✡ تابوشکنی مرحلهای در سینما (5)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت اول)
1⃣ در این میان صنعت #سینمای_ایران نیز شوربختانه تا حدودی مسیری مشابه با آنچه در سینمای جهان گذشت را پیمود!
2⃣ #سینما از نخستین سالهای ورود خود به ایران، اساس کار خود را برای جذب مخاطب، بر اصل #تابوشکنی قرار داد. تابوشکنیای که مرحله به مرحله گسترده میشود و میتوان از آن با عنوان اصل #تابوشکنی_مرحلهای یاد کرد.
3⃣ این همه در حالی است که گذر از تابوهای اخلاقی و دینی که نشان از برنامههای پنهان و آشکار قدرتهای سلطهگر در دوران قبل از انقلاب داشته، با سوء مدیریت نهادهای متولی سینمایی در دوران پس از انقلاب، شرایط فرهنگی و بالاخص سینمایی کشور را امروزه به وادی #ولنگاری_فرهنگی کشانده است. / ادامه دارد...
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/VoKgur
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (2)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ دکتر #اسماعیل_کوشان در سال ۱۳۲۵، بنابر توصیه دوست نزدیک خود، یعنی #اسدالله_رشیدیان که یکی از اصلیترین عوامل اطلاعاتی اینتلیجنس سرویس – اسآیاس (SIS) و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا – سیآیاِی (CIA) در ایران بود و در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، نقش بسیار اساسی داشت و بعداً هم از عناصر مهم دوره دوم تاریخ #سینمای_ایران خصوصاً با تأسیس مؤسسه سینما تئاتر رکس بهشمار آمد، به کار تولید #سینما روی آورد و با همکاری عدهای از سرمایهداران شاخص عصر پهلوی، از جمله #اسفندیار_یگانگی و #طاهر_ضیایی، که هر دو نفر از رؤسای #کلوپ_روتاری وابسته به تشکیلات #فراماسونری در ایران بودند، اقدام به تأسیس استودیویی با عنوان میترا فیلم در ایران نمود.
2⃣ در این رابطه و در پاسخ به نقدی که دربارهی فیلم سینمایی #دختر_فراری چاپ شد، میترا فیلم جوابیهای انتشار داد که از فحوای این جوابیه، نوع برخورد زنان مسلمان و جامعه ایران با مقوله سینما در آن زمان روشنتر میشود:
📝 … چون متأسفانه هنوز دوشیزگان و بانوان ایرانی به اهمیت #هنرپیشگی واقف نبوده و هنرپیشگی را کاری رکیک و برخلاف شرافت و حیثیت میدانند، مجبوراً از چند نفر غیر ایرانی که حتی یک کلمه هم فارسی نمیدانستند استفاده کرده و با یاد دادن کلمه به کلمه به آنها موفق شدند این فیلم را به طوری که ملاحظه شد، تهیه نمایند…
3⃣ به این ترتیب میبایست دختر فراری را بهعنوان نخستین اثر سینمایی دوبله شده به زبان فارسی در تاریخ صنعت سینمای ایران معرفی نمود؛ اثری سینمایی به کارگردانی #هنری_دکوئن (Henri Decoin) که محصول سال ۱۹۴۱ صنعت سینمای فرانسه بود و حتی عنوان اصلی آن، یعنی «نخستین وعده دیدار» (Premier rendez-vous)، توسط دکتر اسماعیل کوشان تغییر پیدا نموده و تحت عنوان فیلم سینمایی دختر فراری برای نخستین بار در سینما کریستال تهران بر روی پرده سینما رفت و در طی ۶ هفته نمایش، توانست به موفقیت فروشی بیش از ۲ میلیون ریال با بلیطهایی به قیمتهای ۸ ریال، ۱۰ ریال و ۱۲ ریال، دست پیدا نماید.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (4)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ به مرور زمان و با حمایتهای گستردهی #حکومت_پهلوی، جریان پویای #تابوشکنی در جامعه اسلامی ایران، از گویندگی فیلمهای خارجی به دنیای تصاویر در یک فیلم غیرایرانی و با یک بازیگر خارجی کشیده میشود تا شرایط را برای گامهای بعدی خود مهیا کند.
2⃣ اینگونه است که فیلم سینمایی #حاجی_آقا_آکتور_سینما محصول سال ۱۳۱۰، به کارگردانی #اوانس_اوهانیانس (Ovanes Ohanian)، که عنواندارِ دومین فیلم صامت تولید شده در صنعت #سینمای_ایران است را میتوان بهعنوان اثری پیشرو در این زمینه معرفی نمود؛ اثری شاخص که مستقیماً باورها و اعتقادات دینی و ملی ایرانیان را نشانه رفته است و نمایش عمومی آن در ایران با انتقادات بسیاری مواجه گردید.
3⃣ در این میان یکی از مهمترین نوشتههای انتقادی نسبت به این اثر سینمایی در این دوره متعلق به نویسندهای با عنوان مستعار «غ مقدم» بود که در شماره ۱۴۴۴ روزنامه اطلاعات مورخ ۲۶ مهر ۱۳۱۰ به چاپ رسید و طی آن نویسنده بهصراحت در نقد این اثر سینمایی نوشته است:
📝 #سینما، هرچند که نواقص آزادی آن نسبت به سایرین (کافه و تئاتر) کمتر است ولی یقیناً آن نیز از نقطه نظر اخلاقی با این وضعیت فعلی خوب نبوده و محتاج به اصلاحاتی است… ورود انواع و اقسام فیلمها که جز تخریب افکار مردم نتیجه دیگری ندارد، چه فائده دارد؟ معمولاً جوانان ما هنگام خروج از سینماها، جز یک درس عشقی، حکایات و روایات مهمل چیز دیگری نمیآموزند…
4⃣ تأکیدهای مدام منتقدان فرهنگی و سینمایی کشور در آن مقطع زمانی، بر این مهم که محتوای فیلمهای آن دوره با وضعیت کشور و هنجارهای جامعه اسلامی ایران در تضاد است را میبایست بهعنوان دلیلی روشن بر عزم جدی متولیان صنعت سینمای ایران در عصر #پهلوی و یا بهتر است بگوییم شاغلین و فعالین عرصهی سینمای ایران، در دوران پهلوی اول و دوم از برای تغییر #سبک_زندگی مردم مسلمان ایران قلمداد نمود.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (5)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ تأکیدهای مدام منتقدان فرهنگی و سینمایی کشور، بر این مهم که محتوای فیلمها با هنجارهای جامعه اسلامی ایران در تضاد است را میبایست بهعنوان دلیلی روشن بر عزم جدی متولیان #سینمای_ایران در عصر پهلوی برای تغییر #سبک_زندگی مردم مسلمان ایران قلمداد نمود.
2⃣ به این ترتیب این روند ادامه پیدا میکند تا آنکه نخستین فیلم ناطق صنعت سینمای ایران با عنوان #دختر_لر که بهوسیله #اردشیر_ایرانی و #عبدالحسین_سپنتا، از مجموعه #پارسیان_هند ساخته شده بود در ۳۰ آبان ۱۳۱۲، به روی پرده سینماهای ایران میرود و صنعت سینمای ایران را به مرحلهی جدیدی وارد میسازد.
3⃣ فیلم «دختر لر» با نام اصلیِ «ایران دیروز، ایران امروز» هرچند فیلمی پروپاگاندا برای نشان دادن پیشرفتِ کاذب ایران در دورهی رضاخانی است، اما در آن میتوان تابوشکنیهای بسیاری چون رقص یک زن ایرانی در کابارهای در خوزستان را شاهد باشیم.
4⃣ اینگونه بود که پروژهی #تابوشکنی از جامعه اسلامی ایران در قالب ترسیم روابط زن و مرد و همچنین رقاصی و مطربی و… بهواسطه این دست فیلمها کمکم وارد جامعه ایران میشود و این در حالیاست که روابط خارج از عرف زن و مرد و همچنین رقصیدن در جامعه آن روزهای ایران در ملاء عام امری پسندیده بهشمار نمیآمد، حال چه برسد که بخواهد بهصورت عمومی نمایش داده شود.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (6)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ در همین ایام مستشاران فرهنگی فرانسه و انگلستان و آمریکا برنامه دیگری برای #سبک_زندگی ایرانی پیریزی نمودند و #نیلا_کرم_کوک (Nilla Cram Cook) بهعنوان کاردار فرهنگی سفارت ایالات متحده مأمور شد تا اقدامات تابوشکنانه فرهنگی را در جامعه اسلامی ایران پیگیری نموده و از طریق تولیدات فرهنگی و بالاخص سینمایی، رقص و اختلاط روابط میان زن و مرد و… را بهعنوان نیاز جامعه ایران معرفی كند!
