پژوهشکده تاریخ معاصر
مراسم جشن پنجاهمین سال سلطنت شماره آرشیو: 5174-3ع http://yon.ir/Zx0Gl @iichs_ir
✳️ بحران جانشینی شاه به روایت اسناد سفارت آمریکا؛
ولیعهدی که آمریکا میخواست
#مقاله
#چکیده
✅ تاریخ روابط خارجی پهلوی دوم بیانگر این واقعیت انکارناپذیر است که همگرایی با آمریکا و روابط نزدیک سیاسی و اقتصادی با این کشور، از مهمترین دلایل حساسیت آمریکا نسبت به تغییرات در رژیم شاه به شمار میآمد. این حساسیت در خصوص مسئله ولیعهد و بحران جانشینی در دوره پهلوی دوم تبدیل به نگرانی شد و آمریکا با سه رویکرد اساسی یعنی ترس از نفوذ کمونیسم، حفظ منافع خود در ایران و تردید نسبت به کارآمدی رضا پهلوی به تحلیل بحران جانشینی بعد از محمدرضاشاه پرداخت.
برای مطالعه متن کامل این یادداشت به لینک زیر مراجعه کنید ؛
http://yon.ir/Zx0Gl
@iichs_ir
✳️ از انتشار نخستین شماره روزنامه اطلاعات تا تحرکات مخالفین دولت برای ساقط کردن کابینه!
#تقویم_تاریخ
19 تیر
❇️ سال 1300
میرپنج احمدآقا خان مقر امیر مؤید را به آتش کشید. امیر و فرزندان وی متواری شدند.
❇️سال 1305
#مجلس ششم قبل از ظهر طی مراسمی افتتاح گردید. نخستین جلسه مجلس به ریاست سنّی سیدحسن مدرس تشکیل گردید. در این جلسه سیدمحمد تدین به ریاست مجلس و سیدالمحققین دیبا و سهامالسلطان بیات به نیابت ریاست انتخاب شدند.
اولین شماره روزنامه #اطلاعات به مدیریت و سردبیری #عباس_مسعودی در تهران انتشار یافت.
❇️سال 1311
میرزا علیاصغر خان زرین کفش به معاوت وزارت داخله منصوب شد.
علی اکبر حکیمی رئیس کل فلاحت از خدمت معاف شد.
آقای رئیسالوزراء آقای سیدمهدی فرخ رئیس اداره کل صناعت را با حفظ سمت به ریاست اداره کل فلاحت معرفی کرد و به او عنوان ذوالریاستین داد.
❇️سال 1318
قرارداد اصلاح خط مرزی بین #ایران_و_ترکیه که در خرداد 1316 به امضاء نمایندگان مختار دولتین رسیده بود مبادله شد.
❇️سال 1320
سر ریدرز بولارد وزیر مختار #انگلیس در تهران با علی منصور نخستوزیر مذاکره و گفتگو کرد و گفت مصلحت انگلیس در اختلال وضعیت و نقض بیطرفی ایران نیست و نباید به تبلیغاتی که راجع به قضیه تجاوز قوای انگلیس به ایران میشود اعتنا نمود.
❇️سال 1322
حسین سمیعی به وزرات کشور و خلیل فهیمی به وزارت مشاور منصوب شدند.
❇️سال 1327
لطفعلی معدل نماینده سابق مجلس و جهانگیر تفضلی مدیر روزنامه ایران، به معاونت نخستوزیری معرفی شدند.
❇️سال 1329
#رزمآرا از مجلس سنا رأی اعتماد گرفت از 49 نفر عده حاضر 35 نفر به او رأی دادند. 14 سناتور مخالف یا ممتنع بودند. دکتر متین دفتری، سید محمد تدین، عدلالملک دادگر، دکتر حسابی، نیک پور به شدت از رزمآرا و دولت وی تنقید کردند.
❇️سال 1330
سرلشکر حسن بقائی رئیس دادرسی ارتش به ریاست شهربانی منصوب شد.
