✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از «اهل ذکر» در آیه «فاسئلوا أهل الذکر» چه کسانى هستند؟
🔹خداى متعال در «آیه ۴۳ سوره نحل» مى فرماید: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ» (اگر این موضوع را نمى دانید بروید و از اهل اطلاع بپرسید). #ذِکر به معنى آگاهى و اطلاع است و #اهل_ذکر مفهوم وسیعى دارد، که همه آگاهان و اهل اطلاع را در زمینه هاى مختلف، شامل مى شود، و اگر بسیارى از مفسرین «اهل ذکر» را در اینجا به معنى علماى اهل کتاب تفسیر کرده اند نه به این معنى است که، #اهل_ذکر مفهوم محدودى داشته باشد، بلکه در واقع از قبیل تطبیق کلى بر مصداق است.
🔹در روایات متعددى که از ناحیه #اهل_بیت (علیهم السلام) وارد شده، مى خوانیم: اهل ذکر #امامان (علیهم السلام) هستند، از جمله در روایتى از #امام_رضا (علیه السلام) که در پاسخ سؤال از آیه فوق فرمود: «نَحْنُ أَهْلُ الذِّکْرِ وَ نَحْنُ الْمَسْئُولُونَ» [۱] (ما #اهل_ذکریم، و از ما باید سؤال شود). و در روایت دیگرى #امام_باقر (علیه السلام) در تفسیر همین آیه فرمود: «الذِّکْرُ الْقُرْآنُ، وَ آلُ الرَّسُولِ أَهْلُ الذِّکْرِ، وَ هُمُ الْمَسْئُولُونَ» [۲] (#ذکر، قرآن است، و اهل بیت پیامبر (صلى الله علیه و آله) #اهل_ذکرند، و از آنها باید سؤال کرد).
🔹در بعضى دیگر مى خوانیم: «ذکر» شخص #پیامبر (صلى الله علیه و آله) است و #اهل_بیت او «اهل الذکر» هستند. [۳] روایات متعدد دیگرى نیز به همین مضمون رسیده است. در بسیارى از تفاسیر و کتب اهل سنت، نیز روایاتى به همین مضمون مى خوانیم از جمله در تفسیرهاى دوازده گانه معروف اهل سنت از «ابن عباس» در ذیل آیه فوق چنین نقل شده که: «هُوَ مُحَمَّدٌ وَ عَلِىٌّ وَ فاطِمَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیهم السلام) هُمْ أَهْلُ الذِّکْرِ وَالْعِلْمِ وَ الْعَقْلِ وَ الْبَیانِ» (اینان محمّد و على و فاطمه و حسن و حسین (علیهم السلام) هستند آنها #اهل_ذکر، و اهل علم و عقل و بیان اند).
🔹این نخستین بار نیست ما در روایاتى که در تفسیر آیات قرآن وارد شده، بیان مصداق هاى معینى را مى بینیم که مفهوم وسیع آیه را هرگز محدود نمى کند؛ و همان گونه که گفتیم: #ذکر به معنى هر گونه آگاهى و یادآورى و اطلاع است، و #اهل_الذکر، آگاهان و مطلعین را در همه زمینه ها در برمى‌گیرد. ولى، از آنجا که #قرآن_مجید نمونه بارز یادآورى و علم و آگاهى است به آن #ذکر اطلاق شده و همچنین شخص #پیامبر (صلى الله علیه و آله) نیز مصداق روشن «ذکر» است.
🔹به همین ترتیب #امامان_معصوم که اهل بیت او و وارث علم او هستند، روشن ترین مصداق «اهل الذکر» اند. ولى، قبول این مسأله هیچگونه منافاتى با عمومیت مفهوم آیه و همچنین مورد نزول آن ـ که دانشمندان اهل کتاب اند ـ ندارد، و به همین دلیل علماى اصول و فقهاى ما در مباحث مربوط به «اجتهاد و تقلید» و پیروى ناآگاهان در مسائل دینى از آگاهان و مجتهدین به این آیه استدلال کرده اند.
پی نوشت‌ها؛
[۱] تفسیر «نور الثقلین»، ج۳، ص۵۵ و ۵۶
[۲] همان مدرک
[۳] همان مدرک
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دارالکتب الإسلامیه، چاپ بیست و هفتم، ج ۱۱، ص ۲۷۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمیhttps://eitaa.com/hafezanewahy مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
4_5888838086271440953.mp3
6.18M
■تا دری بسته شود باز بگو یا زهراااا{سلام الله علیها}....https://eitaa.com/hafezanewahy
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیٖم
✔️ آیت‌الله‌شبیری زنجانی:
«مخفی بودن قبر حضرت زهرا (س) از آیات بیّنات است»
▪️▪️ گاهی مصلحت ایجاب می‌کند که خداوند امری را به طور روشن و واضح بیان نکند. مثلاً در معلوم نبودن شب قدر مصلحتي است که ائمه (علیهم‌السلام )آن شب را برای مردم تعیین نکردند.
▪️▪️ در مشخص نبودن قبر مطهرّ حضرت زهرا (عليها‌السلام ([و روز شهادت آن حضرت] مصلحتي وجود دارد كه نشانگر مظلوميت آن حضرت است و مثل آيه بيّنه بايد ثابت و باقی بماند و از بين نرود.
▪️▪️ در برخی از روایات، حجرالأسود و امثال آن از آيات بيّنات شمرده شده است، يكي از آيات بيّنات نيز مسأله خفاء قبر حضرت زهرا (سلام الله علیها)است.
https://eitaa.com/hafezanewahy
(قسمت پایانی درس خارج فقه/کتاب الخمس، 16 مهر 1374)