✡ یهودیان مخفی و گسترش بابی‌گری و بهائی‌گری (١) 1⃣ پدیدهٔ «یهودیان مخفی» و نقش ایشان در پیدایش و گسترش #بابی‌گری و #بهائی‌گری عامل مهمی در تحولات معاصر ایران است که باید مورد شناسایی مستند و علمی قرار گیرد. 2⃣ گسترش سریع بابی‌گری و بهائی‌گری و به‌ویژه نفوذ منسجم و عمیق ایشان در ساختار حکومتی قاجار، از دوران مظفرالدین شاه، بدون شناخت این پیوند غیرقابل توضیح است. 3⃣ در بررسی تاریخ پیدایش و گسترش بابی‌گری در ایران، نمونه‌های فراوانی از گِرَوِش #یهودیان جدیدالاسلام به این فرقه مشاهده می‌شود که به مروّجین اولیهٔ بابی‌گری و عناصر مؤثر در رشد و گسترش آن بدل شدند. 4⃣ مثلاً بابی‌گری را یک #یهودی جدیدالاسلام ساکن رشت، به‌نام میرزا ابراهیم جدید، به سیاهکل وارد کرد و نیز می‌دانیم اولین کسانی که در خراسان بابی شدند یهودیان #جدیدالاسلام مشهد بودند. 5⃣ معروف‌ترین ایشان #ملا_عبدالخالق_یزدی است که ابتدا در یزد اقامت داشت. او از علمای #دین_یهود بود و پس از مسلمان شدن در زمرهٔ اصحاب مقرّب #شیخ_احمد_احسایی [رئیس شیخیه] جای گرفت و احسایی ٧سال در خانهٔ وی سکونت داشت. 6⃣ ملا عبدالخالق یزدی سپس به مشهد مهاجرت کرد، در صحن حضرت رضا (ع) جماعت و منبر و وعظ برقرار نمود و، به‌نوشتهٔ مهدی بامداد، به یکی از «علمای طراز اوّل مشهد» بدل شد! 7⃣ گوبینو می‌نویسد: 📝 ملا عبدالخالق یزدی از شاگردان شیخ احمد احسایی بود و از حیث مقام علمی و فضایل شهرت زیادی داشت و در انظار عامه احترام و اعتباری پیدا کرده بود. ✍ استاد عبدالله شهبازی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter