بیان بیان در لغت، به معنای کشف و توضیح است و در اصطلاح ادبی، عبارت است از ادای معنای واحد به روشهای مختلف، به این شرط که همگی مبتنی بر تخییل باشند. آرایه‌های علم بیان، چهار نوع است: ا - تشبیه. ۲ - استعاره. ۳ - مَجاز. ۴ - کنایه. بلاغت (معانی، بیان و بدیع)، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۷۱. #آرایه‌های‌ادبی #بیان #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی کنایه کنایه در لغت، به معنای پوشیده سخن گفتن است؛ اما در اصطلاح علم بیان، جمله یا عبارتی است که معنای ظاهری آن، مورد نظر نیست؛ ضمناً قرینه‌ای که ما را از معنای ظاهری، متوجه معنای باطنی کند نیز وجود ندارد؛ مثل پیراهن دریدن که کنایه است از بی‌قراری کردن. کنایه را به صورت دیگر نیز تعریف کرده‌اند. به این ترتیب که لفظ را به کار برده، آن گاه به جای معنی اصلی، یکی از لوازم معنی را اراده کنند. در این جمله از کلیله و دمنه: "این فصول، با اُشترِ درازگردن و بالاکشیده بگفتند" ذکر درازگردن و بالا‌کشیده، برای معنی اصلی آن نیست؛ بلکه لازمه‌ی آن دو، یعنی حماقت، مورد نظر است؛ زیرا در عُرف عام، درازی گردن و بلندی قامت، نشانه‌ی حماقت است. بلاغت(معانی، بیان و بدیع)، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۱. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی انواع کنایه : ۲ - رمز در این نوع از کنایه، وسایط میان لازم و ملزوم، اندک است؛ اما معنای کنایی نیز به سادگی فهمیده نمی‌شود. این نوع کنایه، بیشتر از زبان مردم گرفته شده است؛ مثل دندان‌گِرد به معنای طمعکار، ناخن‌خُشک به معنای خسیس و عَریضُ‌القَفا به معنای کودن. نیز در این بیت از انوری: پوستینم مَکُن که از غم و درد فلکم، پوست می‌بپیراید پوستین کردن، کنایه‌ای است از گونه‌ی رمز به معنای نکوهش کردن و بد گفتن. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۴. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه‌و‌انواع‌آن #رمز #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی انواع کنایه: ۴ - تَعریض نوعی از کنایه است که بیشتر برای نکوهش، تنبیه[آگاه کردن] یا طنز به کار می‌رود؛ مثلاً به دوستی که هیچ گاه از کسی دستگیری نمی‌کند، می‌گویند: دوست آن باشد که گیرد دستِ دوست در پریشان‌حالی و درماندگی (سعدی) یا برای کسی که از دیگران به بدی یاد می‌کند، بخوانند: بزرگش نخوانند اهلِ خرد که نام بزرگان، به زشتی بَرَد (سعدی) یعنی نباید نام بزرگان را به زشتی بر زبان آورد. تعریض در واقع، برای گوشه‌زدن و آگاه کردن مخاطب است. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۱۵. #آرایه‌های‌ادبی #کنایه‌و‌انواع‌آن #تعریض #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303

آرایه‌های ادبی مَجاز مجاز، عبارت است از به کار بردن واژه‌ای در غیر معنایی که برای آن وضع شده است؛ با علاقه‌ای غیر از علاقه‌ی مشابهت و نیز قرینه‌ای که مانع از اراده‌ی معنی حقیقی واژه باشد؛ مثلاً بگوییم: ایران به این پهلوان عشق می‌ورزد و منظور ما از ایران، مردم ایران باشد. یا در این بیت از فردوسی: جهان، دل نهاده بر این داستان همان بِخرَدان و همان راستان واژه‌ی جهان، در غیر معنای حقیقی خود و به معنی جهانیان و مردم جهان، به کار رفته که کاربردی مجازی است. بلاغت، دکتر محمدحسین محمدی، ص ۱۰۲. #آرایه‌های‌ادبی #مجاز #محمدحسین‌محمدی https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303