🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٣
🔵 #مراتب_نفس / بخش اول
✅ نفس، دارای هفت مرتبه است. ما مراتب نفس را از منظر #دین بررسی میکنیم.
1️⃣ #نفس_مسوله: مُسَوَّله از تسویل بهمعنای تزیین است. در این مرتبه، وظیفه نفس زینت دادن برای انجام کار است، یعنی ایجاد شوق و رغبت میکند.
🔺نفس بخاطر تعلّق شدید به لذتهای جسمانی و مادّی، زشت را زیبا و بد را خوب جلوه میدهد. در این مرتبه، نفس فقط دعوت میکند و هیچ تسلّطی بر انسان ندارد. اگر نگرش آدمی عوض شود، این مرتبه نفس، دیگر نمیتواند عمل کند. ولی اگر اصلاح نشود وارد مرتبه بعدی نفس میشود.
در قرآن آمده که در داستان یوسف پیامبر، جناب یعقوب نبی به فرزندانش گفت: " بل سَوَّلَت لکُم انفسُکم أمراً " نفس شما این کار را برایتان زیبا جلوه داد.
2️⃣ #نفس_اماره: امّاره، صیغه مبالغه از ماده امر است بهمعنای بسیار امر کننده. به سهمی از نفس که انسان را از #اطاعت حق بازمیدارد و امر به تبعیت از #باطل میکند، نفس اماره میگویند.
✅ در #قرآن، چند چیز به عنوان #معبود ذکر شده که یکی از آنها نفس است. نفسی که جای معبود مینشیند، نفس امّاره است.
"اتّخذَ الهَهُ هَواه" کسیکه هوای نفسش را، معبود قرار داد. [فرقان/٤٣]
🔺زمانیکه نفس، کار زشت را زیبا جلوه میدهد، اگر #غفلت کنیم و به او جواب مثبت بدهیم، نفس بارها ما را انجام آن کار دعوت میکند.
یوسف پیامبر فرمود: "من هرگز خودم را تبرئه نمیکنم، نفس بسیار به بدیها امر میکند مگر آنچه را خدا #رحم کند" [یوسف/٥٣]
3️⃣ #نفس_لوامه: لَوّامه یعنی ملامت کننده. اگر این مرتبه نفس در درون انسان فعّال شود تا او را سرزنش کند، باعث #نجات و سعادتش میشود.
💢 بزرگان دین میفرمایند: "دشمنترین دشمن تو، نفس توست!"
دلیلش این است که هرچه آن را تطمیع کنی و به آن بپردازی، دشمنی او بیشتر میشود. با تو کنار نمیآید، بلکه با #شیطان کنار میآید و تو را به زانو درمیآورند. نفس قابل اصلاح است، مرکب چموشی هست ولی میتوان به تدریج او را آرام کرد.
____________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ٣
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 علی (ع)، #امتحان_امت / بخش اول
✅ وقتی در بحث #هدف از #خلقت_انسان، به آیات قرآن مراجعه میکنیم با سه بیان مواجه میشویم:
1️⃣ #پرستش
در سوره ذاریات آیه ۵۶ میفرماید: "من جنّ و انس را نیافریدم جز برای اینکه عبادتم کنند (و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند)"
2️⃣ #آزمون
در سوره ملک آیه ۲ آمده است: "آن کسیکه #مرگ و #حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما بهتر #عمل میکنید، و او شکستناپذیر و بخشنده است"
3️⃣ #صدور_رحمت
در سوره هود آیات ۱۱۸ و ۱۱۹ می فرماید: "و اگر پروردگارت میخواست، همه مردم را یک امّت (بدون هیچ گونه اختلاف) قرار میداد؛ ولی آنها همواره مختلفند مگر کسی را که پروردگارت #رحم کند"
📌 این سه هدف جدای از هم نیست. بلکه در یک خط، مرتبط با هم هستند. ما را #خلق کردهاند که بپرستیم تا بهترین عمل را انجام داده باشیم و محلی برای پذیرش #رحمت حضرت حق باشیم.
❇️ آزمون، سنّت الهی
آزمون، حقیقتی است که در معارف دینی از عصر آدم (ع) بوده و تا #قیامت هم خواهد بود. این، #سنت خلقت است. یعنی یکی از قوانین #تدبیر و اداره عالم، همین مسأله آزمون است.
♻️ قرآن کریم با الفاظ مختلفی از آزمون، تعبیر کرده است:
۱. واژه #فتنه در سوره انفال آیه ۲۸
۲. واژه #ابتلاء در سوره بقره آیه ۱۲۴
۳. واژه #امتحان در سوره حجرات آیه ۳
✳️ در نظام #خلقت از چه کسانی آزمون گرفته شده است؟
🔸 از جن و ملک (سوره کهف آیه ۵۰)
🔸 از انبیاء الهی
مانند حضرت ابراهیم (ع) که در سن پیری، صاحب فرزند میشود. به او #وحی شد تا پسرش را ذبح کند. این مطلب را به فرزندش گفت. حضرت اسماعیل (ع) پاسخ داد: من هم #صبر خواهم کرد. ( صافات/۱۰۲ تا ۱۰۶)
🔸 از امتهای انبیاء
یک جامعه را امتحان میکنند کما اینکه ثمود، قوم جناب صالح امتحان شدند. (اعراف/۷۳ تا ۷۷)
اینها چون #ایمان نداشتند و #کافر بودند، آنچه را که #اهل_ایمان پذیرفته بودند #انکار میکردند.
____________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: علی (ع)، #امتحان_امت / بخش اول
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 شرح #دعای_روزهای_ماه_رمضان
✅ خواستههای روز ششم ماه مبارک رمضان
1️⃣ به سبب #عصیان و گناهانم مرا خوار نکن.
2️⃣ مرا به انتقامت #کیفر ننما.
3️⃣ مرا از موجبات خشمت دور گردان.
✳️ «اللّٰهُمَّ لَاتَخْذُلْنِى فِيهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِيَتِكَ»
🔸 مسلماً یکی از آثار #گناه، #ذلت و #خواری در دنیا و آخرت است.
📌 خواری و ذلت در #دنیا:
💠 در سوره هود آیه ۳٩ میفرماید: بهزودی خواهید دانست به چه کسی [در دنیا] عذابی خوارکننده وارد میشود.
💠 در سوره یونس آیه ٩۸ میفرماید: قوم یونس که وقتی #ایمان آوردند عذابِ رسواکننده را در زندگی دنیا از آنان برطرف کردیم.
👈 ایمان نیاوردن در دنیا، #عذاب_الهی را در پی خواهد داشت.
📌 خواری و ذلت در #آخرت:
💠 در سوره لقمان آیه ۶ میفرماید: برای آنان عذابی خوار کننده است.
⚠️ و چه خواری و ذلتی بالاتر از اینکه خدای ارحم الراحمین که دارای تمامی صفات مهر و عطوفت است در #قیامت اینچنین برخورد کند. نه نگاه میکند نه حرف میزند و نه میبخشد ذلتی بالاتر از این؟
💠 در سوره آلعمران آیه ۷۷ میفرماید: برای آنان در آخرت هیچ نصیبی نیست، و خداوند با آنان سخن نمیگوید، و در قیامت بهسوی آنان نظر [#لطف و #رحمت] نمیاندازد، و [از گناه و آلودگی] پاکشان نمیسازد، و برای آنان عذاب دردناکی است.
✳️ «وَلَا تَضْرِبْنِى بِسِياطِ نَقِمَتِكَ»
🔸 عذاب الهی در قیامت به صورت #جهنم تحقق پیدا میکند.
💢 جهنمی که در سوره مدثر آیات ۲۶ تا ۲٩ اینطور وصف شده است: بهزودی او را در #دوزخ وارد میکنیم و تو چه میدانی دوزخ چیست؟ [آتشی است که] نه [در سوزاندن، چیزی از ظاهر و باطن را] باقی میگذارد، و نه رها میکند. پوست [بدن] را به شدت تغییر میدهد.
💠 امیرالمؤمنین (ع) در #دعای_کمیل، درباره عذاب جهنم فرمودند: «لِاَنّه لایَکونُ اِلاّ عَن غَضَبِک و انتِقامِک و سَخَطِک؛ بلای آخرت [جهنم] علتی جز از #خشم و #انتقام و ناخشنودی خداوند ندارد»
⚠️ آیا نباید درخواست کنیم که خداوند ما را به آتش خشم و غضبش کیفر نکند؟ ما که پوست نازک بدنمان تاب تحمل آتش را ندارد باید به خودمان #رحم کنیم. وقتی در دنیا خاری به بدنمان میرود چقدر نالان میشویم؟ با این ناتوانی چگونه میتوانیم خود را در عذاب جهنم همنشین #شیطان قرار دهیم؟ لذا باید از خداوند نجات را بخواهیم.
✳️ «وَزَحْزِحْنِى فِيهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِكَ»
با نگاهی به آیات #قرآن برخی از موجبات خشم خدا چنین معرفی شده است:
۱. ریختن خون بیگناه.
۲. ترک #نماز.
۳. ادا نکردن واجبات مالی.
۴. خوردن مال #یتیم.
۵. #ربا خواری.
۶. ناسپاسی نسبت به نعمتهای الهی.
۷. #کم_فروشی.
۸. #عیبجویی و #غیبت.
٩. #اسراف و #تبذیر.
۱۰. #دنیا_پرستی.
۱۱. فراموش کردن آخرت.
۱۲. مال اندوزی.
۱۳. #ظلم.
۱۴. تکیه بر ظالمان.
۱۵. #استهزاء و #مسخره کردن آیات الهی.
✳️ «بِمَنِّكَ وَأَيادِيكَ يَا مُنْتَهىٰ رَغْبَةِ الرَّاغِبِينَ»
👈 این سه خواسته امروز، جز با لطفی از ناحیه خدا که نهایت دلبستگی دلشدگان است، حاصل نمیشود.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_ir
🔴 شرح #دعای_روزهای_ماه_رمضان
✅ خواستههای روز بیست و چهارم ماه مبارک رمضان
1️⃣ خواستن آنچه که موجب رضایت خداست.
2️⃣ پناه بردن از آنچه موجب اذیت خداست.
3️⃣ توفیق #اطاعت خداوند و ترک نافرمانی او.
✳️ «اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ فِيهِ مَا يُرْضِيكَ»
🔸در ادعیه روزهای گذشته در باب رضایت و خشنودی صحبت کردیم.
✳️ «وَأَعُوذُ بِكَ مِمَّا يُؤْذِيكَ»
🔸عوذ به معنای التجاء و پناه بردن است. بدین ترتیب #استعاذه به معنای پناهجویی و پناه جستن است.
📌 استعاذه به خدا حالت روحی ویژهای است که #انسان را در پناه خداوند متعال قرار میدهد و از آفاتی که او را #تهدید میکند مصونیت میبخشد. به عبارت دیگر یک نوع ضربهگیر است چرا که انسان از طرفی حقیقتاً موجودی ضعیف است و از طرفی هم نقاط تهدید بشر بسیار زیاد است و از جهت دیگر جز خدا موجود دیگری نمیتواند از او #دفع_ضرر کند.
💠 در سوره اسراء آیه ۵۶ میفرماید: بگو: کسانی را که به جای خدا [معبودان خود] پنداشتید، [بخوانید تا بفهمید که] آنها نمیتوانند آسیب و گزندی را از شما دفع کنند، و نه [آن را از شما به دیگری] انتقال دهند.
👈 پس لازم است که به قادر مطلق پناه برد.
📎 در این فقره یک مصداق از مصادیق پناه بردن به خدا را مطالبه میکنیم و آن پناه بردن به خدا است از آنچه که باعث اذیت او میشود.
🔆 چه چیزی باعث #اذیت و #آزار خداست؟ به یک مورد اشاره میکنم:
💠 امام صادق (ع) فرمودند: خداوند فرموده است هر که #بنده مؤمن مرا بیازارد با من اعلام جنگ کرده است.
👈 پس اذیت #مؤمن اعلام جنگ با خداست. باید از آزاررسانی به خدا پناه ببریم.
💠 حضرت رسول گرامی (ص) میفرمایند: هر که مؤمنی را اندوهناک سازد و سپس #دنیا را به او بدهد گناهش بخشوده نشود.
✳️ «وَأَسْأَلُكَ التَّوْفِيقَ فِيهِ لِأَنْ أُطِيعَكَ وَلَا أَعْصِيَكَ»
🔸 اطاعت خدا و #نافرمانی نکردن او در واقع همان #ایمان است. یعنی در این فقره از #دعا توفیق بر ایمان را میخواهیم.
💠 راوی میگوید از امام صادق(ع) سؤال کردم ایمان چیست؟ حضرت پاسخ دادند: «اَلإیمانُ أنْ یُطاعَ اللّهُ فَلا یُعْصى.» (ایمان آن است که خدا اطاعت شود و نافرمانی نشود.)
📌 #توفیق را چنین معنا کردهاند: «ایجاد زمینه و فراهم کردن ابزار و وسایل برای رسیدن به منظور»
👈 پس توفیق الهی عبارت است از مهیا ساختن زمینه و ابزار کار از طرف خداوند برای رسیدن انسان به اهداف خیری که در نظر دارد.
📎 در دعای امروز توفیق به این معنا درخواست شده است که زمینه برای ایمان فراهم شود لکن صرف درخواست توفیق از خدا موجب نمیشود توفیق الهی شامل حال ما بشود بلکه لازم است راهی را پیمود.
🔆 بعد از درخواست توفیق الهی برای جلب آن یک راه وجود دارد و آن هم خدمت و مهربانی به #مردم است.
تو نیکی میکن و در دجله انداز / که ایزد در بیابانت دهد باز
🔆 ما باید به دیگران #رحم و مهربانی داشته باشیم تا خداوند هم به ما رحم داشته و مهربانی کند و به خواستههای ما نظر #لطف فرماید.
✳️ «يَا جَوادَ السَّائِلِينَ»
🔸 ای خداوندِ بخشندهی به نیازمندان، خواستههای امروز ما را به اجابت برسان.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_ir