🔰 اشاره‌ای به سینمای دانش‌بنیان 🔸 سلسله جلسات گفتگو حول فیلم‌های جشنواره فجر 🔺مقدمه: سینما، سیاست‌زدگی و راه دانش‌بنیان 🔹 گفتگو درباره فیلم‌های روز دوم جشنواره فیلم فجر اصفهان - «شماره ١٠»، «جنگل پرتقال» و «روایت ناتمام سیما» 🕌 آستانه قاب هشت 📆 ١٩ بهمن ماه #جشنواره_فیلم_فجر #شماره_10 #جنگل_پرتغال #روایت_ناتمام_سیما #سینمای_دانش_بنیان #اشاره_ای_به_سینمای_دانش_بنیان 🆔 @ghabe_hasht

🔰 بخش مقدمه جلسه دوم «اشاره‌ای به سینمای دانش بنیان» 🔺موضوع: سینما، سیاست‌زدگی و راه دانش‌بنیان 🔸یکی از مسائل مهم پیش‌رو، نسبت فیلم‌ها با اتفاقات و فضای سیاسی کشور است. در روال هنری، فیلم‌ها دور از فضای زمان و مکان ساخته می‌شوند. 🔹در فضای سیاسی بوجودآمده در این دوره از جشنواره، می‌توان به این اندیشید که نسبت فیلمسازی و سینما با این فضای سیاسی چیست؟ آیا پاسخ این است که هنرمند در حیاتی دوگانه، کار هنری‌اش را فارغ از نظرات سیاسی انجام داده و نظرات و موضع‌گیری‌هایش را در فضای مجازی بروز ‌دهد و این دو ازهم مجزا هستند؟ 🔸به طور کلی فضای یک جامعه سیاست‌زده چه در کشور ما و چه در سینمای جهان، اجازه‌ی تکلم سینماگران از طریق فیلم‌ها با مردم را نمی‌دهد. برای مثال حضور برخی از هنرمندان در جشنواره‌های خارجی، نظیر آقای فرهادی، همواره با پرسش‌های سیاسی همراه بوده است. 🔹در مواجه با این فضا، مسیر سینمای دانش‌بنیان از راهی می‌گذرد که متمرکز بر مساله است. یعنی نه فارغ از فضای زمان و مکان جامعه به صورت شخصی به کار هنری می‌پردازد و نه فارغ از کار هنری به اظهارنظرهای سیاسی. 🔸سیاست‌زدگی در زیست هنرمند، باعث می‌شود او بریده از زمان و مکان در جهان خود به دغدغه‌های شخصی‌اش پرداخته و با این وجود به اظهارنظرهای سیاسی بپردازد. شاید توصیف «سینماگر در جهان توسعه نیافته» برای بیان این وضعیت مناسب باشد. 🔹شناخت مساله در سینمای مستند، نسبت به سینمای داستانی خودآگاه‌تر است و به صورت طرح یک پرسش اتفاق می‌افتد. در صورتیکه مساله در سینمای داستانی، یک درد است که به حالتی نیمه‌خودآگاه طرح می‌شود. 🔸دانش بنیان بودن سینما، ناظر بر یک یا چند مساله خاص نیست. بلکه یک نگاه است که به ما اجازه می‌دهد سینما را در فهمی جدید، در نسبت با زمان و مکان و مردم بشناسیم و قادر به تفکیک آن از سایر تعاریف مرسوم باشیم. #جشنواره_فیلم_فجر #سینمای_دانش_بنیان #شماره_10 #جنگل_پرتغال #روایت_ناتمام_سیما 🆔 @ghabe_hasht

🔰 گزیده‌ای از صحبت‌های جلسه دوم «اشاره‌ای به سینمای دانش‌بنیان» 🔸گفت‌وگو درباره فیلم‌های روز دوم جشنواره را با فیلم «شماره ده» شروع می‌کنیم. در این فیلم، همراه شدن مخاطب با شخصیت به لحاظ نوع زیستی که دارد، کمتر اتفاق افتاده و به مسیری که لازم است مخاطب با شخصیت طی کند تا در یک سفر به تجربه‌ای جدید برسد، کمتر توجه شده است. 🔹اشاره به مستندات تاریخی در این فیلم، با وجود اقتباسی بودن آن از وقایعی که برای جمعی از رزمندگان اسیر اتفاق افتاده است، کمتر بوده و محدود به اشاراتی در انتهای فیلم می‌شود. 