❇️سال 1331
#آیت_الله_کاشانی اعلامیه شدیدالحنی علیه تصمیم مجلس سنا انتشار داد و از اصناف و بازرگانان و پیشه وران تقاضا کرد از تعطیل تا اطلاع ثانوی خودداری نمایند.
فرمان نخستوزیری مجدد دکتر #مصدق صادر شد.
❇️سال 1333
طوفان هولناکی هزاران درخت خرما و لیمو را در میناب ریشه کن کرد.
❇️سال 1341
مخالفین دولت تحریکات پردامنه خود را برای ساقط کردن کابینه افزایش دادند و دکتر امینی اعلام کرد اخلالگران سیاسی به بندر عباس تبعید خواهند شد.
در جلسه هیئت وزیران بین شاه و نخستوزیر بر سر بودجه ارتش مشاجره در گرفت و #امینی تهدید کرد که اگر بودجه ارتش تقلیل پیدا نکند کنارهگیری خواهد کرد.
❇️سال 1342
قرارداد ایجاد صنایع پتروشیمی در ایران با #فرانسه امضاء و مبادله شد.
❇️سال 1345
#ایران_و_عربستان و کویت در کوپنهاک پیرامون تعیین حدود فلات قاره مذاکره کردند.
❇️سال 1346
قرارداد الحاقی #نفت به تصویب رسید.
حزب ایران نوین و حزب پان ایرانیست کاندیداهای خود را برای مجلسین اعلام کرد.
❇️سال 1348
بازنشستگان ارتش طبق شرایطی در سازمانهای دولتی میتوانند ادامه خدمت دهند.
امیر شیلاتی سفیرکبیر ایران در ترکیه شد. وی قبلاً مدیر کل وزارت امور خارجه بود.
❇️سال 1350
اخذ آراء نمایندگان پایان پذیرفت و نتایج آن اعلام گردید.
❇️سال 1353
دولت #آمریکا به کشورهای تولیدکننده نفت اخطار کرد که اگر باز هم از تولیدات نفتی خود بکاهند این عمل برای آنها مخاطرات سیاسی و امنیتی دارد.
❇️سال 1357
تصويب لايحه تظاهرات
#آموزگار لايحه تازه تظاهرات را بر مبناي فضاي باز سياسي تهيه کرد.
iichs.ir
@iichs_ir
✳️ بدهی #شهرداری تهران در سال 1340؛ روزانه 300 طلبکار به شهرداری می آیند!
#روزشمار
19 تیر 1340
#یک_روز_یک_خبر
❇️ بدهی #شهرداری تهران در سال 1340؛ روزانه 300 طلبکار به شهرداری می آیند
امروز کمیسیونی در شهرداری تهران به منظور رسیدگی به وضع و مشکلات مالی شهرداری تهران تشکیل شد. در این کمیسیون که شهردار تهران و مدیر کل مالی و نمایندگان وزارت دارایی و بانک ملی حضور داشتند مذاکرات مفصل برای رفع ناراحتی های مالی شهرداری صورت گرفت. این کمیسیون نتوانست درباره پیدا کردن راه حل فوری برای رفع بن بست مالی شهرداری تصمیم بگیرد و قرار شد هفته آینده کمیسیون دیگری که در نخست وزیری با حضور وزیر مشاور تشکیل می شود امور مالی شهرداری مورد مطالعه و رسیدگی کامل قرار گیرد.
مقامات مالی شهرداری امروز اعلام داشتند که شهرداری در حال حاضر 221 میلیون تومان بدهکار است. از این رقم 68 میلیون تومان بدهی حال است که شهرداری باید در سال جاری بپردازد و بقیه بدهی شهرداری موجل است و در سال های آینده قابل پرداخت است.
بدهکاری شهرداری به افراد مختلف و مخصوصا به طلبکاران جزء که همه روزه مزاحم شهرداری هستند یکی از اساسی ترین ناراحتی های شهرداران به شمار می رود و هر روز بیش از 300 طلبکار به شهرداری مراجعه و موجبات مزاحمت مامورین را فراهم می آورند.