2⃣ «نیلا کرم کوک» در حوزه فرهنگ و هنر ایران، فعالیتهای متنوعی را عهدهدار گردید، که از آنجمله میتوان به نقش ویژهی او در #سینمای_ایران و عهدهداری ریاست #ممیزی تئاتر و سینما اشاره نمود. مسئولیتی ویژه که پس از ورود متفقین به ایران در سال ۱۳۲۰، بر عهده وزارت داخله (کشور) گذاشته شد و دایرهای با عنوان اداره نمایشها در این وزارتخانه ایجاد گردید که البته در آن زمان موارد ممیزی بیشتر حول منافع آمریکا و انگلستان بود و موارد اخلاقی و… نادیده گرفته میشد. در نهایت بهعلت کثرت موارد غیر قابل قبول و پیگیری و فشار مطبوعات، نیلا کرم کوک از سمتش برکنار میشود.
3⃣ نیلا کوک را اولین مسئول اداره #سانسور وزارت کشور پس از شهریور ۱۳۲۰ در ایران میدانند. این مأمور اداره اطلاعات جنگی آمریکا کارمند رسمی دولت ایران بود تا بتواند بر امور تبلیغاتی ایران نظارهگر باشد و نیازهای رسانهای متفقین را در ایران محقق کند. کوک بعد از اداره سانسور، استودیوی «احیای هنرهای ایران باستان» را تأسیس و در آنجا آموزشگاههای رقص و هنرپیشگی به راه انداخت.
4⃣ نیلا کرم کوک در مقطعی مدیرکل هنرهای وزارت فرهنگ در حكومت #پهلوی بود و بخش سرویسهای خارجی رادیو تهران را اداره میكرد؛ وی همچنین فعالیت مستمر و ویژهی خود را با #سازمان_پرورش_افکار عمومی ادامه داد؛ سازمانی که در سال ۱۳۱۷ بهدستور #رضاشاه و بهمنظور دستیافتن به #یکسانسازی_ملی در ایران تأسیس شد و نیلا کرم کوک در دوران مأموریت خود در ایران همکاریهای ویژهای را در حوزه تئاتر و نمایش با این سازمان داشت و به پیگیری برنامههای رقص در مدارس و مراکز آموزشی مبادرت ورزیده و در تأسیس نخستین مدرسه مُدرن اُپرا در ایران نقش موثر و فعالی را ایفا نمود.
5⃣ این آموزشگاه شرایط را برای ورود رقص به #سینما، هنر و جامعه ایرانی مهیا کرد. تابوشکنیای که بعدها تبدیل به عادت هر فیلمی در سینمای ایران گردید و بهعنوان مشخصهی #فیلمفارسی موجب شد تا اصولاً فیلمی که در آن صحنههایی از رقصیدن زنی وجود نداشته باشد در سینمای قبل از انقلاب بهندرت دیده شود و همین عادت، به محفل و جشنهای ایرانی هم نفوذ نموده و سبک مهمانیهای ایرانی را در قشر خاصی از ایرانیان به نحو ویژهای کاملا دگرگون ساخت.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (7)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ فیلم سینمایی «طوفان زندگی» به کارگردانی «علی دریابیگی»، محصول سال ۱۳۲۷ را میبایست نخستین اثر سینماییِ بهاصطلاح #فیلمفارسی قلمداد نمود که ماجرای عشق و عاشقی دختر و پسری جوان در یک مجلس موسیقی و آوازخوانی را حکایت میکرد؛ اثری شاخص در #سینمای_ایران که بهکلی با باورهای مذهبی و سنتی ایران مغایر بود و ساخت آن توسط فارغالتحصیلی از مدرسه آمریکاییان و مدرسی از سازمان پرورش افکار، کاملاً دیکته شده به نظر میرسید.
2⃣ بر این اساس پهلوی اول و دوم بهوضوح میخواستند در #سازمان_پرورش_افکار، رویکرد و باورهای مردم را به سمتی که خودشان به آن مایل بودند، بکشانند. اگرچه این فیلم بهدلیل هنجارشکنیهایی که داشت توسط مردم آن روزگار پذیرفته نشد و حتی موجبات ورشکستگی کمپانی تولید کنندهاش، یعنی «میترا فیلم» را نیز فراهم آورد.
3⃣ این تابوشکنیها تا جایی ادامه پیدا کرد که در دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، نمایش صحنههای غیراخلاقی و مفسدهآمیز و یا قصههایی که رکن اساسی آنها فحشا و روابط نامشروع بود، پرده تمام سینماها را اشغال کرده بود و این روند #تابوشکنی از صحبت درباره رقصیدن دختری در کابارهها در فیلمهایی همچون «دختر لر» شروع و تا برهنه شدن و نزدیکی در فیلم «کلبهای آن سوی رودخانه» پیش رفته و جامعه اسلامی ایران را متاثر از خود ساخته بود.
4⃣ «کلبهای آنسوی رودخانه»، اثری سینمایی به نویسندگی و کارگردانی «احمد شیرازی» و بر اساس داستانی از «منوچهر مطیعی» بود که در سال ۱۳۵۰ در سینمای ایران تولید گردید و برای نخستین بار، بازیگر زن این اثر سینمایی، یعنی خانم #زری_خوشکام، بهعنوان نخستین زن ایرانی در مقابل دوربین کارگردان برهنه و عهدهدار ایفای نقش و بازی صحنههای سکسی اثر گردید! شایان ذکر است که تا پیش از این عموماً بازیگران زن خارجی به ایفای نقشهای سکسی و برهنگی در آثار فیلمفارسی مبادرت میورزیدند.
5⃣ البته باید توجه داشت که ساز و کار تابوشکنی جز این را برنمیتابد. سودجویی عدهای که با ترفند گذر از خطوط قرمز سیاسی و اخلاقی سعی میکنند علاوه بر به انحراف کشیدن جامعه به سمت #سبک_زندگی مورد پسند خود، شرایط را جهت پیش بردن اهداف سیاسی مطبوع خود فراهم آورند.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
1⃣ در این میان، صنعت #سینمای_ایران که شروع فعالیت آن از سال ۱۲۸۳ (۱۹۰۴م) با افتتاح اولین سینمای عمومی در ایران آغاز شد، از همان ابتدا بهصورتی کاملاً خود باخته، عرصهی فرهنگی کشور را در اختیار فیلمهای خارجی قرار داد و طی ۲۶ سال تنها محصولات سینمای آمریکا، فرانسه، آلمان، شوروی و حتی مصر را به نمایش گذاشته و به خورد جامعهی مسلمان ایران داد!
2⃣ سینمای ایران سرانجام در سال ۱۳۰۹ (۱۹۳۰م) اولین فیلم سینمایی صامت ایرانی تحت عنوان #آبی_و_رابی و پس از آن فیلم صداداری با عنوان #دختر_لر را در سال ۱۳۱۲ (۱۹۳۴م) تولید کرد و عملاً بدون خط فکریِ خاص و بهدور از توجه به تحولات جهان پیرامون و بالاخص دو جنگ خانمانسوز جهانی که تأثیرات ویژه و همهجانبهای بر ایران داشت، اقدام به بسط و گسترش خود نمود.
👇👇👇
1⃣ این قاعده که: «جنگ نقطهی عطف تاریخ ملتهاست» در مورد ایران نیز صادق بود و همانگونه که مرزهای جغرافیایی ایران در طول جنگ جهانی اول مورد تعرض واقع شده و سرانجام به تشکیل حکومت مستبد رضاخان میرپنج در سال ۱۳۰۵ (۱۹۲۶م) منجر گردید؛ فرهنگ و تمدن ایرانی نیز دستخوش تغییرات ویژهای بود که هیچگاه #سینمای_ایران قصدی برای دیدن و شنیدن آن نداشت!
2⃣ سینمای ایران در دوران پس از جنگ جهانی اول بدون هرگونه جریانسازیِ صحیح فکری و یا تولید آثار ملی، تنها به نمایش آثار سرگرمکنندهی سینمای جهان و بالأخص محصولات #هالیوود مبادرت ورزیده و همراستا با نوسازیِ فرهنگیِ! پهلوی و بهدور از توجه به دغدغههای ملی و همچنین تحولات جهانِ پیرامون، به عامل رسانهای #نفوذ_فرهنگ_غرب مبدل گردید.
👇👇👇
1⃣ مشی #سینمای_ایران در بیهویتی و اصالت بخشیدن به موضوع سرگرمی در طول جنگ جهانی دوم و پس از آن، عینیّتی غیر قابل انکار به خود گرفت و نشان داد که نهتنها دغدغهای برای توجه به موضوعات ملی و فراملی ندارد، بلکه سعی میکند تا بهعنوان ابزار رسانهای متجدد، دائماً به بُنمایههای سنتی فرهنگ انسانِ مسلمانِ ایرانی و باورهای دینی او بتازد.
2⃣ جنگ جهانی دوم تأثیرات فرهنگی بسیاری بر جامعهی مسلمان ایران گذاشت و این در حالی بود که سینمای ایران سعی نمود تا بهجای حساسیت نسبت به موضوعاتی نظیر اشغال ایران توسط نیروهای متفقین و قحطی و نابسمانانی کشور و فرار رضاشاه کبیر! به امر دول بیگانه و حضور شاه فاسد جوانی چون محمدرضا پهلوی بر اریکهی سلطنت و تشکیل یکی از مهمترین اجتماعات تاریخ جنگ با حضور رؤسای جمهور انگلیس، آمریکا و شوروی در تهران تحت عنوان کنفرانس تهران در آذرماه سال ۱۳۲۲ (۱۹۴۳م) که بدون هماهنگی با تهران صورت گرفت و همچنین صدها موضوع مهم دیگر، همچنان بر اساس مشیِ عاشقانهسازی اولیه خود که در آثاری همچون دختر لُر و طوفان زندگی و شرمسار و… تبلور مییافت، ادامهی مسیر دهد و با افزودن بر حجم #ضدمذهبی آثارش، بر تولید آثار بیمایهی عاشقانه و مؤنثمحور تأکید ورزیده و تا به آنجا پیش رود که گونهای جدید و سبکی منحصر بهفرد از فیلمسازی را با عنوان #فیلمفارسی عرضه کند!
👇👇👇
1⃣ با کمال تأسف میتوان #سینمای_ایران را موجودی مفلوک تصور کرد که در اوج تحولات جهانی پس از جنگ جهانی اول، سر در گریبانِ #سینمای_غرب نمود و عملاً ذهن و فکر جامعهی ایران را در اختیار آثار سینمایی مهاجم قرار داده و با حفظ این فلاکت در دوران پس از جنگ جهانی دوم، اقدام به تولید محصولاتی فاسد کرد که ابعاد داستانی آن بر وجوه نازل و بسیار پست روابط انسانی بنا نهاده شده بود.
2⃣ سینمای ایران در این دوران با تمرکز بر #نگاه_جنسیتی، نوعی افراطی از روابط مبتذل را به مخاطب مسلمانِ ایرانی حقنه مینمود که این امر به جهت بیهویتی ذاتی سینمای آن عصر، با تلفیقی طنزآمیز از دو رویکرد مطرح فیلمسازی جهان، یعنی سبک غربیِ سینمای #هالیوود با سبک شرقیِ سینمای #بالیوود، همراه گردیده و نوعی ویژه از سینما را مبتنی بر شگردهای داستانیِ کمعمق و پیش پا افتاده به مخاطب ایرانی عرضه میداشت.
✍ نویسنده: دکتر موسی اسماعیلنژاد
📖 متن کامل مقاله در سایت اندیشکده:
👉 yon.ir/gharon
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter