#الحکم_الظاهری
#تعیین_اهمّ_الملاکات
#مبانی_شهید_صدر
📚 یکی از مبانی مهمّ شهید صدر، تفسیر و توضیح ایشان از حقیقتِ حکمِ ظاهری است؛ ایشان حکم ظاهری (حجیت) را در حقیقت #تعیین_اهمّ_الملاکات می داند؛ به این معنا که شارع زمانی که می بیند مکلف حکم واقعی را نمی داند هر کاری از دستش برای مکلف بر می آید باید انجام دهد تا مکلف مصالح واقعی را درک، و از مفاسد واقعی دوری کند، پس باید برای حالت شکّ و تردید مکلف چاره ای کند؛ از این رو، خودِ شارع در همان چارچوب حالت شک و تردید مکلف و با توجه به مشکوکات و محتملاتِ در ذهن او ملاکات و مبادی را به بوته ی سنجش اهمّ و مهمّ می برد و ملاکی که آن را اهمّ تشخیص می دهد همان را حجت قرار می دهد.
@fegh_osoul_rafiee
۶ خرداد ۱۴۰۲
#الحکم_الظاهری
#تعیین_اهمّ_الملاکات
#مبانی_شهید_صدر
📚 یکی از مبانی مهمّ شهید صدر، تفسیر و توضیح ایشان از حقیقتِ حکمِ ظاهری است.
هر جایی که مکلف علم ندارد یعنی شک و تردید دارد، و تردید نیز حداقل دو طرف مشکوک خواهد داشت.
این که مکلف در حالت تردید بین دو مشکوک چه باید بکند جز به دست شارع قابل حلّ نیست؛ آن حکمی که شارع برای حالت شک و تردید مکلف بیان می کند حکم ظاهری است.
شارع در مقام جعل حکم ظاهری گاه در بین دو مشکوک، آن مشکوکی را ترجیح داده و به عنوان وظیفه ی مکلف قرار می دهد که برای مکلف احتمال و گمان قوی تری ایجاد می کند، مانند جایی که خبر ثقه دلالت بر یکی از دو طرف می کند؛ این حکم ظاهری همان اماره است.
و گاه شارع هیچ نگاهی به قوت احتمال و کاشفیت یکی از دو طرف نداشته و تنها به مصلحت و اهمیتِ یکی از دو طرف و قوت محتمَل در یکی از دو مورد نگاه کرده حکم ظاهری را بر طبق همان جعل می کند، مانند جایی که شارع در هنگام شک بین اباحه و حرمت، جانب اباحه را ترجیح می دهد. و این همان اصل عملی است.
این ترجیح و جعل حکم ظاهری به هر دو نحوی که گفته شد همان مبنای مهم شهید صدر است که خود ایشان به #تعیین_اهمّ_الملاکات تعبیر می کند.
@fegh_osoul_rafiee
۲۳ مرداد ۱۴۰۲