🔻 تبیین شرایط جامعه اسلامی پس از شهادت رسول اکرم ص از زبان امیرالمومنین
1️⃣ در نامۀ 62 نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) می‌فرمایند: به خدا سوگند در دلم نمی‌گذشت و به خاطرم نمی‌رسید که عرب خلافت را پس از پیامبر از خاندان او برآرد و مرا پس از وی از عهده‌دار‌شدن آن باز دارد و چیزی مرا نگران نکرد و به شگفتم نیاورد جز #شتافتن_مردم_بر_فلان از هر سو و بیعت‌کردن با او، پس از بیعت‌کردن دست خود را بازداشتم. تا اینکه مردم واپس‌گراییده را دیدم که از اسلام باز‌گردیده به #نابودی_دین_پیامبر فرا می‌خواندند. پس ترسیدم که اگر اسلام و مسلمانان را یاری نکرده باشم، در ساختمان آن رخنه‌ای (بیفتد) و آن چنان ویرانه‌ای ببینم که مصایب آن بر من بسی بزرگتر است تا از دست‌دادن سرپرستی شما که تنها بهرۀ روزهای اندک به شمار می‌رود و چون سرابی ناپایدار از میان‌رفتنی و چون ابر روان زدودنی است، پس در آن پیش‌آمدها به پا خواستم تا اینکه باطل برکنار و نابود گردید و دین آرام گرفت و آشوب به پایان رسید.
2️⃣ شیخ مفید در کتاب "الارشاد" از قول امام علی(ع) نقل کرده که حضرت می‌فرمایند: اموری گذشت که در آن شکیبایی ورزیدیم، در حالی که در چشمان‌مان خار بود و این شکیبایی به خاطر تسلیم در برابر فرمان خدای متعال بود به آنچه ما را بدان امتحان کرد و نیز به خاطر امید به پاداش آن و شکیبایی بهتر از آن بود که مسلمانان #متفرق گردند و #خون‌شان_ریخته شود.
3️⃣ در خطبه 26 نهج‌البلاغه حضرت می‌فرماید: هنوز زمانی از رحلت پیامبر نگذشته بود چون به مسلمانان نگریستم ناگهان خود را #تنها یافتم و جز کسانم برای خود یاوری ندیدم، دریغم آمد که آنان دست به یاری‌ام گشایند مبادا که به #کام_مرگ درآیند، ناچار بر خاشاک خزیده در چشم دیده فرو بستم و بر اندوه گره خورده در گلو آب نوشیدم و در برابر غمی جانکاه و نفس‌گیر و زیستی تلخ‌تر از دانه زهر‌آگین ﻋﻠﻘﻢ صبر پیشه ساختم.
4️⃣ ابن ابی الحدید معتزلی در "شرح نهج‌البلاغه" نقل کرده که حضرت فرمودند: چون خداوند جان پیامبرش را گرفت، قریش برتری‌جویی و خودکامگی نمود و ما را از حقی که بدان از همه مردمان سزاوارتر بودیم بازداشت. پس چنان دیدم که #صبر بر آن بهتر از پراکنده ساختن مسلمانان و ریختن خون ایشان است که بسیاری از مردمان #تازه_مسلمان بودند و دین همچون مشک، آکنده از شیر بود که اندک سستی آن را #تباه می‌نمود و اندک تخلفی آن را واژگون می‌ساخت.
5️⃣ در کلام 67 نهج‌البلاغه آمده است، وقتی خبرهای غیر‌منتظرۀ سقیفه پس از رحلت پیامبر به آن حضرت رسید، حضرت پرسید، #انصار چه گفتند؟ انصار گفتند؛ از ما امیری باشد از شما هم امیری. حضرت فرمودند: چرا بر آنان (انصار) حجت نیاوردید که رسول خدا سفارش فرمود با نیکوکاران انصار نیکی کنید و از گناهکاران‌شان درگذرید. گفتند در این چه حجتی است؟ حضرت فرمودند: اگر خلافت و عمارت از آن ایشان (انصار) می‌بود، سفارش آنان را کردن، درست نبود. سپس حضرت پرسید: #قریش چه گفتند؟ چنین استدلال کردند که آنان از درخت رسول خدا هستند و به این دلیل باید زمامدار شوند. حضرت فرمودند: به درخت استدلال کردند ولی #میوه_درخت را ضایع نمودند.
