✅ #نکات_اصولی #اختصاصی 🔰 روش شناسی اجتهاد چیست؟ روش شناسی اجتهاد به دنبال رسیدن به موارد ذیل است: •┈••✾••┈• 1️⃣ #فرایند_کلان_اجتهاد (الگوی اجتهاد، الگوریتم اجتهاد، مراحل استنباط): 🔹یعنی ابتدا و انتهای فرایند استنباط چیست؟ مثلا در چه مرحله ای به اقوال مراجعه می شود؟ سیره کجاست؟ مقاصد شریعت؟ اجماع؟ و ... 🔹در این زمینه، بین مجتهدان تفاوت نظر وجود دارد؛ به عنوان نمونه، آیت الله #سبحانی معتقدند که جایگاه مراجعه به اجماع، پس از بررسی روایات متواتر و قبل از بررسی خبر واحد است و یا جایگاه مراجعه به اقوال، پیش از بررسی ادله قرآنی و روایی است. 🔹فراتر از این، تفاوت بسیار مهم مجتهدان در فرایند اجتهاد، در مرحله ختم فرایند استنباط، آشکار می شود؛ #مکتب_تحلیلی (مکتب قم) معتقد است که از تجمیع ظنون (ادله اجتهادی غیرقطعی)، نتیجه حاصل می شود؛ اما #مکتب_تطبیقی (مکتب نجف) آن را نمی پذیرد و به ادله فقاهتی (اصول عملیه) مراجعه می کند؛ لذا مثلا آیت الله #بروجردی (که تابع مکتب تحلیلی هستند)، بسیار کم به اصول عملیه مراجعه می کنند. •┈••✾••┈• 2️⃣ #خرده_فرایندهای_اجتهاد (خرده الگوهای اجتهاد، خرده الگوریتم های اجتهاد) 🔹مثلا در مرحله مراجعه به روایات، فرایند «بررسی دلالی» و فرایند «بررسی سندی» یک روایت، از کجا شروع و به کجا ختم می شود و اگر تفاوتی بین مجتهدان وجود دارد، چیست؟ 🔹مثلا در روش بررسی دلالی آیت الله #بروجردی و #امام خمینی(ره)، «شناخت فضای صدور متن» بسیار مهم است؛ امری که در روش بسیاری از مجتهدان مانند #آخوند_خراسانی چندان قابل مشاهده نیست. •┈••✾••┈• 3️⃣ #مبانی_و_پیش_فرض_ها 🔹هر مجتهدی مبانی و پیش فرض های #اصولی، #حدیثی، #رجالی، #کلامی و ... دارد که در فرایند اجتهاد او اثرگذار است. 🔹برخی پیش فرض ها مانند نظرات رجالی تاثیرمحدودتر و برخی مانند نظرات اصولی و حدیثی تاثیر متوسط و برخی مانند نظرات کلامی (مثل قلمرو سنت) تاثیر کلان تری دارند و کلیت فرایند اجتهاد یک مجتهد را تحت تاثیر قرار می دهند؛ به گونه ای که حتی فهم یک مجتهد را از آیات و روایات نیز تغییر می دهد. •┈••✾••┈• ▫️یادداشت مرتبط: تفاوت روش شناسی اجتهاد و اصول فقه #روش_شناسی_اجتهاد ♻️ منبع : @ravesh_ejtehad •┈••✾••┈• کانال اصول شهید صدر : @halgheysaniye

✅ مقایسه #فرایند_کلان_اجتهاد برخی فقیهان معاصر ▫️استاد سید مهدی #موسوی 🔹روش اول: محقق #خویی ۱- مسأله‌ای به او عرضه می‌شود ۲- تأسیس اصل با مذاق شریعت (مانند فرضیه در علوم طبیعی) ۳- بررسی اقوال ۴- بررسی روایات 🔹روش دوم: #شیخ_انصاری، شهید صدر، مرحوم شاهرودی ۱- مسأله ۲- اقوال ۳- اصل ۴- روایات 🔹روش سوم: مرحوم #بروجردی، #امام، #رهبری، آیت الله شبیری ۱- مسأله ۲- تاریخچه ۳- مراجعه به خود مصادر اصلی و حتی اختلاف نسخ، برخلاف دو روش قبلی ۴- اقوال، برخلاف دو روش 🔹روش چهارم: شهید #صدر در اقتصادنا ۱- فقیه می‌رود مسائل مهم جامعه را می‌آورد. ۲- بررسی پاسخ مکاتب مختلف ۳- ارزیابی درونی آن‌ها ۴- عرضه مسأله به کل فقه ۵- به کارگیری کل فقه و ادله برای طراحی یک نظریه کلان در آن موضوع، به عنوان یک چارچوب نظری ۶- صورت‌بندی نظریه اسلام در یک مسأله خاص مانند ربا ۷- بررسی فروع آن مسأله به این فقه، فقه النظریه گفته می‌شود، شهید صدر در المدرسة القرآنیه این روش را توضیح داده‌ است. #روش_شناسی_اجتهاد #امام_زمان •┈••✾••┈• کانال اصول شهید صدر : @halgheysaniye

📙 #مقاله "تبیین دیدگاههای انتقادی امام خمینی در استفاده از روش فلسفی در علم اصول" 💧چکیده💧 رشد هر دانش از جمله علم اصول که از مهم‌ترین ابزارهای استنباط محسوب می‌شود، علاوه بر نوآوری نیازمند نقد و اصلاح مداوم آن دانش است و نوآوری و نقد علم نیز تنها با حرکت بر اساس مبانی روش‌شناختی آن علم میسر است. یکی از معضلات علم اصول در دو قرن اخیر، خلط روش تحقیق در فلسفه به‌عنوان یک علم حقیقی با روش تحقیق در علم اصول به‌عنوان علمی اعتباری است. حضرت امام خمینی از اصولیانی است که با تمام توان به نقد روش‌شناختی این آمیخت نادرست پرداخته است. پژوهۀ فرارو در همۀ آثار اصولی ایشان (شامل چهارده جلد آثار دست‌نگاشت و تقریرات شاگردان) استقرا کرده و انتقادات ایشان را در این زمینه گردآوری و در تحلیلی آماری مشخص کرده نقد حضرت #امام در این مسئله متوجه مرحوم #آخوند_خراسانی است. همچنین در این تحقیق، مبانی نظری الگوی روش‌شناختی یادشده تبیین و به برخی اشکالات وارد بر ایشان در این موضوع نیز پاسخ داده شده است #اصول #فلسفه_اسلامی #زوائد_اصول 🔺بسیار مهم و مفید🔻 أللَّھُـمَ ؏َـجِّـلْ لِوَلیِڪْ ألْـفَـرَج •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye