✡️ مؤلفه‌های کابالایی فیلم شاگرد جادوگر 💥 ٣. شرگرایی 1⃣ هم‌زمان با #تحریف کتاب خدا، در میان #یهودیان اندیشه‌های نادرستی دربارهٔ #شیطان و قدرت او شکل گرفت. بسیاری از اساطیر باستانی مصر، یونان و روم برای خدایانِ فرعی استقلال قائلند؛ این اصالت به فرشتگان ویژه یا دیگر موجودات که از مظاهر نام‌ها و صفات خدای سبحان هستند نیز سرایت کرد و بدین‌سان موجب محدودشدن خدا ‌شد. تأثیرگذاری این اندیشه‌ها بر #کابالا از دلایل قدرت گرفتن شرّ و شیطان به‌شمار می‌رود. 2⃣ این #نگاه_کابالیستی به شرّ و شیطان در فیلم #شاگرد_جادوگر نیز به چشم می‌خورد. مورگان [نماد شرّ] جادوگری خطرناک است که سعی دارد جادوگران مرده را زنده کرده و با کمک لشکر مرگ، آدمیان را به تسخیر خود در آورد. یعنی مورگان آن‌چنان قدرتی دارد که بتواند جهان را نابود کند. 3⃣ او در بدن «ورونیکا» اسیر شده و سپس توسط «بالتازار» در عروسک تسخیرگر زندانی می‌شود. جادوگران مورگانی [نیروهای شرّ] برای آزادکردن مورگان در طول هزار سال با «بالتازار» می‌جنگند. فیلم نزاع دائمی بین خیر و شرّ که در #متون_کابالیستی به آن اشاره شده را به تصویر کشیده است؛ حتی در صحنه‌های آغازین فیلم، روایتگر داستان می‌گوید جنگ بین جادوگرها هزاران سال ادامه داشت و سرنوشت بشر به دست قدرت و عدالت «مرلین» بود. 4⃣ نکتهٔ دیگر، در باب وجودی یا عدمی‌بودن شرّ است. در فلسفه اسلامی، مسیحی و یهودی، شرّ به «عدم خیر» معرفی می‌شود؛ شرارت ذاتی در جهان وجود عینی ندارد. این مسأله در برابر ثنویین و کسانی بود که برای شرّ، هستی مستقل قائل شده و در نتیجه به‌دنبال خاستگاهی برای آن بودند. 5⃣ در #تصوف_یهود [کابالا]، شرّ امری وجودی است و وجه تاریک جهان، دارای «قدرت ویژه» معرفی می‌شود. اعتقاد به‌وجود شرّ در کابالا، این‌گونه بیان شده است: 👈 افسانه خلقت در کابالای لوریانی با «صیم‌صوم» به معنی «قبض» و «جمع و متمرکز شدن» شروع می‌شود. خداوند نهان (این سوف) در درون خود جمع می‌شود تا یک خلأ معنوی کامل به‌وجود آورد. از این عقب‌نشینی، شرّ و زشتی پدید آمد. 6⃣ شرّ در فیلم «شاگرد جادوگر» بُعد وجودی دارد و نیمهٔ تاریک جهان را تشکیل می‌دهد؛ نیمه‌ای که مستقل از خیر است و از چنان پتانسیلی برخوردار است که می‌تواند بشریّت را به خدمت بگیرد و جهان را نابود کند. در فیلم شاهد دو نیروی قدرتمند و جدا از هم هستیم که از گذشته‌های دور در حال نزاع بوده و سعادت یا شقاوت فرجام بشر در گرو نتیجه نهایی این مبارزات است. 7⃣ نکتهٔ دیگر، در پیدایشگاه شرور است؛ صفات خشم و سخط که از صفات برجسته #یهوه در تورات است، در کابالا تأثیر به‌سزایی دارد. در مراتب تجلّی ذات یکتا، سفیروتی که بازوی چپ تجلیّات خداوند است و گورا (جبروت) نام دارد، سرچشمه‌ی خشم و شرور شناخته می‌شود. پس شرّ نه‌تنها در قلمرو انسان، بلکه بخشی از ساختار الهی است!! 8⃣ در فیلم، در نزاع بین خیر و شرّ، پیروزی و غلبهٔ هریک بر دیگری ممکن انگاشته می‌شود. این رویکرد، تضعیف قدرت خداوند را به نمایش می‌گذارد. قوای شرّ بدون اذن خدا می‌توانند از قدرتِ جان‌بخشیدن، خلق‌کردن و تمثّل برخوردار باشند و در عالَم تصرّف کنند! لذا می‌توان گفت این دو نیرو در این فیلم، بیانگر مؤلفهٔ #ثنویت در #عرفان_یهود است. ✍️ نویسنده: دکتر حفیظه مهدیان ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter