🌆 آن غروب خلوت و آن سیگار روشن و آن جملهی پدر🚭
🔸غروب یک روز تابستانی، تهِ یک خیابانِ سوتوکور، جایی که میشد مطمئن بود آشنایی عبور نمیکند، سیگار دوم را روشن کردم و با هیجان چند پُک زدم. نگاهی به جیب پیراهنم انداختم. پنجشش نخِ دیگر هم داشتم.
🔸صبح آن روز با پدربزرگم به باغش که خارج شهر بود، رفته بودم. از بچهگی او را دوست داشتم. اصولاً بهخلاف همسنوسالهایم دوست داشتم کنار مُسنترها بنشینم و از خاطرات و تجربیاتشان بچشم.
🔸باغ پدربزرگم، علاوه بر باغبانِ مهربانش، امتیازات دیگری هم داشت؛ یک استخر کوچک، درختان میوه و بوتههای خیاری که بویشان مستت میکرد.
🔸پدربزرگم سیگاری بود و به رسم پیشکسوتان، «شیراز» میکشید و گاه «بهمن». همیشه توی انبار باغش یک کارتن سیگار داشت و با خیال راحت، از صبح تا شب یکیدو بسته دود میکرد.
🔸نوجوان بودم، و پیرمردی که جلوی باغش، روی یک تخت چوبی، به متکا لم میداد و آتشبهآتش سیگار میکشید، به چشمم بزرگ مینمود. از این حالتش خوشم میآمد. اصلاً شاید علت سیگاری شدن دایی کوچکم هم همین بود.
🔸آن روز دیگر طاقت نیاوردم. میان چُرتهای بعدازظهرش، به انبار رفتم. دو سه نخ برداشتم و خودم را به ته باغ رساندم. یکی روشن کردم و چند پُک زدم و سرفه و... احساس کردم پدربزرگم بیدار شده. سریع انداختمش زمین و آمدم جلوی باغ.
🔸هنوز خواب بود. دوباره برگشتم. یکی دیگر روشن کردم و اینبار با خیالی راحتتر کشیدم... و خوشم آمد. نه از بوی گندش، که از دود سحرانگیز و از این حالتش؛ اینکه مثل بزرگترها شده بودم، مثل پدربزرگم.
🔸این شد که موقع برگشت، وقتی پیرمرد مشغول چیدن میوه و بادمجان در کیسه بود، دوباره به انبار رفتم و چندتا دیگر از کارتن برداشتم. آن چندتا در میان آن همه، گم بود و مطمئن بودم که متوجه نخواهد شد.
🔸از راه کسلکنندهی همیشهگی، به خانه برگشتیم. به بهانهای زدم بیرون. رفتم تهِ همان خیابان سوتوکوری که گفتم، و سیگار اول و دوم و...
🔸در میانهی دومی بودم که فکری مزاحمم شد. از همان دور به صورتم خَنج میکشید. بعد نزدیک و نزدیکتر شد. جلویم ایستاد. مچم را گرفت. نگاهم به دستم افتاد و به آتش سرخی که از میان دودها سو سو میزد. آنقدر مچم را فشار داد که سیگار از دستم افتاد. بعد دستِ تسلیمشدهام را در جیب پیراهنم فرو کرد. همهشان را در آورد، خُرد کرد و گوشهای ریخت.
🔸آن فکر مزاحم، حرف پدرم بود که در یک جایگاه مناسب زده شده بود؛ در جایِ مناسب و گاهِ مناسب.
🔸کوچکتر که بودم، وقتی مردی مچالهشدهازمواد را دیدم، و وقتی از آن حالتش منزجر شدم، گفت: «بابا جون! اینا همهش از سیگار شروع میشه؛ هیچ معتادی نیست که از سیگار شروع نکردهباشه.» این را با همان لحن دلسوزانه و مخلصانهاش گفت.
🔸این بود که سالها بعد، مرا به فکر انداخت و آیندهی منزجرکنندهی احتمالیام را جلوی چشمم آورد. اینطور شد که سبکسنگین کردم و تصمیم گرفتم دیگر نکشم.
👈این، مصداق سخن حکیمانه پدر مهربان امت، امیر مؤمنان (علیهالصلاةوالسلام) است که:
🍃«الْعِلْمُ فِي الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ فِي الْحَجَرِ.»
