📰 «۱۴ قرن رهبری شیعیان: مراجع تقلید شیعیان جهان از آغاز تا امروز» (مجلهٔ تهران مصور، ش٩۶۴ جمعه ١٣۴٠/١٢/۴)
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📚 شبههٔ «مرجعیت سیاسی» امام خمینی (١)
👈 به‌مناسبت آغاز دههٔ فجر 🇮🇷
1️⃣ آیا آیت‌الله خمینی (ره)، در زمان فوت آیت‌الله بروجردی (۱۰ فروردین ۱۳۴۰)، در جایگاه #مرجعیت نبود و اقبال پسینِ مردم و مرجعیت ایشان رویکردی «سیاسی» بود نه «فقهی»؟!!
2️⃣ این شبهه را پیش از انقلاب هیچ‌گاه نشنیدم. در فضای استان فارس و شهر شیراز اواخر سال‌های چهل شمسی، که فعال سیاسی- مذهبی بودم، افراد متدینی که می‌شناختم عموماً یا مقلّد آیت‌الله خمینی بودند یا آیت‌الله حکیم. مقلدین آیت‌الله خویی و سایر مراجع را بسیار اندک دیدم. بخشی از بازاریان ثروتمند شیراز از آیت‌الله شیخ بهاءالدین محلاتی تقلید می‌کردند که در مسجد مولیٰ، چسبیده به بازار وکیل، نماز می‌خواند. ولی در بازار شیراز نیز، در میان کسبه و بازاریان متوسط، مقلّدین آیت‌الله خمینی کم نبودند.
3️⃣ بسیاری از این مقلّدین مردم غیرسیاسی بودند ولی خطر تهیهٔ رسالهٔ آیت‌الله خمینی را، بیشتر بدون درج نام صاحب رساله بر روی کتاب، می‌پذیرفتند. آن زمان رسالهٔ آیت‌الله خمینی در فهرست #ساواک جزو «کتب ضالّه» تلقّی می‌شد و داشتن این کتاب می‌توانست به آزار سیاسی، و حتی زندان و شکنجه برای کشف منشأ تکثیر آن، منتهی شود ولی این امر کاهش مقلدین ایشان را در میان مردم عادی سبب نشد.
4️⃣ آیت‌الله سیدمحسن حکیم، که به‌سان آیت‌الله خمینی بیشترین مقلدین را در شیراز داشت، در ۲۷ ربیع‌الاول ۱۳۹۰/ ۱۲ خرداد ۱۳۴۹ فوت کرد. روحانیون برجستهٔ شیراز، و در رأس آنان آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب، در حیاط مسجد نو شیراز مجلس ختمی برای ایشان برگزار کردند. مسجد نو (مسجد جامع نو یا مسجد اتابک) با ۲۰هزار مترمربع (دو هکتار) مساحت، بزرگ‌ترین مسجد ایران است و بنایی است تاریخی که در سال ۵۹۰ ق. به فرمان اتابک سعد بن زنگی احداث شد. در خرداد ۱۳۴۹ این مسجد هنوز حال و هوای قدیمی داشت و در محوطه و بنای اطراف آن دستکاری‌های زشت کنونی انجام نگرفته بود.
5️⃣ حیاط عظیم مسجد نو انباشته از جمعیت بود. سخنران مراسم سیداحمد پیشوا بود و در کنار منبر علمای سرشناس شیراز، و در رأس آنان آقایان طاهری و دستغیب، نشسته بودند. گروهی متشکل از چند جوان و نوجوان متنی کوتاه نوشته و با ماشین تایپ تکثیر کرده بودیم دال بر رجوع مقلّدین آقای حکیم به آقای خمینی، و با امضای «جامعه روحانیت شیراز». وظیفهٔ من رسانیدن این متن به آقای پیشوا بود که بر سر منبر بخواند. از منبر بالا رفتم و متن را به دست ایشان دادم ولی منوط کرد به تأیید علمای حاضر در مجلس. سرانجام، در دقایق پایانی مجلس، آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب متن را از دستم گرفت و تأیید کرد و آقای سیدعلی‌محمد دستغیب، که آن زمان معمّمی جوان بود، در پلهٔ اول منبر ایستاد و خواند. جمعیت عظیم حاضر در حیاط مسجد نو با شنیدن نام آیت‌الله خمینی با صدای بلند سه‌بار صلوات فرستاد و با هجوم نیروهای ساواک و شهربانی مجلس بهم ریخت. این ماجرا به بازداشت و زندانی شدن من و بازداشت و تبعید آقای سیدعلی‌محمد دستغیب انجامید. خاطرهٔ فوق را نوشتم تا میزان محبوبیّت مردمی آیت‌الله خمینی را در زمان فوت آیت‌الله حکیم نشان دهم.
6️⃣ سال‌ها بعد به سندی دست یافتم با امضای سرهنگ قُلقُسِه، رئیس دایرهٔ ایلات و مذاهب سازمان تازه تأسیس‌شدهٔ ساواک، به‌تاریخ ۲۲ اسفند ۱۳۳۵. این سند جایگاه رفیع آیت‌الله خمینی را در میان اساتید و مدرسین و فضلای حوزهٔ علمیهٔ قم نشان می‌دهد در اوج مرجعیت آیت‌الله بروجردی.
7️⃣ طبق گزارش فوق، حوزهٔ درس خارج آیت‌الله خمینی با ۵۰۰ طلبه «حائز اهمیت است» و از نظر تعداد طلاب درس خارج دومین حوزهٔ بزرگ پس از آیت‌الله بروجردی (با حدود ۱۳۰۰ طلبه) به‌شمار می‌رفت. در آن زمان، در درس خارج آقایان گلپایگانی و شریعتمداری حدود ۳۰۰ نفر و در حوزه درس خارج آقای مرعشی نجفی حدود ۱۰۰ نفر حضور می‌یافتند. این سند را با عنوان «حوزهٔ علمیهٔ قم در سال ۱۳۳۵: نخستین سند تحلیلی ساواک» در جلد دوم مجموعه مقالاتم با عنوان «مطالعات سیاسی» (پائیز ۱۳۷۲، صص ۳۹۳- ۴۰۰) منتشر کردم.
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📚 شبههٔ «مرجعیت سیاسی» امام خمینی (٢)
👈 به‌مناسبت آغاز دههٔ فجر 🇮🇷
1⃣ نخستین بار شبههٔ «سیاسی بودنِ مرجعیت آیت‌الله خمینی» را در سال ۱۳۷۵ از فرزند یکی از روحانیون دارای مقام و منزلت در جمهوری اسلامی ایران شنیدم. با تأسف و ناراحتی فراوان به ایشان پاسخ دادم. برایم روشن بود که این سخنان از او نیست بلکه شنیده‌هایش از پدر است.
2️⃣ سال‌ها بعد در هفته‌نامهٔ «پنجره» (شماره ۶۳، ۱۷ مهر ۱۳۸۹) مصاحبه‌ای خواندم از آیت‌الله شیخ محمد یزدی که از دوستان پدر آن فرد است. برایم محرز شد که کسانی در حوزهٔ علمیهٔ قم این شبهه را مطرح می‌کنند و آن را گسترش می‌دهند. آقای یزدی گفته بود:
3️⃣ «یکی دیگر از کارهای بسیار مهم #جامعه_مدرسین در قبل از پیروزی انقلاب #اعلام_مرجعیت حضرت امام بود. وقتی عوامل رژیم امام (ره) را دستگیر کردند ایشان عنوان مرجعیت نداشتند و بر اساس قانون اساسی مشروطه، مراجع دارای مصونیت بودند. برای همین، جامعهٔ مدرسین بلافاصله با توجه به صلاحیت حضرت امام در اطلاعیه‌ای اعلام کردند که امام خمینی (ره) جزو مراجع تقلید هستند و با این کار دست ساواک را برای هرگونه تعرض به جان امام بستند.»
4️⃣ همان زمان پاسخی مشروح و مستدل به سخنان آقای یزدی تهیه کرده و در ۲۹ مهر ۱۳۸۹ در وب‌سایتم منتشر کردم با عنوان «جامعهٔ مدرسین و مرجعیت امام خمینی». [۱]
5️⃣ در آنجا نوشتم که ادعای آقای یزدی نمی‌تواند صحت داشته باشد، زیرا آغاز تشکّلی به‌نام «جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم» از زمستان ۱۳۴۴ است یعنی پس از شروع نهضت آیت‌الله خمینی.
6️⃣ در سال‌های پس از گزارش #سرهنگ_قلقسه (اسفند ۱۳۳۵) شمار شاگردان آیت‌الله خمینی رو به افزایش بود و دو سال پس از فوت آیت‌الله بروجردی، در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۴۲، ادارهٔ اطلاعات شهربانی تعداد کسانی را که در درس ایشان حضور می‌یافتند ۵هزار نفر ذکر کرد. در گزارش ۲۵ اردیبهشت ۱۳۴۲ ساواک، حدود ۲۰ روز پیش از دستگیری امام خمینی، چنین آمده است:
✍️ «اکنون کلیهٔ بازرگانان سهم امام را برای آیت‌الله خمینی می‌فرستند... شهمیرزادی بازرگان می‌گفت: مبلغی که اکنون به‌نام سهم امام به آیت‌الله خمینی پرداخت می‌گردد به‌مراتب بیش از مبلغی است که به آیت‌الله بروجردی پرداخت می‌گردیده است.»
7️⃣ کمی قبل از انتشار مصاحبهٔ آقای شیخ محمد یزدی، این شبهه را آقای شیخ #حسن_روحانی در خاطراتش (مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۸) مطرح کرده بود. به‌گفتهٔ او، در سال ۱۳۴۰ «نام آیت‌الله خمینی به‌عنوان مرجع تقلید خیلی مطرح نبود و بیشتر، شاگردان ایشان وی را اعلم می‌دانستند.» [۲]
8️⃣ آقای حسن روحانی همین مضمون را در سخنرانی دههٔ فجر ۱۳۹۳ در مرقد امام خمینی (ره) مطرح کرد که با واکنش جنجالی آقای #سیدحسن_خمینی مواجه شد. [۳]
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📚 شبههٔ «مرجعیت سیاسی» امام خمینی (٣)
👈 به‌مناسبت آغاز دههٔ فجر 🇮🇷
1⃣ در روزهای اخیر به سندی جدید دست یافتم که مؤید ادعاهای پیشینم است دال بر جایگاه برجسته و منحصر به‌فرد فقهی آیت‌الله خمینی در حوزهٔ علمیهٔ قم در سال ۱۳۴۰، چند ماه پس از فوت آیت‌الله بروجردی.
2️⃣ این سند گزارش مجله #تهران_مصور (شماره ۹۶۴، مورخ ۴ اسفند ۱۳۴۰) است با عنوان «۱۴ قرن رهبری شیعیان: مراجع تقلید شیعیان جهان از آغاز تا امروز» درباره وضع مرجعیت پس از رحلت آیت‌الله بروجردی. صفحهٔ اول این گزارش مزیّن به عکس دو نفر است: «حضرت آیت‌الله خمینی» و «حضرت آیت‌الله گلپایگانی».
3️⃣ در صفحهٔ سوم گزارش «تهران مصور» این‌گونه آمده است:
✍️ «علمایی که در قم هستند و صلاحی‌تدار مرجعیت تقلید را دارا می‌باشند عبارتند از:
۱- حضرت آیت‌الله حاج آقا روح‌الله خمینی که اکنون در حوزه علمیه قم کلاس دارند و بیش از ۴۰۰ نفر را تدریس می‌نمایند.
۲- حضرت آیت‌الله آقا سیدمحمدرضا گلپایگانی.
۳- حضرت آیت‌الله آقا سیدکاظم شریعتمدار تبریزی.
۴- حضرت آیت‌الله آقا شیخ عبدالنبی اراکی»
و سپس به‌ترتیب از آقایان سیدمحمد محقق یزدی (داماد)، شیخ عباسعلی شاهرودی، سیدشهاب‌الدین نجفی مرعشی و سیدمرتضی لنگرودی نام برده شده.
4️⃣ در گزارش فوق اسامی علمای سایر حوزه‌های علمیه نیز ذکر شده: در خراسان حاج سیدهادی میلانی، در تبریز حاج سیدعبدالحجت ایروانی، در تهران حاج سیداحمد خوانساری و شیخ محمدتقی آملی، در نجف اشرف سیدمحسن حکیم و سیدمحمود شاهرودی و سیدعبدالهادی شیرازی و سیدابوالقاسم خویی. [۴]
5️⃣ چنان‌که می‌بینیم، در سال ۱۳۴۰ آیت‌الله خمینی به‌عنوان عالم دینی طراز اول اشتهار کامل داشت به‌نحوی که حتی نشریاتی چون «تهران مصور» نیز ایشان را در ردیف اول از فهرست علمای سرشناس وقت معرفی می‌کردند.
✍️ عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📚 شبههٔ «مرجعیت سیاسی» امام خمینی
🔸 پی‌نوشت‌ها:
1️⃣ بنگرید به پاسخ به آیت‌الله شیخ محمد یزدی در وب‌سایت عبدالله شهبازی.
