💢 مغالطه خطای شناختی
🔻واژهُ fallacy (مغالطه) از واژه لاتین fallacia به معنی فریب، نیرنگ، و حیله گرفته شده است. مغالطه به گفتار، نوشتار، اندیشه، احساس، و زبانِ بدن گفته میشود که در ساختار استدلال جای گزارههای منطقی و درست را بگیرد و در آن بهطور عمد یا غیرعمد فریب به خود یا به مخاطب باشد؛ مانند مغالطههای توسل به ترس، توهین، ترحم، تکرار، توطئه، خشم، نفرت، و حسادت.
🔻خطای شناختی یا سوگیری دو معنی و مفهوم متفاوت دارد:
۱. تمایل و گرایش به یک ایده و تفکر خاص.
۲. تعصب و جانبداری غیرمنطقی از یک ایده.
در معنی و مفهوم اول، خطای شناختی خنثی، بیضرر، و بدون خطر است؛ مانند طرفداری از یک تیم فوتبال، یک جناح سیاسی و... طبیعتاً، گرایش به یک تیم فوتبال، یک جناح سیاسی، یا یک عقیده خاص خطا یا اشتباه نیست؛ اما در معنی و مفهوم دوم، خطای شناختی میتواند مضر و خطرناک باشد. در این مفهوم، خطای شناختی به تمایلات و گرایشات غیرمنطقی و متعصبانه به یک ایده و تقکر و طرفداری غیرمنصفانه از آن میباشد که باعث میشود فرد قضاوت نادرست و ناعادلانه کند.
مغالطه با خطای شناختی تفاوت دارد. مغالطه نیاز به استدلال دارد و در ساختار استدلال از آن استفاده میشود، درحالیکه خطای شناختی به الگوی پیشفرض اندیشیدن و تفکر اشاره میکند. منظور از الگوی پیشفرض تفکر این است که فرد تنظیمات ذهن خود را براساس سوگیری انجام داده، سپس باتوجه به آن تنظیمات جانبدارانه میاندیشد.
مغالطهها میتوانند نتیجه خطاهای شناختی باشند، اما داشتن خطای شناختی الزاماً به معنی مرتکب شدن مغالطه نیست.
با این مقدمه، به تعریف و توضیح مغالطه خطای شناختی میپردازیم.
🔻مغالطه خطای شناختی زمانی اتفاق میافتد که فرد ادعا کند چون مخاطب سوگیری دارد، بنابراین ادعاهایش غلط و نادرست میباشد. ساختار مغالطه خطای شناختی بسیار ساده است:
"الف" خطای شناختی است. بنابراین، "الف" اشتباه و خطا است.
از این فرمول این نتیجه را میتوان گرفت که هر نوع خطای شناختی اشتباه و نادرست است. درحالیکه این دو مدعا کاملاً مستقل و مجزا هستند. نمیتوان از سوگیری نتیجه نادرست و اشتباه گرفت.
🔻در مغالطه خطای شناختی، مغالطهکننده معنی و مفهوم منفی خطای شناختی را بهجای معنی و مفهوم خنثی و بیخطر آن به کار میبرد که در واقع مرتکب #مغالطه_تحریف_معنی (definist fallacy) نیز میشود. مغالطه تحریف معنی زمانی اتفاق میافتد که شخصی واژه یا عبارتی را طوری تعریف کند که برای دفاع از موضعش آسانتر باشد و به نفع خود مصادره به مطلوب کند.
مغالطهُ خطای شناختی با خطای شناختی "نادیده گرفتن جنبههای مثبت" (discounting positives) ارتباط دارد. در این خطای شناختی فرد تواناییها و جنبههای مثبت خود یا مخاطب را کوچک میشمرد و روی جنبههای منفی تاُکید میکند.
#تفکر_انتقادی
#علوم_شناختی
🏢 بنیاد راهبری فضای مجازی #جبرئیل
🆔 @jebreil1
📍برای فرزندانمان بیشتر وقت بگذاریم 👶
🎊فضای حقیقی را برایشان لذت بخش کنیم ، فضای مجازی برایشان رنگ میبازد ...
🎈 @infosavad 🎈
📍 وقتی خصوصی هایت را عمومی میکنی فکر همه جایش را کرده ای ؟ 🙄
🆔 @infosavad
📍 وقتی خصوصی هایت را عمومی میکنی فکر همه جایش را کرده ای ؟ 🙄
🆔 @infosavad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔴زودباوری در فضای مجازی
♦اکنون تا بخواهید صفحات علمی و خبری در بستر شبکه های اجتماعی مشغول به فعالیت هستند.
♦مجلات سلامتی و سینمایی و مد و … که هر یک خود را به عنوان به روزترین و معتبرترین اخبار و اطلاعات معرفی میکنند.
👈اما حقیقتا به چند درصد از آن ها می توان اعتماد کرد؟
👈آیا همه اخباری که در یک پیج خبری میخوانیم صحیح هستند؟
ممکن است که کاملا صحیح باشند اما وظیفه ما این است که همواره با دید شک به اخبار توجه کنیم و همیشه روحیه پرسشگری و مطالبه گری داشته باشیم.
♦اگر خبری میخوانیم که از صحت آن مطمئن نیستیم درخواست منبع موثق و معتبر نماییم.
♦شخصی هم که به انتشار اخبار و محتوای علمی و سلامت در اینترنت میپردازد،
ملزم است که مطالب دقیق و معتبر و مستند به مخاطبان خود ارائه کند،
و هر زمان که دنبال کنندگانش درخواست منبع و سند برای حرفهایش داشته باشند آن ها را در اختیارشان بگذارد و حقیقت تلخ اینجاست که خیلی از اخباری که روزانه میخوانیم یا درست نیستند.
♦یا همه واقعیت را بیان نمیکنند یا واقعیت را آنگونه که خود میخواهند بیان میکنند.
✅بنابراین همه حق داریم باور نکنیم و بپرسیم.
🏢 بنیاد راهبری فضای مجازی #جبرئیل
🆔 @jebreil1
⭕️ نظر نشریه فرانسوی در مورد #فضای_مجازی:
برای رفتن به برخی مکانها باید از خودمان محافظت کنیم!!
با #نگهبانان همراه باشید
👇👇👇👇👇👇👇👇
✅https://t.me/negahbanan_it تلگرام
✅goo.gl/WZDdbU اینستاگرام