#فیرحی_زنجانی؛ تئوریسین اسلام سکولار، مروج مدرنیته
حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد نوروزی
دکترای علوم سیاسی
[صفحه ۱ از ۲]
#گزیده
🔹از نظریه #اسلام_غیر_انقلابی دو نوع اسلام متولد می شود؛
#اسلام_متحجر و #اسلام_سکولار، که #فیرحی در قالب اسلام سکولار میگنجد.
🔹 مواجهه با شخصیت فیرحی از دو منظر قابل بررسی است؛
🔻اول اینکه وی از دنیا رفته و احساسات نسبت به این ضایعه برانگیخته شده است و باید به خانواده ایشان #تسلیت گفت
🔻اما آنچه اهمیت بالایی دارد #بعد_فکری جناب فیرحی است که نباید در #مواجهه_احساسی با فوت ایشان مغفول بماند.
🔹شخصیت علمی آقای فیرحی را از دو منظر می توان مورد بررسی قرار داد؛
بعد اولی که در شخصیت ایشان می شود به آن پرداخت به لحاظ #تبار_شناسی و #جریان_شناسی است.
🔹 مهم ترین مسأله ای که جریان روشنفکری از عصر فتحعلی شاه تا کنون با آن روبرو بوده این است که چطور می توان از وضعیت کنونی که کشور در آن قرار دارد خارج شد و به مدرنیته رسید به صورتی که ظاهر دین حفظ شود اما به لحاظ فکری و مبنایی ذیل مدرنیته تعریف بشویم.
🔹براین اساس رویکرد های مختلفی توسط جریان روشنفکری مورد توجه قرار می گیرد؛ رویکرد اول نقد دین است، به گونه ای که به تبیین مبانی فکری غرب به عنوان الگوی پیشرفت در عرصه های مختلف به ویژه در عرصه نظامی، سیاسی و اقتصادی و دیگر عرصه ها پرداخته می شود.
🔹 رویکرد دوم تأویل مفاهیم غیر دینی در قالب مفاهیم دینی و استدلال دینی برای مفاهیم غربی است و شاید بتوان میرزا ملکم خان را پایه گذار این روش دانست که معتقد بود در جامعه دینی نمی توان به مواجهه مستقیم با مبانی دینی رفت.
🔹 اگر این خط تبارشناسی را تا به امروز امتداد دهیم خواهیم دید در زمان ما سعی شده است این تأویل با رویکرد فقهی، فلسفی، ناسیونالیستی و یا ایران شناسی آقای طباطبایی مورد توجه قرار بگیرد و در عصر مشروطه علمایی چون #مرحوم_نائینی و #شیخ_فضل_الله سعی کردند این مواجهه مدرنیته با مفاهیم دینی را با تصرف در تفکرات مدرنیته و حفظ سیادت اسلام حل و فصل کنند.
🔹بعد دوم شخصیت آقای فیرحی جنبه فکری ایشان است؛
وی تلاش می کند مفاهیم و مؤلفه های غربی را با چارچوب فقهی مورد تبیین قرار دهد و در مواجهه با کسانی که رویکرد فلسفی دارند مانند سروش و یا رویکرد ایران شهری دارند مانند طباطبایی، به این دلیل نیست که این ها تلاش دارند دین را در ذیل مدرنیته تعریف کنند بلکه نقد وی به سروش و امثال او این است که چرا این افراد دستگاه فقه را نادیده گرفته اند، چرا که فقه مهمترین دستگاهی است که می شود از آن برای تعدیل مفاهیم غربی و ارائه مبانی و مؤلفه ها و مبانی غربی در چارچوب فقه و با روکش فقهی بهره برد.
🔹بنابراین این نکته که برخی تفکر فیرحی را استمرار تفکر مرحوم نائینی و مرحوم طالقانی می دانند به هیچ وجه درست نیست و مرحوم نائینی و شیخ فضل الله نوری از موضع فقه اجتهادی به مواجهه با مدرنیته برخاستند و تنها تفاوت این دو در تحلیل آن ها از موقعیت زمانه بود و استمرار تفکر شیخ فضل الله و نائینی به حکومت ولایت فقیه می انجامید، البته با مبانی متفاوت مرحوم نائینی در امور حسبیه و ادله الهی ولایت فقیه در دیدگاه شیخ فضل الله نوری وجود داشت.
🔹جریان روشنفکری تلاش می کند مرحوم نائینی را به نفع مبانی فکری التقاطی خود مصادره کند اما مطالعه در شیوه مرحوم نائینی و مواجهه واقع بینانه بینانه با اندیشه وی، ما را به نقطه ای که روشنفکران معاصر بر آن ایستاده اند نمی رساند.
🔹با مداقه در سلوک شخصیتی آقای فیرحی این نکته را خوهیم یافت که وی بیشترین #تأثیرپذیری را از #دکتر_بشیریه دارد و در یک کلام می توان گفت #خاستگاه_فکری وی مدرنیته است و تلاش می کند هر مسأله ای را با نقطه عزیمت مدرنیته آغاز کند و مؤلفه های فکری غربی که پس از رنسانس شکل گرفته است برای او اصالت دارد و از فقه به عنوان یک دستگاه فکری در خدمت توجیه مبانی فکری غربی در استفاده می کند و پیشینه ای رویکرده میرزا ملکم خان برمی گردد که تلاش داشت مفاهیم غیردینی را با لعاب دینی به جامعه عرضه کند.
🔹پشتوانه تئوریک نظریه نظام انقلابی، اسلام ناب است در مقابل نظریه اسلام غیر انقلابی که حاصل آن دموکراسی است ودو نوع اسلام از آن می تواند متولد شود، «اسلام متحجر» و «اسلام سکولار یا اسلام رحمانی»؛ که آقای فیرحی در قالب اسلام سکولار می گنجد.
🔹این انتقاد به #رسانه_ملی و سایر رسانهها وارد است که چرا وقتی افرادی مانند مرحوم #حسینیان با آن سابقه علمی از دنیا می روند به ابعاد شخصیتی و آثار آن ها توجهی نمی کنند اما در کوتاه ترین زمان ممکن برنامه ای در مورد آقای فیرحی روی آنتن #شبکه_چهار می رود بدون اینکه زمینه نقد وجوه علمی این شخص فراهم شده باشد!
@rozaneebefarda
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net
#کوتاه_نوشت
امام موسی کاظم(ع) فرمودند:
دانش مردم را در چهار چیز یافتم:
اوّل: پروردگارت را بشناسی.
دوم: بدانی با تو و برای تو چه کرده است.
سوّم: بدانی از تو چه خواسته است.
چهارم: بدانی چه چیز، تو را از دینت بیرون می کند».
(منبع: كشف الغمّة)
#تسلیت
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
☑️@Fekrat_Net
#تسلیت
⚫️ مسعود دیانی مجری و نویسنده حوزوی درگذشت
حجت الاسلام دیانی دین پژوه و مجری برنامه سوره، پس از تحمل بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت.
#مسعود_دیانی
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
☑️ @Fekrat_Net
▪️در برابر #جمهور مضطرب و نگران و داغدار از واقعه مرگ #شهادتگونه رییس جمهور و همراهانشان، جماعتی محدود ابراز شادی میکنند و جماعتی مانند میلاد دخانچی ابراز بیتفاوتی و این دو گروه هرکدام به نسبتی در مسیر قهقرای انسانی واقع شدند. #حجاب پیشروی این جماعتی که حالا کارش به ابراز بیتفاوتی در برابر غم دیگران کشیده، عموما این است که ما قبلا در همین فضای #حزباللهی بودیم و خبرداریم چه در آن میگذرد؛ بگذارید ما اینک به کشف امر ملی نایل شویم.
✔️امر #ملی و کشفش همه از مسیر یک رابطه درست انسانی با دیگران میگذرد ولو این دیگر بخشی از جامعهای باشد که تو از آن بریدهای و تصور میکنی بخوبی آن را میشناسی. سوال اینجاست که چطور شما از تلاش برای احیای #امر_ملی به سقوط #اخلاقی در قبال جمهور حامی مرحوم رئیسی نایل شدی جناب دخانچی و جرات میکنی اینطور در برابر اقلا میلیونها نفری که رای به سید ابراهیم #رئیسی دادند زبان به کام نگیری و بنویسی: حس خاصی درونم تحریک نشد؟
▪️انگار که آقای دخانچی عزیزی از دست بدهد و من چون علقهای نسبت به مرحوم نداشتهام برایش بنویسم که: "عرض تسلیت میکنم اما حقیقتا حس خاصی درونم تحریک نشد." همینقدر غیرانسانی، همینقدر پست بگذریم همان #تسلیت هم بر قلمتان جاری نشد.
◾️این جماعت اتفاقا مبتلا به همان گتویی هستند که حزباللهیها را همیشه به آن متهم میکردند. دیواری از حسابهای #تویتری و #اینستاگرامی که هرچند کماند اما به مثابه ادرار کنندگان در چاه زمزم کنششان را چنان شاذ کردند تا دیده و شنیده شوند: عکسهای نود و بعد اینان #اندیشهورزانه به کناری رفته و قلم میزنند که واقعا چرا اینگونه شد؟ چشم وا کنید و نعل وارونه نزنید.
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام