#یادداشت_سیاسی_اقتصادی 🚰 نقش حکمرانی ناکارآمد در بحران کم آبی ✍#محمدصادق_خرسند پژوهشگر حوزۀ اقتصاد سیاسی ♨️ کمبود آب، یکی از بحران های اصلی آینده جوامع بشری است و گفته می شود تا سال 2025، 56 کشور جهان با بحران شدید آب مواجه می شوند. عوامل زیادی در بروز کم آبی دخیل هستند که یکی از مهمترین آن ها، شیوه حکمرانی در حوزه آب است. باید توجه داشت واژه «حکمرانی» یکی اصطلاحات پرکاربرد در حوزه سیاستگذاری عمومی است که بیشتر ناظر به سیاست ها و دیدگاه های مردم محور است. به عبارت دیگر، حکمرانی، عرصه حضور بازیگران خصوصی و جامعه مدنی برای سیاستگذاری عمومی می باشد. مطالعه تجارب کشورهای مختلف در حکمرانی آب نشان می دهد، شیوه مدیریت دولت ها چه تأثیر شگرفی بر حفظ منابع آبی و توسعه پایدار شبکه تأمین آب دارد. به عنوان مثال، مطابق آمارهای موجود در کتاب «سرمایه اجتماعی و حکمرانی آب» اثر وستلند، یک آمریکایی به‌طور متوسط روزانه بیش از 100 برابر یک آفریقایی آب مصرف می‌کند، در حالی که میزان بارش در آمریکا و آفریقا تفاوت چندانی ندارد، اما کشورهای آفریقایی برعکس آمریکا همواره با بحران آب روبه‌رو بوده‌اند و این امر به ‌وضوح نشان می‌دهد حکمرانی دولت‌ها تا چه اندازه در مسأله آب تأثیرگذار است. ▪️بدون تردید ناکارآمدی حکمرانی در حوزه آب، فشار زیادی بر منابع آب و محیط زیست وارد کرده است که جبران آن آسان نخواهد بود. نظام حکمرانی آب هرگز نتوانسته است اولویت مسائل برای حل بحران آب را تشخیص دهد و همواره به اتخاذ راهکارهای غیر مؤثر و تکراری پرداخته که حاصل آن هم چیزی جز بحران‌های جدید نبوده است. وقتی مقام‌های رسمی وزارت نیرو از هدررفت 30 درصد از آب توزیعی در شبکه شهری و همچنین آمارهای سرسام آور چاه‌های غیرمجاز می‌گویند، چه چیزی جز ناکارآمدی حکمرانی در حوزه آب به اذهان خطور می کند؟ ناکارآمدی که بخشی از آثار ناگوار آن، مهاجرت‌های گسترده، کاهش نیروی انسانی شاغل در بخش کشاورزی و دامداری، سرخوردگی سیاسی و اجتماعی، شورش های محلی، گسترش فقر، حاشیه نشینی، توسعه فعالیت‌های اقتصادی غیرمولد و چالش های امنیتی بوده است. ➖برای حل معضل ناکارآمدی در حکمرانی آب، ابتدا باید تمامی عوامل دخیل در این امر شناسایی شوند و یک نقشۀ راه جامع در این راستا تدوین گردد. به طور قطع به یک باره امکان تغییر کل سیستم وجود ندارد و باید به تدریج اصلاح کار از یک نقطه آغاز گردد. نقش جامعه و دولت در این اصلاح، متفاوت و در عین حال بسیار مهم است. جامعه، نقش ناظر و دولت نقش ترمیم کننده را دارد. توجه جدی به اصلاح شیوه حکمرانی در حوزۀ آب در برنامه‌های بالادستی نظیر برنامه‌های توسعه نیز می‌تواند هموار کننده این مسیر باشد. یکی از پیشنهادات مرکز پژوهش‌های مجلس در برنامه هفتم توسعه برای حل بحران آب، استقرار حکمرانی پایدار آب از طریق استقرار مدیریت به ‌هم‌پیوسته منابع آب، مبتنی بر مدیریت تقاضا در سطح ملی است که باید مورد توجه دولت قرار گیرد. بسنده کردن تدابیر به افزایش قیمت آب و غفلت از راهکارهای دیگر هرگز نتوانسته و نمی تواند آبی بر آتش این بحران باشد. ➖به طور قطع، یکی از نشانه‌های اصلی حکمرانی خوب، حکمرانی کارآمد آب است که می تواند نوید دهنده فردایی روشن برای ایرانی آباد باشد؛ ایرانی که هرگز اینقدر تشنه نبوده است. #حکمرانی_آب #اقتصاد ⛱با حقیق هـمـراه باشـیـد @haqiq_center