🔸می‌توان به این مساله فکر کرد که نوع انتخاب فیلمساز در روایت قصه‌ای از میان وقایع دفاع مقدس، خود بیانگر درک و شناخت او از وضعیت جامعه و زمان است. اما این که منظور از «جامعه»، در فیلم‌های تاریخی، جامعه‌ای است که در گذشته بستر وقایع فیلم بوده است یا جامعه امروز، و فیلم قرار است آیینه کدامیک باشد، جای فکر دارد. اساسا این مساله در یک نسبت دوگانه و یک رابطه رفت و برگشتی بین زمان حال و گذشته اتفاق می‌افتد. یعنی در یک ارتباطی که آدم‌های زمان ما ناظر بر یک مساله با گذشته پیدا می‌کنند، فیلم ظرفیت آیینگی پیدا می‌کند و سینما سبب یادآوری ریشه‌ها می‌شود. فیلم «شماره ده» از منظر نحوه‌ای که به سوی یادآوری ریشه‌ها می‌رود، که با حفظ فاصله‌گذاری از کلیشه‌هاست، می‌تواند مورد پرسش قرار بگیرد. 🔹فیلم در فضایی شبیه نوآر، جهانی مخوف و پر پرسش می‌سازد و مخاطب را در ابهاماتی نسبت به شخصیت قرار داده و از همراهی با او باز می‌دارد. 🔸«شماره ده»، به لحاظ توجه گسترده و عمیق‌تری که به مستندات وقایع کرده است، در جذب و همراهی مخاطب، از فیلم‌هایی نظیر «تک تیرانداز»، اثر قبلی همین تهیه‌کننده، به مراتب جلوتر است. 🔹صرف انتخاب موضوعات بومی، به بومی‌سازی فیلم منجر نمی‌شود بلکه نوع مواجهه ما با وقایع باید بومی باشد. چنانچه در صنعت فیلمسازی هالیوود هم توجه به واقعیت‌ها در جهت هرچه بیشتر جذاب کردن فیلم‌ها انجام می‌شود. نیاز سینمای ما در مواجهه با اقتباس از واقعیت، انجام دادن سعی و خطاهایی است که نسبت سینما با واقعیت‌ها را روشن کند. به گونه‌ای که ابزار سینما راه شناخت این واقعیت‌ها شود. 🔸در فیلم «جنگل پرتقال» کارگردان با توجه به تجربه‌هایی که در مدیوم فیلم کوتاه پشت سر گذاشته است، احوالی از آن مدیوم را وارد فیلم بلند کرده است. 🔹فیلم «جنگل پرتقال» به لحاظ جذابیت‌هایی که دارد احتمالا جزو فیلم‌های پرمخاطب جشنواره امسال خواهد بود اما باید پرسید این جذابیت ناشی از پرداختن به جزئیات تجربه زیستی کارگردان است یا یک رویدادی بین فیلمساز و مردم منشا این جذابیت است؟ 🔸فیلم در فضای مینیمالی که دارد، اجازه تصمیم‌گیری به شخصیت نمی‌دهد و او را در معرض خطری که موجب کنش و تصمیم شخصیت شود، قرار نمی‌دهد. بنابراین جوهر شخصیت آشکار نمی‌شود و فیلم فرصت آیینگی‌اش را در این بزنگاه‌ها از دست می‌دهد. 🔹در تعیین جایگاه و نقش سینماگران، تفاوت نگاه دانش بنیان با نگاهی که ناظر به تولید انبوه است، در پویایی تعاریف افراد از نقش موثرشان در هر دوره زمانی است. افرادی مانند آقای صدرعاملی، با گذر از دوران اوج فعالیت خود، با دغدغه‌ی سینما و مردم به دنبال یافتن نقشی که بتواند در روند پیشرفت حرکت کلی سینما موثر باشد، در جایگاه‌های دیگری ایفای نقش می‌کنند. 🔸فیلم «روایت سیما» در مقایسه با فیلم «جنگل پرتقال» دغدغه‌ای دارد که می‌توان از آن پرسش کرد.اساسا نسبت این نوع دغدغه‌مندی با سینما چیست؟ اگر این دغدغه به مرحله دیدن نرسد و در ابزار اتفاق نیفتد، سینمایی نمی‌شود. و این هم کار بسیار دشواری است. #جشنواره_فیلم_فجر #سینمای_دانش_بنیان #شماره_10 #جنگل_پرتغال #روایت_ناتمام_سیما 🆔 @ghabe_hasht