⚡️ سهم تأثیر اختیار بر #معرفت‌های_حسی، کم است. اما در سامان دادن به نظام معرفتی و مدل‌سازی، ارادۀ ما نقش فعال‌تری دارد. 💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری: «كيف اختيار انسان در كيف فهم از جهان حاضر است، منتها در همۀ موضوعات معرفت، سهم اختيار انسان را يكسان نمي‌دانيم. يك‌جاهايي سهم ارادۀ انسان خيلي تبعي است؛ مثل اينكه در محسوسات اوليه، سهم ارادۀ ما تبعی است، نمي‌شود لامسۀ ما از آبِ گرم متأثر نشود، لامسۀ ما از سرما و برودت آب متأثر نشود؛ انسان دستش را كه در آب گرم مي‌برد يك تأثر خاصي پيدا مي‌كند كه از آن تعبير به سوختن مي‌كنيم؛ اين ارادۀ ما در اين فعل و انفعال و اين ادراك حسّي، تأثيرش بسيار كم است. هرچند همان‌جا هم انسان مي‌تواند مثل مرتاض‌هاي هندي حتّي حواسّ خودش را طوري پرورش بدهد كه دستش را در آب با دمای صد درجه ببرد و نسوزد. ولي معمولاً سهم ارادۀ ما در آنجا كم است. ولي وقتي #نظريه‌پردازي مي‌کنيم، اطلاعاتي كه از بيرون مي‌آيد را به يك مدل تبديل مي‌كنيم و سعي مي‌كنيم به عوامل، جا و نسبت بدهيم، و نسبتِ بين آنها را تعريف كنيم، نقش اراده بیشتر است. ديگری ممكن است به شکل ديگر مدل بدهد. يعني در سامان دادن به نظام معرفتي و مدل‌سازی، اراده‌ي ما نقش فعال‌تري دارد و آن كسي كه براي كلّ معرفت انسان، منطق مي‌دهد، يعني براي كل دستگاه معرفتي يك سامانه درست مي‌كند، در آنجا نقش اراده در سامان دادن به معرفت، نقش بيشتري است. نمي‌گويم در آنجا مطلق است.» 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 #فلسفه_روش #اختیار_و_آگاهی ☑️ @mirbaqeri_ir