eitaa logo
مدرسه مطالعات فقه نظام
1.4هزار دنبال‌کننده
484 عکس
18 ویدیو
4 فایل
💠 کانال رسمی مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام 🔶 مرجع تخصصی دروس خارج فقه نظام 🔶 اطلاع رسانی برنامه ها و نشست های تخصصی 🔶 معرفی آثار علمی برگزیده در حوزه فقه نظام 🌐 وبگاه اطلاع رسانی http://www.fiqhenezam.ir 📞 ارتباط با ما: @FM_admin
مشاهده در ایتا
دانلود
❇️ آیا کاهش ارزش پول باید جبران شود؟ 🔻 آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پول» مطرح کرد؛ ▫️برخی گفته اند نیازی به جبران نیست. طرف‌داران این دیدگاه، معتقدند که در دیون باید همان میزانی که ابتدا بدهکار شده، هنگام پرداخت نیز باید به همان مقدار، پرداخت کند و جبران کاهش ارزش پول، رباست. دلیل این دیدگاه بازگشت به این مسئله دارد که آیا پول را مثلی یا قیمی می‌دانید؟ ▫️آیت‌الله تبریزی رحمه‌الله می‌گوید: «پول، فی‌نفسه مال است و سند مال نیست و مثلی هم می‌باشد؛ بنابراین کسی که در مهر و امثال آن مبلغی را به پول رایج، بدهکار شود، طلبکار نمی‌تواند بیشتر از مقدار مزبور، مطالبه کند و افزایش یا کاهش قدرت خرید، تأثیری در این حکم ندارد ▫️آیت‌الله سیستانی حفظه‌الله نیز در پاسخ به همین استفتا می‌گوید: «آنچه همسر به‌عنوان مهریه استحقاق دارد، همان مبلغی است که در عقد، تعیین شده است و با افزایش شاخص قیمت‌ها، تغییر نمی‌یابد؛ زیرا پول از مثلیات است؛ مگر اینکه پول از اعتبار ساقط شود». ▫️بر پایه دیدگاه مثلی دانستن پول، مثلاً ده‌هزار تومانیِ ده سال پیش از لحاظ رنگ، شکل و همه چیز، با ده‌هزار تومانی اکنون، یکی است. این مثلی اسمی است، اما قدرت مبادله آن بسیار کم شده است. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/ur2485 —————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیا کاهش ارزش پول باید جبران شود؟ 🔻 حجت الاسلام و المسلمین میرخندان در درس گفتار فقه هنر مطرح کرد؛ ➖در ادبیات موسیقی، مورد اتفاق است که موسیقی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: نخست، موسیقی محض یا موسیقی ناب (Pure Music) که در آن صرفاً از ساز استفاده می‌شود و صوت انسانی در آن وجود ندارد؛ و دوم، موسیقی آوازی (Vocal Music) که شامل صدا و آواز انسان است، چه با همراهی ساز و چه بدون آن. ➖در قرآن کریم، واژه‌ی «غنا» به‌کار نرفته است. اما مفاهیمی چون «لهو الحدیث»، «قول الزور» و «لغو» در آیات مختلف دیده می‌شوند. در روایات، غنا گاه با این مفاهیم تطبیق داده شده است. برای مثال، در تفسیر آیه‌ی «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ»، برخی روایات تصریح دارند که مراد از لهو الحدیث همان غناست. ➖در کتاب‌های لغت، تعاریف مختلف و گاه متنوعی برای «غنا» آمده است. از جمله تعاریف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: «مدّ الصوت»: کشیدن صدا (منظور صدای انسانی)، «ترجیع الصوت و مد»: پیچ‌وتاب دادن و کشیدن صدا؛ که در فارسی به آن «چهچهه» نیز گفته می‌شود. این دو تعریف را صاحب جواهر نیز بیان کرده است. «ما طُرب به»: آنچه سبب طرب شود. «کل من رفع صوته و والاه فصوته عند العرب غناء»: هر کس که صدایش را بالا و پایین ببرد، صدایش نزد عرب غنا محسوب می‌شود. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/wt9191 —————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
