🔴 #هزار_و_یک_نکته ✅ #نکته_پنجاه_و_دوم 💢 #رئوس_ثمانیه 💢 دانشمندان هرگاه می خواستند علمی را تعلیم دهند، هشت مطلب را درباره آن علم به عنوان مقدمه بیان می کردند و معتقد بودند دانستن این مطالب باعث می شود دانشجو بهتر و با دید صحیح تری آن علم را بیاموزد. به این هشت مطلب " رئوس ثمانیه " یا "موضوعات هشتگانه" می گفتند که عبارتند از: ۱. تعریف علم(( لغتی و اصطلاحی )) ۲. موضوع علم ۳. فایده علم ۴. مؤلف علم ۵. ابواب و مباحث علم ۶. جایگاه علم در میان دیگر علوم ۷. غرض و مقصود علم ۸. روش های تعلیم علم منبع؛ کتاب حاشیه ملاعبدالله کتاب منطق صوری خوانساری ج۱ص۲ 🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. (🌺(کارگاه ادبیات عرب)🌺) https://eitaa.com/joinchat/4073979936C33f5684249

🔴 #هزار_و_یک_نکته ✅ #نکته_پنجاه_و_سوم 💢 #رئوس_ثمانیه علم اشتقاق 💢 ✍۱) تعریف علم اشتقاق : اشتقاق در #لغت به معنای دو شقه کردن و تکه تکه کردن چیزی در #اصطلاح: بیرون آوردن کلمه ای از کلمه ٔ دیگر بشرط آنکه در معنی و ترکیب با هم مناسب و در صیغه مغایر باشند. (از تعریفات جرجانی ) ✏️ حاجی خلیفه در کتاب کشف الظنون خود میگوید : اشتقاق دانشی است که در آن از چگونگی بیرون آوردن کلمه ای از کلمه ای دیگر گفتگو میشود و باید میان کلمه ٔ اصلی «مخرج » و کلمه ٔ دوم «خارج » اصالةً و فرعاً به اعتبار ماده آن یعنی حروف اصلی ( مثل :ض ر ب در ضارب مضروب و...)مناسبتی وجود داشته باشد. و قید اخیر «ماده» علم صرف را از این تعریف خارج میکند، زیرا در علم صرف نیز درباره ٔ اصالت و فرعیت میان کلمه ها گفتگو میشود لیکن برحسب هیئت آنها است و از ماده آن بحث نمیکند، مثلاً در اشتقاق از مناسبت نهق و نعق برحسب ماده ٔ آنها بحث میشود و در صرف از مناسبت آنها برحسب هیئت هر یک سخن میرود و بنابراین دو دانش مزبور از هم متمایز شدندو توهّم اینکه ممکن است صرف و اشتقاق یک دانش باشد،از میان رفت. ✍۲) موضوع علم: کلمه از حیث خروج بعضی از بعض دیگر به لحاظ ماده ✍۳)فایده علم: أ)شناخت کلمات اصلی و فرعی ب)فهم دقیق معانی کلمات وفرق لغات و رجوع به اشتقاق،اختلاف در معنای کلمه را از بین میبرد. ج)وضع الفاظ جدید د)معانی کلمات غامض وسنگین و غیر غامض رو با این علم به دست میاریم و... ✍۴) مدون علم: ابن درید کتابی به نام الاشتقاق نوشت البته قبل از او علم اشتقاق در کتب دیگران همچون خلیل و سیبویه یافت میشد ولی نه به عنوان علمی جدا که ابن درید آن را جدا کرد.بعد از او ابن فارس آنرا توسعه داد در کتاب مقاییس اللغة. ✍۵) ابواب و مباحث علم: بسیار است و یک بخش آن، اقسامش هست که توضیح خواهیم داد. علم اشتقاق سه قسم است: اشتقاق صغیر اشتقاق کبیر اشتقاق اکبر به طور جداگانه بحث خواهیم کرد ان شاالله تبارک و تعالی ✍۶) جایگاه علم در میان دیگر علوم: ما بین علم لغت و صرف است.   موضوع اشتقاق از مباحث زبان شناسی (فقه اللغة) محسوب میشود. ✍۷)غرض و مقصود علم: احتراز از خلل در انتساب ✍۸)روشهای تعلیم علم: باید این علم بعد از علم لغت و قبل از علم صرف تدریس شود ولی چون به عربی نوشته شده است بعد از نحو تدریس شود بهتر است. 🔸منابع: مفتاح النجاح زکی جعفری تعریفات جرجانی دهخدا تحفه طالقانی بکان طالقانی کلیات ابوالبقاء 🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. (🌺(کارگاه ادبیات عرب)🌺) https://eitaa.com/joinchat/4073979936C33f5684249