✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (4)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ به مرور زمان و با حمایتهای گستردهی #حکومت_پهلوی، جریان پویای #تابوشکنی در جامعه اسلامی ایران، از گویندگی فیلمهای خارجی به دنیای تصاویر در یک فیلم غیرایرانی و با یک بازیگر خارجی کشیده میشود تا شرایط را برای گامهای بعدی خود مهیا کند.
2⃣ اینگونه است که فیلم سینمایی #حاجی_آقا_آکتور_سینما محصول سال ۱۳۱۰، به کارگردانی #اوانس_اوهانیانس (Ovanes Ohanian)، که عنواندارِ دومین فیلم صامت تولید شده در صنعت #سینمای_ایران است را میتوان بهعنوان اثری پیشرو در این زمینه معرفی نمود؛ اثری شاخص که مستقیماً باورها و اعتقادات دینی و ملی ایرانیان را نشانه رفته است و نمایش عمومی آن در ایران با انتقادات بسیاری مواجه گردید.
3⃣ در این میان یکی از مهمترین نوشتههای انتقادی نسبت به این اثر سینمایی در این دوره متعلق به نویسندهای با عنوان مستعار «غ مقدم» بود که در شماره ۱۴۴۴ روزنامه اطلاعات مورخ ۲۶ مهر ۱۳۱۰ به چاپ رسید و طی آن نویسنده بهصراحت در نقد این اثر سینمایی نوشته است:
📝 #سینما، هرچند که نواقص آزادی آن نسبت به سایرین (کافه و تئاتر) کمتر است ولی یقیناً آن نیز از نقطه نظر اخلاقی با این وضعیت فعلی خوب نبوده و محتاج به اصلاحاتی است… ورود انواع و اقسام فیلمها که جز تخریب افکار مردم نتیجه دیگری ندارد، چه فائده دارد؟ معمولاً جوانان ما هنگام خروج از سینماها، جز یک درس عشقی، حکایات و روایات مهمل چیز دیگری نمیآموزند…
4⃣ تأکیدهای مدام منتقدان فرهنگی و سینمایی کشور در آن مقطع زمانی، بر این مهم که محتوای فیلمهای آن دوره با وضعیت کشور و هنجارهای جامعه اسلامی ایران در تضاد است را میبایست بهعنوان دلیلی روشن بر عزم جدی متولیان صنعت سینمای ایران در عصر #پهلوی و یا بهتر است بگوییم شاغلین و فعالین عرصهی سینمای ایران، در دوران پهلوی اول و دوم از برای تغییر #سبک_زندگی مردم مسلمان ایران قلمداد نمود.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (5)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ تأکیدهای مدام منتقدان فرهنگی و سینمایی کشور، بر این مهم که محتوای فیلمها با هنجارهای جامعه اسلامی ایران در تضاد است را میبایست بهعنوان دلیلی روشن بر عزم جدی متولیان #سینمای_ایران در عصر پهلوی برای تغییر #سبک_زندگی مردم مسلمان ایران قلمداد نمود.
2⃣ به این ترتیب این روند ادامه پیدا میکند تا آنکه نخستین فیلم ناطق صنعت سینمای ایران با عنوان #دختر_لر که بهوسیله #اردشیر_ایرانی و #عبدالحسین_سپنتا، از مجموعه #پارسیان_هند ساخته شده بود در ۳۰ آبان ۱۳۱۲، به روی پرده سینماهای ایران میرود و صنعت سینمای ایران را به مرحلهی جدیدی وارد میسازد.
3⃣ فیلم «دختر لر» با نام اصلیِ «ایران دیروز، ایران امروز» هرچند فیلمی پروپاگاندا برای نشان دادن پیشرفتِ کاذب ایران در دورهی رضاخانی است، اما در آن میتوان تابوشکنیهای بسیاری چون رقص یک زن ایرانی در کابارهای در خوزستان را شاهد باشیم.
4⃣ اینگونه بود که پروژهی #تابوشکنی از جامعه اسلامی ایران در قالب ترسیم روابط زن و مرد و همچنین رقاصی و مطربی و… بهواسطه این دست فیلمها کمکم وارد جامعه ایران میشود و این در حالیاست که روابط خارج از عرف زن و مرد و همچنین رقصیدن در جامعه آن روزهای ایران در ملاء عام امری پسندیده بهشمار نمیآمد، حال چه برسد که بخواهد بهصورت عمومی نمایش داده شود.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ «نیلا کرم کوک» را اولین مسئول اداره سانسور وزارت کشور در ایران میدانند. این مأمور اداره اطلاعات جنگی آمریکا کارمند رسمی دولت ایران بود تا بتواند بر امور تبلیغاتی ایران نظارهگر باشد و نیازهای رسانهای متفقین را در ایران محقق کند. کوک بعد از اداره سانسور، استودیوی «احیای هنرهای ایران باستان» را تأسیس و در آنجا آموزشگاههای رقص و هنرپیشگی به راه انداخت!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (6)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ در همین ایام مستشاران فرهنگی فرانسه و انگلستان و آمریکا برنامه دیگری برای #سبک_زندگی ایرانی پیریزی نمودند و #نیلا_کرم_کوک (Nilla Cram Cook) بهعنوان کاردار فرهنگی سفارت ایالات متحده مأمور شد تا اقدامات تابوشکنانه فرهنگی را در جامعه اسلامی ایران پیگیری نموده و از طریق تولیدات فرهنگی و بالاخص سینمایی، رقص و اختلاط روابط میان زن و مرد و… را بهعنوان نیاز جامعه ایران معرفی كند!
2⃣ «نیلا کرم کوک» در حوزه فرهنگ و هنر ایران، فعالیتهای متنوعی را عهدهدار گردید، که از آنجمله میتوان به نقش ویژهی او در #سینمای_ایران و عهدهداری ریاست #ممیزی تئاتر و سینما اشاره نمود. مسئولیتی ویژه که پس از ورود متفقین به ایران در سال ۱۳۲۰، بر عهده وزارت داخله (کشور) گذاشته شد و دایرهای با عنوان اداره نمایشها در این وزارتخانه ایجاد گردید که البته در آن زمان موارد ممیزی بیشتر حول منافع آمریکا و انگلستان بود و موارد اخلاقی و… نادیده گرفته میشد. در نهایت بهعلت کثرت موارد غیر قابل قبول و پیگیری و فشار مطبوعات، نیلا کرم کوک از سمتش برکنار میشود.
3⃣ نیلا کوک را اولین مسئول اداره #سانسور وزارت کشور پس از شهریور ۱۳۲۰ در ایران میدانند. این مأمور اداره اطلاعات جنگی آمریکا کارمند رسمی دولت ایران بود تا بتواند بر امور تبلیغاتی ایران نظارهگر باشد و نیازهای رسانهای متفقین را در ایران محقق کند. کوک بعد از اداره سانسور، استودیوی «احیای هنرهای ایران باستان» را تأسیس و در آنجا آموزشگاههای رقص و هنرپیشگی به راه انداخت.
4⃣ نیلا کرم کوک در مقطعی مدیرکل هنرهای وزارت فرهنگ در حكومت #پهلوی بود و بخش سرویسهای خارجی رادیو تهران را اداره میكرد؛ وی همچنین فعالیت مستمر و ویژهی خود را با #سازمان_پرورش_افکار عمومی ادامه داد؛ سازمانی که در سال ۱۳۱۷ بهدستور #رضاشاه و بهمنظور دستیافتن به #یکسانسازی_ملی در ایران تأسیس شد و نیلا کرم کوک در دوران مأموریت خود در ایران همکاریهای ویژهای را در حوزه تئاتر و نمایش با این سازمان داشت و به پیگیری برنامههای رقص در مدارس و مراکز آموزشی مبادرت ورزیده و در تأسیس نخستین مدرسه مُدرن اُپرا در ایران نقش موثر و فعالی را ایفا نمود.
