🔻 خطبه شقشقیه 🔹خطبه شِقشِقیّه یا مُقَمّصه از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه است. امام علی(ع) در این خطبه عملکرد خلفا را نقد می‌کند و اصل خلافت هر یک از آنان را زیر سؤال می‌برد. وی همچنین به هجوم مردم برای بیعت با او و نیز سه گروه ناکثین، قاسطین و مارقین اشاره و سرانجام وجه پذیرش حکومت توسط خویش را بیان می‌کند. این خطبه طبق ترتیب اکثر نسخه‌های مختلف نهج البلاغه، سومین خطبه است. ◀️ آگاه باشید . به خدا سوگند که « فلان » خلافت را چون جامه‌ای بر تن کرد و نیک می‌دانست که پایگاه من نسبت به آن چونان محور است به آسیاب . سیلها از من فرو می‌ریزد و پرنده را یارای پرواز به قله رفیع من نیست . پس میان خود و خلافت پرده‌ای آویختم و از آن چشم پوشیدم و به دیگر سو گشتم و رخ برتافتم . در اندیشه شدم که با #دست_شکسته بتازم یا بر آن #فضای_ظلمانی شکیبایی ورزم ، فضایی که بزرگسالان در آن سالخورده شوند و خردسالان به پیری رسند و مؤمن ، همچنان رنج کشد تا به لقای پروردگارش نایل آید . دیدم ، که شکیبایی در آن حالت خردمندانه‌تر است و من طریق شکیبایی گزیدم ، در حالی که ، همانند کسی بودم که خاشاک به چشمش رفته ،و استخوان در گلویش مانده باشد . می‌دیدم ، که میراث من به غارت می‌رود... ◀️ ...بناگاه ، دیدم که انبوه مردم روی به من نهاده‌اند ، انبوه چون یالهای #کفتاران . گرد مرا از هر طرف گرفتند ، چنان که نزدیک بود استخوانهای بازو و پهلویم را زیر پای فرو کوبند و ردای من از دو سو بر درید . چون رمه گوسفندان مرا در بر گرفتند . اما ،هنگامی که ، زمام کار را به دست گرفتم جماعتی از ایشان عهد خود شکستند و گروهی از دین بیرون شدند و قومی همدست ستمکاران گردیدند . گویی ، سخن خدای سبحان را نشنیده بودند که می‌گوید : « سرای آخرت از آن کسانی است که در زمین نه برتری می‌جویند و نه فساد می‌کنند و سرانجام نیکو از آن پرهیزگاران است » ◀️ آری ، به خدا سوگند که شنیده بودند و دریافته بودند ، ولی دنیا در نظرشان آراسته جلوه می‌کرد و زر و زیورهای آن فریبشان داده بود . بدانید . سوگند به کسی که دانه را شکافته و جانداران را آفریده ، که اگر انبوه آن جماعت نمی‌بود ، یا گرد آمدن یاران حجت را بر من تمام نمی‌کرد و خدا از عالمان پیمان نگرفته بود که در برابر شکمبارگی ستمکاران و گرسنگی ستمکشان خاموشی نگزینند ، افسارش را بر گردنش می‌افکندم و رهایش می‌کردم و در پایان با آن همان می‌کردم که در آغاز کرده بودم . و می‌دیدید که دنیای شما در نزد من از عطسه ماده بزی هم کم ارج‌تر است . ✅ منظور امیرالمومنین از دست شکسته چه بود؟ فضای ظلمانی آن ایام چه فضایی بود؟! #سیداحمدرضوی

🔻 تبیین شرایط جامعه اسلامی پس از شهادت رسول اکرم ص از زبان امیرالمومنین 1️⃣ در نامۀ 62 نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) می‌فرمایند: به خدا سوگند در دلم نمی‌گذشت و به خاطرم نمی‌رسید که عرب خلافت را پس از پیامبر از خاندان او برآرد و مرا پس از وی از عهده‌دار‌شدن آن باز دارد و چیزی مرا نگران نکرد و به شگفتم نیاورد جز #شتافتن_مردم_بر_فلان از هر سو و بیعت‌کردن با او، پس از بیعت‌کردن دست خود را بازداشتم. تا اینکه مردم واپس‌گراییده را دیدم که از اسلام باز‌گردیده به #نابودی_دین_پیامبر فرا می‌خواندند. پس ترسیدم که اگر اسلام و مسلمانان را یاری نکرده باشم، در ساختمان آن رخنه‌ای (بیفتد) و آن چنان ویرانه‌ای ببینم که مصایب آن بر من بسی بزرگتر است تا از دست‌دادن سرپرستی شما که تنها بهرۀ روزهای اندک به شمار می‌رود و چون سرابی ناپایدار از میان‌رفتنی و چون ابر روان زدودنی است، پس در آن پیش‌آمدها به پا خواستم تا اینکه باطل برکنار و نابود گردید و دین آرام گرفت و آشوب به پایان رسید. 2️⃣ شیخ مفید در کتاب "الارشاد" از قول امام علی(ع) نقل کرده که حضرت می‌فرمایند: اموری گذشت که در آن شکیبایی ورزیدیم، در حالی که در چشمان‌مان خار بود و این شکیبایی به خاطر تسلیم در برابر فرمان خدای متعال بود به آنچه ما را بدان امتحان کرد و نیز به خاطر امید به پاداش آن و شکیبایی بهتر از آن بود که مسلمانان #متفرق گردند و #خون‌شان_ریخته شود. 3️⃣ در خطبه 26 نهج‌البلاغه حضرت می‌فرماید: هنوز زمانی از رحلت پیامبر نگذشته بود چون به مسلمانان نگریستم ناگهان خود را #تنها یافتم و جز کسانم برای خود یاوری ندیدم، دریغم آمد که آنان دست به یاری‌ام گشایند مبادا که به #کام_مرگ درآیند، ناچار بر خاشاک خزیده در چشم دیده فرو بستم و بر اندوه گره خورده در گلو آب نوشیدم و در برابر غمی جانکاه و نفس‌گیر و زیستی تلخ‌تر از دانه زهر‌آگین ﻋﻠﻘﻢ صبر پیشه ساختم. 4️⃣ ابن‌ ابی ‌الحدید معتزلی‌ در "شرح نهج‌البلاغه" نقل کرده که حضرت فرمودند: چون خداوند جان پیامبرش را گرفت، قریش برتری‌جویی و خودکامگی نمود و ما را از حقی که بدان از همه مردمان سزاوارتر بودیم بازداشت. پس چنان دیدم که #صبر بر آن بهتر از پراکنده‌ ساختن مسلمانان و ریختن خون ایشان است که بسیاری از مردمان #تازه‌_مسلمان بودند و دین همچون مشک، آکنده از شیر بود که اندک سستی آن را #تباه می‌نمود و اندک تخلفی آن را واژگون می‌ساخت. 5️⃣ در کلام 67 نهج‌البلاغه آمده است، وقتی خبرهای غیر‌منتظرۀ سقیفه پس از رحلت پیامبر به آن حضرت رسید، حضرت پرسید، #انصار چه گفتند؟ انصار گفتند؛ از ما امیری باشد از شما هم امیری. حضرت فرمودند: چرا بر آنان (انصار) حجت نیاوردید که رسول خدا سفارش فرمود با نیکوکاران انصار نیکی کنید و از گناهکاران‌شان درگذرید. گفتند در این چه حجتی است؟ حضرت فرمودند: اگر خلافت و عمارت از آن ایشان (انصار) می‌بود، سفارش آنان را کردن، درست نبود. سپس حضرت پرسید: #قریش چه گفتند؟ چنین استدلال کردند که آنان از درخت رسول خدا هستند و به این دلیل باید زمامدار شوند. حضرت فرمودند: به درخت استدلال کردند ولی #میوه_درخت را ضایع نمودند. ✅ نکات برجسته ای که علت صبر و شکیبائی امیرالمومنین علیه السلام را هویدا میکند: 🔸 شتافتن مردم به بیعت با ابوبکر و عمر و عثمان 🔸 تنهایی علی علیه السلام در جامعه اسلامی 🔸 ماندن معدود یارانی در کنار امیرالمومنین 🔸 ایجاد تفرقه در میان مسلمانان 🔸 درگیری و خون ریزی در میان مسلمانان 🔸 عمیق نبودن معارف دین در جامعه به علت تازه مسلمانی افراد جامعه 🔸 نابود شدن دین در صورت قیام امیرالمومنین 🔸 و ... #سیداحمدرضوی