📚کنزالفوائد، ج۱، ص۳۱۹
🍃«علم (اگر) در خردسالی (آموخته شود)، مانند نقشی است که بر سنگ، حَک میشود.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣حواسمان باشد که به بچههایمان چه میگوییم، چهگونه میگوییم و در چه جایگاهی میگوییم. این حرفها، چه خوب و چه بد، در ذهنشان حکّ میشوند و در بزنگاهها به سراغشان میروند.
2️⃣سیگاریها هم حواسشان باشد که ممکن است با هر پُکشان به سیگار، آیندهی کودکی را نیز دود کنند!
3️⃣کاش بیشتر قدر پدرهایمان را بدانیم.
#امام_علی_علیه_السلام #پدر #علم #کودک #نوجوان #تربیت #فرزند #تربیت_فرزند #سیگار #اعتیاد #نصیحت #موعظه #حدیث
✅ کـانـال «حـدیـثـنـا»:
✅ @hadithona
💠اندر فوائد احساس کرامت نفس💠
🌿امام سجاد (علیهالسلام):
🍃«مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَيْهِ الدُّنْيَا.»
📚تحفالعقول، ص۲۷۸
🍃«هرکه "نفس" خود را والا بداند، "دنیا" را پست میانگارد.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿امیر مؤمنان (علیهالسلام):
🍃«مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَيْهِ شَهْوَتُهُ.»
📚نهجالبلاغة، ص۵۵۵
🍃«هرکه "نفس" خود را والا بداند، "شهوت"اش را پست میانگارد.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿امیر مؤمنان (علیهالسلام):
🍃«مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ لَمْ يُهِنْهَا بِالْمَعْصِيَةِ.»
📚غررالحكم، ص۶۳۴
🍃«هرکه "نفس" خود را والا بداند، آن را با "معصیت" پست نمیگرداند.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
👌اگر واقعاً قصد تربیت و ارشاد دیگران و باز داشتن آنان از پستیها و آلودگیها را داریم، راهش تو سری زدن و تحقیر نیست.
👈برعکس، باید بزرگی و ارزشهایشان را به چشمشان آورد، تا «خودشان» به پستیها تن ندهند و طریق رشد را بپیمایند.
#امام_علی_علیه_السلام #امام_سجاد_علیه_السلام #کرامت_نفس #اهانت_نفس #خودسازی #خودکنترلی #تربیت #تربیت_فرزند #معصیت #شهوت #دنیا
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
👨👩👧👦مروری بر حقوق فرزندان بر عهده والدین
🌿روَى حَمَّادُ بْنُ عَمْرٍو وَ أَنَسُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع عَنِ النَّبِيِّ ص أَنَّهُ قَالَ لَه:
🍃«يَا عَلِيُّ حَقُّ اَلْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ أَنْ يُحْسِنَ اِسْمَهُ وَ أَدَبَهُ وَ يَضَعَهُ مَوْضِعاً صَالِحاً.»
📚منلايحضرهالفقيه، ج۴، ص۳۷۲
🔶از رسول خدا نقل شده است که در ضمن توصیههای چهارصدگانهشان به امیرالمؤمنین (صلواتاللهعلیهما) فرمودند:
🔸«ای علی! حق فرزند بر گردن پدرش این است که:
👈نامی زیبا بر او بگذارد،1️⃣
👈ادبش را نیکو سازد
👈و او را در جایگاهی سالم2️⃣ قرار دهد.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿قالَ الصَّادِقُ عَلَيْهِ السَّلَامُ:
🍃«تَجِبُ لِلْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ: اخْتِيَارُهُ لِوَالِدَتِهِ وَ تَحْسِينُ اسْمِهِ وَ الْمُبَالَغَةُ فِي تَأْدِيبِهِ.»
📚تحفالعقول، ص۳۲۲
🔶از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«سه چیز در حق فرزند، بر پدرش واجب است:
👈برگزیدن مادری مناسب برای فرزندش،3️⃣
👈انتخاب نامی زیبا برای آن فرزند
👈و کوشش فراوان و کوتاهی نکردن در تربیت او.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿قالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:
🍃«مِنْ حَقِ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ ثَلَاثَةٌ؛ يُحَسِّنُ اسْمَهُ وَ يُعَلِّمُهُ الْكِتَابَةَ وَ يُزَوِّجُهُ إِذَا بَلَغَ.»
📚روضةالواعظينوبصيرةالمتعظين، ج۲، ص۳۶۹
🔶از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است:
🔸«از حقوق فرزند بر گردن پدرش، سه چیز است:
👈نامی زیبا بر او بگذارد،
👈نوشتن را به او بیاموزد
👈و هروقت بالغ شد4️⃣، او را به ازدواج درآورد.»5️⃣
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣در اهمیت «انتخاب نام نیکو برای فرزند»، همین بس که این امر به عنوان یکی از حقوق اساسی فرزند و همعرضِ «تلاش برای تربیت او» ذکر شده است.
2️⃣در متن حدیث، عبارت «موضعاً صالحاً» به کار رفته است. «موضع» به معنای مکان قرار گرفتن شیء است و «صَلاح» یعنی: سلامت از فساد و تباهی. در مورد مقصود رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) احتمالاتی مطرح است:
👈این، حق فرزند است که والدینش او را حتیالامکان در محیط سالمی پرورش دهند که به دور از فساد باشد؛ محیط زندگی، تحصیل، تفریح و…
👈اینکه تلاش کنند برای فرزندشان موقعیت خوب و سلامتی فراهم کنند؛ خانوادهی خوبی برای ازدواج، شغلی مناسب، مقام و منزلتی شایسته یا…
👈اینکه او را در نهایت (با تلاشهایی که برای تربیتش میکنند،) به ساحل سلامتی برسانند که به دور از آفات و آسیبها باشد. (و الله العالم)
3️⃣این نکته بسیار مهمی است که در روایات نیز بر آن تأکید شده و کمتر به آن توجه میشود؛ اینکه انسان هنگام انتخاب همسر، تنها به دنبال «همسر مناسب برای خود» نباشد، بلکه وقتی در شور و حرارت ازدواج افتاده است و عشق و علاقهای ایجاد شده است، به این فکر کند که همسر آیندهاش قرار است «مادر فرزندانش» نیز باشد. بنابراین وقتی ملاکهایی برای انتخاب همسر مشخص میکند، باید ویژگیهای یک «مادر مناسب» نیز جزء ملاکهایش باشد، تا در آینده شرمندهی فرزندانش نشود! زن مهربانی که توانایی اداره خانه و تربیت فرزندانش را داشته باشد.
4️⃣بلوغ؛ یعنی «کاملاً رسیدن به چیزی» و در این عبارت یعنی آمادگی کامل برای ازدواج.
5️⃣متأسفانه بسیاری از والدین در دو مرحله، در قبال این حق اساسی فرزندانشان کوتاهی میکنند:
👈یکی در مرحله بلوغ؛ یعنی وقتی فرزند به سن ازدواج رسید، کوتاهی میکنند و به بهانههای مختلف، شرایط ازدواج او را فراهم نمیکنند.
👈و نیز در مرحله پیش از بلوغ؛ یعنی پیش از آنکه فرزند به سن بلوغ برسد، او را آماده ازدواج نمیکنند. بههمینخاطر است که در جامعه با دختران و پسرانی مواجهیم که سنشان روز به روز بیشتر میشود، اما نه آمادگیِ تحمل بارهای زندگی مشترک را دارند و نه تمایلی به پذیرش این مسؤولیت.
🔷بنابراین شایسته است:
🔹والدین با سپردن مسؤولیتهای مختلف (مانند مسؤولیت نگهداری و مدیریت برادرها و خواهرهای کوچکتر یا انجام بعضی کارهای خانه)، شانههای فرزندانشان را برای تحمل بار زندگی آماده کنند.
🔹یا خودشان و یا از طریق یک واسطهی آگاه، دانستنیها و مهارتهای لازم برای همسرداری را به آنها بیاموزند. البته این مهارتها در وهله اول با مشاهده رفتار والدین به فرزندان منتقل میشود.
🔹آنان را به لحاظ ذهنی برای «ازدواج در اولین فرصت» آماده نمایند.
🔹هنگام برنامهریزی اقتصادی خانواده، مخارج ازدواج فرزندان را نیز از پیش درنظر بگیرند.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_علی_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #فرزند #فرزندداری #والدین #تربیت #تربیت_فرزند #ازدواج #انتخاب_همسر #حق #ادب #حدیث
💠 کـانـال «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
👌سلامت والدین؛ پشتوانه سلامت فرزندان و نوهها!
🌿...عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ:
🍃«إِنَّ اللَّهَ لَيُصْلِحُ بِصَلَاحِ الرَّجُلِ الْمُؤْمِنِ وُلْدَهُ وَ وُلْدَ وُلْدِهِ وَ يَحْفَظُهُ فِي دُوَيْرَتِهِ وَ دُوَيْرَاتٍ حَوْلَهُ فَلَا يَزَالُونَ فِي حِفْظِ اللَّهِ لِكَرَامَتِهِ عَلَى اللَّهِ.» ثُمَّ ذَكَرَ الْغُلَامَيْنِ فَقَالَ: ««وَ كانَ أَبُوهُما صالِحاً» أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ شَكَرَ صَلَاحَ أَبَوَيْهِمَا لَهُمَا.»
📚تفسيرالعياشي، ج۲، ص۳۳۷
🌿از اسحاق بن عمّار نقل شده است:
🔶شنیدم که امام صادق (علیهالسلام) میفرمودند:
🔸«بهراستی که خداوند، بهخاطر سلامتِ مرد مؤمن (از فساد)، قطعاً فرزندانش را و فرزندانِ فرزندانش را اصلاح میکند و او را در میان همسایگانش و هممحلهایهایش محفوظ میدارد.
👈پس آنان (فرزندان و نوهها)، بهخاطر احترامی که آن مؤمن نزد خداوند دارد، همواره در (کنفِ) حفاظت خداوند قرار دارند.»
🔶سپس حضرت ماجرای آن دو پسربچه [که حضرت خضر و حضرت موسی (علیهماالسلام) دیوارشان را بازسازی کردند تا گنجی که پدر مؤمنشان برای آیندهشان مخفی کرده بود، محفوظ بماند] را یادآوری کردند و آنگاه فرمودند:
🔅««وَ كانَ أَبُوهُما صالِحاً» [کهف:۸۲]؛ «پدرِ آندو (پسربچه)، صالح (سالم از فساد) بود.»
🔸آیا توجه نکردهای که خداوند صلاح (سلامتِ) پدر آندو را شکر گزارد1️⃣ و برای فرزندانش جبران نمود؟»2️⃣
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣پیشتر در مطلب زیر ذکر شده بود که یکی از صفاتی که برای خداوند (عزّوجلّ) ذکر شده است، «شاکر» است و شاکر بودنِ خداوند به این معناست که او نیکیِ بندهاش را بیاثر نمیگذارد و ضایع نمیکند؛ در جای مناسب و به شکل صحیحی به کار میگیرد و برای او جبران میکند.
📌«قابل توجه تشنگانِ «ممبر» و «فالوور»! و نیز «منبری»هایی که در مجالس زیرِ چندهزار نفر سخنرانی نمیکنند!»
📌https://dastvar.blog.ir/1397/05/08-4
👈در این ماجرا نیز خداوند نیکیهای پدر آن دو پسربچه را شکر گزارده و پس از مرگش این نیکی را با نیکیای به فرزندانش جبران فرموده است.
2️⃣پدران و مادران دغدغهمند، تمام تلاش خود را برای صلاح و سلامت فرزندانشان به کار میگیرند، اما بههرحال قصورات و تقصیراتی نیز در این امر دارند. همچنین آنان در همه زمانها و همه مکانها، کنار فرزندانشان نیستند و توان مراقبت دائمی نسبت به آنان را ندارند.
👌اما خداوندِ دائمِ حاضرِ ناظرِ عالمِ راحمِ شاکرِ...، همواره با خلقش است، بر آنان تسلط دارد و امورشان را تدبیر میفرماید.
👈بنابراین خوب است با پروردگار خود عهد ببندیم؛ که اگر ما در تربیت فرزندانمان کوتاهیها و اشتباهاتی داریم، اگر آنان در محیط سالمی رشد نمیکنند، اگر هجمه شیاطین جنی و انسی بر آنها سنگین است، اگر در بسیاری ساعات و حالات از آنان غائبیم، اگر روزی رسید که از این دنیا کوچ کردیم و دیگر کنار آنها نبودیم، اگر...
✋با پروردگارمان عهد ببندیم که پروردگارا! ما به سوی تو بازمیگردیم و تسلیم تو میشویم؛ سعی میکنیم از هوسها و وسوسهها چشم بپوشیم و از آلودگیها و گناهها دوری کنیم. در عوض، تو نیز قصورها و تقصیرهای ما را جبران کن، جای خالی ما را پر کن و همیشه و همهجا، حافظ فرزندان و نسلمان در برابر وسوسهها، هجمهها، آسیبها و نابودیها باش.
🤲و همواره دعایمان این باشد که:
🔆«رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ اَلَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلىٰ وٰالِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صٰالِحاً تَرْضٰاهُ وَ أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنِّي مِنَ اَلْمُسْلِمِينَ» [الأحقاف:۱۵]
🔅«پروردگارا! چنین برایم مقدّر فرما که شکرگزار نعمتی که بر من و والدینم ارزانی داشتی، باشم و اعمال صالحی که تو میپسندی را انجام دهم و برای من، نسلم را صالح گردان. من به سوی تو بازگشتم و من از تسلیمانِ محضِ (دستوراتِ تو) هستم.»
#امام_صادق_علیه_السلام #حضرت_موسی_علیه_السلام #حضرت_خضر_علیه_السلام #فرزند #والدین #تربیت #تربیت_فرزند #شکر #نیکی #ایمان #صلاح #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠حق فرزند در رساله حقوق امام سجاد
🌿در رساله حقوق امام سجاد (علیهالسلام) از ایشان نقل شده است:
🍃«...وَ أَمَّا حَقُّ وَلَدِكَ فَتَعْلَمُ أَنَّهُ مِنْكَ وَ مُضَافٌ إِلَيْكَ فِي عَاجِلِ الدُّنْيَا بِخَيْرِهِ وَ شَرِّهِ وَ أَنَّكَ مَسْئُولٌ عَمَّا وُلِّيتَهُ مِنْ حُسْنِ الْأَدَبِ وَ الدَّلَالَةِ عَلَى رَبِّهِ وَ الْمَعُونَةِ لَهُ عَلَى طَاعَتِهِ فِيكَ وَ فِي نَفْسِهِ فَمُثَابٌ عَلَى ذَلِكَ وَ مُعَاقَبٌ فَاعْمَلْ فِي أَمْرِهِ عَمَلَ الْمُتَزَيِّنِ بِحُسْنِ أَثَرِهِ عَلَيْهِ فِي عَاجِلِ الدُّنْيَا الْمُعَذِّرِ إِلَى رَبِّهِ فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ بِحُسْنِ الْقِيَامِ عَلَيْهِ وَ الْأَخْذِ لَهُ مِنْهُ...»
📚تحفالعقول، ص۲۶۳
🔸«حق فرزندت (بر تو) این است که بدانی او از توست و در این دنیا منسوب به توست؛ چه کارهای خوبش و چه کارهای بدش
🔸و بدانی که در برابر آنچه در وجود او باقی میگذاری، مسؤولی؛ در برابر تربیت نیکویش، راهنماییاش به سوی پروردگار و نیز کمک کردنش برای اینکه دستورات خداوند در مورد تو و در مورد خدا را اطاعت کند
🔸و تو در برابر این مسؤولیت، هم پاداش میگیری و هم مجازات میشوی.
👈پس در این رابطه مانند کسی رفتار کن که با آثار نیکویی که در این دنیا از خود باقی گذاشته، آراسته شده است و چنان رفتار کن که با انجام نیکوی وظایفی که پروردگار بر عهدهات گذاشته است و از تو میخواهد، معذور باشی.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️فرزند، از وجود والدین است؛ از آنها متولد میشود و در دامان آنها پرورش مییابد. به همین خاطر منسوب به آنهاست و اگر کار خوب یا بدی انجام دهد، میگویند فرزند فلانی این کار را کرده است و بههرحال افتخار یا ننگ کارهای او، به والدینش نیز سرایت میکند.
🔺تأکید حضرت این است که انسان وظیفه دارد به این واقعیت توجه داشته باشد و خود را در برابر تربیت صحیح فرزندش مسؤول بداند تا در این دنیا با اثر نیکویی که از خود به یادگار میگذارد، خود را بیاراید.
🔺البته هرچند بر والدین واجب است نسبت به تربیت فرزندشان اهتمام و کوشش داشته باشند و در صورت ترک این واجب، عقوبت میشوند، اما اگر آنان برای تربیت صحیح فرزندشان کوشیدند و در این امر کوتاهی نکردند، ولی با این وصف فرزندشان به راه نیامد و به زشتیهایی آلوده شد، خودش در قبال کارهایی که انجام داده، بازخواست و عقوبت خواهد شد، نه دیگران.
#امام_سجاد_علیه_السلام #پدر #مادر #والدین #تربیت #فرزند #تربیت_فرزند #حق #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠 @hadithona