بهبود فناوری و انباشت دانش مبتنی بر بخش خصوصی؛ مؤلفهای مهم در پیشرفت کشور و نجات از انواع خامفروشی
دکتر علی چشمی - اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی
صادرات کالاهای با تکنولوژی بالا در کرهجنوبی حدود ۱۶۰میلیارد دلار، در ترکیه حدود ۵میلیارد دلار و در ایران با جمعیتی بیشتر حدود ۲۰۰میلیون دلار است؛ تفاوتی که طی دههها ایجاد شده و بهراحتی کم نخواهد شد و انباشت دانش در کشورهایی مانند کرهجنوبی روزبهروز تفاوت را با کشورهایی مانند ایران بیشتر خواهد کرد. توجه کنید که میانگین رشد تولید بخش صنعت (ساخت) از سال ۱۳۴۰ تا سال ۱۳۵۷ در کرهجنوبی ۱۷.۵درصد و در ایران با اندکی تفاوت ۱۴درصد بوده است؛ سالهایی که بعضیها فکر میکنند اگر روند توسعه صنعتی ادامه مییافت اکنون وضعیت ایران شبیه به کره یا حتی بهتر بود. اما سالهای بعد یعنی از ۱۳۵۸ تا ۱۴۰۰ اتفاقا رشد تولید صنعتی دو کشور تفاوت عجیبی نداشته است: کرهجنوبی ۸درصد و ایران ۵درصد.
چه چیزی تفاوت بسیار بزرگ توسعه صنعتی در ایران و کرهجنوبی را ایجاد کرده است؟ تفاوتی که سایر ابعاد آن در شاخص پیچیدگی اقتصادی نمایان میشود. در سال ۲۰۲۱ طبق سایت اطلس این شاخص، در حالی که ایران فقط ۱۶میلیارد دلار صادرات داشته (به دلیل تحریمها مقدار صادرات کمتر در این شاخص گزارش شده، اما طبق آمار رسمی صادرات کالای نفتی و غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ حدود ۸۰میلیارد دلار بوده) کرهجنوبی ۸۰۳میلیارد دلار صادرات داشته و رتبه ۳ جهان را در شاخص پیچیدگی به خود اختصاص داده است.
کرهجنوبی نهتنها در فناوری ارتباطات (۶۰میلیارد دلار)، الکترونیک (۱۳۴میلیارد دلار)، حملونقل (۴۵میلیارد دلار) و انواع خودروها (۴۳میلیارد دلار) و پلیمرها و لوازم و ماشینآلات مختلف صادرات دارد، ۳۵میلیارد دلار هم نفت پالایششده صادر کرده است؛ در حالی که ایران با وجود اینکه خودش تولیدکننده نفت خام است در برخی سالها حتی در تامین نیازهای داخلی برای حاملهای انرژی موفق نبوده است؛ بگذریم که در صنایع با تکنولوژی بالا نتوانسته است به پیشرفتی برسد.
واقعا چه چیزی این تفاوت چشمگیر را در تکنولوژی و رشد ایجاد کرده است؛ در حالی که از نظر آموزش و سرمایه انسانی به عنوان پایه مهم بهبود تکنولوژی چندان تفاوتی نیست و تفاوتها بیشتر در کیفیت دولت و ماهیت بنگاههای اقتصادی دو کشور است. ابتدا باید دولت باکیفیتی وجود داشته باشد که بخواهد و بتواند از بهبود تکنولوژی از مسیر انباشت دانش در بنگاههای اقتصادی پشتیبانی کند. این مساله نیاز دارد در سطح حکمرانی، یعنی چه در قانونگذاری، چه سیاستگذاری و چه فرآیندهای اجرایی دولت، همه نگاهها به بهبود تکنولوژی به عنوان یکمنفعت ملی باشد. روابط خارجی، ثبات اقتصادی، معافیت و اعتبار مالیاتی، برنامههای تجارت خارجی و جذب سرمایه خارجی باید بر مبنای بهبود تکنولوژی یاشد.
نگاه سیاستگذار باید به رشد فعالیتهای صنعتی با تکنولوژی بالا باشد، نه مثل رشد فصل بهار ۱۴۰۲ که دولت احساس موفقیت دارد، در حالی که بخش صنعت فقط ۰.۶واحددرصد در رشد اقتصادی ۶.۲درصدی سهم داشت و فعالیتهایی مانند عمدﻩﻓﺮﻭشی، ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭشی و ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﻣﻮﺗﻮﺭﻱ، ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻣﺪﺩکاری ﺍﺟﺘﻤﺎعی و فعالیتهای املاک و مستغلات و آموزش هر کدام ۱.۴درصد سهم داشتند. از الزامات دیگر دولت باکیفیت این است که تعامل سازندهای با بخش خصوصی داشته باشد و موتور تولید مبتنی بر تکنولوژی را بخش خصوصی و تشکلهای آن بداند. سیاستهای بودجهای دولت نیز اهمیت زیادی دارد. در کشورهای پیشرفته، بنگاههای بزرگ از معافیت و اعتبار مالیاتی مناسبی برای امور تحقیق و توسعه برخوردارند، به گونهای که نرخ موثر مالیاتی آنها (نسبت مالیات پرداختی به درآمد آنها) بسیار پایین است.
اما در ایران هرچه شرکتها بزرگتر باشند فشار مالیاتی بیشتر است و دولت درآمدهای مالیاتی را که از این شرکتهای جمع میکند از طریق حمایتهای کنونی از فعالیتهای دانشبنیان بین شرکتهای کوچک و نوپا پخش میکند. یعنی نه در مالیاتستانی و نه در تخصیص اعتبارات دولتی به انباشت دانش در شرکتهای بزرگ کمک چندانی نمیکند. به موازات شکلگیری دولت باکیفیت است که تکنولوژی از مسیر انباشت دانش در شرکتهای بزرگ بهبود پیدا میکند و به گسترش صادرات صنعتی در کلاس جهانی و تولید صنعتی میانجامد و خدمات مولد در کنار این تولیدات رشد میکند. نقشی که شرکتهای خانوادگی بزرگ در کرهجنوبی داشتند؛ اما شرکتهای بزرگ دولتی و شبهدولتی ایران نتواستند چنین نقشی ایفا کنند.
#بهبود_فناوری
#انباشت_فناوری
#پیشرفت_صنعتی_دانشبنیان
#احیای_حکیمانه_زنجیرههای_ارزش
#دستور_کار_ملی
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
بهبود فناوری و انباشت دانش مبتنی بر بخش خصوصی؛ مؤلفهای مهم در پیشرفت کشور و نجات از انواع خامفروشی
دکتر علی چشمی - اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
- چه چیزی تفاوت بسیار بزرگ توسعه صنعتی در ایران و کرهجنوبی را ایجاد کرده است؟
- از نظر آموزش و سرمایه انسانی به عنوان پایه مهم بهبود تکنولوژی چندان تفاوتی نیست و تفاوتها بیشتر در کیفیت دولت و ماهیت بنگاههای اقتصادی دو کشور است.
- باید دولت باکیفیتی وجود داشته باشد که بخواهد و بتواند از بهبود تکنولوژی از مسیر انباشت دانش در بنگاههای اقتصادی پشتیبانی کند. این مساله نیاز دارد در سطح حکمرانی، یعنی چه در قانونگذاری، چه سیاستگذاری و چه فرآیندهای اجرایی دولت، همه نگاهها به بهبود تکنولوژی به عنوان یکمنفعت ملی باشد.
- روابط خارجی، ثبات اقتصادی، معافیت و اعتبار مالیاتی، برنامههای تجارت خارجی و جذب سرمایه خارجی باید بر مبنای بهبود تکنولوژی یاشد.
- نگاه سیاستگذار باید به رشد فعالیتهای صنعتی با تکنولوژی بالا باشد.
- دولت باکیفیت باید تعامل سازندهای با بخش خصوصی داشته باشد و موتور تولید مبتنی بر تکنولوژی را بخش خصوصی و تشکلهای آن بداند.
- تکنولوژی از مسیر انباشت دانش در شرکتهای بزرگ بهبود پیدا میکند، نقشی که شرکتهای خانوادگی بزرگ در کرهجنوبی داشتند؛ اما شرکتهای بزرگ دولتی و شبهدولتی ایران نتواستند چنین نقشی ایفا کنند.
متن کامل
#بهبود_فناوری
#انباشت_فناوری
#پیشرفت_صنعتی_دانشبنیان
#احیای_حکیمانه_زنجیرههای_ارزش
#دستور_کار_ملی
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
مأموريتگرایی دانشگاهها؛ واگرا یا همگرا؟!
مأموريتگرایی مطلوب دانشگاهها بایستی چگونه باشد؟
واگرا، پراکنده و نشأت گرفته از سلایق محلی و گروهی و شخصی؟
یا بر اساس اولویتهای مشخص ملی و منطقهای که توسط حکمران احصا میشود، و بصورت همگرا نیل به یک هدف بزرگ مشخص را دنبال میکند؟
بر مبنای کدام حکمرانی؟
در جهت رفع کدام گلوگاههای اولویتدار؟
با کدام مکانیزم تشویقی؟
با کدام مکانیزم نظارتی؟
آیا ارتباط سامانیافته و نظاممند بین این مأموريتها و مأموريتهای بنگاههای صنعت، کشاورزی، لجستیک، انرژی، و تجارت، جزو ضروریات این رویکرد مأموريتگرایی دانشگاهها نیست؟
پ.ن.: بروشور مأموریتگرایی در دانشگاهها و مراکز آموزشی و پژوهشی، سال انتشار ۱۴۰۲، دانلود فایل:
sajed.msrt.ir/report/index
#دستور_کار_ملی
#مأموريت_دانشگاه
#توسعهگران_زنجیرههای_ارزش
#احیای_حکیمانه_زنجیرههای_ارزش
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
YaZ306T0P3GcRcHsmHpRSIhI_543_کتابچه مأموریت گرایی سال 1402- نسخه نهایی- 11 آذر ماه.pdf
2.26M
کتابچه مأموريتهای دانشگاهها، ۱۴۰۲
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
6.42M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دولت: سیاستگذاری و مدیریت کلان و نظارت و حمایت و هدایت، آری؛ مالکیت و عملیات اجرایی، خیر
ضرورت ورود بخش غیردولتی (مردم و بخش خصوصی) در اقتصاد کشور
پ.ن.: البته بدیهی است توجه همزمان به پیشنیازهای کلان اقتصادی (همچون الزامات پولی و بانکی) و نیز جلوگیری از تکرار خصوصیسازی به سبک ناقص و پر از ایراد قبلی، لازمهی ورود بخش غیردولتی به اقتصاد است.
#اقتصاد_مردمی
#مدل_موفق_مردمیسازی
#مشارکت_عمومی_خصوصی
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
محتوای نخستین جلسه کمیته ملی پایش، ارزیابی و بهبود شاخص_های لجستیکی کشور.pdf
933.4K
رتبهبندی کشورهای مختلف در شاخص عملکرد لجستیک ۲۰۲۳
شاخص عملکرد لجستیک: ۱۲۳ از ۱۴۰...
این رتبه، شایستهی ایرانِ برخوردار از برترین فرصتهای ژئوپلتیک نیست!
منبع
#شاخص_عملکرد_لجستیک
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
جنگ کریدورها.mp3
32.92M
جنگ کریدورها و خاورمیانه جدید
مشاهده فیلم
#دنیای_کریدورها
#نظم_نوین_جهانی
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
تجربیات جهانی توسعه- ۲۰: ابتکار آمریکایی PGII؛ پاتوق جدید آنگلوساکسونها و نوچههایشان!
Partnership for Global Infrastructure and Investment (PGII)
ابتکار PGII در سال ۲۰۲۲ کلید خورد. این کلانپروژه، نام جدید ابتکار B3W آمریکا و متحدانش، که در سال ۲۰۲۱ مطرح شد، است.
ابتکار "جهان برتر را دوباره بساز"
Build Back Better World (B3W)
ابتکار PGII (مشارکت برای زیرساخت و سرمایهگذاری جهانی) در تقابل با ابتکار کمربند و راه BRI چین است و به دنبال ایجاد یک شبکهی جهانی زیرساخت لجستیک و انرژی، از طریق تأمین مالی ۴۰ تریلیون دلاری، مبتنی بر وام برای ساخت جادهها، پلها، فرودگاهها، بنادر، نیروگاهها تا سال ۲۰۳۵ است.
کشورهای عضو: آمریکا، انگلیس، اسرائیل، آلمان، فرانسه، ژاپن، هند، ایتالیا، کانادا، امارات، عربستان، اردن، آنگولا.
#دنیای_کریدورها
#جنگ_کریدورها
#سهمبری_رقابتی_از_زنجیرههای_ارزش
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404
باید گریست بر این حکمرانی فشل...
قطب انرژی دنیا با ۳۰۰ روز آفتابی و مناطق وسیع بادی و ۶۰۰۰ کیلومتر امواج ساحلی و زیستتوده و زمینگرمایی و...، نه تنها میلیونها مترمکعب منابع تجدیدناپذیر نسلهای آتی اش را برای مصرف مفت رانتمحور افسارگسیخته منهدم میکند، بلکه امسال قرار است ۱۴۰ همت برای واردات بنزین و گازوئیل حاتمبخشی کند!
virasty.com/tamannaei/1715253100020544904
#دستور_کار_ملی
#یکپارچگی_منابع_تولید_ارزش
#احیای_حکیمانه_زنجیرههای_ارزش
کانال "شیفت" در ایتا و تلگرام:
eitaa.com/inpt1404
t.me/inpt1404