✅ آیت الله ملک زاده در بیانی مطرح کرد؛
⬅️ تفقّه جامع، یک نظریه، بلکه یک کلاننظریه یا فرانظریه در حوزه دینپژوهی، معرفت دینی و اسلامشناسی است.
⬅️ توصیف این نظریه با عنوان کلاننظریه به جهت گستردگیِ قلمرو آن است. بهرهگیری از عنوان فرانظریه برای آن، با لحاظ این نکته است که تفقه جامع، خود به تنهایی دربردارنده نظریات متعددی در حوزه دینپژوهی و معرفت دینی و شامل طراحی چارچوبها و الگوهایی جهت جریان و تحقق دین در حیات فردی و اجتماعی بشر و در واقع یک بسته نظری، معرفتی و روشی و مجموعهای از نظریات، چارچوبها، الگوها، تبیینها، تعریفها، بازتعریفها، تقسیمها و صورتبندیها در زمینه اسلامپژوهی و اسلامشناسی تخصصی و اجتهادی در گستردهترین پهنۀ ممکن است.
⬅️ در خور اشاره است که تاکنون در زبان فارسی، تعبیر کلاننظریه یا نظریۀ کلان، به صورت موردی و از سوی چند نویسنده، به عنوان معادلی برای «Grand Theory» و یا حتی «Paradigm» و نیز در مواردی از سوی نویسندگانی دیگر، برای اشاره به مصطلحات و مفاهیمی متفاوت به کار رفته است. همچنین تعبیر فرانظریه نیز گاهی به عنوان ترجمهای برای «Meta-Theory» مورد استفاده قرار گرفته است. اما در این کتاب، منظور از کلاننظریه و فرانظریه، همان است که در سطور پیشین و در وجه توصیف تفقه جامع به کلاننظریه یا فرانظریه بیان گردید، که چه بسا وجوه قرابت و تشابهی با تعریف اصطلاحی کلماتی همچون «Grand Theory»، «Paradigm» و «Meta-Theory» داشته باشد اما لزوماً با آنها یکی نیست.
⬅️ دانستیم که منظور از «تفقّه جامع» یا «اسلامشناسیِ اجتهادی جامع»، تحقیق در همه دین، برای تحقّق در همه زندگی است. پس متعلَّق جامعیت در تفقّه جامع، دو امر دین و زندگی است.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/g24548
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#بیانات
#تفقه_جامع
#آیت_الله_محمد_حسین_ملک_زاده
🔎@fiqhenezam_com
♦️ مسئله فقه، دانشی ناظر به تحقق
❇️ آیت الله محمد حسین ملک زاده در یادداشتی تصریح کرد:
⬅️ دانش فقه، عمدتاً به نظام رفتاری میپردازد و از جنس دستورالعمل، برنامه کار و اقدام است. اساساً این دانش تدوین شده است تا در عالَم خارج، در فعل مکلفین و در زندگی بشر تحقق یابد؛ از همین رو بیهیچ دغدغه میتوان گفت فقه، دانشی ناظر به تحقق است. همین امر، یعنی ناظر به تحقق بودنِ فقه، میتواند ضامن تحقق عینی و عملی آن هم باشد. اگر فقیه در مقام اجتهاد و فقاهت با عنایت به این حقیقت و با لحاظ مقام امتثال و تحقق که پهنۀ واقعی حیات انسان است، به استنباط بپردازد طبعاً خروجی استنباط او دست کم در مواردی که میتواند شامل موارد مهم و سرنوشتسازی هم باشد، متفاوت خواهد بود.
⬅️ همانگونه که بارها گفتهایم برای زندگی انسان میتوان پنج سطح فردی، خانوادگی، اجتماعی، حکومتی و تمدنی در نظر گرفت.
همچنان که گفته شد، فقه برای تحقق در خارج و زندگی انسان شکل گرفته و تدوین شده است اما اینکه فقه در چه سطحی از سطوح پنجگانۀ زندگی انسان تحقق پیدا کند، بیش از همه در گرو آن است که این فقه در مقام تحقیق و تدوین، برای کدامیک از این سطوح و با لحاظ کدام یک از آنها تدوین شده و کدام سطح از این سطوح را هدفگیری و هدفگذاری کرده است.
⬅️ به طور مثال فقهی که برای تحقق در زندگی فردی و ناظر به آن تنظیم شده است در صورت موفقیت در مقام اجرا، فقط در زندگی فردی و شخصی انسانها خود را نشان میدهد و زندگی آنها را عمدتاً در همین سطح سامان و جهت میدهد. طبعاً انتظار از چنین فقهی برای تأثیرگذاری جدّی و اساسی در سطوح و لایههای دیگر در حیات بشر، انتظار به جایی نیست.
پس اگر مثلاً میخواهیم فقه در عرصه حکومت، حکومتداری و حکمرانی، تحقق و تجلی یابد و یک ساختار حکومتی مبتنی بر شریعت اسلامی شکل بگیرد، نخست باید فقهی مناسب و متناسب با این سطح از زندگی انسانها را سامان دهیم و عرضه نماییم. البته آشکار است که این سخن بدان معنا نمیباشد که به محض شکلدهیِ نظری به فقهی با رویکرد حکومتی و تدوین فقه تخصصی و مضافی همچون فقه الحکومه، کار تمام میشود و به پشت سر نهادن هیچ مرحله و برداشتن هیچ گام دیگری نیاز نیست ولی بدون شک، یکی از مهمترین گامها در مسیر تحقق فقه در عرصه حکومت، تدوین فقه ناظر به تحقق در این سطح و عرصه است. همین مطلب درباره تحقق فقه در دیگر سطوح و ساحات حیات بشر نیز صدق میکند.
==========================================
#فقه_نظام
#بیانات
#تفقه_جامع
#آیت_الله_محمد_حسین_ملک_زاده
🔎@fiqhenezam_com