💠 درایت 🔹️ اوایل که آقای بروجردی به قم تشریف آورده بود، آقای گلپایگانی برای ترویج ایشان در درسشان شرکت می‌کرد چون علماً و عملاً و از همه جهات ایشان را صالح می‌دانست. 🔹️ آقای گلپایگانی از نظر درایت هم کامل بود، چون اداره حوزه درایت کاملی می‌خواست. مشی ایشان خیلی معتدل و مورد قبول افراد مختلف بود. در نظر اهل درایت روش اداره‌اش روش ممدوحی بود. سراغ ندارم در دوره مدیریت وی در اداره حوزه مشکلی پیش آمده باشد. 🔹️ من حیث‌المجموع ملای جامع واجد ارکان اربعه لازم برای ریاست و مرجعیّت، و سلیقه‌اش در مسائل سیاسی و غیر سیاسی، سلیقه‌ای معتدل و مورد قبول بود. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ۳ ص ۶۸۴ #آیت‌الله‌حاج‌آقاحسین‌بروجردی #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 مخالفت با صوفیان و بدعت‌گذاران 🔹️ آقای گلپایگانی با صوفی‌ها و مبتدعه شدیداً مخالف بود و روی خوش نشان نمی‌داد و برخوردش با آنها خیلی محکم بود. 🔹️ همچنین به حفظ شؤون روحانیت خیلی مقید بود و افراد را به حفظ این شؤون ترغیب می‌کرد. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ٣ ص ۶۸۴ #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 احتیاط در افتا 🔹️ آقای گلپایگانی در مسائل علمی پخته بود. گاهی درباره تقلید از من سوال می‌کردند، من تقلید از ایشان را مُبْرئ ذمّه می‌دانستم، چون ایشان حتّی المقدور از مشهور تخطّی نمی‌کرد و اگر هم تخطّی می‌کرد، مواردی بود که احتیاط در آن بود. لذا ارجاع به ایشان مُبْرئ ذمّه بود. 🔹️ ایشان در فتوا دادن خیلی محتاط بود و در این جهت تسامحی نداشت. در حاشیه ایشان در عروه ابتکار خاصی نیست ولی پختگی خاصی در آن مشهود است که در کمتر حاشیه‌ای هست. با کوتاه‌ترین عبارت، حق مطلب را ادا کرده و عبارات موجز وی مثل عبارات پخته فقهای قدیم مانند شهید اول است. 🔹️ پنج حاشیه بر «عروه» را مرحوم آخوندی چاپ کرده که یکی هم حاشیه آقای گلپایگانی است. در آنجا حاشیه‌ها با رمز وارد شده است. «طبا» رمز آقای حکیم، «ضا» رمز آقای گلپایگانی است. گاهی این رموز با هم اشتباه شده است. آقای گلپایگانی دستور داد در همان چاپ اول، حواشی ایشان تصحیح شد و در آخر «عروه» پنج حاشیه این تصحیحات درج شده است. این درست‌نامه اختصاصی آراء وی، و کاشف از اهتمام و احتیاط بالای ایشان بود. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ٣ ص ۶۸۱ #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی #آیت‌الله‌سیدموسی‌شبیری‌زنجانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 آرامش و متانت، ظرافت، قداست 🔹️ ایشان در مباحث علمی خیلی آرام و متین بود و اخلاق بحث را خوب مراعات می‌کرد. 🔹️ مرحوم والد در بحث زود عصبانی می‌شد ولی چون منصف بود تا متوجه اشتباهش می‌شد عصبانیت وی فروکش می‌کرد ولی هنوز به آن مرحله نرسیده می‌فرمود من حالت آقای گلپایگانی و آقای آسید احمد خوانساری را در نظر می‌گرفتم که آیا اینها در این جور موارد عصبانی می‌شوند؟ و چون ‌اینها عصبانی نمی‌شوند به خودم نهیب می‌زدم برای چه من عصبانی شوم؟! با این روش عصبانیت من فروکش می‌کرد. 🔹️ آقای گلپایگانی در قدس و تقوا از معارف بود. اوایل در منزل خودش در بعضی از ایام منبر می‌رفت و موعظه می‌کرد. ولی موقعی که می‌خواست آیه قرآن تلاوت کند مقید بود آیه را از روی قرآن بخواند که مبادا مثلاً به جای «واو» فاء خوانده شود. تا این حد محتاط بود. 🔹️ ولی با این تقدس و احتیاط، مقدس خشک نبود. بلکه توأم با ظرافت بود. مثلاً آقای آسید کاظم میانجی امام جمعه سابق خرم آباد می‌گفت: به آقای گلپایگانی عرض کردم: آقا، آنجا ساداتی هستند که به ما مراجعه می‌کنند، اجازه بدهید که ما سهم سادات را آنجا مصرف کنیم. آقای گلپایگانی با لحن خاصی فرمود: «مانعی ندارد، ولی این را هم در نظر بگیرید که یک سیدی هم در قم هست»! 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ٣ ص ۶۸۴ #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی #آیت‌الله‌سیداحمد‌خوانساری #آیت‌الله‌سیداحمدزنجانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 تحت تأثیر استاد 🔹️ از نظر علمی آقای گلپایگانی خیلی تحت تأثیر استادش مرحوم حاج شیخ عبدالکریم بود. 🔹️ از مطالبی که استاد آقای گلپایگانی داشت این بود که می‌فرمود: معروف است که حرف مرد یکی است ولی من می‌گویم حرف مرد دو تا است. مرد آن است که وقتی به اشتباهش پی برد از حرف اولش برگردد و حرف طرف مقابل را قبول کند. 🔹️ این روحیه استاد در شاگردش نیز وجود داشت. قضیه بعدی کاشف از این روحیه ایشان است. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ٣ ص ۶۸۲ #حاج‌شیخ‌عبدالکریم‌حائری #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 پیگیری مطالب علمی 🔹️ آقای گلپایگانی دائم الاشتغال بود. آقای داماد درباره وی می‌فرمود: تا مطلب برای او حل نمی‌شد، خوابش نمی‌برد! 🔹️ اواخر عمر چشم آقای گلپایگانی ناراحت بود و برای مطالعه از دو عینک استفاده می‌کرد. یک وقت خدمتشان رفتم و درباره حاشیه‌اش بر مسأله یازدهم زکات عروه که وی و خیلی‌ها به اشتباه ضمیر را ارجاع کرده و حاشیه نوشته‌اند، مطلبی عرض کردم. 🔹️ چون حافظه ایشان تحلیل رفته بود، تقریباً نیم ساعت طول کشید تا به آن مطلب منتقل شد. سپس فرمود: بله، حق با شماست و من آن وقت متوجه نشدم. لبته حکم مسأله تغییر نمی‌کرد و صرفاً اشکال علمی بود. 🔹️ حدود دو ماه بعد در ۲۳ ربیع الاول ۱۴۱۰ مرحوم حاج میرزا جواد آقا تهرانی مقیم مشهد از دنیا رفت و شب در مدرسه فیضیه مجلس فاتحه بود. من برای فاتحه رفتم. آقای گلپایگانی تشریف آورد کنار من نشست. فرمود: آن حاشیه کجای عروه بود؟ گفتم: به حاج آقا جواد _پسر ایشان_ عرض خواهم کرد. به حاج آقا جواد گفتم ولی ظاهراً درست متوجه نشده یا فراموش کرده بود. بعد از مدّتی آقای شاکری تلفن کرد که این حاشیه کجا بود؟(۱) 🔹️ غرض اینکه آقای گلپایگانی در این سن هم پیگیر مطالب علمی بود. خلاصه حدود دو ماه پیگیر مطلب بود و در عروه‌های شانزده حاشیه‌ای، ایشان این حاشیه را حذف کرده‌اند. مقصود این‌که اهتمام داشت و در این فکرها نبود که خلاف شأن من است به اشتباهم اعتراف کنم. 1️⃣ خیلی وقت پیش درباره همین حاشیه با آقای خامنه‌ای صحبت بود. در سفر اخیرشان به قم ایشان پرسید که آن مطلب در کجای عروه بود؟ گفتم: در باب زکات. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ۳ ص ۶۸۲ #آیت‌الله‌سیدمحمدمحقق‌داماد #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی #آیت‌الله‌سیدموسی‌شبیری‌زنجانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 عمل به احتیاط 🔹️ من از آقای گلپایگانی پرسیدم: در فلان مسأله که فتوای شما بر عدم احتیاط است، صاحب عروه قائل به احتیاط شده است ولی شما حاشیه نزده‌اید؟ آقای گلپایگانی فرمود: مرحوم حاج شیخ می‌فرمود: «مسائلی که احتیاطی است ولی رأی شما بر عدم احتیاط است، لزومی ندارد حاشیه بزنید. بگذارید مردم به احتیاط عمل کنند». از این رو من هم حاشیه نزدم. 🔹️ آقای بروجردی هم در اوّل حاشیه‌شان بر «عروه» نوشته‌اند: مواردی که من با متن اختلاف نظر داشتم، حاشیه زده‌ام مگر مواردی که متن مطابق احتیاط بود، در آن موارد گاهی حاشیه نزده‌ام. از عبارت آقای بروجردی برداشت می‌شود که وی ملتزم نبوده به این موارد حاشیه بزند. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ۳ ص ۶۸۵ #حاج‌شیخ‌عبدالکریم‌حائری #آیت‌الله‌حاج‌آقاحسین‌بروجردی #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 سطح علمی و اخلاقی 🔹️ آقای مسجد جامعی از آسیّد محمّد بهبهانی نقل می‌کرد: مرحوم آیةالله شیخ عبدالکریم حائری از نظر علمی در سطح خیلی بالایی بود ولی مهم‌تر از علم ایشان تقوای ایشان بود و مهمتر از تقوایش اخلاق وی بود و مهم‌تر از اخلاقش عقل او بود. خود آقای بهبهانی را همه قبول داشتند که در عقل جزء نوادر بود. 🔹️ آقای گلپایگانی هم مانند استادش مرحوم حاج شیخ عبدالکریم ارکان اربعه‌ای را که ذکر شد دارا بود. 🔹️ از نظر علمی، از بعضی افراد طراز اوّل از مراجع و غیرمراجع بلاواسطه و مع‌الواسطه راجع به مقام بالای علمی ایشان مطالبی شنیده بودم. از حاج آقای والد و آقای شریعتمداری تمجید خاصی دال بر مقام والای علمی آقای گلپایگانی شنیدم. از آقای داماد که در عملیات سخت‌گیر بود شنیدم که درباره آقای گلپایگانی می‌گفت: وی تا مسأله علمی برایش حل نمی‌شد خوابش نمی‌برد. از آقای خمینی با واسطه معتبر مطالبی درباره ایشان شنیدم که از مقام علمی وی تمجید سطح بالایی کرده بود. آقای آمیرزا سیّد علی یثربی که او هم در عملیات سخت‌گیر بود آقای گلپایگانی را خیلی قبول داشت ولی اشخاص دیگری را که در سطح خیلی بالا بودند قبول نداشت. 🔹️ مطلبی را از خود آقای گلپایگانی شنیدم که شاهد بر مقام علمی و اخلاق آقای گلپایگانی است. می‌فرمود: به نجف رفته بودم برای زیارت، در همان ایّام در درس آقاضیاء عراقی حاضر می‌شدم. آقاضیاء مطلبی فرمود و من اشکال کردم. ایشان جواب داد و من باز اشکال کردم. باز ایشان جواب داد و من مجدداً اشکال کردم و یکی دو روز آقاضیاء در اطراف اشکال من درس را ادامه داد. ولی وقتی می‌دیدم آقاضیاء می‌خواهد عصبانی شود کوتاه می‌آمدم و چون می‌دید من قانع نشدم مطلب را ادامه می‌داد و من هم دوباره اشکال می‌کردم و باز موقع عصبانیت وی کوتاه می‌آمدم. 🔹️ تا این که یک روز آقاضیاء فرمود: این‌جور که من با شما رفتار کردم تاکنون با احدی از شاگردان چنین برخوردی نداشتم. آقاضیاء این را کرامت خودش می‌شمرد در حالی که من در بحث کوتاه می‌آمدم و نمی‌گذاشتم عصبانی شود. 🔹️ آقاضیاء در ادامه گفته بود: من برای دیدن شما به منزلی که وارد شده‌اید نمی‌آیم (من به منزل آسیّد جمال گلپایگانی وارد شده بودم) ولی شما به منزل ما بیایید، من پلو مرغی به شما خواهم داد. من قدری تردید داشتم قبول کنم یا نه. چون مهمان آقا جمال بودم با آسیّد جمال مطرح کردم، ایشان گفتند: شما بروید. 🔹️ این که آقای گلپایگانی یکی دو روز با آقاضیاء بحث کرده بود خیلی مایه علمی می‌خواست. آقاضیاء فکر جوّالی داشت و هر کسی حریف وی نبود. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ٣ ص ۶۸۰ #سیدجمال‌الدین‌گلپایگانی #آقاضیاء‌الدین‌عراقی #حاج‌شیخ‌عبدالکریم‌حائری #امام‌خمینی #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya

💠 راهی برای کنترل عصبانیت 🔹 تحمّل افرادی که زود عصبانی می شوند و بر عصبانیت پافشاری می‌کنند خیلی سخت است. برخلاف کسانی که زود عصبانی می شوند و زود هم بر می‌گردند. 🔹️ مرحوم والد ما زود عصبانی می‌شد ولی زود هم از اینکه عصبانی شده، پشیمان می‌شد و برمی‌گشت. ایشان می‌فرمود: من راهی برای کنترل عصبانیتم پیدا کرده بودم و آن این بود که تا عصبانی می‌شدم، ذهنم زود منتقل می‌شد که اگر آقای حاج سیّد احمد خوانساری و آقای گلپایگانی بودند، آیا آنها هم عصبانی می‌شدند؟ و وقتی متوجه می‌شدم که آنها اگر در این مقام بودند، تندی نمی‌کردند، عصبانیتم را کنترل و از بروز آن جلوگیری می‌کردم. 🔹 آقای خوانساری و آقای گلپایگانی و آقای شریعتمداری در این جهت ممتاز بودند. 📚 جرعه‌ای از دریا؛ ج ۳ ص ۶۲۶ #آیت‌الله‌سیداحمدزنجانی #آیت‌الله‌سیداحمد‌خوانساری #آیت‌الله‌سیدمحمدرضا‌گلپایگانی #حاج‌سیدمحمدکاظم‌شریعتمداری جرعه‌ای از دریا | عضو شوید👇 @joreeiaazdarya