🔳 پاسخ به پرسش یکی از دانشجویان عزیز دانشگاه امام صادق (علیه السلام) 🔳 ❓❔❓❔❓یک سؤالی داشتم مبنی بر اینکه آیا میان جعل اعتباری و تنزیلی تفاوتی هست؟ اگر هست این تفاوت در چیست؟ اجمالاً گفته شده است که جعل اعتباری "تحقیق موضوع الأثر" است و جعل تنزیلی "جعل الاثر بلسان تنزیل" است. 📚 پاسخ: جعل دو گونه است: #جعل_تکوینی (حقیقی)، و #جعل_غیر_تکوینی (اعتباری). #اعتبار -که مراد ما همان مُعتبَر و قانون است- یعنی آن چه در عالَم خارج نه عینیّت خارجی دارد و نه حتی منشأِ انتزاعی در خارج دارد؛ تمام بایدها و نباید‌های قانونی -چه عُرفی و چه شرعی- اعتباری‌اند. در عالَمِ قانون‌گذاریِ شرعی و عرفی آن‌ چیزی که مرتبط با عالَم حقایق است مصالح و مفاسد واقعی اشیاء و افعال است که قانون‌گذار نیز بر اساس همان ملاک‌ها در قالب بایدها و نبایدها و قوانین جعل و وضع می‌کند. 🔷️🔹️🔹️ اما در عالَم تشریعات و قانون‌گذاری گاه جعل اعتباری در مقابل تنزیلی قرار می‌گیرد که هر دو -چنانچه ذکر شد- غیر تکوینی‌اند: 🔹️ ۱- قانون‌گذار در جعلِ غیرِ تکوینیِ اعتباری قانونی را بدون لسان تنزیل و مستقیماً با نگاه به مصالح و مفاسد واقعی جعل و تشریع می‌کند، مانند وجوب صلات و حرمت شرب خمر و زوجیّت و ملکیّت و اعتبار مرکّب اعتباری صلات، که موضوع ترتّب اثر محسوب می‌شود. 📌 از این رو، گفته شده است جعل اعتباری یعنی ایجاد موضوع برای آثار واقعی؛ مثلاً تشریع وجوب یعنی ایجاد موضوع برای آثار و مصالح واقعی. 🔹️ ۲- قانون‌گذار در جعلِ غیرِ تکوینیِ تنزیلی امری را تنزیل بر دیگری می‌کند، مانند قراردادن ظنّ به منزله‌ی قطع و قراردادن طواف به منزله‌ی صلات‌، که شارع -در واقع- اثر را به لسانِ تنزیل بر مُنزَّل جعل و مترتّب می‌کند؛ در هر حال، تنزیل برای ترتّب اثر است. ✴️@fegh_osoul_rafiee