🔴 #هزار_و_یک_نکته
✅ #نکته_بیست_و_نهم
💢 #اصطلاح
✅از اصطلاحات استعمال شده در کتب سنتی، دو عبارت «کما قلنا» و «لما قلنا» است.
❇️کما قلنا: اشاره دارد به کلامی که سابقا ذکر شده و علت همراهش نبوداست.
❇️لما قلنا: اشاره دارد به کلامی که سابقا ذکر شده و علتش هم ذکر شده است.
☑️کما مرّ و لما مرّ هم همین گونه اند.
✍عن بعض المعاصرین مع تصرف.
🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃
💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است.
(🌺(کارگاه ادبیات عرب)🌺)
https://eitaa.com/joinchat/4073979936C33f5684249
🔴 #هزار_و_یک_نکته
✅ #نکته_پنجاه_و_سوم
💢 #رئوس_ثمانیه علم اشتقاق 💢
✍۱) تعریف علم اشتقاق :
اشتقاق در #لغت به معنای دو شقه کردن و تکه تکه کردن چیزی
در #اصطلاح:
بیرون آوردن کلمه ای از کلمه ٔ دیگر بشرط آنکه در معنی و ترکیب با هم مناسب و در صیغه مغایر باشند. (از تعریفات جرجانی )
✏️ حاجی خلیفه در کتاب کشف الظنون خود میگوید : اشتقاق دانشی است که در آن از چگونگی بیرون آوردن کلمه ای از کلمه ای دیگر گفتگو میشود و باید میان کلمه ٔ اصلی «مخرج » و کلمه ٔ دوم «خارج » اصالةً و فرعاً به اعتبار ماده آن یعنی حروف اصلی ( مثل :ض ر ب در ضارب مضروب و...)مناسبتی وجود داشته باشد. و قید اخیر «ماده» علم صرف را از این تعریف خارج میکند، زیرا در علم صرف نیز درباره ٔ اصالت و فرعیت میان کلمه ها گفتگو میشود لیکن برحسب هیئت آنها است و از ماده آن بحث نمیکند، مثلاً در اشتقاق از مناسبت نهق و نعق برحسب ماده ٔ آنها بحث میشود و در صرف از مناسبت آنها برحسب هیئت هر یک سخن میرود و بنابراین دو دانش مزبور از هم متمایز شدندو توهّم اینکه ممکن است صرف و اشتقاق یک دانش باشد،از میان رفت.
✍۲) موضوع علم:
کلمه از حیث خروج بعضی از بعض دیگر به لحاظ ماده
✍۳)فایده علم:
أ)شناخت کلمات اصلی و فرعی
ب)فهم دقیق معانی کلمات وفرق لغات و رجوع به اشتقاق،اختلاف در معنای کلمه را از بین میبرد.
ج)وضع الفاظ جدید
د)معانی کلمات غامض وسنگین و غیر غامض رو با این علم به دست میاریم
و...
✍۴) مدون علم:
ابن درید کتابی به نام الاشتقاق نوشت البته قبل از او علم اشتقاق در کتب دیگران همچون خلیل و سیبویه یافت میشد ولی نه به عنوان علمی جدا که ابن درید آن را جدا کرد.بعد از او ابن فارس آنرا توسعه داد در کتاب مقاییس اللغة.
✍۵) ابواب و مباحث علم:
بسیار است و یک بخش آن، اقسامش هست که توضیح خواهیم داد.
علم اشتقاق سه قسم است:
اشتقاق صغیر
اشتقاق کبیر
اشتقاق اکبر
به طور جداگانه بحث خواهیم کرد ان شاالله تبارک و تعالی
✍۶) جایگاه علم در میان دیگر علوم:
ما بین علم لغت و صرف است.
موضوع اشتقاق از مباحث زبان شناسی (فقه اللغة) محسوب میشود.
✍۷)غرض و مقصود علم:
احتراز از خلل در انتساب
✍۸)روشهای تعلیم علم:
باید این علم بعد از علم لغت و قبل از علم صرف تدریس شود ولی چون به عربی نوشته شده است بعد از نحو تدریس شود بهتر است.
🔸منابع:
مفتاح النجاح زکی جعفری
تعریفات جرجانی
دهخدا
تحفه طالقانی بکان طالقانی
کلیات ابوالبقاء
🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃
💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است.
(🌺(کارگاه ادبیات عرب)🌺)
https://eitaa.com/joinchat/4073979936C33f5684249
🔴 #هزار_و_یک_نکته
✅ #نکته_شصت_و_چهارم
✅ #فروق_النحویة_و_الصرفية
💢 #فروق_تجزیه_و_ترکیب💢
1⃣ #تجزیه در لغت و اصطلاح
✏️در#لغت؛ به معنای جزء جزء کردن چیزی و اجزاء چیزی را از هم جدا کردن است
✏️در #اصطلاح؛به جدا کردن کلمات یک جمله و تعیینِ نوع،ریشه و دیگر خصوصیات ساختاری هر کلمه گفته میشود.به عبارت دیگر ؛تجزیه در اصطلاح ،بیان کردنِ ویژگی های صرفی کلمات عربی میباشد.
2⃣ #ترکیب در لغت و اصطلاح
✏️در #لغت؛ به معنای به هم پیوسته کردن و در آمیختن چیزی با چیز دیگر است
✏️در #اصطلاح؛تعیینِ نقش کلمات در جمله و تبیین نوع و کیفیت اعراب و بناء هر کلمه و جمله. به عبارت دیگر بیانگر ویژگی های نحوی کلمه ها و جمله های عربی میباشد
3⃣نقش لغت و نقش صرف در تجزیه
✏️علم لغت؛ کلمه را از جهت حروف اصلی ،مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد و معنای حروف اصلی آن را بیان میکند
✏️علم صرف؛کلمه را از جهت ساختار آن،مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد و معنای ساختاری آن را بیان میکند.
4⃣فرق تجزیه و ترکیب
✏️تجزیه؛ شناختن دقیقِ یک کلمه با توجه به علم صرف و بیان ویژگی های صرفی کلمات عرب است.
✏️ترکیب؛ شناختن موقعیت یک کلمه در جمله و نیز شناختن وضعیتِ یک جمله است.
📓منابع؛ تجزیه ترکیب متوسطه ج۱ ص۵ و ص۱۱/قواعد و نکات کاربردی علم صرف در تجزیه و ترکیب ص۹/راهنمای تجزیه و ترکیب زبان عربی ص ۱۱
🔴 #فروق
🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃
💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است.
(🌺(کارگاه ادبیات عرب)🌺)
https://eitaa.com/joinchat/4073979936C33f5684249