🚨 چرا تورم و گرانی در دولت آقای رئیسی ادامه دارد ؟ (قسمت دوم) 🔔 علم اقتصاد یا اقتصاد علم‌نما؟ دعوای علم و ایدئولوژی از قدیم‌الایام وجود داشته است. برخی از افراد در جاهای متفاوت از جمله حوزه و دانشگاه ادعا میکنند حرفشان علمی است و ایدئولوژیک نیست؛ به خصوص در علم اقتصاد (در حوزه علوم انسانی) این سخن بسیار پرتکرار و پرکاربرد است. آیا اقتصاد یک علم تجربی محض (پوزیتیویستی) است و گزاره‌های اثباتی دارد و هیچ مبنای ایدئولوژیکی پشت آن قرار ندارد؟ البته که این سخن اشتباهی است که هیچکدام از اقتصاددانان بزرگ دنیا هم آن را قبول ندارند؛ بلکه به تأثیر ارزشها و مبانی ایدئولوژیک در ساختار دانش اقتصاد ،اعتراف دارند. مرحوم آیت‌الله حائری شیرازی میگوید که علم اقتصاد سرمایه‌داری در حقیقت رساله عملیه یهود است که خود را پشت واژه علم پنهان کرده است : « علوم انسانی، درواقع «رساله» است. این رساله عملیه است که از غرب می‌آید و در داخل شما اسمش را می‌گذارید کتاب جامعه‌شناسی و فکر و خیالتان راحت می‌شود! خیر، اینها رساله عملیه هستند. بانکداری‌تان علم بانکداری است یا رساله عملیه بانکداری؟ شما رساله‌ها را آرم علم زده‌اید و نفس این عمل اشتباه است. رساله که علم نیست. رساله فتوی است و علوم انسانی هم فتوی است. اینکه در روایات داریم که مسلمان‌ها در آخرالزمان احکامشان را از علمای یهود و نصارا میگیرند، معنایش همین است. آیا شما منتظرید که یک رساله از طرف آنها بیاید که اسمش توضیح المسائل باشد؟! این طور نیست ! رساله آمده است ! سال‌هاست که آمده و دارد اجرا میشود. همین علوم انسانی که در دانشگاه‌ها تدریس میشود، رساله عملیه آنهاست. اینکه وزارت اقتصاد ما، وزارت کشور ما، وزارت ارشاد ما مسائل را بر مبنای علوم انسانی آنها حل میکنند، این همان رساله عملیه آنهاست. رساله عملیۀ هرکسی متناسب با خودش است. مفتی آنها هم دانشمندان علوم انسانی هستند». اقتصاددانان لیبرال برای فرار از انتقادهای مارکسیست‌ها و سوسیالیست‌ها ، تلاش کردند اقتصاد سیاسی را به دو شاخه اقتصاد سیاسی محض و اقتصاد سیاسی اجتماعی تقسیم کنند و با تشبیه اقتصاد سیاسی محض به علوم طبیعی، چیزی به نام #علم_اقتصاد را ابداع کردند که با تکیه‌بر ریاضیات و آمار، مبانی ارزشی و هنجاری خود را پنهان کنند. اگرچه امروزه با تطوراتی که در مباحث علم‌شناسی رخ داده است، امکان و ضرورت چیزی به نام «علم محض» که عاری از هر گونه ارزش و قضاوت باشد از بین رفته است و هیچ عالم و فیلسوفی در دنیا از آن دفاع نمی‌کند ، اما همچنان در کتاب‌های درسی اقتصاد و به ویژه در پژوهش‌های اقتصادی به زبان فارسی، چنین تلقی #علم_زده‌ای از دانش اقتصاد سیاسی وجود دارد! متاسفانه این تلقی علم‌زده، در میان سیاستمداران هم رسوخ کرده است و عده‌ای اقتصادنخوانده یا مهندسان اقتصادخوانده تصور میکنند آنچه به عنوان #علم_اقتصاد در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، مانند علوم طبیعی، قواعدی جهان‌شمول و فارغ از ایدئولوژی و تاریخ و جامعه ارائه میدهند و اگر این قواعد و نظریات را در هر کشوری به کار ببندیم، آن کشور به بهترین نحو اداره خواهد شد! در مقابل هرچه استدلال بیاورید که این نظریات اقتصادی مشحون از تعلقات و باورها و ارزش‌هاست، جز بی‌اعتنایی و تمسخر چیزی عایدتان نمی‌شود. اما همینکه از دایره زبان فارسی و کتب درسی اقتصاد خارج می‌شوید ، متوجه می‌شوید که این تلقی چقدر مضحک و منسوخ است . بزک‌ کردن تئوریهای لیبرالی یا نئولیبرالی و خوراندن آن به اسم «علم اقتصاد» و «عقلانیت اقتصادی» بیش از صد سال است که مشکلی از اقتصاد بیمار ما حل نکرده است؛ ایــن واقعیتی است که منکران حقایق تاریخی و تجارب اجتماعی، نمی‌خواهند بپذیرند. ✍️ میثم حق‌شناس #اقتصاد_ماه #حمیدرضا_مقصودی #علل_تورم https://eitaa.com/joinchat/2735407301C1f2f6fa887