آیه ۱ مجادله
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
قَدْ #سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی تُجادِلُکَ فِی زَوْجِها وَ تَشْتَکِی إِلَی اللَّهِ وَ اللَّهُ #یَسْمَعُ تَحاوُرَکُما إِنَّ اللَّهَ #سَمِیعٌ بَصِیرٌ
به نام خداوند بخشنده مهربان
همانا خداوند سخن آن زنی که درباره همسرش با تو مجادله کرده و به سوی خدا شکوه و گلایه میکرد، شنید و خداوند گفتگوی شما دو نفر را میشنود، همانا خداوند شنوای بیناست.
__________________________
😳در زمان جاهلیّت، نوعی طلاق بود که بر اساس آن، مرد دیگر حقّ بازگشت به همسرش را نداشت و زن نیز حقّ انتخاب شوهر دیگری نداشت، به این نوع طلاق، ظهار میگفتند.
💠در زمان پیامبر اسلام، مردی همسرش را این گونه طلاق داد و خطاب به او گفت: «انت علی کظهر امی» تو نسبت به من، مثل مادرم هستی. آن زن نزد پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله آمد و ماجرا را بیان کرد،
👈حضرت فرمود: قانونی از طرف خداوند برای این مورد نیامده است؛ زن هراسان شد و گفت: «أشکو الی الله فاقتی و حاجتی و شدة حالی» به خدا شکوه میکنم از بدبختی خود، جوانی و سلامتیام رفت؛ کودکانی دارم که اگر به شوهرم بسپارم ضایع میشوند و اگر نزد خودم باشند گرسنه میمانند.
طولی نکشید که آیات سوره مجادله 📖نازل شد و دستور رسید هرکس چنین کند، باید #کفّاره بپردازد و طلاقی هم صورت نگرفته است.
از آنجا که شوهر، قدرت خرید برده و آزاد کردن آن را نداشت و نیز اطعام شصت مسکین در توان او نبود و دو ماه روزه گرفتن نیز برای او ضرر داشت، پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله مقدار مناسبی به او کمک کرد و آن مرد به واسطه کمک حضرت، شصت فقیر را غذا داد و با این کفّاره به زندگی خود برگشت.
✅خداوند در این یک آیه، سه بار از سمیع بودن خود سخن گفته است تا مردم با او گفتگو کنند. سَمِعَ، یَسْمَعُ، سَمیع
❌در سخنان خود دقّت کنیم که خداوند آنها را میشنود. «قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی»
✅خداوند به دعاها و نالههای ما گوش فرا میدهد. «قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی»
✅پیامبر گرامی، با موقعیّت رهبری جامعه، به راحتی در دسترس عموم بود و مردم در مورد مشکلاتشان با او گفتگو میکردند. «تُجادِلُکَ»
👈 آزادی اظهار نظر و عقیده در حکومت اسلامی به قدری است که یک زن میتواند با رهبر جامعه مجادله کند. «الَّتِی تُجادِلُکَ»
👌 در بنبستها به خدا و اولیای او پناه ببرید. «تَشْتَکِی إِلَی اللَّهِ»
❎شنوا و بینا بودن و آگاهی از مشکلات مردم، شرط صلاحیّت قانونگذاران جامعه است. «وَ اللَّهُ یَسْمَعُ تَحاوُرَکُما ... إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ»
آیه ۲ مجادله
الَّذِینَ #یُظاهِرُونَ مِنْکُمْ مِنْ نِسائِهِمْ ما هُنَّ أُمَّهاتِهِمْ إِنْ أُمَّهاتُهُمْ إِلَّا اللَّائِی وَلَدْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَیَقُولُونَ مُنْکَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ #زُوراً وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ
کسانی از شما (مردان) که نسبت به همسرانشان ظهار میکنند، (بدانند که) آنها مادرانشان (نمیشوند و) نیستند. مادرانشان کسانی هستند که آنها را متولّد کردهاند و آنان (بر اساس عادت جاهلی) سخن ناپسند و #باطل میگویند و البتّه خداوند بسیار با گذشت و آمرزنده است.
_________________________
▪«زور» به معنای سخن باطل و دروغ است.
❌ یکی از رسالتهای انبیا، برداشتن خرافات و سنّتهای غلط میان مردم است. «الَّذِینَ یُظاهِرُونَ ...»
❌ زشتگویی و زورگویی، سیرۀ مستمرّ جاهلیّت بوده است. «لَیَقُولُونَ مُنْکَراً ...»
✅ برای هر کاری راهی شرعی و قانونی است، راه جدا شدن زن و مرد از یکدیگر طلاق است، آن هم با مراعات قوانین و حقوق هر دو، ولی جدا شدن از طریق ظهار و هر راه نامشروع دیگر، منکر و باطل است. «لَیَقُولُونَ مُنْکَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ زُوراً»
👈 گناه هر چند بزرگ باشد، عفو الهی قابل تردید نیست. «لَیَقُولُونَ مُنْکَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ زُوراً ... لَعَفُوٌّ غَفُورٌ»
👈کسانیکه قبل از نزول این آیه، ظهار کرده بودند مورد عفو الهی قرار گرفتند. «إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ»