🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (20)
✅راههاى درمان غم و اندوه (13)
1️⃣3️⃣شستن سر با سدر
🔸شستن سر به ويژه با سدر نقش بسزائى در رفع حزن دارد
🌸نقل شده است : روزى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم غمناك گرديد، جبرئيل از جانب خدا بر او امر كرد كه سر خود را با سدر بشويد.
«مرحوم حاج شيخ عباس قمى» شستن سر با گل ختمى را نيز براى رفع حزن، مفيد دانسته است. (1)
2️⃣3️⃣ شستن لباس
شستن لباس و پوشيدن لباس تميز نقش بسزائى در رفع حزن و اندوه دارد. 🌸امام على عليه السلام فرمود:
غَسْلُ الثِّيَابِ يَذْهَبُ بِالْهَمِّ وَ الْحُزْنِ
▫️شستن لباس، غم و اندوه را بر طرف مىسازد.(2)
🌸و در روايت ديگر فرمود:
الَنَّظيفُ مِنَ الْثِّيابِ يُذْهِبُ الْهَمَّ وَ الْحُزْن
▫️لباس تميز پوشيدن، غم و غصّه را از بين مىبرد.(3)
3️⃣3️⃣استفاده از خوردنىهاى نشاط آور
🔹استفاده از بعضى خوردنىها غمزداست مثلًا انگور و بعضى از ميوهها به جهت تسكين اعصاب و ايجاد نشاط در حد خود مىتواند رفع حزن نمايد.
🌸امام صادق عليه السلام فرمود:
يكى از پيامبران از غم و غصه به خدا شكايت كرد، خداوند به او امر نمود كه انگور بخورد. (4)
و در بعضى از روايات وارد شده كه براى رفع غم، انگور سياه بخوريد. (5)
🌸در روايتى آمده است كه خداوند به حضرت نوح دستور داد كه انگور سياه بخورد تا اندوهش برطرف شود (6)
🌸و در برخى روايات آمده است خوردن عسل غم را مىزدايد. (7)
4️⃣3️⃣پرهيز از يادآورى غمها و غصهها
🔸اكثر افرادى كه شاد نيستند، مهارتى در شمارش موهبتهاى زندگى ندارند، امّا مىتوانند با سرعت مشكلات و نگرانىها را بشمارند.
فهرست كردن مشكلات، رنجها و غمها هنر نيست.
▫️كيست كه در زندگانى مشكل و رنجى نداشته باشد البته بىخيالى و بىفكرى هم ناپسند است و تدبير، آينده نگرى و دور انديشى، مطلوب مىباشد.
امّا اين كجا و تهيّه ليستى از غصهها، ناكامىها و كاستىها و ارائه آن به اين و آن و غمنامه سرودن و رنجنامه نوشتن و خواندن آنها كجا؟!
بعضى پيوسته كمبودها و ضعفهاى خود را مطرح مىكنند
و برخى دايما چيزى به نام «افسردگى، بى حوصلگى و نااميدى» را به خود تلقين مىكنند.
🔹اينكه كسى خود را داراى مشكلاتى همچون «اضطراب، نگرانى، ضعف اعصاب، نداشتن روحيّه» و ... معرفى يا وانمود كند، هيچ مايه افتخار (8) نيست.
نااميدى و اضطراب، يك بيمارى روحى است.
افسردگى و پوچگرايى، يك آفت و عيب است.
🔸اينكه ديگر پُز دادن ندارد كسى با قيافه گرفتن و با اداى متجدد بودن، بگويد: بنده ناراحتى اعصاب دارم، روحم افسرده است، اصلًا زندگى برايم بى معنا شده است، حوصله با مردم جوشيدن را ندارم، به پوچى رسيدهام، نمىتوانم تصميم بگيرم و ...
پس اراده، همّت، قدرت انتخاب و نيروى جنگيدن با مشكلات و روحيّه اميدوارى در اوج سختىها و بنبستهاست كجا رفته است؟
چرا هدفدارى، نشاط و اميدوارى به خود تلقين نمىكنيد؟ چرا غمنامه مىخوانيد. (9)
#داستان : مردى خدمت امام صادق عليه السلام آمد و عرض كرد: پدر و مادرم به قربانت! مرا موعظه كن.
🌸امام صادق عليه السلام فرمود: اگر خداى تبارك و تعالى عهده دار روزى است، پس براى چه غم روزى را مىخورى؟
و اگر روزى قسمت شده است، چرا بايد حرص ورزيد؟
و اگر حساب حقّ است، جمع كردن مال چه فايدهاى دارد؟
و اگر عوض آنچه در راه خدا داده مىشود حق است، بخل ورزيدن براى چيست؟
و اگر كيفرى از آتش هست، گناه چه معنا دارد؟
و اگر مرگ حقّ است، شادى يعنى چه؟
و اگر نمايان بودن كارها بر خداوند متعال حقّ است، حيله و مكر براى چيست؟
و اگر گذشتن از صراط، حقّ است، به خود باليدن براى چيست؟
و اگر همه چيزها به قضا و قدر الهى است، اندوه براى چيست؟
و اگر دنيا فانى است، دلبستگى به آن براى چيست؟
**************
⭕️پی نوشت
1 . نزهة النواظر، محدث قمى، بحث حزن.
2 . بحار الانوار، ج 10، ص 91.
3 . وسائل الشيعه، ج 3، ص 346.
4 . بحار الانوار، ج 76، ص 323.
5 . بحار الانوار، ج 76، ص 84؛ شيخ عباس قمى، نزهة النواظر.
6 . همان، ج 83، ص 9.
7 . همان، ج 66، ص 391.
8. غم و شادى در سيره معصومين عليهم السلام، 1جلد، فتيان - قم - ايران، چاپ: 1، 1393 ه.ش.
9 . از همدلى تا همراهى، ج 3 ص 20.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (21)
✅غمهاى پسنديده (1)
🔹حزنى كه انسان را متوجه خدا، آخرت و مسئوليّتهاى شرعى و اجتماعى كند، پسنديده است.
▪️حزن از اين كه چرا در انجام تكاليف كوتاهى كردهايم چرا گناه كرده و ...
🔸انسان عاقلى كه مرتكب گناهى شده، اگر متوجّه شود اين عمل موجب شده كه سعادت آخرت را از دست بدهد. در حالى كه مىتوانست با انجام دادن كار ديگرى سعادت دنيا و آخرت را كسب كند، محزون مىشود.
🔸اين گونه حزنها اگر به حّد افراط نرسد مطلوب است. امّا اگر اين حزنها به حدّى برسد كه انسان را از كار و زندگى باز دارد و باعث شود كه فرد تكاليف شرعى خود را انجام ندهد، هيچ فايدهاى ندارد.
🔸غم و غصهاى كه موجب شود انسان در زندگى نتواند درس بخواند، عبادت كند، به اجتماع خدمت كند و ساير فعاليتهاى مطلوب را انجام دهد، چه فايدهاى دارد.
🔹بنابراين حزن هم تا اندازهاى مىتواند مطلوب باشد و آن زمانى است كه انسان را وادار به جبران گذشته نمايد و تكاليف و كارهاى خيرى كه باعث سعادت آخرت او مىشوند انجام دهد.
👈در اينجا به برخى از آنها شاره مىشود:
1️⃣غم بى توشه بودن
▪️يكى از غمهاى سازنده، غم آماده نبودن براى سفر آخرت است.
🌸امام صادق عليه السلام مردى را ديد كه در سوگ فرزندش، سخت بى تابى مىكرد. به او فرمود:
يَا هَذَا جَزِعْتَ لِلْمُصِيبَةِ الصُّغْرَى وَ غَفَلْتَ عَنِ الْمُصِيبَةِ الْكُبْرَى لَوْ كُنْتَ لِمَا صَارَ إِلَيْهِ وَلَدُكَ مُسْتَعِدّاً لَمَا اشْتَدَّ عَلَيْهِ جَزَعُكَ فَمُصَابُكَ بِتَرْكِكَ الِاسْتِعْدَادَ لَهُ أَعْظَمُ مِنْ مُصَابِكَ بِوَلَدِك
▫️اى شخص داغديده! به خاطر مصيبت كوچكتر بى تابى مىكنى و از مصيبت بزرگتر، غفلت دارى،
▫️اگر براى آن راهى كه فرزندت بدان راه رفت، آماده بودى، هرگز براى او اين چنين بى تابى نمىكردى و عدم آمادگى تو براى آن سفر، مصيبتش بزرگتر است ازمصيبت ازدست دادن فرزندت.(1)
2️⃣احساس عدم ترقى
🔹بسيارى از افرادى كه غم و اندوه پيدا مىكنند، براى «احساس عدم ترقى» است. فكر مىكنند ترقى نكردهاند و بر اين باورند كه از قافله دور مانده و دوستانشان پيشرفت كردهاند اين احساس، موجب غم و اندوه آنها شده است.
🍃ما و مجنون همسفر بوديم در ميدان عشق
او به منزلها رسيد و ما هنوز آوارهايم
***
🍃هفت شهر عشق را عطّار گشت
ما هنوز اندر خم يك كوچه ايم
🔸اگر غم و غصّه، زمينه تلاش و كوشش باشد، مىتواند ممدوح باشد؛
🌸چنانچه امام على عليه السلام فرمود:
مَن عَلَت همَّتُهُ طالَت هُمُومُه
▫️هر كه همت بلند دارد، اندوهش طولانى است.(2)
بسيارى از پيشرفتها معلول همين نوع از غم و اندوه بوده است، غمى كه به دنبال آن شوق، حركت و تلاش باشد.
3️⃣غم از دست دادن استعدادها و سرمايهها
🔹يكى از غمهاى مقدس، غم از دست دادن سرمايه عمر و هدر رفتن وقتهاست. در حديث قدسى آمده است:
يَا ابْنَ آدَمَ فِي كُلِّ يَوْمٍ تُؤْتَى بِرِزْقِكَ وَ أَنْتَ تَحْزَنُ وَ يَنْقُصُ مِنْ عُمُرِكَ وَ أَنْتَ لَا تَحْزَنُ تَطْلُبُ مَا يُطْغِيكَ وَ عِنْدَكَ مَا يَكْفِيك
▫️اى بنىآدم! در هر روز، روزيت مىرسد و تو محزون مىشوى و از عمرت كاسته مىشود ولى محزون نمىگردى؟ چيزى را طلب مىكنى كه موجب طغيان و نافرمانيت مىشود، در حالى كه به اندازه كفايت دارى.(3)
🌸و در روايتى از امام سجاد عليه السلام نقل شده فرمودند: بنى آدم در هر روز سه مصيبت دارد كه از آنها عبرت نمىگيرد و اگر عبرت بگيرد، تحمل مصايب و مشكلات دنيا بر او آسان مىشود.
🔴مصيبت اوّل او اين است كه هر روز از عمرش كاسته مىشود ولى ناراحت نيست، در حالى كه اگر نقصانى در مالش وارد شود، غمگين مىشود با اينكه مال دوباره به دست مىآيد امّا عمر ديگر به دست نمىآيد.
🍃امام خمينى (ره) در اين زمينه شعر زيبايى دارند:
افسوس كه عمر در بطالت بگذشت
با بار گنه بدون طاعت بگذشت
فردا كه به صحنه مجازات روم
گويند كه هنگام ندامت بگذشت
🔴دوّم اينكه: روزيش را كاملًا مىگيرد، اگر حلال باشد حساب مىشود و اگر حرام باشد عقاب مىگردد و او به فكر حساب نيست.
🔴سومين مصيبت- كه از همه آنها مهمتر است- اين است كه: هر روزى كه از عمرش مىگذرد، يك مرحله به آخرت و قيامت نزديك مىشود و او نمىداند بهشتى است يا جهنمى. (4)
****************
⭕️پی نوشت
1-امالى صدوق، ص 358؛ عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 5.
2 . تحريرالمواعظ، ص 130.
3 . بحارالانوار، ج 70، ص 167.
4 . ميزان الحكمه، ج 6، ص 37. و ج 5/ 452.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (23)
✅غمهاى پسنديده (2)
4️⃣غم دورى از امام زمان عليه السلام
🔸يكى از غمهاى معنوى و مقدّس، غم فراق و دورى از امام زمان عليه السلام است كه در بسيارى از دعاها همچون دعاى ندبه، فرج و زيارت آل يس و عهد آمده است و جزو وظايف منتظران حضرت در زمان غيبت است،
چنين غمى مىتواند در انسان تحول ايجاد كند؛
🔹زيرا كسى كه در فراق و دورى حضرت محزون است، همواره به ياد آن حضرت است و خود را براى ظهورش آماده مىسازد و فكر و ذكرش در مسير آن عزيز غايب از نظر است، چنين شخصى نمىتواند در مسير فساد گام بردارد.
🔸در يكى از فرازهاى «دعاى عهد» درباره غم فراق و دورى از امام زمان عليه السلام چنين آمده است:
اللّهُمَّ اكْشِفْ هذِهِ الْغَمَّةِ عَنْ هذِهِ اْلُامَّةِ بِحُضُورِه وَ عَجِّلْ لَنا ظُهُورَهُ
▫️خداوندا! برطرف ساز اين غم و گرفتگى را با حضور حضرت و تعجيل فرما از براى ما ظهور آن حضرت را.(1)
🍃گفته بودم چو بيايى غم دل با تو بگويم
چه بگويم كه غم از دل برود چون تو بيايى (2)
5️⃣حزن در خواندن قران
🌸پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
▫️إنَّ الْقُرْآنَ نَزَلَ بِالْحُزْنِ فَإِذَا قَرَأْتُمُوهُ فَابْكُوا فَإِنْ لَمْ تَبْكُوا فَتَبَاكَوْا
▫️قرآن با حزن نازل شده است، پس زمانى كه قرآن را مىخوانيد، گريه كنيد و اگر گريه هم نمىكنيد، با حالت گريه قرآن را بخوانيد.(3)
🌸امام على عليه السلام درباره يكى از صفات متقين مىفرمايد:
پرهيزكاران قرآن را شمرده، شمرده و با تدبر تلاوت مىكنند و با آن، جان خويش را محزون مىسازند و داروى درد خود را از آن مىگيرند. (4)
6️⃣ غم آخرت
🔹يكى از غمهاى شايسته «غم آخرت» است و رواياتى در اين زمينه وجود دارد كه به چند نمونه از آنها اشاره مىشود:
🌸 امامعلى عليه السلام در قسمتى از نامهاش به «عبداللّه بن عباس» مىفرمايد:
فَلْيَكُنْ سُرُورُكَ بِمَا نِلْتَ مِنْ آخِرَتِكَ وَ لْيَكُنْ أَسَفُكَ عَلَى مَا فَاتَكَ مِنْهَا
▫️بايد خوشحالى تو از چيزى باشدكه درطريق آخرت نايل شدهاى
▫️وتأسّف تو بايد از امورى باشد كه مربوط به آخرت است و تو از آنها محروم شدهاى.
▫️خلاصه غم تو بايد بر محروميتهاى معنوى و اخروى باشد.(5)
🌸امام على عليه السلام فرمود:
مَا بَالُكُمْ تَفْرَحُونَ بِالْيَسِيرِ مِنَ الدُّنْيَا تُدْرِكُونَهُ وَ لَا يَحْزُنُكُمُ الْكَثِيرُ مِنَ الْآخِرَةِ تُحْرَمُونَهُ
▫️چرا براى دستاوردهاى كم دنيا شاد مىشويد، ولى براى محروميتهاى بسيار اخروى ناراحت نمىشويد.(6)
🔸«جابربن عبداللّه انصارى» مىگويد: روزى امام باقر عليه السلام از خانه بيرون آمد تا اينكه به من برخورد نمود فرمود: اى جابر من محزون و غمگين هستم.
عرض كردم: قربانت گردم! براى چه چيزى غمگين هستى؟ آيا براى دنياست؟
🌸حضرت فرمود: «نه براى آخرت محزون هستم.
اى جابر! كسى كه ايمان خالص در قلبش باشد، ديگر به فكر دنيا و زينت دنيا نيست.» (7)
*****************
⭕️پی نوشت
1 . مفاتيح الجنان، دعاى عهد.
2 . سعدى.
3 . جعفر الهادى، القرآن مىاحاديث الرسول الاعظم، ص 99؛ مستدرك، ج 1، ص 294.
4 . نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه همام 1932.
5 . همان، نامه 22؛ بحارالانوار، ج 75، ص 8.
6 . ابن ابى الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 19، ص 288.
7. تحف العقول، ص 208.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (24)
✅غمهاى پسنديده (3)
7️⃣شركت در نماز ميّت
🔹ابوذر (ره) مىگويد: پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم به من فرمود:
صَلِّ عَلَى الْجَنَائِزِ لَعَلَّ ذَلِكَ أَنْ يَحْزُنَكَ
▫️بر اموات نماز بگذار، شايد آن نماز گزاردن بر اموات، تو را محزون نمايد.(1)
8️⃣ياد مرگ
🔸از بهترين عوامل رفع حزن و اندوه، ياد مرگ است؛ زيرا با ياد مرگ، انسان به ناپايدارى مظاهر دنيا اذعان نموده و غبار غم از دل اش زدوده مىشود.
🌸پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
أَكْثِرُوا ذِكْرَ الْمَوْتِ وَ يَوْمَ خُرُوجِكُمْ مِنَ الْقُبُورِ وَ قِيَامَكُمْ بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ تُهَوَّنُ عَلَيْكُمُ الْمَصَائِب
▫️بسيار به ياد مرگ و زمان خارج شدن از قبرها و روز محشر باشيد تا تحمّل مصايب براى شما آسان شود.(2)
9️⃣ ياد مصايب پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم
🔹يكى از عوامل تسكين آلام و دردهاى روحى انسان، توجه به غم و غصه الگوهاى جاويدان بويژه مصايب پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم است.
🌸امام صادق عليه السلام فرمود:
إِذَا أُصِبْتَ بِمُصِيبَةٍ فَاذْكُرْ مُصَابَكَ بِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه و آله و سلم فَإِنَّ النَّاسَ لَنْ يُصَابُوا بِمِثْلِهِ أَبَدا
▫️زمانى كه مصيبتى براى شما پيش آيد، مصيبت پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم را به ياد آوريد؛ زيرا مردم مصيبتى مانند مصيبت او رانديده اند.(3)
🔟 غم فقر و گرفتارى ديگران
🔸يكى از غمهاى پسنديده غم فقر و گرفتارى ديگران است
🔹در احاديث چنين عملى مورد تأييد قرار گرفته و نشانه هاى مؤمن قلمداد شده است.
🔸شخص مؤمن از اين منظر كسى استكه همواره نگران سرنوشت ديگران و اندوهناك كاستىهاى آنان است .
🔹چنين كسى كه غم نام و مال خود را ندارد و نگران سود و زيان شخصى خود نيست، بلكه چون خود را بخشى از پيكره اجتماعى مىداند خويشتن را در برابر سرنوشت آن، مسئول مىشناسد.
🔸او هرگز در پى آن نيست كه گليم خود را از آب بيرون بكشد، بلكه برآن است تا غريق را برهاند .
🔹چنين كسى همواره اندوهناك و نگران است، امّا اين نگرانى عميق او با نگرانىهاى روزمره بسيار متفاوت است.
🔸او به دليل آگاهى نسبت به ديگران و احساس مسئوليت شديد، نمىتواند خود را به شادىهاى گذرا بسپارد و از عمق اندوه خود بكاهد.
🍃هرآن دل راكه سوزى نيست دل نيست
دل افسرده غير از مشت گل نيست
الهى! سينه اى ده آتش افروز
در آن سينه دل و آن دل همه سوز (4)
🔸امام على عليه السلام از ديدن رنج و زحمت مردم، رنج مىبرد و خود را شريك غم آنها مىدانست و مىفرمود:
أَ أَقْنَعُ مِنْ نَفْسِي بِأَنْ يُقَالَ هَذَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ لَا أُشَارِكُهُمْ فِي مَكَارِهِ الدَّهْر
▫️آيا به همين مقدار قانع باشم كه به من اميرالمؤمنين بگويند و بس! امّا با آنان در سختىهاى روزگار شركت نكنم و پيشوا و مقتدايشان در تلخىهاى روزگار نباشم.(5)
*********
⭕️پی نوشت
1 . مجموعه ورام، ج 1، ص 288.
2 . بحار الانوار، ج 10، ص 95؛
3 . بحارالانوار، ج 66، ص 398.
4 . شعر از: وحشى كرمانى.
5 . بحارالانوار، ج 33، ص 473.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (25)
✅غمهاى پسنديده (4)
1️⃣1️⃣غم مسلمين
🔸يكى از غمهاى پسنديده، «غم شكست مسلمانان» است كه كم و بيش براى مسلمانان در تاريخ اسلام بوده است.
🔹يكى از اين غمها، غم مسلمانان در جنگ احد بود كه به دنبال نافرمانى از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و رها كردن تنگه عينين كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم به نگهبانى و مراقبت از آن توصيه فرموده بوده روى داد.
🌸قرآن كريم در اين زمينه مىفرمايد:
إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَلى أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ فَأَثابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍّ لِكَيْلا تَحْزَنُوا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا ما أَصابَكُمْ
▫️(به خاطر بياوريد) هنگامى را كه از كوه بالا ميرفتيد؛ و جمعى در وسط بيابان پراكنده شدند؛ و از شدت وحشت،) به عقب ماندگان نگاه نمىكرديد، و پيامبر از پشت سر، شما را صدا مىزد.
🔹سپس اندوهها را يكى پس از ديگرى به شما جزا داد؛ اين بخاطر آن بود كه ديگر براى از دست رفتن (غنايم جنگى) غمگين نشويد، و نه بخاطر مصيبتهايى كه بر شما وارد مىگردد.(1)
🔸غم شكست، غم از دست دادن جمعى از افسران و سربازان شجاع، غم مجروحان، غم شايع شدن شهادت پيامبر و ...
🔹امروزه نيز مسلمانان واقعى نمىتوانند در برابر شكستها و آشفتگى امور مسلمانان قتل و غارت كشورهاى اسلامى بى تفاوت باشند و درد و غم مسلمانان را درد و غم خود مىدانند.
2️⃣1️⃣ غم مظلومان
🔹يكى از غمهاى سازنده و با ارزش، «غم مظلومان» است.
🔸در زندگى امام على عليه السلام و ديگر معصومان عليهم السلام، موارد زيادى ديده مىشود كه براى دفاع از مظلومان، غمگين و غصهدار مىشدند .
🔹هنگامىكه حضرت على عليه السلام شنيد كه به يك زن ذمى، ظلم شده، بسيار ناراحت شد و فرمود:
وَ لَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ كَانَ يَدْخُلُ عَلَى الْمَرْأَةِ الْمُسْلِمَةِ وَ الْأُخْرَى الْمُعَاهِدَةِ فَيَنْتَزِعُ حِجْلَهَا وَ قُلُبَهَا وَ قَلَائِدَهَا وَ رُعُثَهَا مَا تَمْتَنِعُ مِنْهُ إِلَّا بِالاسْتِرْجَاعِ وَ الِاسْتِرْحَامِ ثُمَّ انْصَرَفُوا وَافِرِينَ مَا نَالَ رَجُلًا مِنْهُمْ كَلْمٌ وَ لَا أُرِيقَ لَهُمْ دَمٌ فَلَوْ أَنَّ امْرَأً مُسْلِماً مَاتَ مِنْ بَعْدِ هَذَا أَسَفاً مَا كَانَ بِهِ مَلُوماً بَلْ كَانَ بِهِ عِنْدِي جَدِيراً
▫️به من خبر رسيده است كه مردى از آنان به يك زن مسلمان و يك زن غير مسلمانى كه در پناه اسلام جان و مالش، محفوظ بوده، هجوم برده و خلخال و دستبند و گردنبند و گوشوارههاى آنها را از تنشان بيرون آورده است در حاليكه آنها هيچ وسيلهاى براى دفاع جز گريه و التماس كردن نداشتهاند.
▫️اگر از چنين حادثه دلخراش، مرد مسلمان از شدّت تأسّف بميرد، مورد ملامت نخواهد بود بلكه در نظر من مرگ براى انسان مسلمان به جهت تأثّر از اين فاجعه، امرى است شايسته.(2)
🔸اين كلام، صرف اظهار تأسّف مانند اظهار تأسّفهاى صورى كه بعضا ديگران هم در برابر حوادث مشابه مىكنند، نيست بلكه اظهار تأسف حضرت، از سر سوز و درد است.
او نمىخواهد با سخنانش موقعيتى در جامعه براى خود باز كند،
▫️زيرا كسى احتياج به باز كردن موقعيت در جامعه دارد كه شهرت اجتماعى محبوبيت در ميان مردم را هدف زندگى خود قرار داده باشد
▫️و ما مىدانيم اينگونه هدفگيرىها وتفكرات كودكانه پستتر از آن مىباشد كه امام على عليه السلام را به دنبالش باشد.
▫️وانگهى راه باز كردن موقعيت در جامعه نياز به سازشكارىها و بازى گرىهاى سياسى معمولى است كه روح امام على عليه السلام از آنها بيزار است.
***************
⭕️پی نوشت
1 . آل عمران/ 153.
2 . نهج البلاغه، خطبه 27.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (26)
✅غمهاى پسنديده (5)
3️⃣1️⃣غمهايى كه بخاطر هم سنخ بودن به انسان مىرسد
🔸گاهى غم و اندوه، به طور مبهم به انسان دست مىدهد،
مثلًا انسان مىگويد دلم گرفته، مىخواهم گريه كنم، نمىدانم چرا شاد نيستم و ...
🔹 شايد يكى از علل اين نوع از غمها، مسأله سنخيت افراد است كه حزن و غمشان يكى مىشود، مانند مادرى كه با خنده فرزندى، مىخندد و با گريه او محزون مىشود وگاهى با فاصله مكانى، چنين حزنى براى انسان ايجاد مىشود.
🔸شخصى به امام رضا عليه السلام عرض كرد: گاهى بر انسان غمى عارض مىشود و نمىداند سبب آن چيست.
🌸حضرت فرمود:
اگر چنين حزنى بر انسان عارض شود، بايد بداند كه برادر دينى اش غمگين است و متقابلًا آنجايى كه شادى بى علت بر انسان عارض مى شود، نشانه شادى اوست.(1)
🔸«جابر جعفى» نيز مىگويد: در محضر امام صادق عليه السلام بودم كه ناگهان حالت گرفتگى و حزن پيدا كردم.
به حضرت عرض كردم: قربانت گردم! چه بسا بدون دليل محزون مىشوم به طورى كه خانواده و دوستانم از چهرهام مىفهمند كه غمگين هستم.
🌸حضرت فرمود:
بله اى جابر! خداوند مؤمنين را از طينت بهشتى آفريده و با هم سنخيت دارند؛
اگر يكى از آنها محزون شود، ديگرى هم محزون مىشود.(2)
🔸 «ابوبصير» مىگويد: به حضور امام صادق عليه السلام رسيدم و عرض كردم: فدايت گردم! يابن رسول اللّه! گاهى محزون مىشوم بدون آنكه علت آن را بدانم. امام فرمود:
اين حزن و شادى از ناحيه ما به شما مىرسد. آنگاه كه حزن و شادى به ما رخ مىدهد، به شما هم سرايت مىكند.(3)
4️⃣1️⃣محزون بودن در حزن ائمه عليه السلام
🔹يكى از غمهاى شايسته، محزون بودن در حزن ائمه معصومين عليهم السلام مىباشد.
🌸 امام صادق عليه السلام فرمود:
نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبيحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبَادَةٌ
▫️نفس محزون به جهت ظلمى كه به ما اهل بيت شده، تسبيح و غصهاش براى ما عبادت محسوب مىشود. (4)
🌸امام رضا عليه السلام به «ريّان بن شبيب» فرمود:
انْ سَرَّكَ أَنْ تَكُونَ مَعَنا فِى الدَّرَجاتِ الْعُلى فَاحْزَنْ لِحُزْنِنا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنا
اگر دوست دارى در درجات عاليه بهشت با ما باشى، محزون باش به حزن ما و شاد باش به شادى ما.(5)
🔹«سيد بن طاووس» در مقدمه «لهوف» مىگويد:
اگر نبود امتثال امر و دستور ائمه عليهم السلام كه در عزاى امام حسين عليه السلام، لباس سياه بر تن و عزادارى كنيم،
جاى داشت در مقابل فيض بزرگ شهادت و وصال به حق، لباس شادمانى و سرور بر تن كنيم.(6)
**************
⭕️پی نوشت
1-میزان الحکمه ، ج 74 ، ص227
2-بحارالانوار، ج 74 ، ص265
3-بحارالانوار، ج5 ، ص10
4-وسایل الشیعه ،ج 5، ص 393
5-وسایل الشیعه ، ج 5 ، ص286
6-لهوف ، ترجمه عقیقی بخشایشی ، ص 19
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (27)
✅راز تحمّل غمهاى بزرگ
🔹ظرفيّت و تحمّل انسانها نسبت به حوادث و ناگوارىها، مختلف است؛
🔸بعضى با كوچكترين مصيبت، قدرت تحمّل خود را از دست داده و به جزع و فزع مىپردازند.
🔸و بعضى تا حدى مىتوانند در برابر ناگوارىها و مصايب، تحمل نمايند.
▪️در اين ميان، گروهى آن چنان مقاوم هستند كه به راحتى از كوره حوادث بيرون نمىروند.
▪️حال سؤال اين است كه راز اين تحملها چيست؟
▫️ممكن است دوام دردها و ناگوارىها موجب خو گرفتن با درد و غم و عادى شدن آن باشد و به قول شاعر:
چو شد زهر، عادت مضرّت نبخشد
به مرگ آشنا كن به تدريج جان را
🔹همانطور كه دوام شادىها و لذتها، روح بى تفاوتى را در انسان ايجاد مىكند و انسان طعم شيرين آن را احساس نمىكند، مانند نعمت سلامتى و ... ممكن است راز اين تحملها فرا رفتن روح از تأثير عوامل غم باشد كه قطعا چنين روحى، به رشد و تكامل نيازمند است،
🔸اين رشد به صورت محدود از مرتاضهاى هندى ديده مىشود كه با رياضتها و تمرينهاى بسيار، مىتوانند ضريب تحمّل روحى خود را بالا ببرند.
🔹امّا آنچه به صورت مشروع و وسيع مطرح است، انبيا، اوليا و مؤمنان هستند كه با ارتباط مستمر و دايم با خداوند، مىتوانند از آن چنان توان روحى برخوردار باشند كه غمها و غصههاى فراوان، كوچكترين خللى در اراده و توان آنها وارد نسازد حتّى تلخى را زيبايى ببيند،
▫️همچون حضرت ايوب، پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم،
▫️حضرت على عليه السلام
▫️و زنهايى همچون حضرت زينب عليها السلام كه اسوههاى مقاومت و صبر و بردبارى بودند.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (28)
✅درد و بى دردى
🔹يكى از معيارهاى اصلى انسانيت «درد» داشتن و صاحب درد بودن است.
فرق انسان و غير انسان در اين است كه انسان صاحب درد است و يك سلسله دردها را دارد،
ولى غير انسان، حيوان باشد يا انسانهاى بى دردى كه روح انسانيت ندارند، صاحب درد نيستند،
🔸ابتدا اين مطلب مقدارى عجيب به نظر مىرسد چرا كه درد چيز بدى است و انسان بايد آن را از خود دفع كند و از بين ببرد پس چگونه ممكن است معيار انسانيت و ارزش، «درد» داشتن باشد، مگر درد مىتواند چيز خوبى باشد؟
🔹پاسخ اين است كه ميان «درد» و «منشأ درد» تفاوت وجود دارد؛
آنچه بد است وجود ميكروب و وجود بيمارى است كه منشأ درد مىشود، مثلًا زخمى در معده يا روده است كه انسان دردش را احسا مىكند، آنچه بد است وجود آن زخم در معده است
ولى درد، در عين اينكه انسان را ناراحت مىكند، موجب آگاهى و بيدارى براى انسان نسبت به خطرى كه جانش را تهديد مىكند مىباشد.
🔸وقتى سر انسان درد مىكند، اين درد حاكى از اين است كه در وجود انسان يك نوع بيمارى و ضايعهاى پديد آمده كه بايد هر چه سريعتر به فكر معالجه آن بود.
درست مانند عقربهاى كه ميزان و مقدار بنزين ماشين را نشان مىدهد.
و يا آمپرى كه درجه حرارت رادياتور ماشين رانشان مىدهد و اين نه تنها بد نيست بلكه خيلى خوب است، چون موجب توجه به خطر احتمالى مىشود.
🔸اگر درد در بدن انسان نمىبود و انسان احساس درد نمىكرد به دنبال رفع خطر و چاره جويى نمىرفت،
🔹پس اين درد است كه انسان را به فكر چاره جويى مىاندازد بنابراين، احساس درد، با آگاهى و بيدارى برابر است. مولوى در اين باره شعر جالبى دارد:
حسرت و زارى كه در بيمارى است
وقت بيمارى همه بيدارى است
🔹بعد مىگويد: هر كسى صاحب درد و سوز است، به هر اندازه كه در عالم درد وجود دارد در او نيز وجود دارد،
زيرا به همان نسبت كه بيدارتر است، پردردتر است و روحش روح همه بدنهاست.
پس بدان اين اصل را اى اصل جو
هركه را درد است او برده است بو
هركه او بيدارتر پر دردتر
هر كه او آگاهتر رخ زردتر
🔸كسى كه به مقام انسانيت برسد، ارزش درد داشتن و حسّاس بودن را درك مىكندو يعنى ناراحتىهايى كه متوجه ديگران است و به شخص او مربوط نيست، در او درد ايجاد مىكند و غمگسار ديگران مىشود و به قول سعدى:
من از بينوايى نيم روى زرد
غم بينوايان رخم زرد كرد
🔸اگر درد ديگران در كسى پيدا شود، از گرسنگى ديگران خوابش نمىبرد، گرسنگى براى خودش از گرسنگى ديگران آسانتر است، اگر خارى در پاى ديگران فرو رود، مثل اين است كه در چشم او فرو رفته است.
🔹به عبارت ديگر، روحهاى كوچك فقط درد خود را احساس مىكنند و به درد ديگران كارى ندارند و اگر دردمندى به آنها مراجعه كند، با كمال خونسردى مىگويند اين درد و مشكل شماست و به من ربطى ندارد.
🔸در حاليكه انسانى كامل است كه درد داشته باشد و اين درد نشان مىدهد كه او واقعا خودش را نسبت به انسانهاى ديگر مانند يك عضو از اعضاى يك پيكر مىداند و به سبب بيمارى يا آسيبى كه بر عضوى از بدن وارد شده بى تابى مىكند.
بقیه در پست بعد 👇
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (29)
✅نقش #حزن و #غم_سازنده
🔹«حزن و غم»، انعكاس ناخوشنودى انسان است از وضعيت نامناسب خود،
چه در حزنهاى پسنديده و چه در حزنهاى ناپسند،
🔵امّا حزنهاى پسنديده فوايد و بركاتى را در پى دارد كه ذيلًا به برخى از آنها اشاره مىشود:
1️⃣پاكسازى درونى
🌸حضرت داوود عليه السلام به پروردگار عرض كرد:
إِلَهِي أَمَرْتَنِي أَنْ أُطَهِّرَ وَجْهِي وَ بَدَنِي وَ رِجْلِي بِالْمَاءِ فَبِمَا ذَا أُطَهِّرُ لَكَ قَلْبِي قَالَ بِالْهُمُومِ وَ الْغُمُوم
▫️خداوندا! به من امر كردى تا صورت، بدن و پايم را با آب بشويم، پس با چه چيزى قلبم را بشويم؟
🌸خداوند فرمود: به وسيله اندوه و حزن.(1)
زيرا حزن، انسان را بر آن مىدارد كه همواره در حال خويش بينديشد و از خويشتن راضى نباشد، به همين جهت مىتوان حزن را عاملى براى پاكسازى خود محسوب نمود.
و شايد به همين جهت باشد كه از ويژگىهاى متّقين و مؤمنين داشتن حزن و غم ذكر شده.
🌸امام صادق عليه السلام فرمود:
مؤمن دائما مبتلا به غم و اندوه مىشود تا گناهان او از بين برود. (2)
🌸همچنين فرمود:
إِنَّ الْمُؤْمِنَ يُمْسِي وَ يُصْبِحُ حَزِيناً وَ لَا يَصْلُحُ لَهُ إِلَّا ذَلِك
▫️مؤمن شب و صبح محزون است واصلاح نمىكند (و بهكمال نمىرساند) او را مگر حزن.(3)
2️⃣بيدارى از غفلتها
🔹حزن، نقش خاصّى در بيدارى از غفلتها در انسان دارد و با انديشه و فكر مىتوان به فكر جبران ضعفها و كمبودها افتاد.
🔸پنهان كردن غم اگر دل شما مالامال از حزن سبز و مقدس است، بر چهره مردم لبخند بزنيد، به قول حافظ:
با دل خونين لب خندان بياور همچو جام
نى گرت زخمى رسد آيى چو چنگ اندر خروش
🌸امام على عليه السلام در فرازى از صفات مؤمنين مىفرمايد:
الْمُؤْمِنُ بُشْرُهُ فُى وَجْهِهِ و حُزْنُهُ فى قَلْبِهِ
▫️مؤمن، شاديش در چهره و اندوهش در درون قلبش مىباشد.(4)
🔸و خود آن حضرت با وجود اينكه دلش دريايى از غم بود، هميشه چهرهاش آن چنان شاد و با نشاط بود كه دشمنانش به او طعنه مىزدند و مىگفتند او شوخ طبع است!
🔹در عين حال آن حضرت شبها در بيرون شهر سر در درون چاه مىكرد و غمهاى دلش را با چاه مىگفت تا هيچ كس شكايت او را نشنود.
*************
⭕️پی نوشت
1 . بحار الانوار، ج 70، ص 157.
2 . بحارالانوار، ج 76، ص 242.
3 . همان، ج 69، ص 71.
4 . نهج البلاغه فيض الاسلام، قصار 333.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (30)
🔵غمهاى معصومين عليهم السلام (1)
🔹ائمه معصومين عليهم السلام نيز غم و اندوه داشته و دارند،
امّا غمهاى آنها غمهاى مقدس و سازنده است.
در اينجا به چند نمونه از غمهاى آنها اشاره مىشود:
1️⃣غم گمراهى و جهل امت
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم براى گمراهى و جهل امت، محزون مىشد به طورى كه قرآن كريم در اين باره مىفرمايد:
فَلَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ عَلى آثارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِيثِ أَسَفاً
▫️(اى رسول ما!) نزديك است كه تو اگر امت به قرآن ايمان نياورند، جان عزيزت را از شدت حزن و تأسف بر آنان هلاك سازى.(1)
🔸يا أَيُّهَا الرَّسُولُ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قالُوا آمَنَّا بِأَفْواهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ ...
▫️اى پيغمبر! غمگين از آن مباش كه گروهى از آنان كه با زبان اظهار ايمان مىكنند و به دل ايمان نياورده اند.(2)
🔹و همچنين غم فقدان حضرت خديجه عليها السلام و ابوطالب عليه السلام در سال دهم بعثت به طورى كه آن سال را «عالم الحزن» ناميدند.
2️⃣غم طعنهها و زخم زبانهاى دشمنان (3)
🔸حضرت زهرا عليها السلام بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم هم براى فراق پدر و هم براى انحراف خط رهبرى، لحظهاى آرام نبود و هميشه محزون و گريان بود و روزها به «بيت الاحزان» مىرفت و در آنجا براى مظلوميت على عليه السلام اشك مىريخت و با گريههاى خود، پرده از ظلمهاى غاصبين برمىداشت.
🔹امام على عليه السلام از فراق پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم وحضرت زهرا عليها السلام و مصايبى كه براى دين و امت اسلامى بعد از پيامبر، وارد گشت هميشه اندوهگين بود؛ چنانچه خود درباره گوشهاى از غمها و اندوههاى خويش چنين مىفرمايد:
فَصَبَرْتُ وَ فِي الْعَيْنِ قَذًى وَ فِي الْحَلْقِ شَجًا أَرَى تُرَاثِي نَهْباً
▫️صبر كردم (در برابر غصب خلافت) ولى به كسى مىماندم كه خاشاك چشمش را پركرده و استخوان، راه گلويش را گرفته و با چشم خود مىديدم ميراثم را به غارت مىبرند.(4)
🔸و درباره فراق حضرت فاطمه عليها السلام فرمود:
أَمَّا حُزْنِي فَسَرْمَد
▫️اما اندوهم هميشگى است.(5)
🔹حضرت سجاد عليه السلام براى شهادت امام حسين عليه السلام و يارانش، همواره محزون و گريان بود، تا جايى كه غلام آن حضرت گفت: اى فرزند پيامبر! جانم به فدايت! مىترسم با اين وضع، جان خود را از دست بدهى.
🌸امّا آن حضرت مىفرمود:
▫️من از غم شديد خويش به خداوند شكايت مىبرم،
▫️آخر من چيزى را مىدانم كه شما نمىدانيد،
▫️من هر گاه وضع قتلگاه فرزندان فاطمه عليها السلام را به ياد مىآورم، در غم و اندوه جانكاهى قرار مىگيرم و اشك چشمم سرازير مىشود.
🌸و مىفرمود:
🔸يعقوب تنها يك فرزندش مفقود شد، آن همه گريه كرد بطوري كه چشمانش نابينا گرديد و من شهادت پدرم و جماعت اهل بيتم را با چشمان خود ديدم. (6)
🌸امام رضا عليه السلام فرمود:
روش هميشگى پدرم اين بود كه هرگاه ماه محرم مىرسيد، پيوسته اندوهناك بود و خندهاى در چهره نداشت تا دهه عاشورا سپرى شود. (7)
🌸حضرت مهدى عجل الله تعالی فرجه نيز در سوگ امام حسين عليه السلام و شهداى كربلا همواره محزون و گريان است؛ چنانچه در زيارت ناحيه مقدسه آمده است:
فَلَئِنْ أَخَّرَتْنِى الدُّهُوُرُ وَعاقَنى عَنْ نَصْرِكَ الْمَقْدُورُ لَمْ أَكُنْ لِمَنْ حارَبَكَ مُحارِبا وَلِمَنْ نَصَبَ لَكَ الْعَداوَةَ مُناصِبا فَلأَنْدُبَنَّكَ صَباحا وَمَساءً وَلَابْكِيَنَّ لَكَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَما
▫️اگر زمانه حضور مرا تأخير انداخت و مقدرات، مرا از يارى تو بازداشت و در ركاب تو نتوانستم بجنگم،
▫️اكنون روز و شب براى مصايب تو ناله سرمىدهم و به جاى اشك، خون مىگريم.(8)
و درباره همه ائمه معصومين عليهم السلام چنين اندوهى نقل شده است.
************
⭕️پی نوشت
1 . كهف/ 6.
2 . مائده/ 41.
3 . يس/ 76، انعام/ 33.
4 . نهج البلاغه، خطبه 3.
5 . همان، خطبه 202.
6 . بحارالانوار، ج 12، ص 264 و ج 46، ص 110.
7 . وسائل الشيعه، ج 10، ص 394.
8 . بحار الانوار، ج 101، ص 320.
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (31)
✅غمهاى معصومين عليهم السلام (2)
3️⃣ حزن در اعياد
🔸 #داستان «عبداللّه بن ذبيان» مىگويد: امام باقر عليه السلام فرمود: «اى عبداللّه! عيدى نمىآيد الّا اينكه من محزون مىشوم براى آل محمد صلى الله عليه و آله و سلم».
عرض كردم: چرا؟
فرمود: «چون مىبينم حقشان در دست ديگران است». (1)
4️⃣ غم از دست دادن ياران
🔹معصومان عليهم السلام براى از دست دادن ياران خود، محزون مىشدند؛
▫️مانند غم پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم براى از دست دادن حضرت ابوطالب، حضرت خديجه
▫️و يا غم از دست دادن حضرت حمزه سيدالشهدا در جنگ احُد.
▫️و حزن حضرت على عليه السلام براى از دست دادن يارانى چون عمار ياسر، مالك اشتر و محمد بن ابى بكر،
▪️هنگامى كه خبر شهادت محمد بن ابابكر به گوش حضرت على عليه السلام رسيد، حضرت فرمود:
إِنَّ حُزْنَنَا عَلَيْهِ عَلَى قَدْرِ سُرُورِهِمْ بِهِ إِلَّا أَنَّهُمْ نَقَصُوا بَغِيضاً وَ نَقَصْنَا حَبِيبا
▫️اندوه ما براى محمد بن ابوبكر به اندازه شادى شاميان است چرا كه آنها دشمنى را از دست دادند و ما دوستى را.(2)
🔸«عمار ياسر» يكى از ياران مخصوص پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و حضرت على عليه السلام بود و هرگز در كورانهاى حوادث عصر پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و بعد از آن، نلغزيد و چون كوهى استوار در حفظ پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و حضرت على عليه السلام باقى ماند. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم درباره عمار فرمود:
ايمان، سرتا پاى عمار ياسر را فرا گرفته، و با گوشت بدنش آميخته شده است.
🌸روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به عمار ياسر فرمود:
سَتَقْتُلُكَ الْفِئَةُ الْباغِيَةُ
▫️به زودى گروه متجاوز (سپاه معاويه) تو را مىكشند.(3)
او در زمان خلافت امامعلى عليه السلام از سرداران سپاه آنحضرت در جنگ جمل و صفين بود. وى در يكى از روزهاى جنگ صفين، به ميدان شتافت و با دشمن جنگيد، سرانجام بر اثر ضربه نيزه يكى از دشمنان، از پشت اسب به زمين افتاد و به شهادت رسيد.
وقتى كه شب فرا رسيد، امام على عليه السلام در كنار كشتهها مىگشت، چشمش به پيكر به خون طپيده عمّار افتاد، منقلب شد و قطرات اشك از ديدگانش جارى گشت، در كنار پيكرش نشست، سر عمار را به بالين گرفت و با قلبى آكنده از اندوه و چشمى پر از اشك، اشعارى را خواند كه معنايش چنين است:
▫️اى مرگ! چه بسيار موجب جدايى اجبارى مىشوى،
▫️چرا كه براى من هيچ دوستى، باقى نگذاشتى.
▫️اى مرگ! قطعا سراغ من نيز مىآيى، مرا راحت كن كه همه دوستانم را از دستم گرفتى،
▫️تو را نسبت به اين دوستانم تيزبين مىبينم كه گويى چراغ به دست، دنبال آنها مىگردى.
به اين ترتيب، حضرت على عليه السلام نسبت به دوستان مخلص و باوفايش، اظهار محبت مىكرد و صميمانه به آنها درود مىفرستاد. (4)
🔹چنين قضايايى درباره ساير ائمه معصومين عليهم السلام فراوان است. خصوصا درباره امام حسين عليه السلام نسبت به ياران باوفايش، امّا به خاطر پرهيز از اطاله كلام به موارد فوق اكتفا مىشود.
5️⃣غم ائمه عليهم السلام براى شيعيان
🔸 #داستان «ابو سعيد خدرى» از «رميله» نقل مىكند كه در زمان امام على عليه السلام تب شديدى گرفتم و در بستر افتاده بودم تا اينكه روز جمعه، حالم مقدارى بهتر شده بود،
به نظرم رسيد كه بروم در نماز جماعت امام على عليه السلام شركت كنم،
به مسجد رفتم و بعد از نماز جماعت، امام على عليه السلام به منبر رفت،
در اين لحظه باز بيمارى من عود كرد و بعد از منبر كه امام على عليه السلام به خانه خويش رفت، من نيز همراه حضرت وارد خانه حضرت شدم، امام فرمود:
یَا رُمَیْلَةُ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ وَ لَا مُؤْمِنَةٍ یَمْرَضُ إِلَّا مَرِضْنَا لِمَرَضِهِ، وَ لَا یَحْزَنُ إِلَّا حَزِنَّا لِحُزْنِهِ، وَ لَا دَعَا إِلَّا أَمَّنَّا عَلَى دُعَائِهِ، وَ لَا شَکَا إِلَّا دَعَوْنَا لَهُ
▫️«اى رميله! چگونه مىبينم تو را،
▫️اى رميله! مؤمنى نيست كه مريض شود الّا اينكه ما هم بخاطر مريضى او مريض مىشويم
▫️و مؤمنى محزون نمىشود الّا اينكه ما هم به حزن و اندوه او محزون مىشويم
▫️و دعا نمىكند الّا اينكه ما از خدا براى او طلب استجابت دعا مىكنيم.
▫️و ساكت نمىشود الّا اينكه ما براى او دعا مىكنيم».
🔹رميله مىگويد: به حضرت عرض كردم يا اميرالمؤمنين! فدايت شوم! اين توجّهات و عنايات مخصوص آنهايى است كه در خانه شما هستند يا شامل افراد ديگرى كه از پيروان شما هستند و در اقصى نقاط عالم مىباشند نيز مىشود؟
▫️حضرت فرمود: «اىرميله! مؤمنى از نظر ما غايب نيست چه در مشرق و چه در غرب».(5)
**************
⭕️پی نوشت
1 . همان، ج 5، ص 137.
2 . بحارالانوار، ج 33، ص 592.
3 . دررالاخبار، با ترجمه، ص 164.
4 . داستان دوستان، ج 1، ص 183.
5 . إرشاد القلوب إلى الصواب (للدیلمی) / ج2 / 282
@hal_khosh
🔵#غم_در_سیره_وگفتار_معصومین_علیهم_السلام (32)
✅غمزدايى
🔹يكى از ارزشهاى الهى انسان مسلمان، «غمزدايى از غمگينان» است كه در مباحث اخلاقى و تربيتى به مناسبتهاى گوناگونى چون قرض، عيادت مريض، كارگشايى، شوخى و ... بيان شده است.
🍃تا توانى رفع غم از خاطر غمناك كن
در جهان گرياندن آسان است، اشكى پاك كن
**
🍃تا توانى دلى به دست آور
دل شكستن هنر نمىباشد
✳️در اينجا به چند نمونه از غمزدايىها اشاره مىشود:
1️⃣عيادت مريض
عيادت و دلجويى از بيمار، يكى از ابعاد غمزدايى است كه در فرهنگ اسلامى، جايگاه خاصى دارد. 🌸امام على عليه السلام فرمود:
عيادت بيمار از بهترين حسنات است. (1)
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:
مَنْ سَعَى لِمَرِيضٍ فِي حَاجَةٍ قَضَاهَا أَوْ لَمْ يَقْضِهَا خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّه
▫️كسى كه براى رفع حاجت بيمارى، تلاش كند، چه بتواند آن را برآورده سازد و چه نتواند، از گناهانش خارج مىشود مانند روزى كه از مادر خويش متولد شده است.(2)
🌸و در روايت ديگر از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه فرمود:
مَنْ عَادَ مَرِيضاً شَيَّعَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ يَسْتَغْفِرُونَ لَهُ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى مَنْزِلِه
▫️كسى كه عيادت كند بيمارى را، هفتاد هزار نفر از ملائكه او را مشايعت مىكنند و براى او استغفار مىكنند تا به خانه خويش بازگردد.(3)
🔸امام حسين عليه السلام روزى به خانه «اسامه» رفت در حالى كه سخت بيمار بود، اسامه از اوضاع نابسامان و غم و اندوه خود بسيار شكايت كرد. حضرت پرسيد: «غم و اندوه تو براى چيست؟»
اسامه گفت: براى شش هزار درهم بدهى كه دارم.
امام حسين عليه السلام فرمود: «نگران قرض خود مباش، من بدهى تو را پرداخت مىكنم.»
اسامه گفت: ولى حال من بسيار وخيم است و مىترسم بميرم و بدهىام پرداخت نشده باشد.
حضرت فرمود: «تو نخواهى مرد تا من آن را ادا كنم».
همان وقت، امام حسين عليه السلام از خانه او بيرون آمد و از پول غنايمى كه خليفه براى او فرستاده بود، براى اسامه فرستاد.» (4)
2️⃣همدردى با مصيبت زدگان
آنچه كه مىتواند ناراحتى درونى شخص مصيبتزده و داغديده را تا اندازهاى تسكين بخشد، «همدردى با اوست»، لذا در روايات بسيار بدان سفارش شده است.
🌸امام صادق عليه السلام فرمود:
مَنْ عَزَّى مُصَاباً كَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَنْتَقِصَ مِنْ أَجْرِ الْمُصَابِ شَيْئا
▫️كسى كه مصيبتزدهاى را تسليت گويد، پاداش او مانند جزاى شخص مصيبتزده است، بدون اينكه چيزى از او كم شود (با توجه به اينكه شخص داغديده داراى اجر بسيار مىباشد).(5)
بديهى است اشخاص مصيبت ديده كه چند روزى داراى خاطر بسيار پريشان و افسرده هستند، كمتر به فكر خود و طعام خويش مىباشند، لذا اسلام دستور داده كه تا سه روز، همسايگانشان براى آنان غذا آماده نموده و براى آنها ببرند.
🌸امام صادق عليه السلام فرمود:
يَنْبَغِي لِجِيرَانِ صَاحِبِ الْمُصِيبَةِ أَنْ يُطْعِمُوا الطَّعَامَ عَنْهُ ثَلَاثَةَ أَيَّام
▫️سزاوار است همسايگان، شخص مصيبتزده را تا سه روز اطعام نمايند.(6)
الْأَكْلُ عِنْدَ أَهْلِ الْمُصِيبَةِ مِنْ عَمَلِ أَهْلِ الْجَاهِلِيَّةِ وَ السُّنَّةُ الْبَعْثُ إِلَيْهِمْ بِالطَّعَامِ كَمَا أَمَرَ بِهِ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله و سلم فِي آلِ جَعْفَرِ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع لَمَّا جَاءَ نَعْيُه
▫️غذا خوردن نزد مصيبتزدگان (و مزاحم آنها شدن) از كارهاى عصر جاهليت است و روش اسلام اين است كه براى افراد مصيبتزده طعام برده شود؛ همانطور كه پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم درباره خانواده جعفر بن ابى طالب چنين دستور داد.(7)
ادامه👇