنین(ع)
4 از 4
5️⃣1️⃣ کیفیت تشییع و تدفین او اسطورهای است. امام حسن (ع) و امام حسین (ع) پشت تابوت را گرفتهاند و جلوی تابوت رهاست. خودش میرود. بر دوش فرشتگان مقرب است.
قبر امیرالمؤمنین(ع) آماده است. این قبر را نوح(ع) برای او حفر کرده. قبر بین دو قبر مقدس است: آدم(ع) و نوح(ع).
6️⃣1️⃣ قبر تا سالها مخفی میماند. پنهان بودن، بر بعد اسطورهای واقعه میافزاید.
7️⃣1️⃣ پس از زوال بنیامیه که امام صادق(ع) قبر را آشکار میکند، از آن قبر شریف، معجزات و کرامات فراوان دیده میشود.
8️⃣1️⃣ مردم دوست دارند اسطورههای بزرگ مال آنها باشد؛ مثل این که جغرافیای شاهنامه (نام کوهها، دشتها، بناها و ... که نشان میدهد داستانهای شاهنامه در آن منطقه اتفاق افتاده) در چند اقلیم مختلف گزارش شده است: کهگیلویه، چهارمحال و بختیاری، مازندران، خراسان، افغانستان. برای امیرالمؤمنین(ع) همین اتفاق میافتد. مزارشریف در افغانستان به عنوان مزار امیرالمؤمنین(ع) زیارت میشود. ابنبطوطه در قرن 7 گزارش میکند که در بسیاری از شهرهای ایران و عراق و ترکیۀ فعلی، زیارتگاههایی ساخته شده بود با عنوان قدمگاه یا محل بروز معجزهای از امیرالمؤمنین(ع).
9️⃣1️⃣ امام حسن(ع) و امام حسین(ع) از تدفین باز میگردند. به مرور مردمان میفهمند که آن ناشناسی که شبها غذا به در خانهها میبرد و انواع لطف و مرحمت را داشت، علی(ع) بوده؛ علی(ع) دفن شده، ولی هنوز نمرده و هر روز زندهتر حضورش حس میشود.
0️⃣2️⃣ پس از شهادت علی(ع) چندین گروه او را پیشوای خود میدانند و جریانهای بسیار متنوع دینی و فرهنگی به راه میافتد. علی(ع) هر روز زندهتر میشود.
21
1️⃣2️⃣ علی(ع) بازمیگردد. طبق اخبار و روایات، علی(ع) هنگام ظهور مهدی(ع)، در رجعت باز میگردد. در شاهنامه، کیخسرو اینچنین است. او با همراهانی به دماوند کوه (محل اتفاقات ماورایی در شاهنامه) میرود و در برف و بوران گم میشود. او به درباریانش گفته که میرود و با سوشیانت (موعود) باز خواهد گشت.
*️⃣ تکمله:
در کلاس استاد ارجمند اسطورهشناس و شاهنامهپژوه، دکتر میرجلالالدین کزازی، در دورۀ دکتری اسطوره میخواندیم. ایشان به حماسهها و اسطورههای ملل مختلف اشراف کامل دارد. یک جلسه برترین اساطیر جهان را معرفی و مقایسه کرد. به لحاظ وسعت زمانی و مکانی، شاهنامه و تورات بودند که تاریخ طولانیمدت یک قوم را گزارش میکردند و به لحاظ حماسی و جنگاوری، شاهنامه و ایلیاد و اودیسه برترین بودند. بعد قهرمانهای بزرگ این اساطیر را با هم سنجید. دو قهرمان برتر، رستم و هرکول بودند. مورد به مورد، ویژگیهای حماسی را برشمرد و در این دو نفر سنجید؛ با اختلاف و به وضوح رستم برتر بود. آنگاه استاد کزازی حرف شگفتی زد.
او گفت: اوج خرد بشری همان است که در یونان باستان رخ نمود. هرکول محصول اوج خرد بشری یونان باستان است. ایران در عصر سامانی به آن پایه از خردمندی نرسیده بود. اما آن چیزی که باعث شد، رستم فردوسی بسیار بزرگتر از هوکول هومر بشود، این بود که فردوسی علی(ع) را میشناخت. در واقع فهم حماسی فردوسی از امیرالمؤمنین(ع) بود که توانست رستم را از پهلوانی بزرگ و گمنام در سیستان، به بزرگترین پهلوان اسطورهای جهان تبدیل کند.
#فضایل_امیرالمؤمنین
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
امام باقر(ع) فرمود: وقتی امیرالمؤمنین(ع) شهید شد، امام حسن(ع) در مسجد کوفه خطبه خواند. خداوند را حمد گفت و ستود و بر پیامبر(ص) درود فرستاد. آنگاه فرمود:
ای مردم، در این شب، مردی از دنیا رفت که هیچ کس از پیشینیان از او پیشی نگرفت و هیچ کس از آیندگان نیز به او نخواهد رسید. در شبی درگذشت که وصی موسی(ع)، یعنی یوشع(ع)، درگذشت؛ شبی که عیسی(ع) به آسمان برده شد؛ شبی که قرآن نازل شد.
📌تفسیر کنز الدقائق، ج12، ص117.
#فضایل_امیرالمؤمنین
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب
🕋 جزء بیست و یک 🕋
مِنَ الْمُؤْمِنينَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْديلاً (احزاب/ 23)
از مؤمنان، كسانى هستند كه به پيمانى كه با خداوند بستند وفا كردند؛ برخى از آنان پيمان خويش را به جاى آوردند و برخى چشم به راه دارند و به هيچ روى (پيمان خود را) دگرگون نكردند.
⚫️⚫️⚫️
این آیه پس از جنگ احد نازل شد. آنکه به پیمانش وفا کرد و شهید شد، حضرت حمزه(ع) بود و آنکه منتظر شهادت ماند و عهد خود را دگرگون نکرد، امیرالمؤمنین(ع) بود. وقتی دعای ندبه به شهادت امیرالمؤمنین(ع) اشاره میکند، به همین آیه اشاره دارد:
وَ لَمَّا قَضَى نَحْبَهُ وَ قَتَلَهُ أَشْقَى الْآخِرِين
آنگاه که شهادتش رقم خورد و شقیترینِ آخرین امت او را به قتل رساند، ...
#آیات_الولایه
#فضایل_امیرالمؤمنین
#علی_و_قرآن
فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب