۱٫ صبر
🔹لحظه لحظۀ #سلوک اخلاقی مؤمن، در بستر #صبر شکل می گیرد؛
👈به طوری که وی به هر اندازه از مقام #صبر دور باشد، افعال وی نیز #ناقص تر می گردد؛ و از این روی امام جواد علیه السلام فرمودند: «تَوَسَّدِ الصَّبْرَ»؛ صبر را #بالش خود قرار بده.
🔹این تشبیه از آن رو است که چون #آرامش و قرار جسمی انسان، با تکیه بر بالش است، #مؤمن در رسیدن به آرامش روحی نیز، نیاز به تکیه گاهی چون صبر دارد.
🔹وقتی از رسول خدا صلی الله علیه وآله سؤال می شود: #ایمان چیست؟. ایشان می فرمایند: «الصَّبرُ.»
🔹زیباتر آنکه امیرالمؤمنین علیه السلام راه رسیدن به #لقای الهی را نیز صبر می داند؛ آنجا که می فرمایند:
👌«مَن صَبَرَ عَلَی اللهِ وَصَلَ إِلَیهِ»؛ هر که برای (وصال به) خدا صبر کند، به او می رسد.
🔹پس حقیقت آن است که صبر با هر نوعش (صبر بر گناه و معصیت یا صبر بر مصیبت) بهترین #بستری است که می تواند خواستگاه رشد جوانه های ایمان باشد.
۲٫ فقر
🔸از اموری که باعث #تضییع_عزّت برخی مؤمنان ضعیف الایمان می شود و یا در سلوک اخلاقی آنها خلل ایجاد می کند، فقر و #مشکلات مادی است.
🔸در نتیجه، آن امام همام علیه السلام فرمودند: «اعْتَنِقِ الْفَقْرَ»؛ (ای مؤمن!) فقر را در #آغوش بگیر.
🔸به بیان دیگر اگر فقر و تنگدستی، #تحمّل شود؛
اولاً، عزّتمندی مؤمن را به همراه دارد
و ثانیاً، #مانع رشد اخلاقی و تکامل سالک نمی شود.
🔸بر اساس حکمت و #معارف توحیدی برخاسته از مکتب اهل بیت علیهم السلام، این بند از روایت را به مفهوم دیگری نیز می توان تفسیر نمود؛ و آن اینکه انسان #سالک اِلی الله، « #فقیر بالذّات» است، در مقابل خداوند #متعال که «غنی بالذات» است؛ و بر این اساس، خود را نیازمند و محتاج دانسته و بسیاری از #خودسری ها و خودبینی های او از بین می رود.
🔸بیان نورانی امام الموحّدین حضرت علی علیه السلام در مسجد #کوفه بیان گر همین مطلب است که می فرماید:
👈 «مَولایَ یا مُولای! اَنتَ الغَنِیُّ وَ اَنَا الفَقِیرُ وَ هَل یَرحَمُ الفَقِیرَ اِلَّا الغَنِیُّ»؛
👈 مولای من ای مولای من! تو بی نیازی و من فقیرم و آیا ترحم می کند بر فقیر به جز کسی که بی نیاز است.
https://eitaa.com/fatemi222/3605
۵٫ حضور در محضر الهی
🔸آنچه #بیشتر از همه برای #سالک اهمیت داشته و در تمامی لحظات نباید از آن #غافل باشد، دقت در این امر است که بداند، همیشه در #محضر الهی به سر می برد، و در مَنظر و مرئای او است.
🔸امام جواد علیه السلام فرمودند: «اِعْلَمْ أَنَّکَ لَنْ تَخْلُوَ مِنْ عَیْنِ اللَّهِ فَانْظُرْ کَیْفَ تَکُونُ»؛
👌 بدان که در برابر دیدۀ #خدایی و متوجه باش که چگونه ای.
🔸گفتار نورانی ای که از حضرت امام خمینی (ره) به یادگار مانده است نیز، احتمالاً #برداشتی از این روایت امام جواد علیه السلام بوده است که فرمودند: «عالَم #محضر خدا است، در محضر خدا معصیت نکنید.»
🔸بر اساس این بخش از گفتار نورانی امام جواد علیه السلام، می توان نتیجه گرفت که یکی از عوامل گناه، می تواند #غفلت از حضور در محضر الهی باشد.
🔸سالک باید از دستوری که اهل سلوک، از آن با عنوان «مراقبه» یاد می کنند و آن را مایۀ #سعادت و رکن #عمدۀ سیر و سلوک می خوانند، کمک بگیرد و در هر لحظه و در هر جایی و در هر حالی که هست، همواره خود را در #محضر الهی بداند تا بدین ترتیب غفلت را که زمینه ساز گناهان و تخلّفات است، از وجود خویش دور سازد.
🔸امام صادق علیه السلام به اسحاق بن عمّار فرمودند:
👌«یَا إِسْحَاقُ خَفِ اللَّهَ کَأَنَّکَ تَرَاهُ وَ إِنْ کُنْتَ لَا تَرَاهُ فَإِنَّهُ یَرَاکَ فَإِنْ کُنْتَ تَرَى أَنَّهُ لَا یَرَاکَ فَقَدْ کَفَرْتَ وَ إِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّهُ یَرَاکَ ثُمَّ بَرَزْتَ لَهُ بِالْمَعْصِیَهِ فَقَدْ جَعَلْتَهُ مِنْ أَهْوَنِ النَّاظِرِینَ عَلَیْکَ»؛
👌 ای اسحاق! به گونه ای از خدا بترس که گویا او را می بینی؛ هر چند تو او را نمی بینی، ولی او تو را می بیند، و اگر معتقد باشی که او تو را نمی بیند، بی شک به او کفر ورزیده ای، و اگر بدانی که او تو را می بیند و آن گاه در حضور او معصیت کنی، بی تردید او را از بی ارزش ترین بینندگان قرار داده ای.
پس؛
👌الهی! به حق خودت حضورم ده و از جمال آفتاب آفرینت نورم ده.
👌الهی! چون تو حاضری چه جویم و چون تو ناظری چه گویم.
https://eitaa.com/fatemi222/3608