✅ نکات برجسته ای که علت صبر و شکیبائی امیرالمومنین علیه السلام را هویدا میکند:
🔸 شتافتن مردم به بیعت با ابوبکر و عمر و عثمان
🔸 تنهایی علی علیه السلام در جامعه اسلامی
🔸 ماندن معدود یارانی در کنار امیرالمومنین
🔸 ایجاد تفرقه در میان مسلمانان
🔸 درگیری و خون ریزی در میان مسلمانان
🔸 عمیق نبودن معارف دین در جامعه به علت تازه مسلمانی افراد جامعه
🔸 نابود شدن دین در صورت قیام امیرالمومنین
🔸 و ...
#سیداحمدرضوی
📌مبارزه با ویژه خواری
امیرمؤمنان #علی(ع) در همان آغاز #خلافت(دومین روز) تمام توان خود را برای مبارزه با #ویژه_خواری و زیاده خواهی به کار گرفت و خطاب به جمعیت حاضر در مسجد مدینه فرمود:
«آن عده از مردان که #ثروت -نامشروع- اندوخته اند، فردا که دست آنان را کوتاه کردم، نگویید: پسر ابیطالب حقوق ما را از ما گرفت. هر صحابی از #انصار و #مهاجر که تصور می کند به دلیل صحبت با #پیامبر(ص) بر دیگران برتری دارد، بداند که در همه امتیازات با سایر مسلمانان برابر است.»
📚ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج7، ص37- 35.
📌حاکم واقعی
امیرمؤمنان #علی(ع)، برای نشان دادن سیره خود در مقابله با سیره خلفا به ویژه #عثمان که #بیت_المال را به ملک شخصی تبدیل کرده بود، هیچ زمینی به کسی اقطاع نکرد و خطاب به #انصار و #مهاجر فرمود:
«به خدا قسم، تا زمانیکه فقط یک درخت خرما در #مدینه داشته باشم، درهمی از بیت المال برنمی دارم.»
ایشان ضمن پاسخ به مردم #بصره درباره رعایت بیت المال، خطاب به مردم #کوفه نیز فرمود:
«ای مردم ، اگر من جز با زیرانداز، مرکب و خدمتکار از میان شما رفتم، #خیانتکار به حساب می آیم.»
📚کلینی، الکافی، ج8، ص130، ح100.
📚شیخ مفید، الاختصاص، ص151.
📚شیخ مفید، الجمل و النصرة لسيد العترة في حرب البصرة، ص422.
📚ثقفى، الغارات، ج1، ص68.
پ.ن:
امام علی در خطبهء شقشقیه نهج البلاغه:
تا آنکه سومی به خلافت رسید ،دو پهلویش از پرخوری باد کرده همواره بین دستشویی و آشپزخانه سرگردان بود ....آنقدر اسراف کرد که ریسمان بسته او باز شد و اعمال او مردم را برانگیخت و شکم بارگی اش نابودش ساخت.
«الی ان قام ثالث القوم نافجا حضنیه بین نثلیه و معتلفه و قام معه بنوابیه یخضمون مال الله خضم الابل نبتة الربیع الی ان انتکث علیه فتله و اجهز عمله و کبت به بطنته»
#ایام_محسنیه
#افراط_تفریط
💢تاریخ دقیق شهادت (سقط شدن) فرزند حضرت زهرا(س) مشخص نیست، چگونه عده ای از 28 صفر تا هشتم ربیع را، آغاز #ایام_محسنیه میدانند؟
#دلایل_را_بخوانید
شهادت حضرت محسن و هجوم به بیت وحی از #قطعیات است ولی اینکه این اتفاق در چه زمانی افتاده است، مورد بحث است، مشهور شده که بلافاصله بعد از رحلت پیامبر(ص) ایام محسنیه یا دهه محسنیه بر پا می کنند.
✅دلایلی است که شهادت حضرت محسن را بلافاصله بعد از رحلت پیامبر(ص) زیر سوال می برد و این دلایل حاکی از آن است که اقلا بعد از یکماه پس از رحلت پیامبر(ص) و هجوم به خانه #وحی اتفاق افتاده است
از آنجا که چند هجوم به خانه وحی صورت گرفته و در حمله آخر منجر به #شهادت محسن(ع) و ضرب و شتم حضرت زهرا(س)شده، بعضی هجوم نهایی را با هجوم اول خلط کرده اند
✅به دلایل زیر در هجوم اول محسن(ع) #شهید نشده و پس از یک ماه این اتفاق افتاده است
دلیل اول: با توجه به حدیث امام صادق(ع) که حضرت زهرا(س) پس از مضروب شدن دچار #مریضی شدید شدند نشان از آن دارد که بعضی از تحرکات اجتماعی حضرت زهرا(س) قبل از #مضروب شدن اتفاق افتاده است.
بنابراین خطبه #فدکیه حضرت زهرا(س)قبل از هجومی بوده که منجر به شهادت حضرت محسن(ع) شده است چون نحوه حرکت ایشان به مسجد نشان از عدم بیماری ایشان دارد.
✅ابن ابی الحدید در توصيف چگونگي آمدن حضرت فاطمه(س) به مسجد براي ايراد خطبه فدكيه آورده است كه آن حضرت با پوشش كامل در ميان جمعي از زنان در حالي كه #چادرش بر اثر بلندي به زير پاهايش مي‌رفت و همچون رسول خدا(ص) راه مي‌رفت، به مسجد آمد. با توجه به اين تعبير كه: «ما تخرم من مشيه رسول‌الله؛ راه رفتنش هيچ تفاوتي با راه رفتن رسول خدا(ص) نداشت»، مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه تا هنگام ايراد خطبه، هنوز هجمه‌اي به خانه حضرت فاطمه(س) صورت نگرفته بود، زيرا در صورت حمله و مضروب شدنِ آن حضرت، نوعِ حركت او نمي‌تواند معمولي باشد تا راوي آن را به راه رفتنِ رسول خدا(ص) #تشبيه كند.
✅مسئله بعدی رفتن حضرت زهرا(س) به خانه مهاجر و انصار برای جذب نیروست. بنا بر نقل سلمان فارسي، پس از غصب خلافت و فدك، اميرالمؤمنين(ع) همراه حضرت فاطمه(س) و حسنين شب هنگام به درِ خانه مهاجران و #انصار رفته و آنان را به همراهي براي بازپس‌گيري حق خويش فرا خواندند. از آنجا كه بنا بر روايت سلمان، پس از حمله مهاجمان به خانه حضرت فاطمه(س) و واقعه سقط جنين، آن حضرت به طور مداوم و پيوسته بستري بود
تا به #شهادت رسيد، مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه تا زمان ملاقات‌هاي شبانه آن حضرت با مهاجر و انصار، هنوز حمله‌اي به خانه او صورت نگرفته بود؛ زيرا در صورتِ وقوع حمله، آن #حضرت ديگر توان رفتن به در خانة تعداد زيادِ مهاجران و انصار(حتي فقط اهل بدر) را نداشت.
✅دلیل دوم :اعزام #سپاه اسامه است، طبق برخي شواهد هجوم به خانه حضرت فاطمه(س) بعد از برگشت سپاه اسامه صورت گرفته است.
✅حضور #شخصی به نام بریده بن حصیب اسلمی که در جریان هجوم به منزل حضرت زهرا(س) نامش آمده و در سپاه اسامه نیز بوده است، گویای این مطلب است که این اتفاق نمی تواند در روزهای اول ماه #ربیع افتاده باشد چون سپاه اسامه تقریبا بیش از یک ماه بعداز رحلت پیامبر(ص) به مدینه باز گشت. بریده در این جریانات طرفدار حضرت علی(ع) بوده است.
📚طبری دلائل الامامة.صفحه 134
📚 ابن‌ابي الحديد، 263
📚 سليم‌بن قيس الهلالی153
📚تلخيص الشافي صفحه 50 تا 78
🔻 تبیین شرایط جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر خدا ص از زبان امیرالمومنین
1️⃣ در نامۀ 62 نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) می‌فرمایند: به خدا سوگند در دلم نمی‌گذشت و به خاطرم نمی‌رسید که عرب خلافت را پس از پیامبر از خاندان او برآرد و مرا پس از وی از عهده‌دار‌شدن آن باز دارد و چیزی مرا نگران نکرد و به شگفتم نیاورد جز #شتافتن_مردم_بر_فلان از هر سو و بیعت‌کردن با او، پس از بیعت‌کردن دست خود را بازداشتم. تا اینکه مردم واپس‌گراییده را دیدم که از اسلام باز‌گردیده به #نابودی_دین_پیامبر فرا می‌خواندند. پس ترسیدم که اگر اسلام و مسلمانان را یاری نکرده باشم، در ساختمان آن رخنه‌ای (بیفتد) و آن چنان ویرانه‌ای ببینم که مصایب آن بر من بسی بزرگتر است تا از دست‌دادن سرپرستی شما که تنها بهرۀ روزهای اندک به شمار می‌رود و چون سرابی ناپایدار از میان‌رفتنی و چون ابر روان زدودنی است، پس در آن پیش‌آمدها به پا خواستم تا اینکه باطل برکنار و نابود گردید و دین آرام گرفت و آشوب به پایان رسید.
2️⃣ شیخ مفید در کتاب "الارشاد" از قول امام علی(ع) نقل کرده که حضرت می‌فرمایند: اموری گذشت که در آن شکیبایی ورزیدیم، در حالی که در چشمان‌مان خار بود و این شکیبایی به خاطر تسلیم در برابر فرمان خدای متعال بود به آنچه ما را بدان امتحان کرد و نیز به خاطر امید به پاداش آن و شکیبایی بهتر از آن بود که مسلمانان #متفرق گردند و #خون‌شان_ریخته شود.
3️⃣ در خطبه 26 نهج‌البلاغه حضرت می‌فرماید: هنوز زمانی از رحلت پیامبر نگذشته بود چون به مسلمانان نگریستم ناگهان خود را #تنها یافتم و جز کسانم برای خود یاوری ندیدم، دریغم آمد که آنان دست به یاری‌ام گشایند مبادا که به #کام_مرگ درآیند، ناچار بر خاشاک خزیده در چشم دیده فرو بستم و بر اندوه گره خورده در گلو آب نوشیدم و در برابر غمی جانکاه و نفس‌گیر و زیستی تلخ‌تر از دانه زهر‌آگین ﻋﻠﻘﻢ صبر پیشه ساختم.
4️⃣ ابن ابی الحدید معتزلی در "شرح نهج‌البلاغه" نقل کرده که حضرت فرمودند: چون خداوند جان پیامبرش را گرفت، قریش برتری‌جویی و خودکامگی نمود و ما را از حقی که بدان از همه مردمان سزاوارتر بودیم بازداشت. پس چنان دیدم که #صبر بر آن بهتر از پراکنده ساختن مسلمانان و ریختن خون ایشان است که بسیاری از مردمان #تازه_مسلمان بودند و دین همچون مشک، آکنده از شیر بود که اندک سستی آن را #تباه می‌نمود و اندک تخلفی آن را واژگون می‌ساخت.
5️⃣ در کلام 67 نهج‌البلاغه آمده است، وقتی خبرهای غیر‌منتظرۀ سقیفه پس از رحلت پیامبر به آن حضرت رسید، حضرت پرسید، #انصار چه گفتند؟ انصار گفتند؛ از ما امیری باشد از شما هم امیری. حضرت فرمودند: چرا بر آنان (انصار) حجت نیاوردید که رسول خدا سفارش فرمود با نیکوکاران انصار نیکی کنید و از گناهکاران‌شان درگذرید. گفتند در این چه حجتی است؟ حضرت فرمودند: اگر خلافت و عمارت از آن ایشان (انصار) می‌بود، سفارش آنان را کردن، درست نبود. سپس حضرت پرسید: #قریش چه گفتند؟ چنین استدلال کردند که آنان از درخت رسول خدا هستند و به این دلیل باید زمامدار شوند. حضرت فرمودند: به درخت استدلال کردند ولی #میوه_درخت را ضایع نمودند.
7⃣ امام علی علیه السلام در بیان ظلم‌هایی که مسلمان‌نماها به اسلام کردند فرمودند: ((عرب از کار محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) متنفر بود و حسادت می‌کرد. آنها کوشیدند تا پس از رحلت رسول‌الله، کار را از دست اهل‌بیت او خارج کنند.
اگر نام «محمد» وسیله‌ای برای سلطه‌گری و نردبان ترقی آنها نبود، حتی یک روز هم پس از رحلت آن حضرت، خدا را نمی‌پرستیدند!!
اندکی بعد از رحلت پیامبر، فتوحات جنگی آغاز شد. سیری پس از گرسنگی و ثروت پس از فقر!
و همین باعث شد که اسلام نزد آنها عزیز شود!))
📚شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) جلد ۲۰، صفحه۲۹۸
✅ نکات برجسته ای که علت صبر و شکیبائی امیرالمومنین علیه السلام را هویدا میکند:
🔸 شتافتن مردم به بیعت با ابوبکر و عمر و عثمان
🔸 تنهایی امام علی علیه السلام در جامعه اسلامی
🔸 ماندن معدود یارانی در کنار امیرالمومنین
🔸 ایجاد تفرقه در میان مسلمانان
🔸 درگیری و خون ریزی در میان مسلمانان
🔸 عمیق نبودن معارف دین در جامعه به علت تازه مسلمانی افراد جامعه
🔸 نابود شدن دین در صورت قیام امیرالمومنین
🔸 و ...