معرفی صائب تبریزی و شاخصه های شعری او.pdf
حجم:
1.12M
💠معرفی صائب تبریزی و خصوصیات شعر صائب تبریزی
به مناسبت بزرگداشت صائب تبریزی
مطرح شده در جلسه انجمن ادبی مطلع
۲۱ خرداد ۱۴۰۲
توسط علی مقدم
#صائب_تبریزی #مکتب_هندی #سبک_هندی
#علی_مقدم #انجمن_ادبی_مطلع
تلگرام | ایتا | ویراستی | وبلاگ
💠زبان حال در شعر آیینی
✍#علی_مقدم
با توجه به اهمیت بحث زبان حال در مرثیه و شعرآیینی، لینک مطالب مربوط به #زبان_حال که قبلا در کانال اشتراک گذاشته شده بود را به مخاطبین تقدیم میکنیم
۱.اهمیت بحث زبانحال در شعر آیینی
۲. تعریف و ضوابط زبان حال
۳.بررسی چند نمونه(شعری از وصال)
۴.ادامه بررسی چند نمونه
۵.نمونه ای دیگر(ردیف های ناردیف)
@sheikh_ali_moghaddam
#امیرالمومنین_مدح
با غیر بگو ثواب در دست علی است
دنیاست سراب و آب در دست علی است
چرخاندن ذوالفقار در جای خودش
چرخاندن آفتاب در دست علی است
هم موت و هم حیات در دست علی است
هم لرزش و هم ثبات در دست علی ست
از شأن یدُاللهی او معلوم است
سر رشتهی کائنات در دست علی است
حائل شده نفس، حائلم را بشکن
ای شیر خدا! سلاسلم را بشکن
بُتهای درون کعبه را بشکستی
این بار بیا بُت دلم را بشکن
توحید و ولا، به یک کنف باید دید
در جلوهی شاه "لوکشف" باید دید
ای دل اگرت میل خدا دیدن هست
در سایهی ایوان نجف باید دید
#علی_مقدم
📿 #ابیات_سجده_دار
📚 مضامین قرآنی در اشعار صائب تبریزی
✏️ علی مقدم
💌 لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا الله لَفَسَدَتا فَسُبْحَانَ الله رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يصفون (انبیاء ۲۲)
اگر در آسمان و زمین معبودانی جز خدا بود بی تردید آن دو تباه می شدند پس منزه است خدای صاحب عرش از آنچه او را به ناحق به آن وصف می کنند
از دو فرمانده نگردد نظم عالم منتظم
شاهد وحدت بود بس عالم آرایی تو را
#صائب_تبریزی
📜این آیه شریفه که در قالب یک قیاس استثنائی است یکی از آیاتی است که بر توحید و یگانگی خداوند استدلال آورده است. در این آیه نظم واحدی که بر عالم حاکم است و عدم خلل و فساد در آسمان و زمین به عنوان دلیلی بر وحدت خداوند مطرح شده است. صائب مضمون همین آیه را در این بیت استفاده کرده است.
❣ نکته زیبای این بیت استفاده از کلمه "شاهد" است که در این جا به معنای گواه است اما شاهد به معنای زیبارو هم با کلمه "عالم آرایی" که به معنای آراستن و زینت دادن عالم است تناسب دارد.
📍همچنین در جایی دیگر از اشعارش، نظام عالم را دلیل وحدت خداوند می داند و می گوید:
اگر تو را نظر موشکاف احول نیست
نظام عالم کثرت دلیل وحدت اوست
در این بیت تناسب وحدت و کثرت یکی از دقت های صائب است که به زیبایی بیت افزوده است. همچنین از کلمه احول که به معنای فرد دوبین است و با وحدت تضاد دارد استفاده به جایی شده است.
#مضامین_قرآنی_شعر_صائب #قرآن
#صائب_تبریزی #علی_مقدم
📚 مضامین قرآنی در اشعار صائب تبریزی
✏️ #علی_مقدم
لايَغْتَب بَعْضُكُمْ بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ إِنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ (حجرات ۱۲)
از یکدیگر غیبت ننمایید. آیا یکی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد؟ بی تردید از این کار نفرت دارید
بُوَد غیبت خلق مُردار خواری
بپرداز ازین لقمه کام و زبان را
📜خداوند متعال در این آیه بعد از نهی از غیبت، غیبت را خوردن گوشت برادر معرفی می کند که باطن و صورت ملکوتی این گناه است. صائب دقیقا معنای این آیه را در مصرع "بُوَد غیبت خلق مردار خواری" آورده است.
📍چون خوردن مردار با دهان و دندان هم تناسب دارد، صائب در اشعارش از این تناسب استفاده کرده است و تعجب می کند از افرادی که از مسواک برای تمیزی دندان ظاهری خود استفاده می کنند اما در عین حال گناه غیبت را ترک نمی کنند و دهان و دندانشان در واقع به گوشت و خون دیگران آلوده است.
مثلا در بیتی می گوید:
کاش از غیبت دهان خویش را می کرد پاک
آن که چندین پاک دندان خود از مسواک کرد
❗️همچنین در شعری دیگر می گوید:
پاک کن از غیبت مردم دهان خویش را
ای که از مسواک هر دم میکنی دندان سفید
❗️همچنین در شعری دیگر اینگونه می گوید:
کسی که پاک نسازد دهن ز غیبت خلق
همان کلیدِ درِ دوزخ است مسواکش
تشبیه مسواکِ فردی که اهل غیبت است به کلیدِ درِ دوزخ، کشف زیبایی است.
#مضامین_قرآنی_شعر_صائب #قرآن
#صائب_تبریزی #علی_مقدم