#شرح_روایت
عمق متون دینی
💢فَرُبَّ حامِلِ فِقْهٍ غَيرِ فَقيهٍ وَ رُبَّ حامِلِ فِقْهٍ الي مَنْ هُوَ افْقَهُ مِنْهُ
🔰 شهید آیت الله مطهری (ره)
🔺اين جمله خيلي نکته در آن هست، يعني اشارهاي است به آينده. «فقه» يعني فهم عميق، ولي در اينجا مقصود جملهاي است که عمق داشته باشد. «فقه» با «فهم» فرقش اين است که «فهم» مطلق فهميدن است و «فقه» فهم عميق را ميگويند.
🔺وقتي که «فقه» به کلام اطلاق بشود يعني سخني که عمق زياد دارد. فرمود: بسا مردمي که حامل يک سخن عميقند ولي خودشان عميق نيستند. جمله را هميشه نقل ميکند ولي خودش نميتواند به عمق آن پي ببرد. باز فرمود: بسا مردمي که جملهاي را، فقهي را حمل ميکنند يعني جملهاي را که از من شنيدهاند حفظ دارند، فقيه هم هستند، ولي نقل ميکند براي کسي که از خود او فقيهتر است، يعني نقل ميکند براي کسي که از او عميقتر است و عمق فکرش بيشتر است، او که وقتي برايش نقل ميکند چيزهايي ميفهمد که خود اين که براي او نقل کرده نميفهمد.
🔺اين است که ما ميبينيم سخنان پيغمبر، در هر رشتهاي، دقيقاً قرن به قرن عمق بيشتري (نميگويم پيدا کرده) براي آن کشف شده است. (البته ميدانيد حساب اوصياي پيغمبر، ائمه اطهار جداست. کلمات آنها مثل کلمات پيغمبر است. راجع به افراد عادي دارم صحبت ميکنم.) در قرن اول و دوم هرگز به اندازه قرن سوم نميتوانستند به عمق مطالب پيغمبر برسند، و در قرن سوم به اندازه قرن چهارم، و در قرن چهارم به اندازه قرن پنجم. تاريخ علوم اسلامي اين امر را نشان ميدهد. اگر شما اخلاق را مطالعه کنيد، فقه را مطالعه کنيد، معارف و فلسفه را مطالعه کنيد، عرفان را ملاحظه کنيد، ميبينيد در هر قسمت که پيغمبر سخن گفته است، مفسريني که در دورههاي بعد آمدهاند واقعاً بهتر توانستهاند به عمق کلام پيغمبر برسند. اعجاز پيغمبر در همين است.
🔺ما تنها اگر فقه خودمان را در نظر بگيريم، چنانچه يک نابغه هزار سال پيش را مثلًا در نظر بگيريم، شيخ صدوق و شيخ مفيد و حتي شيخ طوسي را در فهم معاني [کلمات] پيغمبر در مسائل فقهي در نظر بگيريم، و بعد بياييم نهصد سال بعدش شيخ مرتضي انصاري را در نظر بگيريم، ميبينيم شيخ مرتضي انصاري در نهصد سال بعد از شيخ طوسي و شيخ مفيد و شيخ صدوق بهتر ميتواند سخن پيغمبر را تحليل کند.
🔺آيا از اين جهت است که شيخ مرتضي نبوغ بيشتري از شيخ طوسي داشته است؟ نه، علم زمان او وسعت بيشتري از علم زمان شيخ طوسي دارد؛ علم جلوتر رفته است و در نتيجه اين بهتر ميتواند به عمق سخن پيغمبر برسد تا او که در هزار سال قبل بوده است. آينده هم همينطور است. صد سال ديگر، دويست سال ديگر افرادي پيدا خواهند شد که خيلي عميقتر از شيخ انصاري سخنان پيغمبر را درک کنند.
📚سیری در سیره نبوی، ص۴۲
#اندیشه_مطهر
#اجتهاد #روایت
@almorsalat
................
#نویسندگان_حوزوی
@howzavian
#حوزه_علمیه