کت این طور نماز خودم را خواندم، شاید همین دو رکعت نماز من مورد رضاے خدا واقع شود.(12) مرحوم آیت‌الله حاج شیخ حسنعلے اصفهانے معروف به نخودکے در وصیت خود به فرزندش می‌گوید: اگر آدمے چهل روز به ریاضت و عبادت بپردازد، ولے یڪ بار نماز صبح از او فوت شود، نتیجه آن چهل روز عبادت بی‌ارزش و نابود خواهد شد، اما نمازے که این قدر اهمیت دارد و چنین آثارے دارد چرا برخے افراد با اینکه دیگر نمازهایشان را مرتب می‌خوانند نماز صبح‌شان قضا می‌شود و نسب به قضاشدن آن نگرانے ندارند؟ به عبارت دیگر عوامل سلب توفیق از نماز صبح چیست؟ عوامل سلب توفیق از نماز صبح به دو گروه عمده دسته بندے می‌شود: الف: عوامل مادے که برخے از این عوامل شامل موارد ذیل است: #فقدان_برنامه‌_ریزی_و_نظم_در_زندگی از مهمترین عوامل مادے که مانع از توفیق درڪ نماز صبح می‌ شود، فقدان برنامه‌ریزے و نظم در زندگے است، مانند فقدان برنامه‌اے منظم براے خواب و یا عدم برنامه‌ریزے جهت قضا نشدن نماز صبح و یا ایجاد مشغله‌هاے پراکنده و فراتر از توانایی‌هاے خود که نتیجه‌اے جز ایجاد خستگے مفرط ندارد. #پر_خوری_در_شب علتے دیگر براے خواب طولانے و سنگین پرخورے در شب است، حضرت عیسی(ع) خطاب به بنے اسرائیل فرمودند: «اے بنے اسرائیل! خوردن خود را زیاد نکنید، زیرا هر کس بر خوردن خود بیفزاید، بر خوابیدن خود هم می‌افزاید و هر کس که بر خواب خود بیفزاید، از نماز کم می‌گذارد و در نتیجه در زمره غافلان نوشته می‌شود.(13) آیت‌الله آقا عزیز خوشبخت درباره برخے کارهاے که موجب قضا شدن نماز صبح شده می‌فرمایند: آدم شب زیاد پاے تلویزیون بنشیند، غذاے چرب هم بخورد، شب هم کوتاه باشد، طبیعے است که دیگر بیدار نمی‌شود، از ایشان پرسیدند: حالا اگر بخواهد بیدار شود چه کار باید بکند؟ ایشان پاسخ دادند: باید مقدماتش را فراهم کند. مقدمات یکی‌اش همین است، زود بخوابد، پاے این تلویزیون ننشیند، غذاے چرب و چیل نخورد، درست می‌شود إن‌شاء‌الله، بنابراین واجب است بر این آدم این کارها را بکند و الّا مبتلا به گناه قضاشدن نماز صبح می‌شود. ب:عوامل معنوی #ضعف_در_خداشناسی یکے از مهمترین عوامل معنوے که موجب می‌شود تا انسان نسبت به نماز صبح اهمیت ندهد، عدم معرفت و شناخت نسبت به خداوند متعال و الطاف وے است، فرض کنید اگر با یکے از مسئوالان که حل مشکلتان در دست اوست قرارے گذاشته‌اید و یقین دارید که وے در همان ساعت مقرر منتظر شما است. آیا واقعا شب به راحتے می‌خوابید و دیر بر سر قرار حاضر شده و یا با کسلے با وے مواجه می‌شوید؟ اگر انسان واقعاً نسبت به الطاف الهے کمترین معرفتے داشته باشد و بداند که کسے که در نماز با او صحبت می‌کند، همانے است که او را از نیستے به دنیا آورده و تمامے نعمت هاے خود را نیز بر او ارزانے داشته تا به نهایت کمال و درجات بالاے بهشتے دست پیدا کند و او همانے است که اختیار کمے و زیادے روزی‌اش را دارد ؛ همانے است که مرگ و زندگی‌اش در ید قدرت اوست، با این حال آیا نسبت به نماز با بی‌حالے برخورد خواهد کرد و یا آنکه سر از پا نشناخته و با تمام وجود به اقامه نماز عاشقانه خواهد پرداخت. گناه اعمال و رفتارے که انسان در طے روز انجام می‌دهد نقش بسیار مهمے در توفیق انسان نسبت به عبادات دارد؛ یعنے هر چه در طے روز کارهاے شایسته از انسان سر بزند، توفیقات انسان نیز براے اعمال خوب دیگر بیشتر فراهم می‌شود و هر چه به گناه آلوده شود توفیق اعمال خوب از وے سلب می‌‌شود، لذا باید نسبت به این مسأله بسیار حساس بود تا به واسطه گناه درڪ لذت سحرخیزے را از دست نداد، از آیت‌الله بهجت سؤال شد: چه کنیم تا نماز صبحمان قضا نشود؟ در پاسخ فرمودند: کسے که باقے نمازهایش را در اول وقت بخواند؛ خدا او را براے نماز صبح بیدار خواهد کرد. بیایم با عزم و اراده جدے نسبت به نماز اول وقت بینے شیطان را به خاڪ بمالیم، چرا که امام زمان(عج) درباره نماز می‌فرمایند: «فَمَا أُرْغِمَ أَنْفُ الشَّیْطَانِ بِشَیْ‏ءٍ أَفْضَلَ مِنَ الصَّلَاةِ فَصَلِّهَا وَ أَرْغِمْ أَنْفَ الشَّیْطَان‏»(14)؛ هیچ چیز مانند نماز، بینى شیطان را به خاڪ نمى‌مالد پس نماز بخوان و بینے شیطان را به خاڪ بمال.» #پی‌نوشت‌ها: 1- الغیبة للطوسی، کتاب الغیبة للحجة، النص، ص: 271. 2- اسراء: 78. 3- تفسیر نمونه ذیل آیه. 4- الکافے ط - الإسلامیة، ج‏8، ص: 341. 5- الکافے ط - الإسلامیة، ج‏3، ص: 283. 6- اسرار و آداب نماز 219. 7- المحاسن، ج‏1، ص: 52. 8- من لا یحضره الفقیه، ج‏1، ص: 377 9- وسائل الشیعة، ج‏8، ص: 295. 10- المحاسن، ج‏1، ص: 84. 11- منتهے الامال ،ج2،ص412. 12- امام در سنگر نماز، ص13. 13- مجموعة ورام ج‏1، ص: 47 14- من لا یحضره الفقیه، ج‏1، ص: 498. https://t.me/matnrozehmaghtalmotabar