گفته می شود درآمد ماهانه شهرداری 11 میلیون تومان است؛ اگر مطالبات شهرداری نیز وصول شود بدهکار نخواهد شد.
http://yon.ir/HGdOP
@iichs_ir
✳️ روزهایی که مردم در تهران « لخت و پتی » در جوب آب حمام می کردند!
روزنامه #اطلاعات ، 19 تیر 1340
یک شهروند تهرانی در پیامی که روزنامه اطلاعات آن را منتشر کرد نوشت: در خیابان کدخدایی، ضلع غربی میدان ژاله مردم جوی آب را حمام کرده اند؛ درست سر ظهر که می شود بچه و بزرگ لخت و پتی در جوی آب می خوابند و آب تنی می کنند. این کارها زیاد به ما مربوط نیست، ولی سر و صدایشان در این گرمای تابستان خواب و آسایش از ما سلب کرده است.
خبر دیگر این که جلسه انجمن محلی عباس آباد جنوبی، شرق اداره حمله و نقل ارتش، با حضور عده ای از اعضا تشکیل شد. رئیس انجمن محل در این جلسه گفت: بی آبی در این کوی ناراحتی بزرگی بهوجود آورده و اگر مسئولین امر توجهی ننمایند، ممکن است بر اثر عدم بهداشت، بیماری های خطرناکی در عباس آباد جنوبی بروز کند.
http://yon.ir/HGdOP
@iichs_ir
✳️ وضعیت بد صنعت نفت در ایران؛ در رقابت بین المللی ؛ مقام خود را حفظ نکرده ایم
#روزشمار
19 تیر 1340
❇️ تقاضای کمک از آلمان برای لوله کشی گاز نفت به تهران
یک مقام شرکت ملی نفت ایران گفت: شرکت ملی نفت برای اجرای طرح لوله کشی گاز سراجه به تهران اظهار علاقه خاصی می کند. شرکت نفت معتقد است که با توسعه روزافزون موسسات صنعتی در تهران و نواحی اطراف آن و به خصوص احتیاج مردم به استفاده از سوخت با صرفه و راحت گاز، لوله کشی گاز سراجه به تهران ضروری است.
طبق مطالعاتی که تاکنون صورت گرفته است، اکنون در سراجه منبع عظیمی از گاز طبیعی وجود دارد که به احتمال قوی حداقل ذخیره آن 220 میلیارد مترمکعب می باشد. علاوه بر این در حدود 400 میلیون بشکه نفت سبک که از بهترین انواع نفت دنیا به شمار می رود در سراجه وجود دارد. مطابق همین محاسبات، ارزش حرارتی گاز و نفت ذخیره شده در سراجه معادل 300 میلیون تن نفت است که مقدار کوچکی از آن می تواند مصرف سوخت تهران و مناطق مرکزی و شمالی ایران را برای سال های متمادی تامین کند.
احتمال داده می شود یکی از طرح هایی که به وسیله دولت ایران تسلیم دولت آلمان غربی شده طرح لوله کشی گاز سراجه به تهران است که به موجب آن، از دولت آلمان تقاضا شده است که برای اجرای آن به ایران کمک کند.
❇️ وضعیت بد صنعت نفت در ایران؛ در رقابت بین المللی نفت، مقام خود را حفظ نکرده ایم
دکتر مصطفی علم در یادداشتی نوشت: تولید نفت در ایران نسبت به تولید در سایر کشورهای خاورمیانه چندان رضایت بخش به نظر نمی رسد و وقتی که افزایش تولید کشورهای دیگر این منطقه از قبیل عراق، عربستان سعودی و کویت را با ایران مقایسه می کنیم، میزان افزایش تولید نفت ایران مطلوب نبوده است.
ولی مسئله مهم تر وضع تصفیه خانه است که تقریبا میزان تولید آن راکد مانده و با آن که میزان تولید نفت خام نسبتا افزایش یافته تولید تصفیه خانه تقریبا به همان میزان سابق باقی مانده است.