📝 متن پی.دی.اف. مقالهٔ فوق در این آدرس موجود است:
👉 t.me/abdollah_shahbazi/217
2️⃣ بنگرید به گزارش زیر در خبرگزاری فارس:
👉 http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930624000569
3️⃣ بنگرید به فیلم جنجالی واکنش آقای سیدحسن خمینی به سخنان آقای حسن روحانی درباره مرجعیت امام خمینی:
👉 https://www.aparat.com/v/OmNzj/
4️⃣ بنگرید به متن کامل گزارش مجلهٔ «تهران مصور» با عنوان «۱۴ قرن رهبری شیعیان: مراجع تقلید شیعیان جهان از آغاز تا امروز» (شماره ۹۶۴، مورخ جمعه، ۴ اسفند ۱۳۴۰):
👉 t.me/abdollah_shahbazi/218
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📆 تقویم روزانه
🌺 امروز : سه‌شنبه
🌞 ١۴ بهمن ۱۳۹٩ هجری‌شمسی
☪️ ١٩ جمادی‌الثانی ۱۴۴٢ هجری‌قمری
✝️ ۲ فوریه ۲۰٢١ میلادی
🕎 ۲۰ شِواط ۵۷۸١ عبری
🌍 مناسبت‌های میلادی
1️⃣ مرگ #هربرت_ساموئل، اولین کمیسر عالی در فلسطین و از فعالان برجسته و نامدار یهودیت صهیونیستی، ملقّب به شاه ساموئل! (١٩۶٣م)
2️⃣ مرگ #برتراند_راسل، فیلسوف یهودیِ خداناباور (١٩٧٠م)
🗓 تذکر ضروری: این تقویم تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
📆 تقویم روزانه
🌺 امروز : چهارشنبه
🌞 ١۵ بهمن ۱۳۹٩ هجری‌شمسی
☪️ ٢٠ جمادی‌الثانی ۱۴۴٢ هجری‌قمری
✝️ ٣ فوریه ۲۰٢١ میلادی
🕎 ۲١ شِواط ۵۷۸١ عبری
🌍 مناسبت‌های قمری
1⃣🌺 میلاد حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها
2⃣🌺 تولد امام خمینی (ره) (١٣٢٠ق)
🌍 مناسبت‌های میلادی
1⃣ مرگ #وودرو_ویلسون بیست‌وهشتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا (١٩٢۴م)
2⃣ استودیوی انیمیشن #پیکسار توسط #استیو_جابز در کالیفرنیا تأسیس شد (١٩٨۶م)
🗓 تذکر ضروری: این تقویم تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ هویدا و زوال سلطنت در ایران
🔸(١) از عضویت در ساواک تا وزارت
1️⃣ دومین مرحلهٔ زندگی #امیرعباس_هویدا دوران فعالیت ۶ سالهٔ او (١٣٣٧-١٣۴٢) را در شرکت نفت در برمی‌گیرد.
2️⃣ این دوران با فعالیت‌های اولیهٔ سازمان اطلاعاتی و امنیتی رژیم پهلوی (ساواک) هم‌زمان است. در این سال‌ها #ساواک می‌کوشید تا کانال‌های خود را در سراسر کشور بگستراند و به مراکز حساس اداری در تهران توجهی خاص داشت و لذا به گزینش و جلب چهره‌های مستعد دست می‌زد.
3️⃣ در این زمان، امیرعباس هویدا، عضو هیئت مدیرهٔ شرکت ملی نفت، یکی از همکاران پنهان ساواک بختیار بود.
4️⃣ مدتی پس از استخدام هویدا در ساواک، شاهد انتشار نشریه‌ای به‌نام کاوش توسط او هستیم. در این نشریه، هویدا خط #روشنفکری متفرعنانه و غلیظی را به سود #فرهنگ_غرب پی می‌گرفت.
5️⃣ در راستای همین نقش بود که امیرعباس هویدا در اوایل سال ١٣۴٠ در زمرهٔ مؤسسان «کانون مترقی» به ریاست یار دیرین خود حسنعلی منصور درآمد.
✍️ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ هویدا و زوال سلطنت در ایران
🔸(٢) هویدا و بهائیت
1️⃣ در دوران صدارت #هویدا تعلق او به #بهائیت شهرت وسیع یافت و ابقاء این نخست‌وزیر، که از نظر احساسات مذهبیِ مردم به‌شدت منفور بود، عمق بی‌اعتنایی شاه را به افکار عمومی نشان می‌داد.
2️⃣ انتصاب هویدا به صدارت نه تنها اعتراض عامهٔ مردم، بلکه حتی اعتراض «خواص» #رژیم_پهلوی را نیز برانگیخت.
3️⃣ با اوج‌گیری اعتراضات مردم علیه انتصاب هویدا به ریاست دولت، #ساواک با همکاری #آخوندهای_درباری طرحی را ارائه داد. هدف این طرح خنثی‌ساختن تأثیرات منفی انتصاب هویدا و ارائهٔ یک چهرهٔ #مسلمان از او بود.
4️⃣ برخی موارد پیشنهادی برای ارائهٔ یک چهرهٔ مذهبی از هویدا و رژیم شاه به‌طور خلاصه چنین است:
🔸الف: آب و برق مساجد مجانی شود و در مساجد برای وضو شیر نصب شود!
🔸ب: شهرهای مذهبی با بودجهٔ اوقاف نظافت شود!
🔸ج: هیچ نوع معامله با #اسرائیل صورت نگیرد «زیرا عناصر مخرّب [!] بهائیان را عوامل اسرائیل در ایران به مردم معرفی کرده‌اند»!
🔸د: در رادیو ایران برخلاف اصول مذهبی برنامه‌ای اجرا نشود!
✍️ استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter