🔵 #شادی_مومنانه (41)
✅#شادى_هاى_ناپسند(قسمت اول )
🔹انسان به طور طبيعى مىخواهد در دنيا شاد باشد، و اين شادىها از راههاى مختلفى پيدا مىشود؛
▪️گاهى اين شادىها، غمهاى طولانى را در پى دارد، مانند شادىهايى كه از يك گناه پيدا مىشود.
▪️هر چند انسان ممكن است به واسطه آن گناه به طور موقّت شاد شود، امّا گرفتارىهاى بعدى را به دنبال خواهد داشت .
▪️كسانى هم كه از راههاى نامشروع مانند استعمال مواد مخدّر، ميگسارى و ... خود را شاد مىكنند. شادى آنان موقتى است و ممكن است به دنبال آن عمرى را در بدبختى سپرى كنند.
اين نوع شادى مطلوبيتى ندارد.
🔷در شريعت اسلام، برخى از شادىها ناپسند و مذموم است و مؤمنان بايد از آنها بپرهيزند. همچون موارد زير:
1️⃣شادىهاى تمسخر آميز
▪️يكى از شادىهاى منفى، شادىهاى ظاهرى تمسخرآميز است كه به منظور تحقير و تضعيف حق، انجام مىشود؛ مانند خنده فرعون در برخورد با دلايل منطقى و معجزات روشن حضرت موسى عليه السلام چنانكه قرآن كريم مىفرمايد:
فَلَمَّا جاءَهُمْ بِآياتِنا إِذا هُمْ مِنْها يَضْحَكُونَ
▫️چون آيات ما را بر آنها آورد، او را مسخره كردند و خنديدند. (1)
اين شيوه همه طاغوتها و جاهلان متكبر است كه مىخواهند بدين وسيله به ديگران بفهمانند كه اصلًا دعوت آنها قابل بررسى و مطالعه و جواب گويى نيست و ارزش يك برخورد جدّى را ندارد. (2)
🔸در عصر حاضر نيز متكبران، افراد خودخواه و فاسد، چنين رفتارهايى را به صورتهاى متنوّع، به زبان، فيلم، طنز و ... دارند
و براى اينكه حرف باطل خود را به كرسى بنشانند و زير بار حرف حق نروند، برايشان هر قدر دليل و برهان آورده شود باز، با خنده تمسخرآميز، سعى مىكنند دلايل طرف خود را ناديده بگيرند و بر باطل، اصرار ورزند.
🌸قرآن كريم در اين زمينه مىفرمايد:
إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ
▫️همانا (امروز) بدكاران بر اهل ايمان مىخندند (و مسخره مىكنند).(3)
🔸بدكاران، پيوسته به مؤمنان مىخندند؛ خندهاى كه از روح طغيان، كبر، غرور و غفلت ناشى مىشود. غافل از اينكه روزى مىرسد مؤمنان به آنها بخندند؛
🌸چنانچه قرآن كريم مىفرمايد:
فَالْيَوْمَ الَّذِينَ آمَنُوا مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ
▫️پس امروز (كه روز جزاى نيك و بد است) اهل ايمان به كفار مىخندند.(4)
🔸آرى، روز قيامت، بازتابى از اعمال انسان در دنياست و در آنجا بايد عدالت الهى اجرا شود و عدالت، ايجاب مىكند كه در آنجا مؤمنان پاكدل به كفار لجوج، معاند و استهزاگر، بخندند. و اين خود نوعى عذاب دردناك براى مغروران متكبر است.
🌸در بعضى از روايات از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم آمده است:
در روز قيامت، درى از بهشت به روى كفّار گشوده مىشود و آنها به گمان اينكه فرمان آزادى از دوزخ و ورود به بهشت به آنها داده شده است، به سوى آن حركت مىكنند.
هنگامى كه به آن مىرسند، ناگهان در بسته مىشود و اين كار چند بار تكرار مىگردد و مؤمنان كه در بهشت نظارهگر آنانند، به آنها مىخندند. (5)
****
⭕️پی نوشت
1 . زخرف/ 47.
2 . تفسير نمونه، ج 21، ص 79.
3. مطففين/ 29.
4 . مطففين/ 34.
5 . تفسير نمونه، ج 26، ص 288.
@hal_khosh
🔵 #شادی_مومنانه (42)
✅#شادى_هاى_ناپسند(قسمت دوم )
2️⃣شادى به زشتىها
افراد زشتكار دو دستهاند:
🔹دستهاى كه به راستى از عمل خود شرمندهاند و نجات اين دسته بسيار آسان است.
▪️دسته ديگرى هستند كه نه تنها احساس شرمندهگى نمىكنند، بلكه به قدرى مغرور و از خود راضى هستند كه از اعمال زشت و ننگينشان خوشحالند و حتّى به آن مباهات مىكنند و دوست دارند مردم از آنها تمجيد كنند.
🌸قرآن كريم درباره چنين افرادى مىفرمايد:
لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ
▫️اى پيغمبر! مپندار آنهايى كه به كردار زشت خود شادمانند و دوست دارند كه از مردم به اوصاف پسنديدهاىكه هيچ در آنها وجود ندارد، آنها را ستايش كنند،
▫️پس گمان مبر كه آنها از عذاب خدا، رهايى يابند بلكه براى آنها، عذاب دردناكى خواهد بود.(1)
🔹از اين آيه استفاده مىشود كه فرح و سرور در برابر كار نيكى كه انسان توفيق انجام آن را يافته، اگر به صورت معتدل باشد و مايه غرور و خودپسندى نگردد، نكوهيده نيست.
3️⃣شادى به لغزشهاى ديگران
🔸شكى نيست كه هر كسى در طول زندگى، لغزشها و اشتباهاتى دارد و گاهى در موقعيتهايى قرار مىگيرد كه ممكن است مورد مضحكه و خنده ديگران قرار بگيرد؛
مانند لكنت زبان، توپوق زدن در سخن گفتن، يا به زمين خوردن و يا شكستهاى زندگى و ... كه خوشحالى از اين شكستها، از شادىهاى ناپسند است.
🌸امام على عليه السلام فرمود:
لا تَفْرَحْ بِسَقْطَةِ غَيْرِكَ فَانَّكَ لا تَدْرى ما يَحْدُثُ بِكَ الزَّمانُ
▫️به لغزش ديگران خوشحال مشو؛ زيرا تو نمىدانى كه زمانه با تو، چه خواهد كرد.(2)
🔹تجربه نشان داده است كسى كه به ديگران بخندد، ديگران هم به او خواهند خنديد،
🔸متأسفانه افرادى هستند كه اگر صدها خبر درباره شادى و موفقيت ديگران بشوند، حتى به روى خودشان نمىآورند، گويى چنان خبرى را نشنيدهاند،
🔹در حالى كه از شنيدن خبر شكست ديگران چنان به وجد و نشاط مىآيند كه آن را بزرگ هم مىكنند،
غافل از اينكه روزى ممكن است از خود آنان نيز چنين لغزشى سربزند.
4️⃣خندههاى بىمورد
#داستان : عربى باديهنشين به محضر رسولخدا صلى الله عليه و آله و سلم رسيد در حالى كه بر شترى چموش سوار بود. پس از عرض سلام شترش او را از آن حضرت دور مىكرد.
در اثر تكرار اين جريان همراهان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم به او خنديدند
مرد عرب ناراحت شد و شتر را كشت.
اصحاب به پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم عرض كردند: مرد عرب شترش را هلاك كرد.
حضرت فرمود: بله دامنهاى شما پر از خون آن شتر است شما خنديديد و او از رفتار شما عصبانى شد و شتر را كشت. (3)
****
⭕️پی نوشت
1 . آل عمران/ 188.
2 . تفسير نمونه، ج 3، ص 210.
3 . ميزان الحكمه، ج 7، ص 149.
4 . محجة البيضاء، ج 5، 233.
@hal_khosh
🔵 #شادی_مومنانه (43)
✅#شادى_هاى_ناپسند(قسمت سوم )
5️⃣شادى به گناه
يكى از شادىهاى ناپسند، شادى به گناه است.
🌸امام على عليه السلام فرمود:
التَّبَهُّجُ بِالَمَعاصى اقْبَحُ مِنْ رُكُوبِها
▫️شادى با گناهان، زشتتر از انجام آنهاست. (1)
🌸در روايت ديگر از امام سجاد عليه السلام نقل شده كه فرمودند:
بپرهيز از خوشحالى به گناه چرا كه خوشحالى به گناه، از خود گناه بدتر و بزرگتر است. (2)
6️⃣خنداندن ديگران با دروغ
از شادىهاى ناپسند، ايجاد شادى با دروغ است.
🌸پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
وَيْلٌ لِلَّذى يُحَدِّثُ فَيَكْذِبُ يُضْحِكَ بِهِ الْقَومَ وَيْلٌ لَهُ! وَيْلٌ لَه! وَيْلٌ لَهُ
▫️واى بر كسى كه سخنى دروغ بگويد تا مردم را بخنداند،
▫️واى بر او! واى بر او! واى بر او!(3)
7️⃣خنديدن در تشييع جنازه
🔷حضرت على عليه السلام در تشييع جنازهاى شركت كرده بود، ناگهان صداى خنده مردى را شنيد، در اين هنگام فرمود:
كَأَنَّ الْمَوْتَ فِيهَا عَلَى غَيْرِنَا كُتِبَ وَ كَأَنَّ الْحَقَّ فِيهَا عَلَى غَيْرِنَا وَجَبَ وَ كَأَنَّ الَّذِي نَرَى مِنَ الْأَمْوَاتِ سَفْرٌ عَمَّا قَلِيلٍ إِلَيْنَا رَاجِعُونَ نُبَوِّئُهُمْ أَجْدَاثَهُمْ وَ نَأْكُلُ تُرَاثَهُمْ كَأَنَّا مُخَلَّدُونَ بَعْدَهُم
▫️گويى مرگ در دنيا بر غير ما نوشته شده،
▫️گويى حق بر غير ما واجب گشته،
▫️گويى اين مردگانى را كه مىبينيم مسافرانى هستند كه به زودى به سوى ما باز مىگردند،
▫️آنها را در قبرشان مىگذاريم و ميراث آنها را مىخوريم و گويى بعد از آنها جاودان هستيم.(4)
✅و نيز خنده و شادى در برابر افراد محزون و غصهدار صحيح نيست
🌸امام حسن عسكرى عليه السلام فرمود:
لَيْسَ مِنَ الْأَدَبِ إِظْهَارُ الْفَرَحِ عِنْدَ الْمَحْزُونِ
▫️از ادب انسانى دور است كه انسان در برابر افراد محزون اظهار شادى كند.(5)
مانند بر پانمودن مراسم جشن و شادى در برابر افراد ماتم زده و عزادار.
🍀گر لب پرخنده دارى شادمان باش ولى
ترك شادى كن چو ديدى چشم گريان كسى
8️⃣مجالس خوشگذرانى
يكى از شيوههاى ترويج فرهنگ ابتذال، فساد و تباهى، برگزارى مجالس لهو و خوشگذرانى است
افراد خود باختهاى كه روح تقليد از فرهنگ غرب دارند، مجالس عيش و فساد برگزار مىكنند و يا در چنين مجالسى شركت مىكنند تا لحظاتى چند در عالم خوشگذرانى و بىخيالى باشند،
مجالسى كه با لهو و لعب آهنگهاى مبتذل و احياناً رقص و پايكوبى و مفاسد ديگر، همراه است.
9️⃣شادى در مصيبت مظلومان
حق و باطل، هميشه بودهاند
و هميشه مظلومانى در تاريخ به دست ظالمان و ستمگران كشته شدهاند
و بزرگترين ظلم تاريخ، ظلم به اهلبيت عليهم السلام و شهادت جانسوز سالار شهيدان امام حسين عليه السلام و ياران باوفايش بود.
بنىاميه، آل زياد و آل مروان به جاى اينكه اشكى بريزند و ناراحت و متأثر باشند، از اين جنايت بزرگ تاريخ، شادى كردند.
🌸 در فرازى از زيارت عاشورا آمده است:
وهذا يَومٌ فَرِحَتْ بِهِ آلُ زِيادٍ وآلُ مَرْوانَ
▫️روز عاشورا روزى استكه آل زياد و آل مروان شادى كردند و سوت و كف زدند و با شادى و سرور خود رضايت و ارتباط خود را با اين فاجعه تاريخى به تماشا گذاشتند و لعن و نفرين ابدى را مستحق خود ساختند،
♦️امروز هم اگر ظلمى در هر جاى جهان صورت بگيرد و كسى به آن ظلم، خشنود و شادمان باشد، شريك ظلم خواهد بود.
****
⭕️پی نوشت
1 . ميزان الحكمه، ج 3، ص 463.
2 . همان.
3 . بحارالانوار، ج 77، ص 88.
4 . نهج البلاغه فيض الاسلام، قصار 122.
5 . بحارالانوار، ج 78، 374.
@hal_khosh
🔵 #شادی_مومنانه (44)
✅#شادى_هاى_ناپسند(قسمت چهارم )
🔟شادى بر مخالفت از فرمانهاى پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم
🔹يكى از شادىهاى ناپسند، شادى بر مخالفت از فرمان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم است كه بارها در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم، توسط مسلمان نمايان و منافقان انجام مىگرفت.
🌸قرآن كريم در اين باره مىفرمايد:
فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلافَ رَسُولِ اللَّهِ وَ كَرِهُوا أَنْ يُجاهِدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ...
▫️تخلّف جويان (از جنگ تبوك) از مخالفت با رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم خوشحال شدند و كراهت داشتند كه با اموال و جانهاى خود در راه خدا جهاد كنند.(1)
🌸قرآن كريم در ادامه آيات قبل، به آنها مىفرمايد:
فَلْيَضْحَكُوا قَلِيلًا وَ لْيَبْكُوا كَثِيراً جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ
▫️آنها بايدكمتر بخندند و بسيار بگريند،
▫️اين جزاى كارهايى است كه انجام مىدادند.(2)
🔸گريه بهخاطر اينكه آنها همه پلهاى بازگشت را پشت سر خود ويران كردهاند و تيرهروزى و بدبختى را براى خود خريدهاند.
البته اين گونه مخالفتها، نافرمانىها و كارشكنىها در زمان ائمه معصومين عليهم السلام نيز وجود داشته و امروزه هم كم نيستند آنها كه فرمانهاى ولايت فقيه را ناديده مىگيرند و بركارشكنىها ادامه مىدهند و از كارهاى پليد خود، مسرورند.
1️⃣1️⃣ شادى مستانه به خاطر مال و ثروت
🔹صرْف داشتن مال و ثروت، ارزش و افتخار محسوب نمىشود، مهم نحوه استفاده از مال و ثروت است،
اگر در مسير صحيح و درست استفاده شود و دارنده آن به دارايى خود مغرور نشود، ارزش دارد.
🌸قرآن كريم درباره قارون مىفرمايد:
إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى فَبَغى عَلَيْهِمْ وَ آتَيْناهُ مِنَ الْكُنُوزِ ما إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنُوأُ بِالْعُصْبَةِ أُولِي الْقُوَّةِ ...
قارون از قوم موسى بود، اما بر آنان ستم كرد؛
ما آن قدر از گنجها به او داده بوديم كه حمل كليدهاى آن براى يك گروه زورمند مشكل بود!(3)
🔹قارون، به جاى اينكه از اين همه ثروت، در مسير صحيحى استفاده كند، مغرورانه مىگفت: «اين ثروت را به وسيله دانشى كه نزد من است به دست آوردهام».
و مال و ثروت خود را به رخ مردم مىكشيد و خودنمايى مىكرد تا اينكه قومش به او گفتند:
... لا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْفَرِحِينَ
▫️اين همه شادى مغرورانه مكن كه خداوند شادى كنندگان مغرور را دوست نمىدارد.(4)
🌸قرآن كريم در آيه ديگر درباره افراد كم ظرفيت مىفرمايد:
وَ لَئِنْ أَذَقْناهُ نَعْماءَ بَعْدَ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ ذَهَبَ السَّيِّئاتُ عَنِّي إِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُورٌ
▫️واگر بعد از شدّت و رنجى كه به او رسيده، نعمتهايى به او بچشانيم، مىگويد: «مشكلات از من برطرف شد، و ديگر باز نخواهد گشت!» و غرق شادى و غفلت و فخرفروشى مىشود.(5)
2️⃣1️⃣شادى به خاطر پيروزىهاى كاذب
🔹گاهى بعد از پيروزى و شكستهاى ورزشى، تخريبهايى توسط طرفداران تيمها در سطح شهر انجام مىشود و ديوانهوار به مراكز عمومى حمله مىكنند و گاهى طرفداران دو تيم شركت كننده در مسابقه، به زد و خوردهاى خونين مىپردازند.
3️⃣1️⃣رقص
🔸از شادىهاى ناروا، شادى به خاطر رقص است كه نوعا همراه با مفاسد و گناهان ديگر است؛ مانند استفاده از غنا و موسيقى، اختلاط محرم و نامحرم، لهو و لعب و ...
****
⭕️پی نوشت
1 . سوره مبارکه توبه آیه 81.
2 . سوره مبارکه توبه آیه 82.
3 . سوره مبارکه قصص آیه 76.
4 . سوره مبارکه قصص آیه 76.
5 . سوره مبارکه هود آیه 10.
@hal_khosh
🔵 #شادی_مومنانه (45)
✅#شادى_هاى_ناپسند(قسمت پنجم )
4️⃣1️⃣ كف و سوت
🔹يكى از سنّتهاى غلط كه در زمان جاهليت بوده و هم اكنون نيز در برخى از مجالس و اجتماعات، به جاى تكبير و صلوات، استفاده مىشود،
🔸«سوت و كف زدن» است كه در زمان جاهليت، اين نوع عمل، نوعى عبادت محسوب مىشد؛ 👈چنانچه قرآن كريم از اين سنّت جاهلى، چنين ياد مىكند:
وَ ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكاءً وَ تَصْدِيَةً ...
▫️نماز آنها در كنار خانه خدا چيزى جز سوت كشيدن و كف زدن نبود.(1)
5️⃣1️⃣كارناوال (كاروان شادى)
🔹يكى از سنتهاى شادى رايج در غرب «كارناوال يا كاروان شادى» است كه دستهاى از مردان و زنان با جامههاى مختلف و رنگارنگ با ماسك يا بدون آن در روزهاى جشن و شادمانى در خيابانها به راه مىافتند و با بازىها و حركات و آوازهاى مختلف، موجب تفريح و شادمانى بينندگان مىگردند. (2)
🔹اين سنّت به تقليد از كشورهاى غربى، گاهى در ايران برگزار شده و مىشود كه اوّلين بار در 24 اسفند سال 1311 به مناسبت تولد شاه معدوم، بر حسب تشويق سرلشكر «آيرم» رئيس شهربانى، علاوه بر جشن و چراغانى، مقدمات كارناوال فراهم گرديد و مردم تهران هم در اين كار شركت نمودند و در پيشاپيش كارناوال شادى، هيكل «چارلى چاپلين» قرار داده شده بود كه مسخرگى مىكرد بعد از آن يك دسته با ماسك، به اشكال مختلف ساز مىزدند و مىرقصيدند! (3)
🔸متأسفانه اين سنّت غربى بعد از انقلاب اسلامى نيز توسط غربزدگان به عنوان «كاروان شادى» گاهى در بعضى از شهرها و مناطق كشور همچون برخى از كاروانهاى عروسى برگزار مىشود.
🔸 و در ايام اللّه دهه فجر نيز گاهى به بهانه جشن پيروزى انقلاب، كاروانهايى با رقص و آواز، به راه مىافتند و افراد آن چنانى را دور خود جمع مىكنند.
▪️آيا اين نوع از حركتها مىتواند به مردم ارزشهاى اسلامى و انقلابى را القا كند؟
▪️آيا اين حركتها مىتواند در مردم احساس وظيفه نسبت به دين و ارزشهاى آن ايجاد نمايد؟
♦️بايد گفت: اينها ابتذال و تسامح فرهنگى است، نه جشن و شادى اسلامى.
6️⃣1️⃣شادىهاى نامعقول
🔹برخى از شادىها معقول نيست و نمىتواند به انسان رشد دهد. به چند نمونه از آنها اشاره مىشود:
جشن گوجه فرنگى هر ساله در كلمبيا و اسپانيا برگزار مىشود،
▪️در اين مراسم كه با موسيقى محلى آغاز مىشود، صدها نفر از كشاورزان، بيش از 30 دقيقه به سوى يكديگر گوجه فرنگى پرتاب مىكنند. (4)
🔸جشن عجيبى همه ساله در روستاى دامى، نزديك شهر «شيملا» ى هند برگزار مىشود.
▪️در اين جشن شركت كنندگان به 2 گروه تقسيم مىشوند و به سوى يكديگر سنگ پرتاب مىكنند و در نهايت گروهى كه مجروحان كمترى داشته باشد، برنده مسابقه است.
گفته مىشود اين جشن صد سال قدمت دارد. (5)
🔹در برخى از كشورها جشنى به نام جشن آب وجود دارد كه هرساله برگزار مىشود و در آن تعداد بسيارى زخمى يا كشته مىشوند.
▪️گاوبازى كه در اسپانيا و روم، گاوها را به جان يكديگر مىاندازند و از درگيرى آنها لذّت مىبرند
و گاهى افرادى را به جنگ آنها مىاندازند تا در حمله گاوها كشته يا مجروح شوند.
اين حركت حيوانى، «دياتور» نام دارد.
🔷در فرهنگ «دكتر معين» آمده است «دياتور» كسى را مىگويند كه با انسان يا حيوانى درنده، پيكار كند.
▪️در روم قديم مرسوم بود كه غلامان و بردگان زندانى را در ميدانهاى عمومى، با جانوران درنده كه به وسيله مردم روم تربيت شده بودند، به مبارزه وادار مىكردند (6) و از كشته شدن آنها لذت مىبردند.
جشن پرتقال و جشن خنده نيز از اين نوع جشنها هستند.
****
⭕️پی نوشت
1 . انفال/ 35. تفسير نمونه، ج 7، ص 158.
2 . فرهنگ فارسى، دكتر معين، ج 3، ص 2817.
3 . لغت نامه دهخدا، حرف ك، كارناوال.
4 . روزنامه جمهورى، 19/ 3/ 1384، ص 5.
5 . روزنامه جام جم، 11/ 9/ 1383، ص 4.
6 . فرهنگ معين، ج 3.
@hal_khosh