❇️استغنای فقرا هدف نهایی زکات/ نقش حاکم در رفع نیازهای اساسی مردم 🔻 آیت الله محسن اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛ ➖بحث ما در حقوق شهروندی بود و گفتیم حق دوم، حق تأمین نیازمندی‌های ضروری زندگی است. گفتیم از ادله شرعی استفاده می‌شود که تأمین نیازمندی‌های ضروری بر امام یعنی بر حاکم و حکومت واجب است؛ اگر خود افراد توانستند نیازمندی‌هایشان را تأمین کنند که فبها؛ اما در آنجا که توانایی تأمین نیازمندی‌های افراد وجود ندارد بر حاکم و حکوم اسلامی واجب است که نیازمندی‌های آنها را تأمین کند ➖روایت ششم از روایات داله بر این مطلب که می‌توان از این روایت وجوب تأمین نیازمندی‌های ضروری مردم را استفاده کرد، صحیحه محمدبن‌سنان است. از این روایت استفاده می‌شود که به هر حال، «أَهْلِ الزَّمَانَةِ وَ الْبَلْوَى»، نیازمندان جامعه باید نیازشان از طریق زکات تأمین شود و این وظیفه‌ای است که بر عهده جامعه است و وقتی وظیفه‌ای است که بر عهده جامعه قرار داده شده، بر حاکم لازم است که این وظیفه اجتماعی را عملی و اجرایی کند. ➖روایت دیگر، مرسله حمادبن‌عیسی است. شاهد ما اینجاست که می‌فرماید: «فَأَخَذَهُ الْوَالِي...» ؛ که حاکم آنها را اخذ می‌کند. همچنین شاهد ما آنجاست که می‌فرماید:«وَ لَا يَقْسِمُ بَيْنَهُمْ‌ بِالسَّوِيَّةِ عَلَى ثَمَانِيَةٍ حَتَّى يُعْطِيَ أَهْلَ كُلِّ سَهْمٍ ثُمُناً وَ لَكِنْ يَقْسِمُهَا...» . چیزهایی است که در تقسیم آن باید بالسویه انجام شود و کاری به نیاز افراد ندارند مانند خراج. اما برخی درآمدها مخصوص تأمین نیاز نیازمندان است؛ مثل زکات. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/bm2827 ——————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ بررسی نقش عقل و نقل در استکشاف و تبعیت احکام از مصالح و مفاسد 🔻 آیت الله علیرضا اعرافی در درس خارج «فلسفه تربیتی اسلام» مطرح کرد؛ ▫️بحث اول این است که بر اساس دیدگاه عدلیه در فلسفه اخلاق، احکام تابع مصالح و مفاسدند و حکم نمی‌تواند خود ملاک‌ساز باشد. این بخش، بحثی عقلی است. اما در مرحله دوم، که بحثی نقلی است، می‌پذیریم که ملاک گاهی در جعل حکم، گاهی در مسیر عمل (مصلحت سلوکیه) و گاهی در ذات متعلق قرار دارد. ▫️بحث دوم اما به این می‌پردازد که این مصالح و مفاسد می توانند در جعل، در سلوک، یا در متعلق باشند. اینجا عقل به تنهایی کافی نیست و نیازمند ظهورات و ادله نقلی هستیم. شواهد روایی نشان می‌دهد که اصل در احکام این است که حکم تابع ملاک است و اصل امتحان یک ملاک است حال عیبی ندارد که حکمی را بگوید؛ ولو اینکه ملاکی در متعلقش نیست. ▫️برای اینکه از بسیاری از گزاره‌ها عبور و به گزاره‌هایی برسیم که قابل مقایسه با گزاره‌های علوم انسانی یا سایر علوم باشند، لازم است هر دو مسیر را طی کنیم. بحث اول کاملاً عقلی است؛ البته مانعی ندارد در بحث عقلی، دلیلی نقلی نیز مطرح شود که مؤید آن باشد، اما اگر دلیل نقلی نباشد، عقل به تنهایی قادر به حل مسئله خواهد بود. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/gy3808 ——————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ نشست علمی ⏪ فقه حکمرانی امنیت 👤 آیت الله ملک زاده 🔶 صورت‌بندی نظام امنیتی اسلام مبتنی بر روش شهید صدر 💥 لینک ورود به جلسه https://gharar.ir/٢١٤pc١١٩ 🗓 زمان: دوشنبه، ۲۰ مرداد ۱۴۰۴ ⏰ ساعت: ۱۰ صبح —————————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ فقه حکومتی پیوند حجیت شرعی با کارآمدی اجرایی 🔻 حجت الاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی در درس خارج «فقه مقاومت» مطرح کرد؛ 🔹در طول حدود هزار سال گذشته، دغدغه‌ی اصلی فقها، حل مشکلات فکری و ارائه‌ی سبک زندگی دینی برای مکلفان بوده. در عصر غیبت، فقیه عموماً با غیرمؤمنان کاری نداشت، اما با برپایی حاکمیت دینی، پرسش‌های جدیدی مطرح شد: حقوق شهروندان غیرمسلمان چیست؟ آیا باید این حقوق را به آنان اعطا کرد؟ اگر بله، با چه سازوکاری تا همه‌ی شهروندان به آن پایبند شوند؟ 🔹امروز یکی از تفاوت‌های بنیادین مباحث حکومتی معاصر با فقه گذشته، طرح موضوع «کارآمدی حکومت» است. امروز، بدون کارآمدی، حکومت نه مشروعیت اجتماعی خواهد داشت و نه پایداری سیاسی 🔹اگر حجیت را صرفاً به معنای استناد به شارع بدانیم، باید در نظر بگیریم که این استناد، بدون عنصر کارآمدی، چه فایده‌ای در عمل خواهد داشت. برای نمونه، موضوع جهاد در تراز حکومت با گذشته متفاوت است. در فقه سنتی، اگر پدر و مادر راضی به جهاد رفتن فرزند نبودند، حتی ممکن بود رفتن به جهاد حرام باشد. اما در فقه حکومتی، شرایط تغییر می‌کند. حکومت در برابر تهدیدات امنیتی نمی‌تواند منتظر رضایت والدین یا انگیزه فردی باشد 🔹نگاه حکومتی موجب می‌شود روش استدلال و فهم ما از نصوص دینی تغییر کند. در عین حال که استناد به شارع حفظ می‌شود، باید توان اداره‌ی امور جامعه را هم به شکل مطلوب داشته باشیم. اگر این اتفاق نیفتد، عملاً در طراز فقه فردی باقی مانده‌ایم. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/jp3976 ——————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ سرمایه‌داری و مارکسیسم دو نظام بر بستر فردگرایی / هدف سرمایه‌داری از اعطای آزادی به مالک چیست؟ 🔻 حجت الاسلام و المسلمین معصومی نیا در درسی با عنوان «اندیشه اقتصادی شهید صدر» مطرح کرد؛ 🔸هدف سرمایه‌داری از اعطای این آزادی به مالک، آن است که فرد را یگانه عامل در حرکت اقتصادی قرار دهد؛ زیرا نه کسی بهتر از او منافع حقیقی‌اش را می‌شناسد و نه در به دست آوردنش از او تواناتر است و این امکان، زمانی برای فرد فراهم می‌گردد که او در زمینه بهره‌برداری از اموال خود آزاد باشد و هیچ دخالتی، نه از سوی دولت و نه از سوی دیگران، در کارهای او صورت نگیرد 🔸حقیقت آن است که نظام سرمایه‌داری و نظام مارکسیستی بر دیدگاهی فردگرایانه پایه‌گذاری شده‌اند و بر انگیزه‌های شخصی و خود فردی تکیه دارند. سرمایه‌داری به خود فردی شخص خوش شانس احترام می‌گذارد و آزادی بهره‌برداری و فعالیت در زمینه‌های گوناگون را برای او تضمین می‌کند و تا زمانی که دیگران نیز به طور اصولی از همین آزادی برخوردارند، به زیان‌ها و ستم‌هایی که از این آزادی دامن‌گیر دیگران می‌شود اهمیتی نمی‌دهد. مارکسیسم به افراد دیگری روی می‌آورد که این فرصت‌ها برایشان آماده نبوده است و فراخوان مکتبی خود را بر اساس تحریک انگیزه‌های فردی و حس خودخواهی در آنان و تأکید بر ضرورت برآورده ساختن آن‌ها پی‌ریزی می‌کند و به شیوه‌های گوناگون می‌کوشد تا این انگیزه‌ها را به عنوان نیرویی که تاریخ آن را در تحول خویش و دستیابی به مرحله انفجار انقلاب به کار می‌گیرد، رشد دهد. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/sf4000 —————————————————— 🔎@fiqhenez
❇️ بازخوانی نقش عقل در فقه و اصول؛ محدودیت در عقل فقهی گستردگی در عقل اصول 🔻 آیت الله علی اکبر سیفی مازندرانی در درس خارج اصول؛ (بخش دوم) 🔹حجت عقل فقهی واسطه در استنباط نیست، بلکه کارکرد آن تطبیق است. برای نمونه، حکم عقل به قبح ظلم؛ ظلم یک عملی است که از انسان صادر می شود. وقتی عقل حکم به قبح و استحقاق عقاب می کند از آن تلقی حرمت می شود و حجت بر حرمت ظلم است. 🔹البته گفته شده ـ و سخنی صحیح نیز هست ـ که حجت عقلی فقهی بسیار محدود و معدود است؛ به این معنا که در فقه موارد اندکی وجود دارد که عقل مستقلاً حکم داشته باشد و فقیه به دلیل عقلی تمسک کند. عمده کاربرد عقل در فقه همان حجت عقلی اصولی است که در تمام ابواب فقه جریان دارد. 🔹شیخ مفید در خصوص حجیت عقل فقهی می فرماید : حکم عقل راهی برای شناخت حجیت نصوص کتاب و سنت به شمار می‌رود. بدین معنا که حکم عقل واسطه اثبات حجیت کتاب و سنت است، نه آنکه خود به‌عنوان قاعده‌ای اصولی تلقی گردد. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/wm3619 —————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
20.18M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
صورتان لعلاقتنا بالكافر المحتلّ لأراضينا الإسلاميّة لا ثالث لهما! 📽 سماحه آیة الله الشیخ محمد حسین ملك زاده: 🔹الهُدنةُ أو المُهادنةُ عبارة عن معاقدة على ترك الحربِ و وقف إطلاق النار مدّةً مُعَيّنة؛ أو تقول: الصلح المؤقّت و المحدّد. و التوقيت المضبوط و الدقيق من أركان الهدنة. 🔹فعقد الهدنة مع هذا العدوّ الغاشم الغدّار، لو اقتضته المصلحة للمسلمين، لايكون إلّا وقف إطلاق النار مدّة محدّدة و الإصبع علی الزِّناد! يعني مع المراقبة الشديدة و كون القوّات المسلّحة علی اُهْبَة الاستعداد و الجهوزيّة الكاملة لدفع شرّه. ————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
📍تولید قدرت نخستین رکن جهاد تمدنی / ایمان و مقاومت معیار غلبه امت اسلامی بر کفر 🔻 آیت الله عباس کعبی در درس «فقه روابط بین الملل و سیاست خارجی» مطرح کرد؛ 📚 در آیه «یا أیها النبی حَرِّض المؤمنین علی القتال…» تأکید شده که شرط جهاد، برابری قوا نیست؛ بلکه حتی اگر مسلمانان یک‌دهم دشمنان باشند، باز هم جهاد بر آنان واجب است. بنابراین وظیفه دارند قدرت بیافرینند تا بر دشمنان غلبه کنند. 📚 آیه از «قدرت بدنی» سخن می‌گوید، اما ملاک اصلی آن صبر، مقاومت و غایت نهایی یعنی «غلبه بر دشمن» است. از همین‌جا می‌توان برداشت کرد که قدرت، اعم از کمی و کیفی است. بنابراین، بر اساس آیات ۶۵ و ۶۶ سوره انفال، به ملاک صبر، پایداری و مقاومت، و به ملاک غلبه بر دشمن، واجب است مسلمانان ضعف خود را به قدرت تبدیل کنند و همواره آماده باشند. 📚 از مجموع این آیات چنین برداشت می‌شود که مسلمانان موظف‌اند همواره ضعف را به قدرت تبدیل کنند، چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی. بنابر این موازنه قوا تنها به ابزار جنگی، قدرت بدنی یا جمعیت نیست؛ بلکه اساس آن، قدرت روحی، ایمانی و معنوی مسلمانان است. تاریخ غزوات پیامبر نشان می‌دهد که همواره موازنه ظاهری به نفع دشمنان بود؛ در بدر، احد، احزاب و موته، تعداد مسلمانان بسیار کمتر از دشمنان بود. پس از پیامبر نیز در جنگ‌های ایران و روم همین نسبت برقرار بود 📎 صوت 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/yf7338 ————————————————— 🔎@fiqhenezam_com
📍آیا می‏توان عوض مالی را در هدنه شرط کرد؟ / ادله علامه حلی حرمت مطلق را ثابت نمی‌کند 🔻 مقام معظم رهبری در درس خارج فقه خود (کتاب الجهاد) مطرح کرد؛ ▫️جایز بودن شرط مالی در هدنه فی‏الجمله بی‏اشکال است. لیکن گاه تفاوتی گذاشته می‏شود میان مالی که مؤمنان از کافران می‏گیرند و مالی که مؤمنان به آنان می‏پردازند. مورد نخست کمترین اشکالی ندارد، به دلیل آن چه گفتیم و به سبب اولویت نسبت به هدنه بی‏عوض مالی. ▫️در مورد شق دوم از احمد حنبل و محمد ابن ادریس شافعی، منع آن به طور مطلق نقل شده است. لیکن هیچ یک از فقهای ما چنین حکمی نکرده‏اند. اما برخی‏ میان حالت ضرورت و عدم آن تفاوت گذاشته‏اند و آن را در غیر مورد ضرورت منع کرده‏اند مانند علامه حلی در تذکره، که آن را از شروط فاسد شمرده است. ▫️به نظر ما این شرط که پرداخت مال باید موافق مصلحت باشد، بدیهی است. مشروط دانستن پرداخت مال به حالت ضرورت که در کلام علامه و برخی از عالمان اهل‏سنت آمده است، به معنای آن است که پرداخت مال به کافران گرچه دارای مصلحت باشد هم حرام است ▫️این پرسش پیش می‏‌آید که دلیل بر حرمت پرداخت مال به کفار چیست؟ علامه اولا به استناد آیه شریفه و ثانیا چون پرداخت مال مستلزم خواری است، آن را حرام می‏داند. ▫️اما باید دانست که پرداخت مال همواره مایه ‏خواری نیست و چه‏ بسا که شخص نیرومندی به شخص ضعیفی اموالی بپردازد، تا از شرش ایمن باشد. 🌐 متن کامل درس: https://B2n.ir/hw9977 —————————————————— 🔎@fiqhenezam_com