✳️ قیام 15 خرداد چگونه شکل و گسترش یافت / از دستگیری امام خمینی در قم تا قیام میلیونی مردم در تهران و شهرستان ها
#تقویم_تاریخ
15 خرداد
❇️سال 1342
ساعت 3 بامداد امروز ده ها کماندو، چترباز و سرباز گارد که مسلح به سلاحهای سرد و گرم بودند منزل #آیت_الله_خمینی را در قم محاصره کرده و سپس داخل منزل شدند و به جستجوی امام پرداختند. در همین هنگام آیت الله که در منزل فرزندشان استراحت می فرمودند به بیرون خانه آمده خود را معرفی کردند. مأموران به سرعت معظم له را به تهران منتقل ساخته در باشگاه افسران جای دادند.
سرلشکر #پاکروان رئیس سازمان امنیت #ساواک در یک مصاحبه مطبوعاتی پرده از بازداشت روحانیون برداشت و اشاره به بازداشت آیت الله خمینی و آیت الله طباطبائی و سایرین نمود. او در این مصاحبه اعلام کرد جبهه ملی در این جریانات دخالتی نداشته است.
در غالب شهرهای ایران عده زیادی از روحانیون و علماء و صاحبان مشاغل آزاد دستگیر و زندانی شدند.
قوای نظامی و پلیس در سر پل باقرآباد صدها دهقان کفن پوش را که قصد الحاق به جنبش مردم تهران را داشتند به مسلسل بستند و عده زیادی از آنان مقتول و مجروح شدند.
سیل خروشان زارعین از #ورامین، کن، #جماران و دیگر دهات اطراف تهران به سوی پایتخت شروع شد.
از بامداد امروز شهر تهران به مناسبت شنیدن خبر دستگیری آیت الله خمینی منقلب شد. تعداد زیادی از مغازهها و دکاکین تعطیل شدند و جمع زیادی از دانشجویان از رفتن به سر کلاس درس خودداری کردند و جنبشی علیه رژیم آغاز گردید.
مردم بپاخاستۀ تهران با مشارکت زارعین و کارگران و دانشجویان در دستجات مختلف به مبارزه با رژیم و حکومت پرداختند از طرف مردم اداره رادیو و ساختمانهای دولتی و اتوبوسهای شرکت واحد، قرارگاههای پلیس، سازمان فرهنگی ایران و آمریکا و کارخانه پپسی کولا و باشگاه ورزشی شعبان جعفری و دهها ساختمان دیگر به آتش کشیده شدند و مردم بسوی کاخ مرمر حرکت کردند ولی ناگاه سلاحهای سنگین بکار گرفته شد و عده ای کشته و مجروح شدند.
به مناسبت دستگیری آیت الله خمینی، شهر #قم تعطیل شد و اصناف و بازاریان از باز کردن معازه ها خودداری نموده دسته دسته به تظاهرات دست زدند. پلیس و مأموران نظامی که از قبل آماده شده بودند به تفرقۀ مردم پرداختند و چون نتیجه ای نبخشید تیراندازی آغاز شد و مردم نیز از خود دفاع نمودند. برخورد مسلحانه با مردم، در شهر قم ابعاد گسترده ای پیدا کرد و عده ای کشته و مجروح باقی گذارد.
بازاریان تهران یکپارچه به خیابانها ریختند و تظاهرات آنها دامنه گسترده ای پیدا کرد.
در تهران حکومت نظامی اعلام شد و سپهبد نصیری رئیس شهربانی با حفظ سمت فرماندار نظامی شد و عبور و مرور از ساعت 8 بعدازظهر ممنوع گردید.
حکومت نظامی در تهران دست به بازداشت روحانیون و عده ای از متنفذین بازار زد.
در غالب شهرهای ایران از جمله شیراز و قم حکومت نظامی برقرار شد، سرلشکر محسن مبصر معاون شهربانی به فرمانداری نظامی قم و سرکوبی مردم بپاخاستۀ آنجا تعیین گردید.
در غالب شهرهای ایران مردم تعطیل نموده به رهبری روحانیون دست به تظاهرات زدند بطوریکه در شهرهای تبریز، قم، شیراز، قزوین مردم به زد و خورد با پلیس پرداختند و تلفات زیادی مردم تحمل کردند تعداد کشتگان و زخمیهای شهرستانها را تا 10 هزار نفر نوشته اند.
بارفروشان تهران به زعامت #طیب حاج رضائی مسلح به چوب و آهن و کارد تظاهرات خشمگین خود را آغاز کردند.
نیمی از شهر تهران به میدان جنگ تبدیل شد. نظامیان با تانک و زره پوش و مسلسل سنگین مردم را به گلوله می بستند و مردم با مشت و چوب و چماق به آنها پاسخ می دادند.
تعداد تلفات و زخمیهای مردم متجاوز از 5 هزار نفر بود.
❇️سال 1346
بحران در خاورمیانه به اوج رسید. کشورهای #سوریه ، اردن و #عربستان سعودی وارد جنگ شدند.
جنگ هوایی و زمینی بین #مصر و #اسرائیل ساعت 5/9 بامداد به وقت تهران آغاز شد. جنگ با حملات هوایی آغاز شد و در اولین نبرد 44 هواپیمای اسرائیلی و 127 هواپیمای مصری نابود شدند.
❇️سال 1347
رابرت کندی نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گلوله باران شد و درگذشت.
❇️سال 1354
از نخستین ساعات بامداد امروز روحانیون، تجار و اصنفاف و مردم قم در صفوف منظم در شهر قم به راهپیمایی پرداختند و ضمن قرائت قرآن سالروز 15 خرداد را گرامی داشتند با تمام تلاشی که مأمورین انتظامی برای متفرق ساختن مردم معمول داشتند ولی استقامت و شهامت رهبران جمعیت مانع از تفرقه مردم شد. یکی از شعارهای تظاهر کنندگان جاوید باد رهبر شیعیان جهان حضرت آیت الله خمینی بود. پلیس و مأموران انتظامی جمعی از تظاهر کنندگان را توقیف کردند.
❇️سال 1355
محمدرضا امیر تیمور کلالی سفیر کبیر سابق ایران در انگلستان در حومه لندن خودکشی کرد علت خودکشی آلودگیهای مالی بود.
iichs.ir
@iichs_ir