آمار نشان می دهد با آن که تولید نفت بین سال های 1957 و 1959 از 8/34 میلیون تن به 7/44 میلیون تن افزایش یافته میزان نفتی که به تصفیه خانه فرستاده شده نه فقط اضافه نشده، بلکه کاهش نیز یافته است؛ یعنی از رقم 8/13 میلیون تن به 4/13 میلیون تن تنزل یافته و فقط در سال گذشته در حدود یک میلیون تن به آن اضافه شده است؛ در صورتی که ظرفیت سالیانه تصفیه خانه 25 میلیون تن است.
به طور خلاصه شرکت های عامل کوششی در راه نوین ساختن و توسعه دادن تصفیه خانه آبادان ننموده اند تا منافع بیشتری از راه تصفیه نفت و ایجاد مشاغل برای کارگران عاید ایران شود و اگر به آن ها گفته شود که چرا دست به چنین اقداماتی نمی زنند، جواب خواهند داد که بازاری برای محصولات تصفیه شده نداریم، ولی باید به آن ها پاسخ گفت: «این بازارها متعلق به کیست؟ قسمت اعظم بازار جهان خارج از روسیه و اقمار آن در دست همان هشت شرکت بزرگ اصلی است که کنسرسیوم نفت ایران را تشکیل می دهد. این شرکت ها هر کدام در کنسرسیوم سهمی دارند، ولی تنها هنگامی حاضرند تولید نفت خام ایران و تصفیه خانه آبادان را توسعه دهند که در جاهای دیگر که سهم بیشتری دارند زیانی متوجه آن ها نشود و منافع کشور متبوع خود را نیز تامین کنند».
در حالی که کشورهایی که نفت ندارند مشغول ساختن تصفیه خانه اند تا نفت خام وارد نموده و در کشور خود تصفیه کنند، عملکرد تصفیه خانه آبادان نسبت به قبل از ملی شدن کاهش یافته و آن طور که باید جهت نوین ساختن و توسعه آن اقدامی نشده است. ایران در رقابت بین المللی نفت و تصفیه نفت مقام خود را حفظ نکرده است و معلوم نیست فردا که رقابت روسیه و نفت شمال آفریقا شدت یابد، ایران از نظر بازار نفت با چه وضعی مواجه خواهد شد.
http://yon.ir/HGdOP
@iichs_ir
#بریده_جرائد ، #اطلاعات ، 19 تیر 1340 ؛ از افشاگری وزیر دادگستری درباره سوء استفاده های سابق تا قرار گرفتن سی لشکر غرب در برابر روس ها!
http://yon.ir/HGdOP
@iichs_ir
#در_آینه_تاریخ ؛ #امیراصلان_افشار ریاست اداره کل تشریفات در بار به اتفاق ژنرال شارل #دوگل رئیس جمهور فرانسه در کاخ گلستان
iichs.ir
@iichs_ir
✳️بررسی امتیاز شیلات شمال ایران
چرا دکتر مصدق امتیاز شیلات شمال را تمدید نکرد؟
#مقاله
#چکیده
✅ روسها از کسب امتیاز شیلات به دنبال دو هدف بودند: یکی هدف سیاسی که افزایش نفوذ در شمال ایران بود و دیگری هدف اقتصادی؛ یعنی کسب عواید بسیار از منابع سرشار شیلات دریای خزر در سواحل شمالی ایران.
✅ در دوران #قاجار ، امتیازات متعددی به نفع دولتها و قدرتهای خارجی ــ بهویژه انگلستان و روسیه ــ اعطا شد و تا حدودی بسیار زیادی حاکمیت و استقلال دولت ایران از بین رفت. یکی از امتیازات مهم اعطایی در این زمان، #امتیاز_شیلات_شمال کشور بود که به استفان لیازانوف روس داده شد. این امتیاز با کش و قوسهای فراوان تا زمان دولت ملی مصدق ادامه پیدا کرد، اما دولت مصدق حاضر به تمدید آن نشد و شیلات شمال ــ همانند نفت جنوب ــ ملی شد و به سازمان ملی شیلات ایران واگذار گردید. این اقدام دکتر #مصدق هماهنگ با سیاست خارجی مبتنی بر موازنه منفی و با هدف کاهش و نابودی قدرت و نفوذ کشورهای خارجی در ایران انجام شد. در واقع دولت مصدق معتقد به پیگیری سیاست موازنه منفی در مقابل موازنه مثبت بود؛ بدین ترتیب در این دوران هیچ امتیازی به قدرتهای خارجی اعطا نشد و برخی امتیازات عمده از قبیل نفت جنوب و شیلات شمال نیز ملی گردید و تحت اداره و مالکیت دولت ایران قرار گرفت.
http://yon.ir/Brhk1
@iichs_ir
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️بررسی امتیاز شیلات شمال ایران چرا دکتر مصدق امتیاز شیلات شمال را تمدید نکرد؟ #مقاله #چکیده ✅
#در_آینه_تاریخ ؛ ملاقات ایوان #سادچیکف سفیر #شوروی در ایران با دکتر محمد #مصدق نخست وزیر
شماره آرشیو: 1439-4ع
http://yon.ir/Brhk1
@iichs_ir
✳️ قرارداد محرمانه با #ژاپن که به ضرر ایران تمام شده است
#روزشمار
20 تیر 1340
❇️ قرارداد محرمانه با #ژاپن که به ضرر ایران تمام شده است
#اطلاعات نوشت: اگر دولت ایران تا یک ماه دیگر نسبت به قرارداد موجود ایران و ژاپن تقاضای تجدید نظر نکند، طبق یکی از مواد همان قرارداد، اصل قرارداد برای یک سال دیگر تمدید شده و قوت قانونی خواهد داشت، در حالی که اجرای قرارداد تاکنون به هیچ وجه به نفع ایران نبوده است.
با توجه به اظهارات مقامات مربوط این طور استنباط می شود که دولت موضوع را با دقت مورد توجه قرار داده و چون از نحوه عمل ژاپنی ها در اجرای قرارداد به شدت ناراضی است، لذا اصل قرارداد را مورد تجدید نظر قرار خواهد داد.
ضعف قرارداد ایران و ژاپن در این است که تضمین کافی برای انجام معاملات طرفین در حدود حجم تعیین شده وجود ندارد. این چیزی است که مورد علاقه ژاپنی ها است، در حالی که برخلاف مصلحت و موقعیت ایران می باشد. ژاپن در مدتی کمتر از یک سال موفق شده است در حدود حجم تعیین شده برای صدور کالا های ژاپنی به ایران، کالاهای مختلف صادر کند و ظرفیت صدور را پر کند، در حالی که ایران به علت مقررات صدور کالا به ژاپن نتوانسته است حتی 20 درصد حجم آن چه را که بنا بوده، کالا به ژاپن بفروشد.
ایران در مقابل خرید 50 میلیون دلار جنس ژاپنی قرار بود 12 میلیون دلار جنس خوب ایرانی به ژاپن بفروشد، اما همه آن چه که به ژاپن فروخته شده دو میلیون دلار نمی شود و تازه 5/1 میلیون دلار آن پنبه مرغوب ایران بوده است، در حالی که ژاپن آن چه را که قرار بوده تاکنون به ایران صادر کرده است.
قرارداد #ایران_و_ژاپن همچنان محرمانه باقی مانده و هیچ وقت برای اطلاع بازرگانان اعلام نشده است، اما بازرگانان و مطبوعات کم و بیش مفاد آن را به دست آورده اند. بازرگانان طرف معامله با ژاپن روی اطلاعاتی که به دست آورده اند به این وضع اعتراض دارند و می گویند که دولت هم باید همگام با بازرگانان، به سهل انگاری ژاپن در خرید کالا از ایران یا فراهم نکردن تسهیلات لازم برای صدور کالای ایران به ژاپن اعتراض کند و منافع ایران را در مناسبات بازرگانی با ژاپن با تضمین کافی حفظ نماید.
http://yon.ir/bk40F
@iichs_ir
#بریده_جرائد ، #اطلاعات ، 20 تیر 1340 : ازدیاد گرما و افزایش بیماری ها در تهران و تبدیل #بحرین به پایگاه اصلی #انگلیس در #خلیج_فارس !
http://yon.ir/bk40F
@iichs_ir
✳️ قیام مردم در #مسجد_گوهرشاد چگونه به خاک و خون کشیده شد؟!
#تقویم_تاریخ
21 تیر
❇️ سال 1288
کليه قشون شيراز در دو کنسولگري متحصن شدند و از نرسيدن مواجب چندين ماهه خود شکايت نمودند.
❇️سال 1309
آقای حکیمالدوله ادهم به ریاست انجمن بلدیه تهران منصوب شد. حاج محمدحسین بلورفروشان نایب رئیس و غلامحسین کاشف منشی شدند.
❇️سال 1314
از طرف مردم مشهد تظاهراتی علیه لباس متحدالشکل و کلاه بینالمللی صورت گرفت و مردم در مسجد گوهرشاد اجتماع نموده به عمل دولت به شدت اعتراض کردند. شیخ بهلول واعظ در این اجتماع برای مردم سخن گفت و آنها را به پایداری و استقامت در مقابل دولت تشویق و تحریک نمود. مأمورین انتظامی برای متفرق ساختن مردم اقداماتی نمودند ولی چون مردم متفرق نشدند، لشکر شرق مردم را به گلوله بست و قریب 2 هزار نفر از مردم مقتول و مجروح شدند. این روز در تاریخ ایران به نام «قیام گوهرشاد» ثبت شده است. در آن تاریخ فتح الله پاکروان والی، محمد ولی اسدی نایبالتولیه، و سرتیپ ایرج مطبوعی فرمانده لشکر و سرهنگ بیات رئیس نظمیه خراسان بودند.
❇️سال 1320
بین اتحاد جماهیر #شوروی و انگلستان یک پیمان امضاء شد.
❇️سال 1329
منصورالسلطنه عدل سناتور که از علمای حقوق بود به بیماری سرطان درگذشت.
❇️سال 1333
#آیت_الله_بروجردی اولین کلنگ مسجد بزرگی را که در قسمت غربی آستانه حضرت معصومه علیهاالسلام بنا میشود، در محل محراب مسجد بر زمین زدند و بلافاصله عملیات ساختمانی آن آغاز شد.
❇️سال 1335
نصرت الله معینیان رئیس انتشارات و رادیو شد.
❇️سال 1340
قرارداد فرهنگی #ایران_و_فرانسه امضاء و مبادله شد.
❇️سال 1343
سناتور #حسین_علاء در سن 82 سالگی در تهران درگذشت. وی متجاوز از نیم قرن در مشاغل حساس مملکتی مانند نمایندگی مجلس، وزیر مختاری و سفارت، وزارت و نخستوزیری قرار داشت.
یک موافقتنامه بازرگانی میان #ایران_و_ژاپن در 7 ماده در تهران به امضاء رسید. در این موافقتنامه دولت ژاپن تعهد کرد هر تسهیلی که برای واردات کالاهای کشورهای مختلف در نظر می گیرد عیناً برای کالاهای ایرانی منظور دارد.
محاکمه سران غائله فارس در دادگاه بدوی زمان جنگ آغاز شد.
❇️ سال 1345
امیرعباس #هویدا نخستوزیر در کادر بعضی از وزیران تغییراتی داد. به موجب این تغییرات دکتر جواد صدر به وزارت دادگستری، مهندس عبدالرضا انصاری به وزارت کشور، هوشنگ انصاری به وزارت اطلاعات و دکتر غلامرضا نیک پی با حفظ سمت معاونت نخستوزیر به وزیر مشاوری منصوب گردید. در این تغییرات دو وزیر از کابینه خارج شدند که عبارت بودند از دکتر باقر عاملی و سرلشکر پاکروان.
❇️سال 1346
13 چترباز ارتش هنگام اجرای یک مانور نظامی در شمال شاهرود شهید شدند.
❇️سال 1348
فرمان تسخیر ماه از طرف دانشمندان آمریکا صادر شد.
#خلیل_ملکی رهبر نیروی سوم درگذشت.
❇️سال 1350
یاسر #عرفات به رهبری کل سازمانهای چریکی انتخاب شد.
❇️ سال 1352
دولت برای مبارزه با کمبود شکر از دولت انگلستان 300 هزار تن شکر خرید.
iichs.ir
@iichs_ir