💢کدام عدالت؟ کدام واقعیت؟ نسبت نظریه عدالت علامه حکیمی و نیازهای روز در یک‌سالگی درگذشت او ✍️ دکتر محمدرضا قائمی‌نیک سخن گفتن از عدالت در نظر مرحوم علامه محمدرضا حکیمی به دو جهت کار دشواری است. اول اینکه مرحوم علامه حکیمی عدالت را زیسته‌اند و سخن گفتن درباره کسی که عمری با عدالت زندگی کرده است -و نه‌فقط درباره آن حرف زده است- سخت است. وقتی که خود انسان در مقام آن عمل قرار نمی‌گیرد و می‌خواهد درباره موضوعی حرف بزند که انسان بزرگی چون علامه حکیمی هم درباره آن حرف زده و سخن گفته است و هم با آن زندگی کرده است، امری دشوار است؛ اما سختی و دشواری بعدی نظر دادن درباره این بزرگوار یا دیدگاه او درباره عدالت از اینجا ناشی می‌شود که محل طرح دیدگاه در این متفکر، انتساب به فرمایشات ائمه معصومین(ع) و قرآن و آیات و روایات شیعی و اسلامی دارد؛ بنابراین در اینجا ما با دشواری دیگری روبه‌رو هستیم که فهم این نظریه را سخت می‌کند؛ لذا من از ابتدا نمی‌خواهم در مقام نقد یا تعریضی به این نظریه وارد شوم و بیشتر پرسشی را از جانب درگیری‌های خود به‌عنوان یک مخاطب آثار و آرا مرحوم علامه حکیمی طرح می‌کنم و بحثم بیشتر بسط و توضیح این پرسش از دیدگاه مرحوم علامه حکیمی و آثار و آرای ایشان است. 👈 متن یادداشت: https://b2n.ir/w69577 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢سیری در حیات علمی و اندیشه‌ استاد محمدرضا حکیمی ✍️حجت‌الاسلام حسن طالبیان شریف 🔹استاد حکیمی فرمودند: جلدین کفایه را در مدت یک سال، نزد آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی فراگرفتم. پس از اتمام درس کفایه، ایشان فرمودند: «من طلبه خوش استعدادی مانند شما ندیده‌ام که بتواند کفایه را در مدت یک سال بخواند و تمام کند و خوب نیز بفهمد. شما کفایه را خوب فهمیده‌ای و دیگر نیازی به شرکت در درس کفایه کس دیگری نداری و شما خودت‌ می‌توانی کفایه تدریس کنی.» 🔸استاد حکیمی می‌فرمودند: هنگامی که من در درس آیت‌الله میلانی سؤال و اشکالی مطرح‌ می‌کردم، ایشان توجه نموده و گوش‌ می‌کردند و پاسخ‌ می‌دادند و به من لطف خاصی داشتند. یک‌بار هنوز درس ایشان شروع نشده بود که من در جلسه درس حاضر بودم ولی درجایی بودم (پشت ستون) ایشان من را ندیده و متوجه حضور من نشدند. فرمودند: آقای حکیمی نیامده است؟ گفتم: من اینجا هستم. بعد ایشان فرمودند: افلاطون، وقتی‌ می‌خواست درس بگوید تا ارسطو شرکت‌ نمی‌کرد، درس را شروع‌ نمی‌نمود. خلاصه ایشان را به ارسطوی درس خود تشبیه نموده بود. 🔹علامه حکیمی، تقریرات درس خارج فقه و اصول ایشان را با دقت نگاشت و بخشی را از مباحث اصول آن از اوامر به بعد را به عربی برگرداند و به رؤیت ایشان رساند. آیت‌الله میلانی هنگامی که ضبط دقیق و تقریر عربی زیبای ایشان را دید، ایشان را تشویق نمود و فرمود: اگر به همین‌گونه تقریرات را بنویسید و من ببینم و بعد منتشر شود، کتاب درسی حوزه گردیده و «کفایه» را منسوخ خواهد نمود. 👈 بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/s52894 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢حکیمی در دو مجلس ✔️این روزها شهر مشهد شاهد برگزاری دو مراسم نکوداشت برای استاد محمدرضا حکیمی (ره) به مناسبت اولین سالگرد ارتحال این اسلام‌شناس عدالت‌خواه بود. اولی در بنیاد پژوهش‌‌‌‌های آستان قدس رضوی با حضور علما، طلاب و اساتید حوزوی برگزار شد و جمعی از اندیشمندان و نزدیکان آن مرحوم به سخنرانی پرداخته و از تألیفات و شخصیت این عالم فقید فرزانه سخن گفتند. دومین مراسم به فاصله چند روز، در بزرگداشت این اندیشمند فاضل با حضور جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه و روشنفکران و علاقه‌مندان به حوزه‌های معرفتی و اجتماعی در فرهنگسرای جهاد دانشگاهی مشهد برگزار شد. در این مراسمات اساتید معظم و اندیشوران: آیت‌الله سید جعفر سیدان، محمدعلی مهدوی‌راد، محمدتقی سبحانی، محمدمهدی رکنی و سیدعباس صالحی، مهدی مهریزی، محمد اسفندیاری، محمدرضا موحدی، سارا شریعتی، آرمان ذاکری و یوسف بینا؛ از شخصیت و اندیشه فاخر استاد محمدرضا حکیمی سخن گفتند. 👈آنچه پیش‌روی قرار می‌گیرد گزیده‌ای از سخنان و تصاویر این دو نکوداشت است: https://b2n.ir/d50519 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢مشروطه به روایت نائینی 🔹اولین بحث در اندیشه سیاسی علامه فقیه، شیخ‌محمدحسین نائینی حکومت آرمانی است. از آنجا که بعضی نویسندگان و تحلیلگران اندیشه سیاسی نائینی از این نکته غفلت یا تغافل کرده و (مشروطه سلطنتی) را تنها حکومت مطلوب او دانسته‌اند، بررسی این مساله لازم و ضروری است، به‌ویژه که در تبیین اندیشه شخصیتی چون نائینی که هم دارای مبنای فکری در علوم اسلامی است و هم به واقعیات و مقتضیات عصر خویش عنایت دارد، نمی‌توان از آرمان‌های او سخن نگفت و تنها آنچه به‌عنوان تنها راه ممکن در شرایط آن روز تبیین کرده، درنظر گرفت و آن را از نظر او اندیشه‌ای ثابت و قابل عرضه در هر شرایطی تلقی کرد‌. 🔸بررسی این مساله ازاین‌رو اهمیت دارد که آیا آنچه نائینی به‌عنوان یک نظام سیاسی برای عصر خویش ارائه کرده و به بیان روشن‌تر، آنچه در مقام دفاع از نظام نوپای سیاسی عصر خویش مطرح کرده، از نظر او برای هر زمان و مکانی، نظامی مطلوب و شایسته است؟ آیا از نظر این فقیه برجسته، آخرین نظریه در عرصه سیاست، نظامی است که او ترسیم کرده یا می‌توان برای شرایطی دیگر و با مقتضیاتی متفاوت با عصر او، نظام دیگری را با مولفه‌هایی متفاوت عرضه کرد؟ با بررسی این مساله مشخص خواهد شد که نظام مشروطه سلطنتی، که او درصدد اثبات مشروعیت آن از منظر دین بود، یک نظام حداقلی و از روی ناچاری بود و بس، هرچند پاره‌ای از عناصری که او در این کتاب به بحث درباره آنها پرداخته، اختصاص به نظام مشروطه سلطنتی نداشته و لازمه لاینفک یک نظام سیاسی مطلوب در فرهنگ اسلامی است. 👈 متن کامل گزارش: https://b2n.ir/q35584 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚اندیشه سیاسی «شیخ بهایی» کتاب شد 📖کتاب «اندیشه سیاسی شیخ بهایی» اثر ابوالفضل سلطان‌محمدی، دو هدف اساسی را مورد توجه خود قرار داده است؛ هدف نخست، شفاف‌سازی رفتار سیاسی شیخ بهایی و پاسخ به چالش فکری در زمینه تعامل وی با پادشاهان صفوی و زدودن ابهامات موجود از چهره سیاسی این عالم بزرگ شیعی است و هدف دوم، شناساندن اندیشه سیاسی شیخ بهایی و ساماندهی و تبیین نظام‌مند افکار و آرای وی در حوزه سیاست و حکومت با استناد به آثار و تألیف‌های ایشان است. 👈 معرفی اثر: https://b2n.ir/e15956 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست علمی «ولایت فقیه؛ گستره، ادله، شبهات» 🎙با حضور استاد الغریفی (مدرس خارج فقه و اصول و رجال حوزه علمیه نجف) ⏳زمان: یکشنبه ۶ شهریور، ساعت ۱۱ صبح 🏢 مکان: مشهد مقدس، مدرسه عالی نواب، سالن کنفرانس 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢بیانیه جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح «اصلاح نظام بانکداری» 📝جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح اصلاح نظام بانکداری بیانیه‌‌‌ای صادر و تاکید کردند تصویب نهایی آن به این شکل، با توجه به تأثیرات این طرح بر مقدرات چند دهه آینده اقتصادی کشور، هزینه‌های جبران‌ناپذیری را به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد. 👈 متن بیانیه + مهمترین اشکالات + امضاء کنندگان: https://b2n.ir/w46532 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📸 دیدار آیت‌الله مرتضوی و آیت‌الله موسوی شاهرودی با مرجع عالیقدر آیت‌الله شبیری زنجانی در سفر ایشان به مشهد مقدس ـ پنجم شهریورماه ۱۴٠۱ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🎬 | گزارش ویدئویی از مراسم آغاز سال تحصیلی جدید حوزه مراسم آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه، شنبه ۵ شهریورماه ۱۴۰۱ با سخنرانی آیت‌الله نوری همدانی و با حضور، علما، نمایندگان بیوت مراجع تقلید، اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه، اساتید، فضلا و طلاب در مدرسه عالی دارالشفای قم برگزار شد. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢احکام امضایی را باید باتوجه به نحوه تنفیذ شارع ملاحظه کرد/ احکام امضایی صرفاً عرفی و عقلایی را نباید به شارع نسبت داد ✔️استاد علیدوست در گفتگو با «اجتهاد»: 🔹وقتی حکمی بین عقلا امضا می‌شود ما لسان امضا را کشف می‌کنیم که به‌عنوان یک حکم ابدی امضا می‌شود مثلاً «احل الله البیع» حکم امضایی در عقلا بوده است، اما وقتی امضا شده، به‌عنوان یک حکم شرعی بیان می‌شود؛ اگر فرض کنید بشر زمانی در اثر هر چیزی به اینجا رسید که مرد با مرد ازدواج کند و زن با زن، نمی‌توانیم بگوییم این حکم برداشته شود. 🔸گاهی حکم امضایی است، شارع امضا می‌کند، اما دلیلی ندارد به‌عنوان حکم ابدی امضا کند مثلاً الآن یک پدیده خوبی است؛ رفتار شارع مشخص است که به‌عنوان حکم ابدی نمی‌خواهد بیاورد و اگر زمانی مستنکر شد مثل الآن که برده‌داری به آن معنا نیست، قائل به باقی ماندن حکم نیستیم. 🔹اینکه احکام امضایی صرفاً امور عرفی یا عقلایی است اگر به این معنا باشد که این احکام را نباید به شارع مقدس نسبت داد. احکام امضایی گاه فرازمان و فرامکان است نظیر وفای به پیمان‌ها، مشروعیت معاملات، تشکیل خانواده و عموم گزاره‌های اخلاقی متعلق حکم. اصل این‌گونه احکام تابع تکامل یا انحطاط جوامع نیست. لکن شکل‌های اجرای احکام می‌تواند تابع تکامل جوامع باشد. بدون تردید این بخش از گزاره‌ها از ثابتات احکام نیست. 🔸اینکه برخی می‌گویند همه احکام امضایی شارع، چون با امضا آمده پس با بنای عقلا آمده و اگر بنای عقلا برود حکم هم می‌رود این‌طور نیست، باید نحوه امضا و تنفیذ شارع را نگاه کرد. 👈متن گفتگو:https://b2n.ir/r55812 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢کناره‌گیری آیت‌الله سیدکاظم حائری از عرصه مرجعیت + متن اطلاعیه ✔️آیت‌الله سیدکاظم حائری از مراجع عراقی مقیم قم و از شاگردان مطرح شهید صدر، در اولین روز ماه صفر ۱۴۴۴ هجری قمری با صدور اطلاعیه‌ای عدم استمرار مرجعیت و ابطال وکالت خود را به دلیل بیماری و ضعفِ جسمی و کهولت برای پیگیری امور مرجعیت اعلام کرد. آیت‌الله حائری پس از شهادت آیت‌الله سید محمدباقر صدر مدتی به‌عنوان فقیه حزب دعوت اسلامی عراق تعیین شد و از آن هنگام تا صدور این بیانیه، مرجعیت دینی و سیاسی جمعی از مردم عراق، به‌ویژه علاقه‌مندان به شهید محمدباقر صدر و شهید محمدصادق صدر را برعهده داشت. ایشان در این بیانیه با علاقه‌مندان به دو صدرِ شهید سخن گفته و بدون نام بردن از مقتدا صدر تأکید کرده، علاقه‌مندی به شهیدان صدر، بدون ایمان و عمل صالح و راهرویِ راه آنان کافی نیست و کسی که برای رهبری بنام آن دو شهید و تفرقه میان عراقی‌ها و شیعیان تلاش می‌کند و از شروط رهبری همچون اجتهاد برخوردار نیست، صدری نیست. اقدام تقوامدارانه آیت‌الله حائری که مدت‌هاست دچار بیماری است؛ ‌در عرف علماییِ شیعی اقدامی بی‌همتا است و در تاریخ درخشان فقه شیعه مانا خواهند ماند. ایشان در اولین بند بیانیه پیروان خود را به تبعیت از آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیه نمود. 👈متن و سند اطلاعیه + تحلیل: https://b2n.ir/f22451 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📸غبارروبی مضجع مطهر رضوی در سفر رهبر انقلاب به مشهد با حضور جمعی از علما و خادمان 👈 مشاهده فیلم و تصاویر: https://b2n.ir/y26646 🆔 https://eitaa.com/ijtihad