⛔️ بازار آزاد چگونه شورش اجتماعی و سرکوب سیاسی میآورد؟!
• اقتصاد آزاد مبتنی بر آزادسازی قیمتهاست تا عرضه و تقاضا، تعادل بیافریند!
رضایتِ اقتصادی فروشنده و خریدار در چنین بازاری، "طبیعی" توجیه میشود!
• درحالیکه میدانید برخی کالاها با وجود تقاضای عمومی، عرضه کننده نامحدود ندارد؛ تبانیِ قیمت و انحصار به وجود میآید.
رضایت مشتری در این شرایط بخاطر "اضطرارش" است نه "انتخابش"!
اما بازار آزاد همین را "تجارة عن تراض" میخواند!
• #شهید_بهشتی در اینباره لازمه بیّنی میشمارد:
"در اینجا میگوییم همان "رضایتی" که میگویید طبیعی است، این "نارضایتی" و خشم و انقلاب هم طبیعی است!
...مدتها ۹۰٪ از آن من بود، ۱۰٪ از او، حالا واکنش دیگر این است که این دفعه ۱۰۰٪ از او باشد و دست من هم به کلی از کار انباشتهام کوتاه شود. این هم واکنشی طبیعی است! قانون طبیعیِ "عمل و عکسالعمل". شما هرچه توپ را محکمتر به دیوار بزنید، توپ هم محکمتر برمیگردد!
... میگوید میخواهم با معیارهای طبیعی زندگی کنم: "عرضه" طبیعی، "تقاضا" طبیعی، "رضایتِ" به دنبال آن طبیعی؛ "خشمِ" به دنبال آن هم طبیعی، "انقلابِ" به دنبال آن هم طبیعی؛ این تندروی، تندروی در عکسالعمل هم طبیعی! همهاش طبیعی است"! (بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلام ص۸۲)
• یک نسبت مستقیم دیگر:
اقتصاد آزاد با هر مکانیسم قیمتی مخالف است، اما هم زمان "سرکوب دستمزد کارگری" را توجیه میکند!
جالب اینکه اینجا هم بین اقتصاد به سیاست پل میزند:
به تشکلهای کارگری و اتحادیههای صنفی حمله میکند و محدودیت میسازد تا در سرکوب دستمزد موفق باشد!
به تعبیر دیگر: سرکوب برای اکثریتها / آزادی اقتصادی برای گروههای کوچک ممتاز!
از اینجاست که نائومی کلاین بین شوک اقتصادی و شوک الکتریکی نسبت مستقیم میبیند! و معتقد است: بازار آزاد بدون پلیس به جایی نمیرسد!
#شوک_درمانی
#گران_سازی
حجت الاسلام محسن قنبریان
#یادداشت
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline