🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂
دانى كه چه گفت زال با رستم گرد
دشمن نتوان حقير و بيچاره شمرد
ديديم بسى، كه آب سرچشمه خرد
چون بيشتر آمد شتر و بار ببرد
#دوبیتیهای_بریده
#حکایات_سعدی
#غلط_ننویسیم
🖊@ghalatnanevisim
🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂
حکایت به قلم "ســاده و روان"
📚 باب اول : در سیرت پادشاهان
🌺 حکایت ۶
💫 پادشاهى نسبت به ملت خود ظلم مى كرد، دست چپاول بر مال و ثروت مردم دراز كرده و آن چنان به آنان ستم می نمود كه آنها به ستوه آمدند و گروه گروه از كشورشان به جاى ديگر هجرت كردند و غربت را بر حضور در كشور خود ترجيح دادند. همين موضوع موجب شد كه از جمعيت بسيار كاسته و محصولات كشاورزى كم شود و به دنبال آن ماليات دولتى اندک و اقتصاد كشور فلج و خزانه مملكت خالى گرديد.
ضعف دولت او موجب جرات دشمن شد، دشمن از فرصت استفاده کرد و تصميم گرفت به كشور حمله كند و با زور وارد مملكت شود
🔸هر كه فريادرس روز مصيبت خواهد
🔹گو در ايام سلامت به جوانمردى كوش
🔸بنده حلقه به گوش ار ننوازى برود
🔹لطف كن لطف كه بيگانه شود حلقه به گوش
در مجلس شاه(چند نفر از خيرخواهان ) صفحه اى از شاهنامه فردوسى را براى شاه خواندند كه در آن آمده بود:
"تاج و تخت ضحاک پادشاه بيدادگر با قيام كاوه آهنگر به دست فريدون واژگون شد." تو نيز اگر همانند ضحاک باشى، نابود مى شوى.
وزير از شاه پرسيد: آيا مى دانى كه فريدون با اينكه مال و حشم نداشت، چگونه اختياردار كشور گرديد؟
شاه گفت: چنانكه از شاهنامه شنيدى، جمعيتى متعصب دور او را گرفتند، و او را تقويت كرده و در نتيجه او به پادشاهى رسيد.
وزير گفت: اى شاه ! اكنون كه گرد آمدن جمعيت، موجب پادشاهى است، چرا مردم را پريشان مى كنى ؟ مگر قصد ادامه پادشاهى را در سر ندارى ؟
🔸همان به كه لشكر به جان پرورى
🔹كه سلطان به لشكر كند سرورى
شاه گفت: چه چيز باعث گرد آمدن مردم است؟ وزير گفت: دو چيز؛ اول كرم و بخشش، تا به گرد او آيند. دوم رحمت و محبت، تا مردم در پناه او ايمن كردند، ولى تو هيچ يك از اين دو خصلت را ندارى...
🔸نكند جور پيشه سلطانى
🔹كه نيايد ز گرگ چوپانى
🔸پادشاهى كه طرح ظلم افكند
🔹پاى ديوار ملک خويش بكند
شاه از نصيحت وزير خشمگين و ناراحت شد و او را زندانى كرد. طولى نكشيد پسر عموهاى شاه از فرصت استفاده كرده و خود را صاحب سلطنت خواندند و با شاه جنگيدند. مردم كه دل پرى از شاه داشتند، به كمك پسر عموهاى او شتافتند و آنها تقويت شدند و براحتى تخت و تاج شاه را واژگون كرده و خود به جاى او نشستند، آرى :
🔸پادشاهى كو روا دارد ستم بر زير دست
🔹دوستدارش روز سختى دشمن زورآور است
🔸با رعيت صلح كن وز جنگ خصم ايمن نشين
🔹زانكه شاهنشاه عادل را رعيت لشكر است
#غلط_ننویسیم
#حکایات_سعدی
🖊@ghalatnanevisim
#معرفی_کتاب
📚عنوان: قافیه شعر بیاموزیم
✍نویسنده: اسماعیل امینی
انتشارات: ایهام
در مقدمهی این کتاب به قلم نویسنده آمده است:
در میان عناصر شعری "قافیه" بیش از همه شناخته شده است. بسیارند کسانی که ممکن است وزن شعر را نشناسند، تخیل و تصویر و زبان شعر را چندان نشناسند اما وقتی جملات قافیه دار را میبینند خیال میکنند آن جملات شعر هستند و از آن جالبتر این که برخی تصور میکنند هرکسی که بتواند جملات قافیه دار بسازد، شاعر است و این کلمات آهنگین از فراسوی جهان به او الهام میشود! خیلیها هم با همین خوش خیالیها، همین که چند جملۀ موزون و آهنگین مینویسند از این که ناگهان شاعر شدهاند هیجان زده و خوشحال میشوند و خوش به حالشان میشود!
#غلط_ننویسیم
🖊@ghalatnanevisim
بیاد استاد ❌
به یاد استاد ✅
«به» حرف اضافه است و باید با فاصله نوشت.
چهار نهاد اداری هم امضا کردهاند!
#غلط_ننویسیم
#نکته_ویرایشی
🖊@ghalatnanevisim
🔷موارد استفاده از نیم فاصله
⚡️نکته چهارم: پسوند «وار» از نظر پیوستهنویسی از قانون خاصی پیروی نمیکند. در بعضی واژهها نیمفاصله و در برخی دیگر پیوسته نوشته میشود: طوطیوار، فردوسیوار، پریوار، بزرگوار، سوگوار، خانوار
#نکات_ویرایش
#غلط_ننویسیم
#نیمفاصله
🖊@ghalatnanevisim
عاشق شوی و یار نداند سخت است
دل دادی و دلدار نداند سخت است
صدبار به صد شیوه نشانش دادی
این کارِ تو را کار نداند سخت است
#مرضیه_سادات_مرتضوی #شعر
#غلط_ننویسیم
🖊@ghalatnanevisim
چند جایگزین فارسی
حقالزحمه 👈 دستمزد
حقیر کوچک
حصول به دست آوردن
باطن نهان
اتمام پایان
سابقه پیشینه
#غلط_ننویسیم
🖊@ghalatnanevisim
#سابقهٔ جملههای بیفعل در زبانفارسی
✳️ جملههای بیفعل در فارسیباستان:
جملههای بیفعل از قدیمترین زمانها، یعنی از عهد باستان در زبان فارسی سابقه دارد:
1⃣ مناپیتاویشتاسپه (از کتبیهٔ بیستون ۱/۴)، یعنی پدر من ویشتاسپ (گشتاسب) است.
معنی تحتاللفظی آن چنین است: «پدر من ویشتاسب».
2⃣ منا اهورامزدا (کتبیهٔ شوش) یعنی منم اهورامزدا.
معنی تحتاللفظی آن این است: «من اهورامزدا».
✅ دستور مفصّل امروز، دکتر خسرو فرشیدورد، تهران: انتشارات سخن، چاپ چهارم، ۱۳۹۲، ص ۵۶۳
#غلط_ننویسیم
🖊@ghalatnanevisim
در کتاب دستور خط فارسی (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) چنین آمده:
«تر و ترین همواره جدا از کلمۀ پیش از خود نوشته میشود، مگر در: بهتر، مهتر، کهتر، بیشتر، کمتر» (ص ٢٣).
باید افزود که در فارسی واژۀ کلانتر (و کلانتری) نیز سرهم نوشته میشود. کلانتر در برابر commissaire و کلانتری در برابر commissariat مصوب فرهنگستان نخست است.
شگفت آنکه در هیچیک از دهها کتاب مربوط به ویرایش به رسمالخط کلانتر (و کلانتری) اشارهای نشده و مؤلفان این کتابها به همان پنج واژه بسنده کردهاند.
پیافزود ١:
چون ممکن است برخی برای ذکر نشدن کلانتر (= پاسبان) در دستور خط فارسی توجیهاتی بیاورند، چند نکتۀ زیر را یادآور میشوم:
١. کلانتر از کلان و پسوندِ ـتر ساخته شدهاست.
٢. از میان واژههای یادشده، مهتر و کهتر و کلانتر (= پاسبان) و بهتر بسیطگونهاند.
٣. در دستور خط فارسی فقط دربارۀ ـتر و ـترین سخن گفته شده و بهدرستی به هویت دستوری واژههای کمتر و بیشتر و بهتر و مهتر و کهتر اشارهای نشده. همۀ این واژهها و همچنین واژۀ کلانتر (= پاسبان) در اصل صفت بودهاند و در ادامه، واژههای کهتر و مهتر و کلانتر (= پاسبان) کاربرد اسمی هم یافتهاند (نک. فرهنگهای فارسی).
۴. روشن است که کلانتر در معنی «بزرگتر» جدا نوشته میشود و کلانتر در معنی «پاسبان» سرهم نوشته میشود.
۵. ـتر دراصل پسوند تصریفی است، ولی در مهتر و کهتر و کلانتر (= پاسبان) در نقش پسوند اشتقاقی عمل کرده و واژۀ جدیدی ساختهاست.
۶. در دستور خط فارسی بهصراحت چنین آمدهاست:
«تر و ترین همواره جدا از کلمۀ پیش از خود نوشته میشود، مگر در: بهتر، مهتر، کهتر، بیشتر، کمتر». افزودن هر واژه یا عبارتی به این جمله تغییر دادن صورت مسئله است و باید فقط در چهارچوب این جمله سخن گفت.
پیافزود ٢:
در سال ۱۴۰۰ رسمالخط واژۀ کلانتر(ی) را کتباً به فرهنگستان زبان و ادب فارسی یادآور شدم و این واژه با همین رسمالخط به ویراست جدیدِ دستور خط فارسی (فرهنگستان زبان و ادب فارسی ۱۴۰۱، ص ۴۰) افزوده شد.
#غلط_ننویسیم
🖊@ghalatnanevisim
🔷موارد استفاده از نیم فاصله
⚡️نکته پنجم: واژههایی که با «دل» شروع میشوند، معمولاً هم پیوسته و هم نیمفاصله نوشته میشوند: دلسرد/دلسرد، دلسوز/دلسوز، دلگشا/دلگشا، دلگرمی/دلگرم، دلخور/دلخور، دلواپس/دلواپس
#نکات_ویرایش
#غلط_ننویسیم
#نیمفاصله
🖊@ghalatnanevisim