برگزاری مراسم شب یلدا از نگاه اسلام
برگزاری مراسم «شب یلدا» یا «شب چله» یکی از آیین‌های کهن ایرانی است که - مانند عید نوروز و جشن مهرگان - سابقه چند هزار ساله دارد. با ورود اسلام به ایران و پذیرش تعالیم این دین از سوی مردم این سرزمین، در جایی مشاهده نشده است که آیین کهن «شب یلدا»، مخالف با آموزه‌های دینی اعلام شده باشد.
در همین زمینه باید گفت؛ اساساً برنامه اسلام در مقابل آیین‌های محلّی و منطقه‌ای جوامعی که به اسلام گرویده و مسلمان شده‌اند، مبارزه با تمام سنت‌های آنان نبوده و نیست، بلکه نوع تعامل اسلام با فرهنگ‌ها و سنت‌ها، به مجموعه محتوای آنها بستگی دارد. اگر سنت و آیینی مخالف کرامت انسانی و آموزه‌های فرهنگ اسلامی باشد، بدیهی است که اسلام با آن مقابله کرده و آن‌را نمی‌پذیرد؛ مانند زنده به گور کردن دختران که فرهنگ رایج زمان جاهلیت اعراب بوده، و یا پرستش و احترام به آتش به عنوان خدایگان که در ایران کهن رواج داشت. اما اگر آن سنت و آیین، موافق و مطابق با آموزه‌های دین اسلام بوده، و یا دست کم در تضاد با آن نباشد، اسلام در مورد آنها مانعی ایجاد نخواهد کرد؛ مانند سنت دید و بازدید، هدیه دادن و صله رحم در عید نوروز ایرانیان.
آیین کهن شب یلدا(شب چله) نیز در زمره سنت‌هایی است که به خودی خود نه تنها نکوهیده نیست، بلکه از آن جهت که برنامه‌هایی؛ مانند صله رحم و رفتن به منزل بزرگان فامیل، نشستن پای صحبت‌های آنان و بیان خاطرات تلخ و شیرین بزرگ‌ترها، خواندن اشعار حکمت‌آمیز، رد و بدل کردن هدیه‌ها و ... در آن وجود دارد، در جای خود می‌تواند ارزش‌مند و مفید باشد.
همچنین از آن‌جا که این شب مصادف با شروع فصل زمستان است از این جهت می‌تواند به فال نیک گرفته شود که از دیدگاه اسلامی آغاز بهار عبادت به شمار می‌آید.
امام صادق(ع): زمستان بهار مؤمن است، شبش بلند و كمکی برای عبادت و شب‌زنده‌داری است، روزش كوتاه و كمکی برای روزه گرفتن است.[1]
دقت در نظام طبیعت و زیبایی‌ها و نظم موجود در آن نیز از اموری است که مورد تأکید اسلام است و این‌گونه جشن‌ها از آن‌رو که ناظر به چنین زیبایی‌ها و نظم‌هایی بوده و می‌تواند توجه انسان‌ها را به بزرگی ناظم و حکمت آفریدگار جلب کند، ارزش‌مند خواهند بود.
این‌گونه است که تنها به آن دلیل که نامی از «شب یلدا» در منابع اسلامی وجود ندارد، نمی‌توانیم آن‌را مخالف ارزش‌ها و آموزه‌های دینی بدانیم، بلکه نظر اسلام بر نگهداری آیین‌های ارزش‌مندی است که در میان اقوام و جوامع رواج دارد.
در همین راستا است که امام علی(ع) هنگام فرستادن مالک اشتر به سوی مردم مصر، که سرزمینی با فرهنگ کهن چندهزار ساله بود، به وی سفارش می‌کند:
سنت‌ها و آیین‌های نیکی را كه بخش وسیعی از مردم آن سرزمین انجامش داده (در دل مردم آن سرزمین جا گرفته) و موجب برقراری الفت و دوستی میان آنان بوده؛ و موجب اصلاح رفتاری جامعه می‌شود را از بين مبر. و روش جدیدی را ایجاد مکن كه به آیین‌‌هاى نیک کهن آسیبی وارد کند كه در این صورت، آنانی که آن آیین نیک را ایجاد کرده بودند، دارای اجر و پاداش بوده و گناه از بين بردن آن آیین‌ها بر گردن تو خواهد بود!».[2]
روشن است که منظور امام علی(ع) در این سفارش، آیین و سنت‌های اسلامی نیست؛ زیرا همان‌گونه که گفته شد مردم مصر قبل از اسلام دارای فرهنگ و تمدن دیرین بودند و دین اسلام و سنت‌های این دین سابقه چندانی در آن سرزمین نداشت تا مورد تأکید و سفارش امام علی(ع) به مالک اشتر باشد.
از طرفی با توجه به پذیرش حسن و قبح عقلی، روایات فراوانی وجود دارد مبنی بر این‌که افراد بشر همواره می‌توانند بنیان‌گذار سنت‌های نیک باشند، حتی اگر در دین صریحاً به چنین آیینی اشاره نشده باشد.[3]
بنابر این از آن‌جا که «شب یلدا» آغاز ورود به شب‌های زمستان و نمادی از طولانی بودن شب‌ها در این دوره است، و فرصت بیشتری برای شب زنده‌داری، تفکر و توجه به تفاوت‌های طبیعت و تقدیر شبانه‌روز، گرد هم آمدن اعضای خانواده و دوستان و آشنایان در آن وجود دارد؛ لذا می‌توان از این جهات آن‌را مورد تأیید اسلام دانست و بر حفظ و نگهداری آن تأکید کرد.
البته بدیهی است که تأیید مراسم «شب یلدا» بدان معنا نیست که تمام آنچه را که به مناسبت این شب انجام می‌شود مورد تأیید اسلام بدانیم.
اسراف و تبذیر در خوراک، پوشاک، تزیینات و ... هیچ‌گاه مورد تأیید اسلام نبوده و این شب هم استثنایی از دیگر شب‌ها نیست. به عنوان نمونه، این‌که اصرار کنیم که حتماً باید هندوانه‌ای که محصول این فصل نبوده و به صورت معمول در زمستان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد را با چند برابر قیمت تهیه کرده و در سفره شب یلدا قرار دهیم، از توجیه عقلی و دینی برخوردار نیست.
غافل شدن از یاد خدا، چشم و هم‌چشمی، لهو و لعب، بی‌عفتی و مواردی از این دست - چه در این شب انجام شود و چه در شب‌های دیگر - در تضاد با آموزه‌های اسلامی خواهد بود.
.
♻️ بهار انسان مومن از #شب_یلدا آغاز می‌شود!
.
پیامبر رحمت (صلی الله علیه و آله):
زمستان بهار مؤمن است، از شب‌های طولانی‌اش برای شب زنده‌داری و از روزهای کوتاهش برای روزه‌داری بهره می‌گیرد.
.
📙 وسائل الشیعه، ج7، ص302
هدایت شده از سبک زندگی دینی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻نگرانیهای امام صادق از آخر الزمانیها
استاد رفیعی
❖ حواریّون!
حضرت امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
حواریون عیسی (علیه السلام)، شیعیان او بودند و شیعیان ما حواریّون ما هستند و حواریون عیسی (علیه السلام) نسبت به او مطیع‌تر از حواریون ما نسبت به ما نبودند، چرا که عیسی (علیه السلام) به حواریّون گفت: «چه کسی به‌خاطر خدا، از یاران من است»؟ حواریّون گفتند: «ماییم یاران خدا». امّا نه! به خدا سوگند او را در برابر یهود یاری نکردند و در راه او نجنگیدند ولی شیعیان ما به خدا سوگند! پیوسته از زمانی‌که خدای عزّوجلّ پیامبرش را قبض روح نمود، ما را یاری کردند و در راه ما جنگیدند و سوزانده شدند و شکنجه شدند و در شهرها آواره گشتند، خداوند از طرف ما به آنان جزای خیر دهد.
[إِنَّ حَوَارِیَّ عِیسَی (علیه السلام) کَانُوا شِیعَتَهُ وَ إِنَّ شِیعَتَنَا حَوَارِیُّونَا وَ مَا کَانَ حَوَارِیُّ عِیسَی (علیه السلام) بِأَطْوَعَ لَهُ مِنْ حَوَارِیِّنَا لَنَا وَ إِنَّمَا قَالَ عِیسَی (علیه السلام) لِلْحَوَارِیِّینَ مَنْ أَنْصارِی إِلَی اللهِ قالَ الْحَوارِیُّونَ نَحْنُ أَنْصارُ اللهِ فَلَا وَ اللَّهِ مَا نَصَرُوهُ مِنَ الْیَهُودِ وَ لَا قَاتَلُوهُمْ دُونَهُ وَ شِیعَتُنَا وَ اللَّهِ لَمْ یَزَالُوا مُنْذُ قَبَضَ اللَّهُ عَزَّ ذِکْرُهُ رَسُولَهُ (صلی الله علیه و آله) یَنْصُرُونَّا وَ یُقَاتِلُونَ دُونَنَا وَ یُحْرَقُونَ وَ یُعَذَّبُونَ وَ یُشَرَّدُونَ فِی الْبُلْدَانِ جَزَاهُمُ اللَّهُ عَنَّا خَیْراً]
🔺بحارالأنوار، ج۱۴، ص۲۷۴
🔻قرعه براى اذان گفتن
▫️قال رسول الله - صلى الله عليه وآله -:
لو علم الناس ما فى النداء و الصف الاول لاستهموا عليه ؛
▫️اگر مردم مى دانستند چه فضيلتى دارد اذان گفتن و شركت در صف اول جماعت ، هر آينه براى اين كار قرعه كشى مى كردند.
📕بحارالانوار ، ج ۸۸ ، ص ۲۰۰
🔻 ثواب براى اذان گو
▫️قال الباقر - عليه السلام : المؤذن يغفر الله له مد بصره و مد صوته فى السماء و يصدقه كل رطب و يابس سمعه ، و له من كل من يصلى معه فى مسجده سهم و له بكل من يصلى بصوته ؛
▫️خداوند مؤذن را به اندازه اى كه چشمش مى بيند و صدايش در آسمان مى پيچد مى آمرزد، هرخشك وترى كه آواز او را مى شنود او را تصديق مى كند، و از ثواب هر كس كه با او در مسجد نمازگزارد سهمى نصيب اوشود و به شمار هر كس كه به بانگ او نماز بخواند حسنه اى براى اوست .
(محجة البيضاء، ج ۱، ص ۳۳۱ . من لايحضره الفقيه ، ج ۱، ص ۲۷۸)
📍پاداش شهيد
🔻قال رسول الله - صلى الله عليه وآله -:
للمؤذن فيما بين الاذان و الاقامة مثل اجر الشهيد المتشحط بدمه فى سبيل الله ؛
▫️براى شخص اذان گو در فاصله اذان و اقامه ، ثوابش مانند ثواب شهيدى كه در راه خدا در خون خود مى غلطد.
▫️ثواب الاعمال ، ص ۵۸
📖 سازشكارى با گنهكاران
🍃امام باقر عليه السلام:
🔸خداوند متعال به شعيب پيامبر وحى فرمود كه: من صد هزار نفر از مردم تو را عذاب خواهم كرد: چهل هزار نفر بدكار را، شصت هزار نفر از نيكانشان را. شعيب عرض كرد: پروردگارا! بدكاران سزاوارند اما نيكان چرا؟ خداوند عزّ و جلّ به او وحى فرمود كه: آنان با گنهكاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نيامدند.
🔹أوحَى اللّهُ تعالى إلى شُعَيبٍ النبيِّ: إنّي مُعَذِّبٌ مِن قومِكَ مائَةَ ألفٍ: أربعينَ ألفاً مِن شِرارِهِم و سِتّينَ ألفاً مِن خِيارِهم، فقالَ: يا ربِّ، هؤلاءِ الأشرارُ فما بالُ الأخيارِ؟! فَأوحَى اللّه ُ عزّ و جلّ إلَيهِ: داهَنوا أهلَ المعاصِي فلَم يَغضَبُوا لِغَضَبِي.
📚 مشكاة الأنوار: 104/238.
امر به معروف و نهی از منکر
پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم:
ای مردم! (بدانید) آن کسی که غیبت می‌کند دین و ایمان او تنها به زبان او است و قلباً ایمان ندارد. شما (برحذر باشید و) مسلمانان را غیبت نکنید.
یا معاشِرَ النّاسِ! مَنِ اغتَابَ، آمَنَ بِلسانِهِ وَ لَم یُؤمِنْ بِقَلبِه، فَلا تغتابو المسلمین.
لئالی‌الاخبار، ج ٥، ص ٢٢۵
هدایت شده از سبک زندگی دینی
❇️ سه مستحب و برکت بی نظیر و پر اثر در سلوک معنوی مخصوص عصر و غروب جمعه را فراموش نکنیم
1️⃣ خواندن دعای سمات ( دعایی که از #امام_زمان (عج) است)
🍁🍃🍁🍃🍁🍃🍁🍃
2️⃣ خواندن صد مرتبه سوره قدر که هم توصیه اهل بیت است و هم توصیه عرفای بزرگی همچون ملاحیسنقلی همدانی (برکتی بی نظیر دارد این عمل)
🍁🍃🍁🍃🍁🍃🍁🍃
3️⃣ دعای فوق العاده مهم عصر غیبت با نام " دعایی که در عصر غیبت باید خواند " که در انتهای مفاتیح است و چندین صفحه می باشد و با " اللهم عرفنی نفسک " شروع می شود.
🍁🍃🍁🍃🍁🍃🍁🍃
4⃣ دعای ضراب اصفهانی
✅ این دعا و صلوات امام زمان از شخص حضرت صاحب الزّمان علیه السّلام صادر شده است و بیش از هزار سال سابقه دارد و به وسیله ابوالحسن ضرّاب اصفهانی به ما رسیده است و علمای بزرگی مانند شیخ طوسی در کتاب مصباح و غیبت، سید ابن طاووس در جمال الأسبوع، علّامه مجلسی در بحار الأنوار،علامّه نوری درنجم الثّاقب،آیت اللّه موسوی اصفهانی در مکیال المکارم، مرحوم کفعمی در مصباح، مرحوم طبری شیعی در دلائل الامامه و حاج شیخ عباس قمی در کتاب شریف مفاتیح الجنان در قسمت اعمال عصر جمعه، قبل از زیارت پیغمبر در روز شنبه، به نام صلوات ابوالحسن ضرّاب اصفهانی منسوب به امام زمان نقل کرده اند.
صلواتی که کلید صد قفل بسته است و بیش از صد فضیلت و فایده دارد و گنجی است که در همه ی خانه ها موجود است ولی اکثر مردم از برکاتش بی خبرند.
✅ این صلوات را در هر روز و هرمکانی می توان خواند و مخصوص عصرجمعه نیست.
🔴 مرحوم سید بن طاووس می فرماید:
🔷 اگر از هر عملی در عصر جمعه غافل شدی، از صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی غافل نشو؛ چرا که در این دعا سرّیست که خدا ما را از آن آگاه کرده.