5⃣ این آموزشگاه شرایط را برای ورود رقص به #سینما، هنر و جامعه ایرانی مهیا کرد. تابوشکنیای که بعدها تبدیل به عادت هر فیلمی در سینمای ایران گردید و بهعنوان مشخصهی #فیلمفارسی موجب شد تا اصولاً فیلمی که در آن صحنههایی از رقصیدن زنی وجود نداشته باشد در سینمای قبل از انقلاب بهندرت دیده شود و همین عادت، به محفل و جشنهای ایرانی هم نفوذ نموده و سبک مهمانیهای ایرانی را در قشر خاصی از ایرانیان به نحو ویژهای کاملا دگرگون ساخت.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ تابوشکنی به سبک سینمای رضا قزاق (7)
🎬 تابوشکنی مرحلهای در سینمای ایران (قسمت دوم)
1⃣ فیلم سینمایی «طوفان زندگی» به کارگردانی «علی دریابیگی»، محصول سال ۱۳۲۷ را میبایست نخستین اثر سینماییِ بهاصطلاح #فیلمفارسی قلمداد نمود که ماجرای عشق و عاشقی دختر و پسری جوان در یک مجلس موسیقی و آوازخوانی را حکایت میکرد؛ اثری شاخص در #سینمای_ایران که بهکلی با باورهای مذهبی و سنتی ایران مغایر بود و ساخت آن توسط فارغالتحصیلی از مدرسه آمریکاییان و مدرسی از سازمان پرورش افکار، کاملاً دیکته شده به نظر میرسید.
2⃣ بر این اساس پهلوی اول و دوم بهوضوح میخواستند در #سازمان_پرورش_افکار، رویکرد و باورهای مردم را به سمتی که خودشان به آن مایل بودند، بکشانند. اگرچه این فیلم بهدلیل هنجارشکنیهایی که داشت توسط مردم آن روزگار پذیرفته نشد و حتی موجبات ورشکستگی کمپانی تولید کنندهاش، یعنی «میترا فیلم» را نیز فراهم آورد.
3⃣ این تابوشکنیها تا جایی ادامه پیدا کرد که در دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، نمایش صحنههای غیراخلاقی و مفسدهآمیز و یا قصههایی که رکن اساسی آنها فحشا و روابط نامشروع بود، پرده تمام سینماها را اشغال کرده بود و این روند #تابوشکنی از صحبت درباره رقصیدن دختری در کابارهها در فیلمهایی همچون «دختر لر» شروع و تا برهنه شدن و نزدیکی در فیلم «کلبهای آن سوی رودخانه» پیش رفته و جامعه اسلامی ایران را متاثر از خود ساخته بود.
4⃣ «کلبهای آنسوی رودخانه»، اثری سینمایی به نویسندگی و کارگردانی «احمد شیرازی» و بر اساس داستانی از «منوچهر مطیعی» بود که در سال ۱۳۵۰ در سینمای ایران تولید گردید و برای نخستین بار، بازیگر زن این اثر سینمایی، یعنی خانم #زری_خوشکام، بهعنوان نخستین زن ایرانی در مقابل دوربین کارگردان برهنه و عهدهدار ایفای نقش و بازی صحنههای سکسی اثر گردید! شایان ذکر است که تا پیش از این عموماً بازیگران زن خارجی به ایفای نقشهای سکسی و برهنگی در آثار فیلمفارسی مبادرت میورزیدند.
5⃣ البته باید توجه داشت که ساز و کار تابوشکنی جز این را برنمیتابد. سودجویی عدهای که با ترفند گذر از خطوط قرمز سیاسی و اخلاقی سعی میکنند علاوه بر به انحراف کشیدن جامعه به سمت #سبک_زندگی مورد پسند خود، شرایط را جهت پیش بردن اهداف سیاسی مطبوع خود فراهم آورند.
✍ سید وصال مهدوی
📖 متن مقاله در سایت اندیشکده:
👉 goo.gl/GBrBms
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter